Industria farmaceutike zvicerane është në shqetësim të madh për shkak të mundësisë që SHBA të vendosin tarifa mbi medikamentet, një masë që mund të godasë rëndë ekonominë zvicerane dhe të kërcënojë deri në 26,000 vende pune.

Në një intervistë të dhënë për SRF News, René Buholzer, Drejtor i Përgjithshëm i Interpharma, theksoi se rreziku që SHBA të vendosin tarifa të larta mbi produktet farmaceutike është një kërcënim serioz për industrinë zvicerane, e cila është një nga eksportueset më të mëdha të medikamenteve në SHBA.

“Nëse lufta e tarifave eskalon, ky mund të ketë pasoja të rënda për Zvicrën,” tha Buholzer. Ai sqaroi se 27% e eksporteve të farmaceutikës zvicerane shkojnë në SHBA, ndërsa 60% e të gjitha eksporteve të Zvicrës në këtë treg vijnë nga industria farmaceutike. Nëse këto tarifa vendosen, sipas tij, mund të humben deri në 26,000 vende pune në një skenar më të keq.

Administrata e Presidentit Trump ka shprehur interesin e saj për të rritur prodhimin vendas të medikamenteve në SHBA duke përdorur tarifa, një masë që synon përforcimin e sigurisë së furnizimit. “Në kohë tensionesh gjeopolitike dhe pas përvojave të pandemisë, shumë shtete kanë kuptuar se është e rëndësishme të kenë platforma prodhimi dhe kërkimi brenda kufijve të tyre,” shpjegoi Buholzer.

Megjithatë, ai theksoi se përpjekjet për të ndërtuar një industri të tillë në SHBA, duke u mbështetur vetëm në prodhimin vendor, do të ishte një sfidë e madhe. “Një ilaç kalon disa herë kufijtë kombëtarë përpara se të arrijë tek konsumatori, dhe kjo është një industri shumë globale,” tha ai, duke theksuar rëndësinë e tregjeve të hapura dhe bashkëpunimit ndërkombëtar, transmeton albinfo.ch.

Interpharma ka dorëzuar një deklaratë tek autoritetet amerikane, ku ka shpjeguar arsyet pse tarifat janë të dëmshme. Buholzer theksoi se bashkëpunimi midis Zvicrës dhe SHBA-ve është shumë i fortë, dhe industria farmaceutike zvicerane ka investuar në mënyrë të konsiderueshme në SHBA. “Ne i kujtuam SHBA-ve se më shumë se një vit më parë, u nënshkrua një marrëveshje për të hequr barrierat teknike të tregtisë,” tha ai, duke shtuar se të dyja palët kanë pranuar standardet e njëra-tjetrës.

Investimet në SHBA mbeten një mundësi e rëndësishme për kompanitë farmaceutike. Kompanitë si Novartis dhe Roche kanë paralajmëruar investime të mëdha në SHBA, me një total prej 73 miliardë dollarësh në pesë vitet e ardhshme. “SHBA ka qenë gjithmonë një vend tërheqës për investime,” tha Buholzer, duke theksuar se këto investime janë gjithashtu një përgjigje ndaj kushteve të reja të tregut.

Nëse tarifat vendosen, shumë kompani do të fillojnë të shqyrtojnë mundësitë e tyre për të ndërtuar fabrika të reja, duke përfshirë mundësinë që ato të ndodhin në SHBA, dhe jo në Zvicër. “Nëse tregjet më të mëdha si SHBA dhe Kina mbyllen, do të ketë një intensifikim të konkurrencës për vendet ku mund të eksportoni,” shtoi ai.

Buholzer e vlerësoi mundësinë e vendosjes së tarifave si një kërcënim të mundshëm, duke shtuar se Zvicra duhet të përgatitet për këtë situatë. Ai shpreson që kjo nuk do të ndodhë dhe beson në punën e bërë nga qeveria zvicerane për të mbajtur kushtet e favorshme për investime. “Shpresojmë që tarifat të mos vendosen dhe besojmë në qeverinë zvicerane, e cila po bën një punë të shkëlqyer,” përfundoi ai.

Bisedimet për këtë çështje do të vazhdojnë në Gjenevë, më 9 maj, ndërsa Zvicra po shqyrton mundësitë për të përmirësuar kushtet që ta mbajë veten një vend tërheqës për investitorët e huaj.

Norma e inflacionit në Zvicër është tani në pikën më të ulët në vite: zero për qind. A është ky lajm i mirë apo i keq për konsumatorët dhe ekonominë?

Në prill, inflacioni në Zvicër ra në zero për qind, nga 0.3 për qind një muaj më parë, sipas Zyrës Federale të Statistikave (FSO).

Një nga arsyet për këtë rënie është se franga fitoi vlerë ndaj të gjitha monedhave kryesore në prill, pasi tarifat amerikane ndihmuan që franga të ishte një strehë e sigurt për investitorët.

Për krahasim, norma në eurozonë ishte 2.2 për qind në prill.

Megjithëse kjo mund të jetë një surprizë për shumë njerëz, në fakt norma e BE-së është në të vërtetë më e mirë për ekonominë sesa ajo e Zvicrës.

Pse është kështu?

Natyrisht, është më mirë për konsumatorët dhe ekonominë në përgjithësi kur inflacioni është i ulët kundrejt atij të lartë.

Një nga përfitimet e një inflacioni të ulët për konsumatorët është rritja e fuqisë blerëse.

Gjithashtu, normat e interesit janë më të ulëta, duke e bërë të favorshme për konsumatorët marrjen e hipotekave dhe kredive të tjera.

Kjo është tabloja e përgjithshme, por jo e tërë.

Kjo për shkak se inflacioni shumë i ulët, si norma aktuale zero për qind, mund të jetë e mirë për stabilitetin e çmimeve dhe kreditë, por ka të ngjarë të dështojë në drejtim të rritjes së aseteve tuaja, të tilla si kursimet dhe investimet e tjera që mund të keni.

Tarifa më të ulëta, më pak para

Sipas ekonomistëve zviceranë, Banka Kombëtare Zvicerane (SNB) ka të ngjarë të ulë normën e saj të interesit nga 0,25 aktuale në 0 për qind.

Kjo do të thotë që interesi për paratë tuaja do të jetë gjithashtu në fund, shkruan thelocal. Por kjo nuk është e gjitha  ka edhe një dobësi tjetër për t’u marrë parasysh, transmeton albinfo.ch.

Dhe ky është “inflacion negativ”  i quajtur teknikisht deflacion  i cili mund të ketë disa efekte negative tek konsumatorët.

Ndërsa në sipërfaqe mund të duket sikur konsumatorët përfitojnë nga deflacioni sepse çmimet vazhdojnë të bien dhe njerëzit mund të përballojnë të blejnë më shumë me të njëjtat të ardhura, në realitet nuk është kështu.

Ajo që ndodh është se me kalimin e kohës, deflacioni mund të çojë në dobësimin e ekonomisë dhe, përfundimisht, në uljen e pagave.

Çfarë ka përpara?

Ndërsa disa ekonomistë kanë përmendur mundësinë e deflacionit në Zvicër, kjo nuk është e shkruar në gur.

Në të gjitha veprimet e mëparshme, banka qendrore ka vepruar vazhdimisht me përgjegjësi, në favor të ekonomisë së vendit dhe konsumatorëve.

Pra, mbetet për t’u parë se cili do të jetë hapi i saj i ardhshëm.

Një punë e re në shërbimin e shpëtimit duket se po rezulton e suksesshme. Në vend që të punojnë në ekipe, paramedikët e trajnuar posaçërisht punojnë vetëm.

Një e moshuar po lufton me marrje mendsh. Gjendja e saj nuk përmirësohet me orë të tëra. E moshuara ka nevojë për ndihmë dhe telefonon në numrin e urgjencës 144. Në raste të tilla, Shërbimi i Mbrojtjes dhe Shpëtimit të Cyrihut kishte gjithmonë në shërbim dy mjekë ndihmës, së bashku me një ambulancë të madhe.

Falë një profesioni të ri, kjo nuk është më gjithmonë e nevojshme. Prej një viti janë vendosur të ashtuquajturit specialistë paraspitalorë. Ata udhëtojnë vetëm me një automjet të vogël dhe kujdesen për emergjencat që nuk janë çështje jete a vdekjeje.

Punëtorët e shpëtimit të trajnuar posaçërisht janë një risi e re në shërbimin e shpëtimit zviceran. Ashtu si në shembullin fiktiv, ata trajtojnë pacientët me marramendje, temperaturë ose diarre. “Simptoma të tjera të zakonshme përfshijnë problemet me presionin e gjakut ose dhimbjen e shpinës”, thotë menaxherja e projektit, Flavia Bütler.

Nëse dikush i raporton këto simptoma në numrin e urgjencës 144, fillon një proces triazhi. Qendra e operacioneve përdor një pyetësor për të përcaktuar nëse një specialist paraspitalor do të ishte i përshtatshëm.

Ndonjëherë shtrimi në spital është i nevojshëm

Tre persona janë duke punuar në pozicionin e ri në Mbrojtjen dhe Shpëtim të Cyrihut, dhe katër të tjerë janë duke kaluar nëpër trajnime. Qëllimi është që funksioni i ri të lehtësojë barrën e shërbimeve të urgjencës. Ngarkesa e punës është e konsiderueshme: Mbrojtja dhe Shpëtimi i Cyrihut kreu mbi 41,000 misione mjekësore në vitin 2024. Këto shifra kanë qenë vazhdimisht të larta vitet e fundit.

Sipas Bütler, viti i parë i projektit pilot ka treguar tashmë sukses: “Gjatë operacioneve, ambulancat janë të rezervuara për raste të tjera urgjente”, shkruan SRF, përcjell albinfo.ch. Megjithatë, ajo mund të thotë vetëm më vonë se sa lehtësim do të ketë në fund të fundit – kur të jenë në dispozicion më shumë specialistë paraklinik.

Specialistët paraspitalorë janë ndihmës të certifikuar me gati dy vjet trajnim shtesë. Gjatë vendosjes së tyre, ata ekzaminojnë pacientët pothuajse si mjekë të përgjithshëm. Ata vlerësojnë nivelin e kujdesit të nevojshëm.

Në një të tretën e rasteve, shtrimi në spital është përfundimisht i nevojshëm. Megjithatë, ky nuk është problem, thotë menaxherja e projektit Flavia Bütler. Stafi administron mjekimet ose infuzionet e nevojshme për homologët e tyre të sëmurë. Pas kësaj, gjithçka që duhet është një ambulancë për transportin spitalor”.

Shërbimet zvicerane të shpëtimit po dëgjojnë

Shërbimi i Mbrojtjes dhe Shpëtimit i Cyrihut aktualisht po teston profilin e ri të punës. St. Gallen Rescue po kryen gjithashtu një projekt të ngjashëm pilot.

Puna po tërheq gjithashtu interes në rajone të tjera për misione më pak të ndjeshme: Organizata e shpëtimit kantonal Valais dëshiron të prezantojë sistemin, siç raportoi së fundmi “Walliser Bote”. Dhe shërbimi i shpëtimit i spitaleve të Schaffhausen po pret me padurim rezultatet nga Cyrihu.

Për shkak se ky është një profesion krejtësisht i ri, në Cyrih në fillim ishin të nevojshme përshtatjet. Për shembull, stafi i qendrës së operacioneve rishikoi pyetjet që u bënin pacientëve të sëmurë gjatë një telefonate urgjente. Dhe specialistët paraklinik duhej të përshtatnin pajisjet e tyre.

Cyrih Protection and Rescue tani dëshiron të përsosë më tej procese të tilla: “Ne po bëjmë vazhdimisht rregullime,” thotë Flavia Bütler. Projekti pilot do të zgjasë deri në fund të vitit 2026. Pas kësaj, shpreson menaxheri i projektit, do të ketë mjaft “paramedik plus” të trajnuar dhe të aftë për t’iu përgjigjur urgjencave të vogla gjatë gjithë kohës.

Ditët e ardhshme do të jenë absolutisht vendimtare nëse Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq (KNKK) me bazë në Gjenevë, si organizata të tjera humanitare, do të vazhdojë të ofrojë ndihmë në Rripin e Gazës, tha drejtori i përgjithshëm i tij Pierre Krähenbühl.

KNKK tha se aktualisht po zhvillon një dialog intensiv me Izraelin.

“Një nga vështirësitë për momentin është mundësia që të plagosurit të arrijnë në spitalin fushor të KNKK-së”, u tha drejtori i përgjithshëm gazetarëve në Gjenevë të enjten. Dhe “do të vijë një kohë kur ne do të kemi tërhequr atë që ka mbetur nga ilaçet dhe ndihmat e tjera”.

Kjo situatë është “e papranueshme” dhe shkel të drejtën ndërkombëtare humanitare (IHL), shtoi Krähenbühl. Izraeli ka thënë se dëshiron ta shpërndajë vetë ndihmën në territorin palestinez, shkruan swissinfo, përcjell albinfo.ch.

Krähenbühl theksoi të drejtën e vendit për ta bërë këtë, por gjithashtu kujtoi rëndësinë e ndjekjes së parimeve humanitare për të shmangur vendimet “të motivuara politikisht”. Dhe pa vonesë, bllokada ndaj vëllimit të madh të ndihmave në kufi duhet “të hiqet”, tha shtetasi zviceran.