Zvicra mbështet efektivitetin e multilaterizmit

 

Fjala e këshilltarit federal, Ignazio Cassis, në hapjen e sesionit të 40-të të Këshillit për të Drejtat e Njeriut:

Z. president i Këshillit për të Drejtat e Njeriut,

Zonja presidente e Asamblesë së Përgjithshme,

Zotëri Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara,

Zonja Komisionere e Lartë për të Drejtat e Njeriut,

Z. president,

Zonja dhe zotërinj ministra,

Shkëlqesi,

Zonja Zotërinj

Një vit pas 70-vjetorit të DUDH

Më 10 dhjetor 2018 kemi festuar 70-vjetorin e Deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut. Gjatë këtij përvjetori, qindra ngjarje janë organizuar në mbarë botën dhe janë bërë shumë deklarata. Ishte një ditëlindje e bukur! Ne i vlerësuam sukseset dhe humbjet, identifikuam probleme të reja.

Midis këtyre, unë do të përmend dy tendenca të rrezikshme: e para është të mbyllësh një sy nëse dëshmojmë shkelje ose zvogëlimin e hapësirës së këtyre të drejtave. E dyta është të flasim për të drejtat e njeriut në një mënyrë gjithnjë e më gjenerike dhe abstrakte, gjë që nuk ndihmon brezat e rinj të perceptojnë rëndësinë e temës.

Ju z. Sekretar i Përgjithshëm, deklaruat se “për 70 vjet, Deklarata Universale e të Drejtave të Njeriut ka shkëlqyer si një fener në botë”. Kjo është e vërtetë dhe e ndaj plotësisht deklaratën tuaj. Por ky fener nuk do të vazhdojë automatikisht për 70 vjet të tjera. Ne flasim për të drejtat, por nuk ka të drejta pa detyra. Detyra e të gjithë neve, në këtë dhomë dhe jashtë, janë për të luftuar për këto të drejta me guxim dhe vendosmëri, por edhe për t’u përqendruar në gjërat e domosdoshme, e kjo flet qartë dhe thjesht.

Këtë vit po festojmë 100-vjetorin e Lidhjes së Kombeve, përpjekjen e parë të organizuar të kombeve për të mbajtur paqen. Në këto qindra vjet përvojë kemi përjetuar ulje dhe ngritje, kemi mësuar se asgjë nuk është definitive dhe se njerëzimi shpesh bie në të njëjtat mangësi.

Është e rëndësishme të mësosh prej saj dhe t’ua shpjegosh të rinjve. Sfidat për të drejtat themelore do të na shoqërojnë për një kohë të gjatë.

Nëse ndalojmë të luftojmë për liri dhe të përdorim për të parë demokracinë dhe liritë si të dukshme, ne rrezikojmë të rëxohemi sërish. Këto të drejta janë themelet e shoqërive tona demokratike dhe është përgjegjësia jonë, detyra jonë, t’i ruajmë ato.

Merrni, për shembull, të drejtën për lirinë e mendimit.

Kjo e drejtë është e përcaktuar në nenin 19: “Gjithkush ka të drejtën e lirisë së mendimit dhe shprehjes, që nënkupton të drejtën të mos shqetësohet nga mendimet e tij ose të saj (…)”.

Edhe në Zvicër, ku kjo e drejtë themelore përmbahet në Kushtetutë (neni 16), mund të zemërohet duke shprehur një mendim të kundërt ndaj atij kryesor. Është një çështje e vazhdueshme për të inkurajuar ata që tregojnë kurajo dhe guxojnë të shkojnë personalisht kundër një mendimi të vetëm, me respekt për të tjerët, pa u fshehur prapa anonimitetit të mediave sociale!

Unë nuk mund të mos mendoj në rastin e gazetrëve, si Jamal Khashoggi nga Arabia Saudite ose Ján Kuciak i Sllovakisë, të cilët u vranë në vitin 2018 për shkak të këtij guximi.

Jam shumë i kënaqur t’ju ofroj sot mirëseardhjen më të ngrohtë në Gjenevë, ky qytet ndërkombëtar në zemër të një Zvicre federale, të hapur dhe neutrale.

Roli ndërkombëtar i Gjenevës bazohet në dy ngjarje kryesore: themelimi i Kryqit të Kuq në 1863 dhe krijimi i Lidhjes së Kombeve në vitin 1919, nga Traktati i Versajës. Ky i fundit hodhi themelet për multilateralizmin njëqind vite më parë.

Zgjedhja e Gjenevës si vend nuk ishte aq e dukshme. Njerëzit e Gjenevës në atë kohë ishin angazhuar në një debat shumë të gjallë. Liria e shprehjes tashmë ishte një e drejtë e garantuar.

Më në fund, me një votim popullor, njerëzit e Gjenevës në atë kohë vendosën të konkretizonin projektin: me 26’807 vota të favorshme kundër 5’143 të kundërtave, Lidhja e Kombeve u prezantua në Gjenevë.

Votimi i lirë dhe i drejtë – dhe për këtë arsye votimi demokratik – hapi rrugën për multilateralizmin dhe krijimin e organizatave të tjera ndërkombëtare, siç është Organizata Botërore e Shëndetësisë ose Zyra e Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për Refugjatë.

Demokracia është një rrugë e vështirë. Zvicra gjithashtu e ka udhëhequr hap pas hapi, me lodhje, gjatë shekujve. Pikërisht 500 vite më parë, reformatori zviceran, Zëingli, filloi reformën e kishës në Cyrih. Një reformë që do të ndikonte thellësisht në historinë e vendit tonë. Dhe historia definitivisht nuk ka mbaruar! Por, ne jemi të bindur se vetëm shtetet demokratike që respektojnë sundimin e ligjit, mund të sigurojë paqen dhe prosperitetin e popujve.

Po i përfundoj këto fjalë të mirëseardhjes për t`ju thënë se vendi ynë dëshiron të ruaj funksionimin e duhur të organizatave ndërkombëtare dhe për të forcuar qeverisjen shumëpalëshe.

Zvicra mbështet Sekretarin e Përgjithshëm Guterres dhe reformat e tij që kanë për qëllim përmirësimin e efikasitetit dhe efektivitetit të multilateralizmit.

Zvicra gjithashtu beson se është detyra e tij për të kontribuar në mënyrë aktive për sfidat e shekullit të 21-të, të tilla si përparimet në gjenetikë (me ndikimin e tyre në mjekësi dhe bujqësi) ose ndërprerjeve të teknologjisë të tilla si skanim dhe inteligjencës artificiale (me ndikimin e tyre në punë dhe në shoqëri). Cilat sfida i bëjnë këto ndryshime ndaj demokracive tona, shteteve tona të të drejtave dhe të drejtave të njeriut?

Qeveria zvicerane – me Kantonin dhe Qytetin e Gjenevës – javën e kaluar lansuan organizatën “Geneva Science and Diplomacy Anticipator”.

Qëllimi i këtij fondacioni është për t`i siguruar komunitetit ndërkombëtar një instrument inovativ dhe fleksibël që të nxisë punën e organizatave ndërkombëtare dhe menjëherë të adresojë çështjet e diplomacisë shumëpalëshe në shekullin XXI.

Liria e kërkimit është thelbësore për të përparuar, por kjo duhet bërë duke respektuar qenien njerëzore. Dhe për këtë respekt të individit, kemi pasur një kornizë të vlefshme për dekada: Të drejtat e njeriut.

Faleminderit për Majkëll Moller, drejtori i përgjithshëm që mbështeti këtë fondacion dhe angazhimin e tij për një Gjenevë ndërkombëtare.

Albert Einstein, një shkencëtar i cili ka operuar për qeverinë tonë federale, ka thënë: “Një problem pa zgjidhje është një problem i keq”.

Le të përpiqemi së bashku për t’i vënë problemet drejt, për të gjetur përgjigjet më të mira! Gjeneva është gati të marrë këtë sfidë!

Në emër të Zvicrës, ju uroj një punë të mirë.

---