«Do ta kthejmë dinjitetin e mërgimtarit»

Për kandidatin e BDI-së, Ismail Behluli, për neglizhencë mund të humbet edhe deputeti i Evropës, sikurse ai i Amerikës dhe Australisë

Ismail Behluli, afarist në Zvicër dhe në Maqedoni, njëri nga kandidatët e mundshëm për deputet nga diaspora, zotohet se do të përcjellë nevojat e mërgimtarëve në institucionet e Maqedonisë.  Në një intervistë për Albinfo.ch, kandidati nga radhët e BDI-së thotë se me sigurimin e një ulëseje në parlament do të ndikonte në ndryshimin e klimës, ligjit dhe  marrëdhënieve e lidhjeve të qytetarëve të migruar me vendlindjen. Ai pohon se i njeh mirë hallet e mërgimtarëve, ngase prej vitesh është i migruar në Zvicër. Politikani shqiptar nga Maqedonia premton se do të punojë që të ndryshojë qasja e politikës maqedonase ndaj mërgimtarëve shqiptarë.  

albinfo.ch: Pse vendosët të kandidoheni për deputet të diasporës?

Ismail Behluli: Kohët e fundit në diasporë si duket humbi adresa se ku do të mund të orientoheshin mërgimtarët për nevojat e tyre dhe, për këtë arsye ishte më se e nevojshme të krijohet një lidhje e drejtpërdrejtë ndërmjet qytetarëve në diasporë dhe institucioneve të Maqedonisë, në funksion të përmirësimit të kushteve të jetës këtu edhe në vendlindje. 

albinfo.ch: Si u bë përzgjedhja e kandidaturës Suaj nga partia që e përfaqësoni?

Ismail Behluli: Në shqyrtim kanë qenë disa kandidatura në BDI. Megjithatë, shumica e anëtarësisë kanë qenë të mendimit të mos politizohet diaspora dhe, në këtë mënyrë, nuk kemi nominuar asnjë kandidat deri në momentet e fundit, me arsyetimin se duhet vetë diaspora të organizohet dhe të dalë me një kandidat të saj. Për këtë arsye dhe jemi vonuar me shpalljen e kandidaturave për diasporën. Paraprakisht është biseduar për një aktivist të dalluar shqiptar në Austri, kandidatura e të cilit për shkak të shtetësisë së dyfishtë nuk është miratuar dhe kandidatura e dytë ka qenë imja. Koha ka qenë e shkurtër dhe nuk kam pasur mundësi të analizoj ofertën e partisë dhe e kam pranuar.

albinfo.ch: Prezantimi i vonuar i kandidatëve për deputetë të diasporës nga subjektet politike ndoshta ka ndikuar në zbehjen e interesimit të mërgimtarëve për t’u regjistruar në listat e votuesve?

Ismail Behluli: Është e vërtetë. Partitë politike në Maqedoni do të duhej të merreshin më shumë me qytetarët në mërgatë dhe t‘i informonin me kohë për procedurat e regjistrimit në listat zgjedhore. Kjo ka ndikuar që interesimi të jetë i zbehtë dhe shumë prej tyre sot e kësaj dite ende nuk e dinë se mund të votojnë në mërgatë pas pasur nevojë të udhëtojnë në Maqedoni. Qytetarët mendojnë se mund të votojnë në ditën e zgjedhjeve pa qenë të regjistruar në listat zgjedhore.

albinfo.ch: A rrezikohet të shkapërderdhet vota e shqiptarëve me nominimin e tre kandidatëve shqiptarë për deputetë në diasporë. A është shqyrtuar mundësia që në diasporë të nominohej vetëm një kandidat shqiptar?

Ismail Behluli: Të paktën në diasporë ka mundur të arrihet një koalicion paraprak ndërmjet partive politike që të dilet me një kandidat të përbashkët që mos të ndahet vota e shqiptarëve. Në këtë pikëpamje, Bashkimi Demokratik për Integrim me platformën  „Bashkë drejt qëllimit“ është aluduar që mos të ndahet vota dhe se çdo shkapërderdhje e votës do të shkonte në dëm të shqiptarëve. Sido që të jetë, edhe sot unë mendoj se ne duhet të ulemi të bisedojmë bashkë, me gjithë mbështetjen e partisë që kam, që vota e shqiptarëve të mos shkapërderdhet, duke rrezikuar të mbetemi pa deputet shqiptar në diasporë.

E vetmja alternativë është unifikimi i faktorit politik shqiptar. Nëse parcializohet vota në bllokun e partive politike maqedonase, atëherë presim të zgjidhet të paktën deputeti shqiptar në zonën 7 zgjedhore, atë të Evropës. Në bazë të numrave dhe neglizhencës së partive politike, ne e kemi humbur deputetin në Amerikë dhe Australi dhe, në të njëjtën kohë, është sfiduar edhe kandidati shqiptar për deputet në Evropë.

albinfo.ch: Ju jeni një afarist që vini nga radhët e Bashkimit Demokratik për Integrim. Cilat janë, sipas jush, arsyet pse zgjedhësit e diasporës duhet të votojnë Bashkimin Demokratik për Integrim. Çka në të vërtetë ka bërë kjo parti për mërgimtarët.

Ismail Behluli: Unë jam kandiduar në këtë subjekt politik ngase vetë drejtuesit e saj kanë qenë mërgimtarë dhe ata e kanë shijuar jetën në mërgim dhe janë vazhdimësi e një realiteti dhe ideali të të parëve dhe të lidhur me ardhmërinë e të rinjve.  Të arriturat e përbashkëta në Maqedoni me angazhimin e BDI-së në institucionet e vendit kanë reflektuar edhe në jetën e mërgimtarëve. Por, megjithatë nuk është arritur ajo që duhet, ka pasur një ecuri që duhet vazhduar. Lëvizja pa viza në Evropë është kontribut edhe i BDI-së në Maqedoni. Kjo u ka mundësuar që mërgimtarët të bashkohen kur të dëshirojnë me familjarët  e tyre. Nga ana tjetër, 1 miliard euro janë të hyrat nga diaspora dhe kjo është një instrument i rëndësishëm për rimëkëmbjen ekonomike të Maqedonisë. Nëse i fiton zgjedhjet BDI-ja, në bazë të platformës së saj politike parashihet që ky fond të shndërrohet në fond investues sidomos në krijimin e bizneseve të vogla që mund të kontribuonte në kthimin e tyre në vendlindje.

albinfo.ch: Sipas jush, a ka ndonjë strategji të sajën Bashkimi Demokratik për Integrim për të përforcuar te zgjedhësit besimin se është kjo forcë politike që do të fitojë zgjedhjet e qershorit?

Ismail Behluli: Në platformën e BDI-së ka zënë vend të rëndësishëm edhe diaspora. Ne do të angazhohemi për institucionalizimin e vlerave kombëtare, do të krijojmë një lidhje për shkollimin e nxënësve shqiptarë në gjuhën shqipe në diasporë. Ne do të angazhohemi që aktivitetet kulturore të mbështeten nga shteti ynë, për të cilin ne me vite kemi kontribuar dhe po kontribuojnë edhe mërgimtarët.  Si deputet, do të punojmë që të kthehet dinjiteti i mërgimtarit.

albinfo.ch: Sipas jush, Ligji për regjistrimin e popullsisë a ka dëshmuar se partitë shqiptare nuk dinë të ruajnë diasporën dhe elementin shqiptar në Maqedoni?

Ismail Behluli: Ne jemi tepër të orientuar vetëm në ankesa, por pa i përmbushur detyrimet tona. Ne duhet t‘i kryejmë punët tona dhe të mësohemi që t’ u paraprijmë proceseve. Mos të na gjejnë të papërgatitur  si ligji për zgjedhjet, i cili ishte miratuar shumë herët dhe doli që ne jemi të papërgatitur. Jo, por ne nuk i kemi analizuar me kohë ndryshimet e kodit zgjedhor. Mos të na ndodhë e njëjta që edhe Ligji për regjistrimin të na gjejë të papërgatitur dhe të mos i kemi as certifikatatat, të cilat  kërkohen në kohën e regjistrimit. Për fat të mirë, procesi i regjistrimit është prolonguar dhe i mbetet qeverisë së re që del nga këto zgjedhje të implementojë këtë proces. Gjithsesi duhet të gjenden modalitetet që të mos cenohet  elementi shqiptar në Maqedoni.

albinfo.ch: Çfarë Ju lidh me zonën në diasporës ku garoni dhe a jeni në dijeni të problemeve të mërgimtarëve?

Ismail Behluli: Do të jemi një link që do të përcjellim nevojat e qytetarëve në mërgatë. Kjo do të ndikonte në ndryshimin e klimës, ligjit dhe marrëdhënieve e lidhjeve të qytetarëve të migruar me vendlindjen. Një deputet nga diaspora do t‘i adresojë problemet me të cilat ballafaqohen mërgimtarët në vendlindje. Pikësynim kryesor do të jetë përmbushja e Marrëveshjes së Ohrit. Ne do të angazhohemi që të realizohet punësimi i mjaftueshëm i shqiptarëve në administratë. Me këtë mërgimtarëve do t’ iu lehtësohet komunikimi dhe do të realizojnë të drejtat e tyre, duke nxjerrë më lehtë dokumentet e udhëtimit apo edhe të shtetësisë.

albinfo.ch: A i keni takuar dy rivalët e tjerë të subjekteve politike shqiptare, të cilët garojnë në zgjedhjet e qershorit?

Ismail Behluli: Ali Gegen e njoh mirë, ndërsa për Xhemë Dautin vetëm kam dëgjuar se edhe ai është kandidat për deputet. Kandidimi ynë ka qenë i vonuar dhe deri tash nuk kam realizuar asnjë takim me ta.

Ditët në vijim do të lexoni edhe intervistat e dy kandidatëve të tjerë, të cilët garojnë për një ulëse nga diaspora në Parlamentin e Maqedonisë në zgjedhjet e qershorit.

---