Këto janë shtetet që pranuan të strehojnë afganët

Mijëra njerëz po përpiqen të largohen nga Afganistani, që kur talebanët morën përsëri kontrollin më 15 gusht.

Talebanët po kontrollojnë të gjitha pikat kryesore të kalimit tokësor me fqinjët e Afganistanit dhe janë shprehur se nuk duan që afganët të largohen nga vendi.

Nga dëshmitë paraprake tregohet se vetëm tregtarët ose ata me dokumente të vlefshme udhëtimi po lejohen të kalojnë, raporton BBC përcjell Albinfo.ch

“Shumica e afganëve nuk janë në gjendje të largohen nga vendi përmes rrugëve të rregullta”, ishte deklarata e një zëdhënëskomisioneri të Kombeve të Bashkuara për Refugjatët (UNHCR).

Megjithatë, disa refugjatë kanë arritur të gjejnë një rrugëdalje nga vendi.

Fill pasi talebanët morën kontrollin, u tha se mijëra afganë kishin kaluar në Pakistan dhe rreth 1 mijë e 500 në Uzbekistan, ku po jetojnë në tenda pranë kufirit.

Nga ana tjetër, në Kabul, mijëra njerëz i janë drejtuar drejt aeroportit ndërkombëtar, aktualisht i vetmi funksional në vend.

Fundjavën që lamë pas, një zyrtar i NATO-s tha se, më shumë se 18 mijë njerëz ishin larguar nga aeroporti, që kur talebanët morën kontrollin, por nuk është e qartë se sa prej tyre qenë shtetas afganë.

Sa kanë ikur nga shtëpitë e tyre?

Lëvizja e fundit e afganëve është pjesë e një eksodi historik nga një vend që ka qenë pronë e paqëndrueshmërive dhe konflikteve gjatë viteve.

Edhe para se talebanët të rimerrnin kontrollin, më shumë se 550 mijë njerëz ishin detyruar të largoheshin nga shtëpitë e tyre për shkak të luftimeve.

Kjo do të thotë se rreth 3.5 milionë afganë janë aktualisht të zhvendosur jashtë vendit.

Ku shkojnë refugjatët afganë?

Vendet fqinje si Pakistani dhe Irani panë numrin më të madh të refugjatëve dhe azilkërkuesve nga Afganistani, vitin e kaluar.

Pothuajse 1.5 milionë u larguan në Pakistan në vitin 2020, ndërsa Irani priti 780 mijë afganë. Gjermania ishte e treta, me më shumë se 180 mijë, ndërsa Turqia mori gati 130 mijë.

Ky është vetëm numri i azilkërkuesve – ata që kanë aplikuar për strehim në një vend tjetër, por kërkesat e të cilëve ende nuk janë miratuar.

Edhe pse nuk ka azilkërkues afganë në Iran, ata me karta refugjatësh – një dokument zyrtar që njeh statusin e tyre – janë në gjendje të kenë qasje në sistemet shëndetësore dhe arsimore të vendit.

Çfarë po bëjnë vendet për të ndihmuar?

Ndërsa disa vende u kanë ofruar afganëve një strehë të sigurt, të tjerët kanë treguar se nuk do t’u japin strehë atyre që ikin.

Irani

Irani ka ngritur tenda urgjente për refugjatët në tre provincat e tij që kufizohen me Afganistanin. Por zyrtarë të lartë nga Ministria e Brendshme Iraniane, kanë thënë se çdo afgan që kalon në Iran “do të riatdhesohet” sapo të përmirësohen kushtet.

Sipas OKB-së, Irani tashmë pret gati 3.5 milionë afganë.

Pakistani

Kryeministri Imran Khan tha në qershor se vendi i tij do të mbyllte kufirin me Afganistanin nëse talebanët merrnin kontrollin.

Megjithatë, raportet thonë se, disa mijëra afganë kanë kaluar në Pakistan dhe se të paktën një pikë kufitare është e hapur.

Talebanët thuhet se po kufizojnë qasjen për tregtarët dhe ata me dokumente të vlefshme udhëtimi.

Tajikistani

Numrat e saktë janë të paqartë, por raportet sugjerojnë se të paktën disa qindra afganë, përfshirë ushtarë nga Ushtria Kombëtare Afgane, kanë kaluar në Tajikistan ditët e fundit.

Në korrik u tha se vendi po përgatitej të merrte deri në 100 mijë refugjatë nga Afganistani.

Uganda

Uganda ka rënë dakord të pranojë 2 mijë refugjatë afganë. Kombi i Afrikës Lindore ka numrin më të madh të refugjatëve në çdo vend në Afrikë – dhe i treti më i madh në botë.

Mbretëria e Bashkuar

Mbretëria e Bashkuar ka njoftuar se do të pranojë deri në 20 mijë refugjatë afganë. Vitin e parë ky pranim do të përqendrohet te gratë, fëmijët, si dhe në pakicat fetare e të tjera, të rrezikuara nga talebanët.

SHBA

Presidenti Joe Biden ka autorizuar 500 milionë dollarë për “nevojat urgjente të refugjatëve, viktimave të konfliktit dhe personave të tjerë në rrezik, si rezultat i situatës në Afganistan, përfshirë aplikantët për viza të veçanta emigruese”.

SHBA-të ende nuk kanë njoftuar një numër të saktë të refugjatëve që do të lejojë të hyjnë.

Kanadaja

Qeveria kanadeze do të strehojë 20 mijë afganë, duke u përqendruar tek ata që janë në rrezik nga talebanët, përfshirë punonjësit e qeverisë dhe udhëheqëset gra.

Australia

Qeveria australiane do të ofrojë 3 mijë vende në programin e saj të vizave humanitare për afganët që largohen nga vendi i tyre.

Por vendet e punës do të vijnë nga programi ekzistues i vizave humanitare në dispozicion dhe nuk do të ketë rritje të numrit të përgjithshëm.

Bashkimi Evropian

Zyrtarët në disa vende të Bashkimit Evropian thonë se nuk duan të shohin përsëritjen e krizës së emigrantëve të vitit 2015, kur pati një reagim populist ndaj një numri të madh refugjatësh që lejoheshin të hynin në territorin e BE-së.

Gjermani

Qeveria gjermane ka treguar se do të pranojë disa afganë, por nuk ka specifikuar numra. Kancelarja Angela Merkel, e cila u përball me kritika të ashpra për politikën e saj me dyer të hapura ndaj emigrantëve në vitin 2015, ka thënë se qeveria e saj ishte e fokusuar që refugjatët “të kenë një qëndrim të sigurt në vendet fqinje me Afganistanin”.

Austria

Qeveria austriake ka përjashtuar marrjen e ndonjë refugjati afgan. Ministri i Brendshëm i vendit ka argumentuar në favor të vazhdimit të dëbimit të azilkërkuesve.

Zvicra

Qeveria zvicerane ka thënë se nuk do të pranojë grupe të mëdha refugjatësh që vijnë direkt nga Afganistani.

Turqia

Presidenti turk u shpreh se qeveria e tij do të punojë me Pakistanin për të ndihmuar në stabilizimin e Afganistanit dhe për të parandaluar një valë të re refugjatësh që shkojnë drejt Turqisë.

Qeveria, gjithashtu, ka financuar ndërtimin e një muri kufitar me Iranin për të mbajtur emigrantët jashtë.

Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe Kosova

Qeveritë e Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë kanë thënë se do të strehojnë përkohësisht 450 dhe 300 refugjatë. Kjo me kërkesë të SHBA-ve.

Refugjatët është thënë se pritet të qëndrojnë derisa të rregullohet dokumentacioni për vizat e emigracionit në SHBA.

---