Shkurt.ch
Schwyzerdütsch apo Hochdeutsch ?
Këtë të diel votohet në Bazel dhe në Cyrih për iniciativat që kërkojnë që mësuesit parashkollorë të ligjërojnë në Schwyzerdütsch

Zakonisht, mësimi parashkollor për fëmijët në Bazel dhe Cyrih është dhënë në dialektin Schwyzerdütsch.
Mirëpo, pas studimit PISA të viti 2001, ku konstatohej se nxënësit në Zvicrën gjermane janë më të dobët se të tjerët në literaturë, disa kantone, në veçanti ai i Bazelit dhe i Cyrihut, e imponojnë Hochdeutsch si gjuhë kryesore në shkollat fillore dhe si gjuhë të pjesërishme në institucionet parashkollore, njofton e përditshmja «24 Heures».
Kështu që nga viti 2009 profesorët parashkollorë të Cyrih janë të obliguar të flasin gjermanishten standarde një të tretën e kohës, kurse ata të Bazel-Qytetit, 50% të kohës me nxënësit. Edhe pse ky vendim i lejon fëmijët të flasin në dialekt, këto masa nuk u pëlqejnë të gjithë mësuesve.
Në fakt, të mbështetur nga partitë politike të gjitha taborreve, ata lansojnë një iniciativë për t’u kthyer në sistemin e vjetër. Argumenti kryesor i kësaj kërkese bazohet në faktin se, sipas tyre, fëmijët, duke qenë në moshë shumë të ulët për ta bërë dallimin mes Schwyzerdütsch dhe Hochdeutsch, i përziejnë të dyjat dhe nuk arrijnë ta flasin asnjërën nga këto gjuhë.
Nga ana tjetër, përgjegjësit kantonalë, të mbështetur nga shumica e partive politike, i kundërshtojnë këto pikëpamje, duke thënë se « nxënësit duhet të kanë nocione të mira të gjermanishtes kur arrijnë në shkollë fillore », thotë Pierre Felder drejtor i shkollimit të detyrueshëm në Bazel-Qytet. Sipas tij, «kjo iu mundëson atyre të integrohen, sidomos kur janë të huaj dhe të korrin rezultate më të mira».
Mirëpo, analiza e «24 Heures» vë në spikamë faktin se këto votime janë të natyrës identitare, sidomos për kantonet fqinje me Francën apo Gjermaninë dhe ku imigrimi nuk ka të ndalur. Partitë konzervatore i mbrojnë fuqimisht iniciativat për dialektet lokale, duke thënë se «nuk ka arsye që vendësit t’iu adaptohen të huajve», respektivisht gjermanishtes.
Çështja ka pra të bëjë me frikën nga humbja e një pjese të kulturës lokale, sikurse në Lander. Mirëpo, për Pierre Folder dhe homologun e tij nga Cyrihu, Urs Meier, Schwyzerdütsch dhe Züridütsch nuk janë në rrezik. Përkundrazi, praktika e Schwyzerdütsch te të rinjtë është në rritje.
Së fundi, ballë këtyre zërave emocional në favor të këtyre iniciativave, përgjegjësit politikë i kanë zbutur qëndrimet, njofton «24 Heures».
Të tjera nga Shkurt.ch
E-Diaspora
-
Një thirrje artistike për drejtësi në zemër të Evropës Dhjetëra fustane të varur në tela për tharjen e rrobave, dhuruar nga të mbijetuara të dhunës...
-
Aksident fatal në Francë, humb jetën një kosovar
-
Shfaqet për here të parë në Zvicër dokumentari “UDHA – Një gjak, një gjuhë, një besë” në Riffraff, Zürich
-
Edona Preza diplomoi për Shkenca Biologjike dhe studimet Shqiptaro-Amerikan në Illinois
-
Lyon: Kënga e vallja shqipe jehoj nga Shoqëria Kulturore-Artistike “Ilirët”
Jeta në Austri
-
Çfarë ndodh me qëndrimin në Austri nëse humbni punën? Ja çfarë duhet të dini Humbja e një vendi pune është një situatë e vështirë, veçanërisht kur leja e qëndrimit është...
-
Pse Vjena nuk është më qyteti më i mirë për të jetuar në botë?
-
Austria vs Evropa: Çka mund të blini me 1€
-
Austria prezanton pensionin e pjesshëm
-
Austria forcon ligjet për armët dhe sigurinë në shkolla pas tragjedisë në Graz