Qytetet zvicerane po mbipopullohen

Sipas edicionit të vitit 2024 të "Statistikave të qyteteve zvicerane", popullsia në zonat urbane ka qenë vazhdimisht në rritje gjatë shekullit të kaluar, me përjashtim të viteve 1980

Tri të katërtat e popullsisë zvicerane jeton në zonat urbane, ku ndodh rritja më e madhe demografike dhe ku banorët e huaj janë më të shumtët. Niveli i lartë i imigrimit i bën qendrat edhe vende shumëkulturore të karakterizuara nga një pluralitet i gjuhëve dhe feve, edhe nëse pikërisht në këto hapësira janë më të shumtë në përqindje njerëzit që nuk e njohin veten në një rrëfim. Këto janë përmbajtjet kryesore të botimit të vitit 2024 – i 85-ti, i pari që daton në vitin 1931 – i “Statistikave të Qyteteve Zvicerane – Vjetari Statistikor i Unionit të Qyteteve Zvicerane” (SSV/UVS) i botuar sot, transmeton albinfo.ch.

Informacioni mbi përkatësinë fetare dhe gjuhët paraqitet në detaje për herë të parë.

Hulumtimi mbulon 162 qytete sipas Zyrës Federale të Statistikave (FSO) dhe tetë lokalitete që i janë bashkuar SSV/UVS, duke përfshirë për shembull Arosa (GR) dhe Morat (FR). Për zyrtarët neokastelanë, një qytet ka një zonë qendrore, të identifikuar në bazë të një rrjeti të rregullt, me një densitet të lartë popullsie, vende pune dhe akomodimi në hotel. Bazuar në këto kritere, qytetet përfshijnë, për shembull, Chiasso, St. Moritz (GR), Zermatt (VS), Altdorf (UR) ose Glarus Nord. Që nga fillimi i vrojtimit statistikor, qytetet kanë qenë vende të globalizuara, të cilat kanë sjellë ndryshime shoqërore. Kjo dukuri reflektohet, për shembull, në shumëgjuhësinë e popullsisë dhe përhapjen e laicizmit.

Popullsia në zonat urbane është rritur në mënyrë të qëndrueshme për njëqind vjet, me përjashtim të viteve 1980. Një shekull më parë, një e treta e popullsisë ishte e përqendruar në këto zona, të cilat janë shtuar në numër me kalimin e kohës; sot është 50%. Rreth tre të katërtat (73%) e 8.8 milionë banorëve të Konfederatës (që nga 31 dhjetori 2022) jetojnë në 49 aglomeracionet urbane të vendit. Përqindja e të rinjve në qytete ka rënë në mënyrë të vazhdueshme gjatë 50 vjetëve të fundit. Në vitin 2022, personat nën moshën 19 vjeç përbënin 19,1% të banorëve, transmeton tutje albinfo.ch.

Pas një rënie të mprehtë të popullsisë rezidente të huaj në vitet 1940, e cila ra mesatarisht në 7.5% në qytete, emigracioni rifilloi me bumin ekonomik të pasluftës. Sot, përqindja e qytetarëve pa pasaportë zvicerane është 32% në zonat urbane (mesatarja kombëtare: 26%). Përqindja është më e lartë në qytetet frëngjishtfolëse, por është në Kreuzlingen (TG), në kufi me Gjermaninë, ku jetojnë më së shumti të huajt (56.3%). Nëse kemi parasysh gjuhët jokombëtare, vëmë re forcimin e fortë të anglishtes, e cila sot është gjuha kryesore e 8.1% të popullsisë që jeton në zonat urbane. Për më tepër, pothuajse një e katërta e banorëve (23.1%) flasin një gjuhë tjetër përveç asaj kombëtare dhe anglisht.

Që nga viti 2000, përqindja e njerëzve pa përkatësi fetare është rritur në mënyrë dramatike, duke arritur rreth një të tretën e banorëve në vitin 2022. Përqindja e atyre që i përmbahen një feje tradicionale është në rënie në përgjithësi. Kjo prirje rënëse prek të gjitha fetë, por është më e forta mes njerëzve të besimit ungjillor të reformuar. Për herë të parë, Vjetari ofron të dhëna për komunitetet myslimane: Spreitenbach (AG) ka përqindjen më të lartë (21,9%). Ndër qytetet më të mëdha, Ëinterthur (ZH, 9.6%) ka një normë më të lartë se mesatarja për qendrat urbane (7%). Në komuna, PLR është ende partia më e fortë, me 25% të mandateve, e ndjekur nga PS (21%) dhe Qendra (15%). Për kryetarët e bashkive, PLR ka 53 mandate, PS 37. Edhe në këshillat bashkiakë, liberalët radikalë janë forca politike më e pranishme (21% e mandateve), përpara PS (20%),UDC dhe të Gjelbrit u vendosën në shkallën e tretë të podiumit, secila me 14%.

---