Archives

Zvicër: Kastrimi kimik për dhunuesit seksualë mbetet praktikë shumë e rrallë

Posted on by Alb

Terapia hormonale e njohur si kastrim kimik vazhdon të përdoret rrallë në Zvicër, megjithëse konsiderohet një mjet për uljen e rrezikut të rikthimit tek personat që shfaqin sjellje seksuale të rrezikshme, veçanërisht ndaj fëmijëve.

Sipas specialistëve, trajtimi me anti–androgjenë u përshkruhet vetëm një numri të vogël pacientësh, kryesisht për shkak të efekteve të rënda anësore, si lodhje e theksuar, rritje e gjinjve, osteoporozë dhe rreziqe për sëmundje të zemrës dhe mëlçisë. Në kantonin e Vaudit, vetëm pesë nga 150 persona nën trajtim për dhunë seksuale përdorin këtë terapi, ndërsa në Fribourg vetëm një pacient e ka marrë në konsideratë.

Ekspertët theksojnë se terapia hormonale nuk është e detyrueshme dhe mund të aplikohet vetëm me pëlqimin e pacientit. Vendimi merret bashkë mes terapistit dhe pacientit, ndërsa gjykata mund të urdhërojë trajtim, por jo llojin specifik të tij.

Ndërkohë, bioeticianët ngrejnë dilema etike rreth përdorimit të medikamenteve tek personat e burgosur dhe theksojnë se rreziku i rikthimit nuk mund të reduktohet kurrë në zero. Mjekët paralajmërojnë se trajtimet ekzistuese janë të nënvlerësuara, ndërsa molekula të reja hormonale me më pak efekte anësore mund të ndryshojnë qasjen në të ardhmen.

Terapitë anti–androgjene nuk përdoren vetëm për dhunues seksualë të dënuar, por edhe në programe parandaluese për persona që kërkojnë ndihmë para se të kryejnë vepra penale.

 

Qeveria zvicerane po bën presion të madh për të promovuar patentat dixhitale

Posted on by BR

Nëse Parlamenti e miraton mocionin, lejet dixhitale të drejtimit dhe lejet e automjeteve do të njihen me ligj si dokumente elektronike ekuivalente dhe mund të paraqiten në format dixhital gjatë kontrolleve, transmeton albinfo.ch.

Kërkesa për të mbajtur dokumente fizike duhet të hiqet si pasojë. Sipas aktit parlamentar, ky është një koncept i vjetëruar.

Kjo gjithashtu do t’i bënte kontrollet më efikase. Dokumentet dixhitale mund të lidhen drejtpërdrejt me shërbimet e qeverisjes elektronike, “duke thjeshtuar ndjeshëm procedurat për qytetarët dhe autoritetet”, specifikon më tej dokumenti. Në të ardhmen, shoferët nuk do të kenë më nevojë të mbajnë me vete patentën e drejtimit në formatin e kartës. Ky është mendimi i Këshillit Federal, i cili përputhet me atë të Komitetit Kombëtar për Transportin dhe Telekomunikacionin (CTT-N). Të dy mbështesin dixhitalizimin e patentave të drejtimit dhe regjistrimeve të automjeteve.

Qeveria propozon të miratojë një mocion për këtë qëllim të paraqitur nga CTT-N pa komente të mëtejshme. Çështja tani i kalon Dhomës së Përfaqësuesve.

Gjeologët përjashtojnë mundësinë e rrëshqitjes së një shkalle të madhe mbi fshatin zviceran

Posted on by erezzaademi

Fshati Brienz/Brinzauls nuk kërcënohet më nga një rrëshqitje dheu nga zona e njohur si Plateau Ost.

Kjo u njoftua sot nga komuna Albula/Alvra, së cilës i përket fshati i evakuuar. Megjithatë, ende nuk është e qartë nëse fshati është jashtë rrezikut.

Sipas njoftimit, zona në majë të shpatit është duke u shkatërruar gjithnjë e më shumë dhe është shembur mbi grumbullin e mbeturinave poshtë.

Deri dje, lëvizje deri në pesë metra në orë ishin matur në këtë zonë. Herët këtë mëngjes, shpejtësia u ul ndjeshëm.

Por mbeturinat po lëvizin ngadalë në formën e një rrjedhe të ngadaltë mbeturinash drejt fshatit. Distanca deri në skajin verior të fshatit këtë mëngjes ishte rreth 400 metra.

“Shpresojmë që masa e mbeturinave të ndalet përpara fshatit”, tha për Keystone-ATS këtë pasdite Christian Gartmann, menaxher i komunikimit i komunës Albula/Alvra, transmetom albinfo.ch.

Masa e mbeturinave i është bashkuar 1.7 milion metrave kub material që u shemb në vitin 2023, njoftoi komuna e Albula/Alvra.

Për momentin, zyrtarët nuk janë ende në gjendje të vlerësojnë se sa shpejt po lëviz rrjedha e mbeturinave drejt fshatit. Në vitin 2023, masa e mbeturinave ishte ndalur rreth 50 metra larg fshatit.

Mbrëmë pati një përshpejtim të menjëhershëm në majë të shpatit: “Në fillim të javës së kaluar, Plateau Ost filloi të përshpejtohej nga 10 në 40-60 centimetra në ditë, dhe më pas zhvillimi ishte eksponencial,” tha Gartmann dje për Keystone-ATS.

Fakti që pllaja lindore tani është fragmentuar është në vetvete fat. Megjithatë, është ende e paqartë se çfarë do të thonë zhvillimet e fundit për banorët që janë evakuuar për më shumë se një vit.
Autoritetet komunale kanë theksuar përsëri se nuk ka rrezik për rrugët kantonale dhe linjën hekurudhore.

Udhëzuesi amerikan Fodor’s këshillon të shmanget Jungfrau në vitin 2026

Posted on by Drin Reçica

Udhëzuesi i njohur amerikan i udhëtimeve Fodor’s ka përfshirë rajonin piktoresk të Jungfrau-s në listën e destinacioneve që turistët duhet t’i shmangin në vitin 2026. Zona e famshme e Bernese Oberland, e njohur për peizazhet e saj alpine dhe infrastrukturën e zhvilluar turistike, sipas Fodor’s po përballet me një sfidë të rëndësishme: ruajtjen e balancës mes zhvillimit të shpejtë të turizmit dhe mbrojtjes së mjedisit, përcjell albinfo.ch.

Sipas udhëzuesit, rritja e vazhdueshme e numrit të vizitorëve po ushtron presion mbi burimet natyrore dhe po ndikon në cilësinë e jetës së komunitetit vendas. Kjo e ka përfshirë zonën në listën e tetë destinacioneve globale që rekomandohet të mos vizitohen përkohësisht.

Megjithatë, kjo vlerësim nuk është pritur mirë nga vendasit. Marc Ungerer, drejtues i zyrës rajonale të turizmit, kundërshton fuqishëm këtë klasifikim, duke theksuar se situata në Jungfrau nuk mund të krahasohet me turizmin masiv të destinacioneve më të stërngarkuara të botës.

“Përkundrazi,” — thekson Ungerer — “numri i madh i vizitorëve ka bërë të mundur investime të mëdha në transportin publik dhe hekurudhat malore, duke sjellë një infrastrukturë të klasit të parë që i shërben të gjithë rajonit.”

Debati hap pyetje të reja mbi menaxhimin e turizmit në zonat malore dhe balancimin e interesit ekonomik me mbrojtjen e mjedisit. Për momentin, autoritetet zvicerane sigurojnë se Jungfrau mbetet po aq e mirëpritur dhe e përgatitur sa gjithmonë për të pritur vizitorët nga e gjithë bota.

Qeveria lëshon paralajmërim për ortekë në disa zona të Alpeve

Posted on by Drin Reçica

Reshjet intensive të dëborës që kanë goditur rajonet malore mbi 1.500 metra gjatë ditëve të fundit kanë detyruar autoritetet zvicerane të rrisin nivelin e paralajmërimit për ortekë. Instituti Federal për Kërkime mbi Borën dhe Ortekët ka vendosur nivelin 4 nga 5 për disa zona të Alpeve, duke sinjalizuar rrezik të lartë dhe mundësi të shtuar për rrëshqitje të mëdha, përcjell albinfo.ch.

Në pjesën tjetër të zinxhirit malor, rreziku mbetet në nivelin 3, të konsiderueshëm, ndërsa deri më tani janë regjistruar disa ortekë domethënës. Ekspertët paralajmërojnë se kushtet aktuale mund të përkeqësohen, sidomos në zonat ku shtresa e borës është bërë e paqëndrueshme për shkak të reshjeve të pandërprera.

Hartat e paralajmërimit, të shënuara me ngjyrë portokalli, tregojnë qartë rajonet më të rrezikuara aktualisht. Alpinistëve, skiatorëve dhe banorëve u bëhet thirrje të ndjekin me kujdes udhëzimet e autoriteteve dhe të shmangin zonat me rrezik të lartë.

Avalanche risk map

Italia e Kosova nënshkruajnë planin bilateral të bashkëpunimit në mbrojtje

Posted on by Drin Reçica

Në Ministrinë e Mbrojtjes është zhvilluar takimi bilateral me delegacionin e Forcave të Armatosura të Italisë, në kuadër të planifikimit vjetor të bashkëpunimit në fushën e mbrojtjes, përcjell albinfo.ch.

Siç bëhet e ditur në njoftim, gjatë takimit, palët finalizuan dhe nënshkruan Planin Bilateral Vjetor për vitin 2026, dokument i cili përcakton aktivitetet, prioritetet dhe fushat e angazhimit të përbashkët për vitin e ardhshëm.

Plani është nënshkruar nga drejtori i Departamentit për Bashkëpunim Ndërkombëtar dhe Integrime Euro-Atlantike, kolonel Ahmet Ajeti dhe përfaqësuesi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura Italiane, kapiten marine Manuel Verdini.

Gjatë qëndrimit në Ministrinë e Mbrojtjes, delegacioni italian zhvilloi një takim kortezie me drejtorin e Politikave të Mbrojtjes, Faruk Geci, ku u diskutua progresi i bashkëpunimit aktual si dhe objektivat e përbashkëta për periudhën në vijim.

Të dy delegacionet riafirmuan vullnetin për zgjerimin e bashkëpunimit, me theks të veçantë zhvillimin e kapaciteteve ushtarake dhe shkëmbimet profesionale ndërmjet personelit.

Kurti dhe Hajdari vizitojnë Konventën e Drurit 2025: Fokus në inovacion dhe eksport

Posted on by Drin Reçica

Ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari, së bashku me kryeministrin Albin Kurti, mori pjesë sot në hapjen e edicionit të 8-të të Konventës vjetore të Industrisë së Drurit, e cila po konsolidohet si platforma kryesore e bashkëpunimit dhe inovacionit në këtë sektor në Kosovë, përcjell albinfo.ch.

Në fjalimin e saj, Hajdari theksoi se industria e drurit dhe mobilerisë është një ndër sektorët më të qëndrueshëm dhe më kreativ të ekonomisë së vendit, duke ndërthurur mjeshtërinë tradicionale me teknologji të avancuar, dizajn dhe potencial të lartë eksporti.

Ajo u shpreh se përmes programeve mbështetëse të MINT-it, të zbatuara nga KIESA, është mundësuar transformimi teknologjik i shumë ndërmarrjeve, duke përfshirë automatizimin industrial, inovacionin, certifikimin dhe pjesëmarrjen në panaire ndërkombëtare, me eksport kryesisht drejt Evropës dhe SHBA-së.

“Industria e drurit dhe mobilerisë është një nga kontribuuesit më të rëndësishëm në uljen e deficitit tregtar dhe ofron mundësi të mëdha punësimi, posaçërisht për të rinjtë dhe profesionistët e zanateve,” deklaroi Hajdari, duke nënvizuar rëndësinë e arsimit profesional dhe bashkëpunimit me bizneset për krijimin e një fuqie punëtore të aftë dhe konkurruese.

Ministrja foli edhe për rëndësinë e zhvillimit të qëndrueshëm, duke theksuar nevojën e shfrytëzimit të kujdesshëm të resurseve natyrore, rigjenerimit të pyjeve dhe zbatimit të standardeve të gjelbra në mbarë zinxhirin e prodhimit.

Ajo përmendi studimet e MINT-it që identifikojnë produktet e drurit si një nga grupet kryesore me potencial për rritjen e vlerës së shtuar vendore, si dhe rolin e këtij sektori në industrinë qarkore përmes riciklimit dhe ripërdorimit të materialeve.

“Konventa e Drurit 2025 është një mundësi unike për shkëmbim idesh dhe krijimin e partneriteteve të reja për zhvillimin e një industrie konkurruese, të gjelbër dhe të qëndrueshme,” theksoi ministrja, duke shprehur urimin që ngjarja të sjellë frymëzim dhe hapa të rinj konkretë në këtë drejtim.

Në fund, Hajdari falënderoi Shoqatën e Përpunuesve të Drurit për mirënjohjen që i është ndarë, duke vlerësuar kontributin e aktorëve të sektorit në zhvillimin ekonomik të vendit.

https://www.facebook.com/share/p/1BtgFE3ieC/?mibextid=wwXIfr

Qeveria në detyrë do të mblidhet sot

Posted on by Drin Reçica

Mblidhet qeveria në detyrë, 14 pika në rend të ditës.

Qeveria në detyrë do të mblidhet sot.

Në njoftimin për media është bërë e ditur se mbledhja do të nisë në ora 12:00.

Në rend të ditës në mbledhjen e sotme janë gjithsej 14 pika.

Në mbledhjen e ekzekutivit sot pritet të shqyrtohen propozim-vendimet për disa shpronësime. Po ashtu sot kabineti qeveritar në detyrë pritet të shqyrtojë propozim-vendimin për ndarjen e mjeteve buxhetore në kategorinë e shpenzimeve “paga dhe shtesa” për nëntor 2025 për Ministrinë e Punëve të Brendshme.

Krasniqi: Mijëra fletëvotime nga diaspora rrezikojnë të mos arrijnë në kohë në Kosovë

Posted on by Drin Reçica

Anëtari i Lëvizjes Vetëvendosje në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve, Alban Krasniqi, ka ngritur shqetësimin se votat e diasporës mund të mos arrijnë në Kosovë brenda afateve ligjore për zgjedhjet e 28 dhjetorit. Ai ka theksuar se vonesat në dërgimin e zarfeve nga Sekretariati i KQZ-së rrezikojnë që mijëra votues jashtë vendit të mbesin pa të drejtë vote, përcjell albinfo.ch.

Krasniqi ka bërë të ditur se sipas vlerësimeve logjistike, procesi i dërgesave postare kërkon së paku 10 ditë, derisa dërgimi i materialit për votim pritet të nisë me vonesë. Për këtë arsye, sipas tij, ekziston rreziku që deri në 80 për qind të fletëvotimeve të mos arrijnë në kohë dhe të mos hapen fare.

Ai e ka cilësuar këtë situatë si të dhimbshme dhe si një shkelje të të drejtës së qytetarëve për të votuar, duke kërkuar që institucioni të marrë përgjegjësitë e nevojshme dhe të reflektojë për të mos përsëritur gabimet. Sipas tij, buxheti për procesin e dërgimit të fletëvotimeve deri te votuesit jashtë vendit kap shifrën rreth 3.7 milionë euro, por kjo nuk garanton suksesin nëse nuk respektohen afatet.

Krasniqi ka shtuar për koha.net se si zgjidhje e mundshme po propozohet fillimi më i hershëm i votimit përmes postës, në mënyrë që votat e mërgatës të kenë kohë të kthehen dhe të numërohen.

Biletat e fluturimit prej 100 frangash nuk janë më realiste, thotë CEO i SWISS

Posted on by Alb

Sipas një interviste me Jens Fehlinger, CEO i Swiss International Airlines (SWISS), biletat e fluturimit me çmim prej 100 frangash (rreth 124 dollarë) nuk do të jenë më të realizueshme në të ardhmen. Karburanti i qëndrueshëm është më i shtrenjtë se ai konvencional dhe në të ardhmen do të jetë e nevojshme të mbushen më shumë sasi karburanti, transmeton albinfo.ch.

“Ky çmim nuk mund të mbetet i qëndrueshëm afatgjatë,” tha Fehlinger në një intervistë për gazetat e CH-Media. “Duhet të investojmë në inovacion. Këtu qëndron zgjidhja për ne, jo në ndalime apo kërkesa shtesë.” Megjithatë, kompania dëshiron të bëjë gjithçka që është e mundur për të ofruar çmime sa më të drejta. “Fluturimi duhet të mbetet i përballueshëm,” shtoi ai

Ai përshkroi vitin financiar që po përfundon si të vështirë. Rezultatet nuk i plotësuan pritshmëritë. Konkurrenca u intensifikua, veçanërisht në Evropë, ndërsa linja ajrore përballej me rritje të kostove. Për këtë arsye, nuk pritej të arrihej një fitim i lartë ose një xhiro rekord.

Gjatë verës, SWISS regjistroi kërkesë më të ulët për klasën Economy drejt Shteteve të Bashkuara, por tani po shfaqet një rikthim i trendit. “Dëshira për të udhëtuar drejt SHBA-së po rritet përsëri,” tha Fehlinger. Amerika Veriore mbetet tregu më i rëndësishëm i linjës ajrore, përveç tregut të saj vendas.

Zvicra vendos prioritetet për reformën e pensioneve pa rritjen e moshës së daljes në pension

Posted on by Alb

Qeveria zvicerane prezantoi të mërkurën linjat e përgjithshme të reformës së pensioneve të pleqërisë (AHV/AVS2030). Nuk ka plane për të rritur moshën e daljes në pension.

Situata financiare e skemës së pensioneve të pleqërisë duhet të stabilizohet për vitet 2030-2040. Për të arritur këtë, qeveria po inkurajon qytetarët të vazhdojnë punën deri në moshën referencë ose më tej.

Shuma mbi të cilën paguhen kontributet për AHV do të rritet në 21,800 CHF (nga 16,800 CHF aktualisht). Reforma parashikon gjithashtu heqjen e moshës maksimale për AHV (70 vjeç). Aktualisht, pas kësaj moshe nuk është e mundur të përmirësohet pensioni, ndërsa punonjësit duhet të vazhdojnë të paguajnë kontributet edhe pas 70 vjeç.

Kontributet gjithashtu duhet të merren më drejtësisht për të shmangur boshllëqet dhe për të përmirësuar mbrojtjen sociale për të moshuarit. Masat në fushën e kontributeve pritet të gjenerojnë të ardhura shtesë për skemën e pensioneve të pleqërisë prej rreth 700 milionë CHF (868 milionë dollarë) deri në vitin 2040.

Nevojat e financimit të AHV për periudhën 2030-2040 varen nga mënyra se si financohet pensioni i 13-të. Nëse Parlamenti zgjedh një financim të qëndrueshëm, nuk do të kërkohen masa shtesë për AHV 2030, por kjo nuk vlen nëse financimi është i përkohshëm. Në këtë rast, qeveria propozon një rritje prej 0.7 pikë përqindje të Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (TVSH).

Departamenti Federal i Çështjeve Sociale dhe Shëndetësisë do të duhet të paraqesë një draft paraprak deri në pranverën e vitit 2026.

 

Asnjë lidhje e provuar midis rrezatimit të telefonave dhe kancerit

Posted on by Alb

Agjencia Kombëtare Franceze për Sigurinë Ushqimore, Mjedisore dhe Shëndetin Profesional (ANSES) njofton se valët radio të emetuara nga telefonat celularë nuk shkaktojnë kancer, sipas studimeve shkencore në dispozicion. Megjithatë, rekomandohet kujdes për fëmijët, veçanërisht gjatë përdorimit natën, jo vetëm për rrezatimin, por edhe për efektet e dritës së ekranit në gjumë, transmeton albinfo.ch.

Olivier Merckel, kreu i njësisë për vlerësimin e rreziqeve fizike, thekson se të dhënat laboratorike tregojnë efekte të përkohshme në qeliza, por studimet epidemiologjike tek njerëzit nuk konfirmojnë lidhje shkak-pasojë me kancerin. Përdorimi i tepruar i telefonave gjithashtu lidhet me stil jete më sedentare dhe ndikime të tjera shëndetësore.

Mbahen takimet poetike të Nëntorit në Lucern

Posted on by albinfo.ch
Lidhja e Krijuesve Shqiptarë në Mërgatë me datë 28 NËNTOR 2025 do të jetë në Garanë të Kërçovës, ku do të përurohet Monumenti i Gjergj Kastriotit, ndaj për këtë arsye Takimet e Nëntorit këtë vit do të mbahen në Luzern të Zvicrës me 14 dhjetor 2025 me përkrahje të MISIONIT KATOLIK SHQIPTARË -Luzern, SHHB NËNË TEREZA të Zvicrës si dhe Shoqata “Sali Çekaj” Zvicër
Programi: Orë Letrare me temë PJETËR BOGDANI si dhe Buzmi Bujar.
Ardhja juaj nderon artin e kulturës arbërore!
14 dhjetor 2025 E DJELË : ORA 15hoo
Adresa: Rodteggstrasse 6
6005 Luzern

Orari i ri i SBB-së hyn në fuqi më 14 dhjetor

Posted on by Alb

Orari i ri i Hekurudhave Federale Zvicerane (SBB), i cili do të hyjë në fuqi më 14 dhjetor, sjell përmirësime të rëndësishme për udhëtarët e rajoneve frankofone, veçanërisht falë rikthimit të linjës direkte mes Bazelit dhe Lozanës. Risi priten edhe për rrjetin rajonal RER Vaud, Léman Express dhe rajonin e Jurës.

Lidhjet e reja dhe rikthimet kryesore

Përfundimi i punimeve për ndërtimin e binarit të dytë mes Grellingue (BL) dhe Douquinge (BL) në shtator 2025 ka bërë të mundur rikthimin e linjës direkte Basel–Lausanne. Po ashtu, do të prezantohet një shërbim çdo 30 minuta mes Biel, Delémont dhe Basel, njoftoi SBB gjatë prezantimit të orarit të ri.

Trenat IR95 Brig–Geneva-Airport do të ndalojnë tashmë edhe në Renens (VD), duke përmirësuar lidhjet mes Rajonit të Jurës dhe zonës Morges–Nyon. Udhëtarët do të përfitojnë gjithashtu nga një lidhje e garantuar, në të njëjtën platformë, një herë në orë gjatë ditëve të javës drejt dhe nga Gjeneva, transmeton albinfo.ch.

Zhvillimet rajonale

RER Vaud:

Linjat R1 dhe R2 (Grandson–Lausanne–Cully) zgjaten deri në Bex, me trenë me dy kate.

Linjat R3 dhe R4 (Vallorbe/Le Brassus–Lausanne) do të shkojnë deri në Vevey, duke rritur kapacitetin ndërmjet Lozanës dhe Vevey-t, dhe deri në Bex.

Léman Express:

Shtohet linja e re L7, e cila përmirëson shërbimin mes Annemasse dhe Lancy-Pont-Rouge në mëngjes dhe mbrëmje.

Shërbimi i natës 24/7 zgjerohet deri në Annemasse edhe gjatë ditëve të javës.

Jura:

Po konkretizohet faza e parë e Rrjetit Rajonal Ekspres të Jurës:

Lidhje çdo orë mes Delémont–Delle dhe Delémont–Bonfol.

Lidhje shtesë çdo orë mes Porrentruy–Delle dhe Porrentruy–Bonfol.

Kjo do të thotë se udhëtimi direkt Bonfol–Delémont do të jetë i mundur një herë në orë.

Fribourg:

Stacioni Rosé do të mbyllet për shkak të gjendjes së amortizuar, ndërsa stacioni i ri Avry-Matran do të shërbehet nga linjat S40 dhe S41.

Trenat e natës drejt aeroporteve

Me orarin e ri do të nisë edhe shërbimi i trenave të natës drejt aeroporteve të Cyrihut dhe Gjenevës gjatë netëve të së premtes dhe së shtunës.

Përmes tre nisjeve nga Sion (2:20), Biel/Bienne (2:21) dhe Fribourg (2:26), udhëtarët do të mund të arrijnë në kohë për fluturimet e para (6:00–8:00) nga Aeroporti i Gjenevës.

Në Zvicrën gjermanofone parashikohet gjithashtu një linjë e natës në itinerarin Winterthur–Zürich–Bern.

Udhëtimet ndërkombëtare

Linja Lausanne–Marseille do të rikthehet në verën 2026 me një tren ditor nga 27 qershori deri më 16 gusht. Periudha e shërbimit do të zgjatet nga prilli deri në nëntor, nga e enjtja në të hënën.

Dy trena shtesë do të shtohen në linjën Zürich–Milano.

Për herë të parë do të ketë trenë direkte mes Brig (Valais) dhe Gjermanisë.

Një tren i ri nate mes Basel–Copenhagen–Malmö synon të nisë në mes të prillit, me kusht që Parlamenti të miratojë financimin, gjë që aktualisht po kundërshtohet nga disa deputetë të qendrës së djathtë.

Punimet për vitin 2026

SBB paralajmëron se punimet e mirëmbajtjes së infrastrukturës hekurudhore do të vazhdojnë në vitin 2026, sidomos në Zvicrën frankofone. Shumica e këtyre punimeve nuk pritet të ndikojnë në trafikun hekurudhor.

Evropianët të ‘zhytur’ në borxhe

Posted on by BR

Ndërsa kriza e kostos së jetesës po zbutet, evropianët përgjithësisht po e gjejnë më të lehtë të paguajnë faturat në kohë, sipas raportit më të fundit evropian për pagesat e konsumatorëve nga Intrum.

Edhe kështu, 24% prej tyre ende nuk po i shlyejnë detyrimet brenda afatit të përcaktuar, krahasuar me 37% në vitin 2023.

Diferencat midis vendeve dhe grupeve sociale vazhdojnë të thellohen dhe shumë njerëz ende po mbeten prapa me pagesat.

“Ne shohim një ndarje të qartë mes atyre që ndihen financiarisht të sigurt dhe atyre që ende jetojnë nga muaji në muaj. Shumë konsumatorë mbeten në ‘modalitet mbijetese’, hezitues për të investuar apo shpenzuar më shumë, të shënjuar nga vite pasigurie ekonomike,” tha Agnieszka Kunkel, CEO e Intrum TFI, shkruan Euroneës, transmeton albinfo.ch.

Shkalla e familjeve që i paguajnë të gjitha detyrimet në kohë ndryshon nga një vend në tjetrin. Spanja dhe Austria janë performueset më të mira në këtë drejtim, me 83%, ndërsa Greqia renditet më dobët me 67%.

Efektet e qëndrueshme të krizës së kostos së jetesës

43% e konsumatorëve në Evropë thanë se vitet e fundit kanë pasur një ndikim të qëndrueshëm negativ në mirëqenien e tyre financiare, dhe gjeneratat e reja janë shpesh më të prekura.

Krahasuar me vitin 2024, një pjesë më e madhe e Brezit Z deklaroi se mos-pagimi i faturave ishte një dukuri e rregullt këtë vit, dhe jo një episod i vetëm. Në vitin 2025, 63% e të anketuarve thanë se kjo ishte e vërtetë, krahasuar me 20% një vit më parë.

Ndërsa presionet mbi çmimet në Evropë po stabilizohen, normat e interesit po bien dhe tregu i punës mbetet i fortë, jo të gjithë po përfitojnë.

Vetëm gjashtë në dhjetë evropianë vendosin rregullisht mënjanë një fond emergjence për ditë të vështira, ndërsa 29% pranojnë se raportet për paqëndrueshmëri ekonomike i bëjnë të ndihen të ankthshëm.

Raporti i këtij viti tregon gjithashtu një ndryshim në arsyet e pagesave me vonesë. Mungesa e fondeve është rikthyer si problemi dominues, dhe ky fenomen prek veçanërisht Brezin Z. Në vitin 2024, 20% thanë se arsyeja kryesore për mospagim ishte se nuk kishin mjaftueshëm para për të shlyer faturat e tyre; kjo shifër u rrit në 52% në vitin 2025.

Një barrë shtesë për të rinjtë është i ashtuquajturi presion aspirativ. Siç vëren Agnieszka Kunkel, rrjetet sociale shpesh krijojnë standarde joreale, duke i nxitur të rinjtë të marrin borxhe për të mbajtur hapin me bashkëmoshatarët. Sipas sondazhit, 31% thonë se përpjekja për të imituar stilin e jetesës së influencerëve i ka shtyrë drejt borxhit.

36 persona ndërruan jetë deri më tani nga zjarri i madh në Hong Kong

Posted on by BR

Të paktën 36 persona kanë humbur jetën dhe 297 të tjerë raportohen të zhdukur nga zjarri i madh që shpërtheu në një gradaçelë në veri të Hong Kongut sot, sipas BBC.

Ndërkohë BBC raporton se të paktën 297 persona ndodhen akoma të bllokuar brenda ndërtesës, ndërsa zjarrfikësit vijojnë punën për nxjerrjen e tyre nga gradaçela.

Tym i zi i dendur doli nga ndërtesat ndërsa zjarrfikësit luftonin me flakët.

Disa njerëz mbetën të bllokuar brenda, ndërsa një burrë pësoi djegie të rënda, sipas transmetuesit publik RTHK, duke cituar policinë, transmeton albinfo.ch.

Departamenti i zjarrfikësve tha se mori një telefonatë në orën për një zjarr në kompleksin Wang Fuk Court, ndërsa në pak kohë më vonë incidenti u cilësua si një alarm i nivelit 4.

Wang Fuk Court përbëhet nga tetë ndërtesa dhe ka gati 2,000 apartamente. Rreth kullës ku shpërtheu zjarri janë ndërtesa të tjera me skela të jashtme prej bambuje.

Zvicra do të zhvillojë strategji kombëtare për varfërinë

Posted on by BR

Zvicra është një vend i begatë me një sistem të zhvilluar mirë të sigurimeve shoqërore. Megjithatë, varfëria është gjithashtu e pranishme. Midis viteve 2014 dhe 2017, shkalla e varfërisë në të ardhura u rrit në Zvicër. Që atëherë, ajo është luhatur midis 8 dhe 9%, siç thekson qeveria federale në një njoftim për shtyp, shkruan swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Gjatë pandemisë Covid-19, shkalla e varfërisë mbeti e qëndrueshme falë masave mbështetëse të vendosura për të kapërcyer krizën ekonomike. Megjithatë, qeveria vëren në raportin e saj se Zvicra nuk e ka arritur objektivin e saj afatgjatë për uljen e varfërisë.

Strategjia kombëtare në horizont

Ky raport është botimi i parë referues i mbështetur fort dhe i plotë mbi varfërinë në Zvicër. Ai gjithashtu u jep fjalën një numri njerëzish të prekur nga varfëria, portretet e të cilëve janë theksuar në analizat statistikore. Ai do të shërbejë si bazë për zhvillimin e një strategjie kombëtare për të luftuar varfërinë deri në vitin 2027.

Ndikimi i kushteve strukturore

Megjithatë, raporti tregon se karakteristikat individuale nuk janë të vetmit faktorë shpjegues. Kushtet strukturore kanë një ndikim vendimtar në mundësitë e individëve për veprim dhe zhvillim. Këto përfshijnë organizimin e sistemit arsimor, kujdesin për fëmijët jashtë shtëpisë dhe sistemin për mbulimin e nevojave themelore, si dhe kushtet e tregut të punës.

Varfëria nuk është vetëm çështje parash. Vështirësitë në fusha të tjera të jetës mund të përkeqësojnë situatat e pasigurta financiare.

Për shembull, pothuajse gjysma e njerëzve që janë të varfër për sa i përket të ardhurave vuajnë nga sëmundje kronike, dhe njerëzit pa arsim pas detyrueshëm preken nga varfëria më shpesh se mesatarja.

Bien shitjet e birrës në Zvicër

Posted on by BR

Bumi i birrave artizanale është në rënie. Nga ana tjetër, kërkesa për stilet tradicionale të birrës si lager, ale e zbehtë dhe gjithnjë e më shumë pilsner është përsëri në rritje, njoftoi Shoqata e Birrarëve Zviceranë (SBV) për mediat në Cyrih, shkruan swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Birra joalkoolike përfshihet në shifra për herë të parë. Në dallim nga birra alkoolike, prodhimi i birrës joalkoolike u rrit me 13% në 353,307 hektolitra, duke e çuar pjesën e birrës joalkoolike në 7.5% pas 7% në vitin e kaluar.

Pa birrat joalkoolike, situata duket edhe më e zymtë. Shitjet e birrës me alkool ranë me 2.8% në 4.37 milionë hektolitra.

Gastronomia vazhdon të ngadalësohet

Tregtia e shërbimit të ushqimit vazhdoi të vuajë. Përqindja e shitjeve të birrës që përbënte tregtia e shërbimit të ushqimit ra nga 31.4% në vitin e kaluar në 30.7% aktualisht. Kjo do të thotë që njerëzit po blejnë gjithnjë e më shumë birrën e tyre në dyqane. Kjo është në kontrast me 20 vjet më parë, kur pjesa në secilin sektor ishte mjaft e barabartë.

“Restorantet rurale dhe ato të përqendruara te pijet në veçanti po përballen me rënien e numrit të klientëve dhe për këtë arsye po përpiqen të mbijetojnë”, shkroi shoqata. Nëse duhet të paguhen edhe kreditë e koronavirusit, do të jetë e vështirë për shumë njerëz.

Përveç kësaj, “tryeza tradicionale e klientëve të rregullt” (Stammtisch në gjermanisht) është nën presionin e brezave dhe po shuhet fjalë për fjalë, shkroi shoqata e birrës. “Nuk ka asgjë të krahasueshme për t’u ndjekur.” Ndryshimi i kohës së lirë, shpenzimeve dhe sjelljes së konsumatorëve të popullsisë është gjithashtu një arsye e rëndësishme për trendin aktual negativ.

Zvicra e sheh Inteligjencën Artificiale si kyç në rezistencën ndaj tërmeteve

Posted on by BR

Rreziku i tërmeteve ishte një temë kryesore në Konferencën e Mbrojtjes Civile të këtij viti në Biel. Konferenca u përqendrua në mënyrën se si Zvicra mund të përdorë inteligjencën artificiale, të dhënat e mëdha dhe dronët për parandalimin dhe menaxhimin e tërmeteve në të ardhmen, shkruan Swissinfo.ch, transmeton albinfo.ch.

Në fjalimin e tij në Biel të martën, Ministri Zviceran i Mbrojtjes, Martin Pfister, theksoi se sfidat aktuale të politikës së sigurisë janë të konsiderueshme.

Ka një përkeqësim të ndjeshëm të situatës së sigurisë në mbarë botën. Zvicra është e prekur në të gjitha rastet nga një përshkallëzim i konflikteve në Evropë. Ai shtoi se mbrojtja civile është me rëndësi qendrore në aspektin e politikës së sigurisë.

Një temë qendrore e konferencës së këtij viti ishte rreziku i tërmeteve. Të dhënat e mëdha dhe mjetet e inteligjencës artificiale mund të përdoren për të njohur paraprakisht tërmetet e afërta, duke bërë të mundur lëshimin e paralajmërimeve të hershme, u tha. Robotika mund të ndihmojë në gjetjen e viktimave dhe njerëzve të bllokuar në rrënoja, ndërsa dixhitalizimi mund të kontribuojë në një vlerësim më të mirë të gjendjes së ndërtesave pas një tërmeti.

Blaise Duvernay, Drejtues i Qendrës Federale të Koordinimit për Parandalimin e Tërmeteve, shpjegoi në një intervistë me agjencinë e lajmeve Keystone-SDA se ngjarjet e mëdha të tërmeteve në Zvicër ndodhin përgjithësisht vetëm çdo 50 deri në 150 vjet.

Megjithatë, simulimet tregojnë se pasojat janë aq të mëdha sa ky rrezik renditet ndër 5 më të mëdhenjtë e Zvicrës.

Seminar i KKAD me temën “Sfidat e gjuhës shqipe në diasporë”

Posted on by albinfo.ch

Këshilli Koordinues i Arsimtarëve në Diasporë (KKAD), një strukturë që prej vitesh bashkon mësimdhënës të gjuhës shqipe, me dhjetë përfaqësues nga vende të ndryshme si Zvicër, Austri, Gjermani, Itali, Greqi, Turqi, Angli, Itali, Kanada, vijon të jetë një pikë qendrore bashkëpunimi për ruajtjen dhe zhvillimin e gjuhës amtare jashtë atdheut. Me veprimtari të rregullta, trajnime, seminare dhe projekte të përbashkëta, KKAD synon të mbështesë mësuesit, të forcojë rrjetin profesional dhe të krijojë kushte sa më të mira për mësimin e shqipes në diasporë.

Këtë herë, Këshilli Koordinues i Arsimtarëve në Diasporë (KKAD) po mbyll vitin me një veprimtari të rëndësishme kushtuar mësuesve të gjuhës shqipe që veprojnë jashtë vendit. Më 6 dhe 7 dhjetor 2025, përmes platformës Zoom, organizohet seminari dyditor me temë “Rrugëtimi i klasave të gjuhës shqipe në diasporë: nga entuziazmi i fillimit te qëndrueshmëria dhe cilësia e mësimdhënies”. Ngjarja pritet të mbledhë mësimdhënës nga shumë vende ku vepron komuniteti shqiptar, duke krijuar një hapësirë të përbashkët diskutimi, shkëmbimi përvojash dhe forcimi profesional.

Seminari sjell në qendër sfidat dhe zhvillimet që përcaktojnë mësimin e shqipes në rrethana diasporike: ruajtja e vazhdimësisë së klasave, nxitja e motivimit të nxënësve, përmirësimi i qasjeve didaktike dhe ndërtimi i një bashkëpunimi të qëndrueshëm mes mësuesve, prindërve dhe institucioneve shqiptare. Përmes ligjëratave dhe diskutimeve të strukturuara, synohet të ndriçohen praktikat më efektive që mund të ndihmojnë mësimdhënësit në punën e tyre të përditshme.

Temat kryesore që do të trajtohen janë:

Roli i mësuesit në forcimin e klasave ekzistuese dhe ruajtjen e interesit të nxënësve.

Qasjet bashkëkohore të mësimdhënies: përdorimi i teknologjisë, mjeteve digjitale, aktiviteteve kulturore dhe lojërave edukative.

Ndërtimi i një modeli të qëndrueshëm bashkëpunimi ndërmjet prindërve, mësuesve dhe institucioneve shqiptare.

KKAD fton mësuesit e gjuhës shqipe në diasporë të marrin pjesë me punime në përputhje me temat e seminarit. Punimet dorëzohen në formatin Word, me një kohë të parashikuar prezantimi deri në dhjetë minuta. Afati i fundit për dorëzim është 27 nëntor 2025, në adresën zyrtare të këshillit: [email protected]

Orari i seminarit është si vijon:

6 dhjetor 2025, ora 18:00–21:00

7 dhjetor 2025, ora 16:00–20:00

Ky aktivitet synon të shërbejë si një hap i rëndësishëm në rrugëtimin e përbashkët për forcimin e mësimit të gjuhës shqipe në komunitetet shqiptare në mbarë botën. Për KKAD-në, bashkimi i mësuesve në një platformë profesionale është mënyra më e qëndrueshme për të ndërtuar cilësi dhe për të garantuar vazhdimësinë e këtij misioni kulturor e arsimor.

Sllovaki-Kosovë do të luhet në Bratislavë

Posted on by Drin Reçica

Ndeshja gjysmëfinale e play-off-it, e vlefshme për kualifikim në Botëror, ndërmjet Kosovës dhe Sllovakisë, do të zhvillohet në Bratislavë, përcjell albinfo.ch. 

Kështu ka bërë me dije sekretari i përgjithshëm i Federatës sllovake, Peter Palençik.

“U morën në konsideratë stadiumet në Bratislavë, Trnava dhe Koshice. Në fund vendosëm që ndeshja të luhet në Bratislavë dhe këtë informacion ia kemi përcjellë tashmë UEFA-s” deklaroi ai.

Dëmtohet një pjesë e kanalit të Ibër-Lepencit

Posted on by Drin Reçica

Policia e Kosovës ka njoftuar se një pjesë e kanalit të Ibër-Lepencit në Zubin Potok është dëmtuar “me mjete të forta” nga persona të panjohur, përcjell albinfo.ch.

Petrit Fejza nga Policia e Kosovës i tha Radios Evropa e Lirë se punëkryesi në këtë kanal e ka raportuar dëmin më 25 nëntor dhe hetuesit tani janë duke punuar për të zbardhur rastin.

Fejza tha se “vlera e dëmit, sipas ankuesit, është rreth 3.000-4000 euro”.

“Dje është lajmëruar nga punëkryesi që najloni që është duke punuar është dëmtuar. Është një pjesë e najlonit që është shtruar kanali dhe është dëmtuar. Njësitet relevante kanë dalë në vendin e ngjarjes dhe e kanë kryer vendshikimin. Është hapur rast dhe hetuesit janë duke punuar në këtë drejtim”, tha ai.

I pyetur se me çfarë mjetesh të forta konkretisht dyshohet të jetë shkaktuar dëmi, ai tha se “nuk kemi më shumë informacione”.

Raportimet për dëme në këtë kanal vijnë pothuajse një vit pasi në Ibër-Lepenc, në fshatin Varragë, ndodhi një shpërthim.

Për shpërthimin e 29 nëntorit të vitit 2024, Kosova e fajësoi Serbinë, por Beogradi i mohoi akuzat.

Kosova e konsideron shpërthimin në kanalin e Ibër-Lepencit si akt terrorist.

Shtetet e Bashkuara kishin deklaruar pas shpërthimit se nuk kishte prova që e lidhnin drejtpërdrejt Beogradin me shpërthimin, por se ishte herët për të nxjerrë përfundime. Në hetimet për shpërthimin janë përfshirë edhe agjentët e Byrosë Federale të Hetimit (FBI).

Prokuroria Speciale është duke e hetuar shpërthimin e 29 nëntorit, por deri më tani nuk ka ndonjë aktakuzë të ngritur. Për rastin janë arrestuar dhjetëra të dyshuar dhe janë sekuestruar armë dhe eksplozivë.

Megjithatë, vetëm Dragisha dhe Jovan Viçentijeviq janë dërguar në paraburgim.

Autoritetet dhe Policia e Kosovës kanë dekaruar më herët se janë përdorur rreth 20 kilogramë eksplozivë për të hedhur në erë kanalin dhe se ky ishte sulmi më serioz ndaj infrastrukturës kritike të vendit në periudhën pas luftës.

Dëmi i shkaktuar është vlerësuar në rreth 400 mijë euro./REL