Lajme
Tradita shekullore e Javës së Shenjtë Arbëreshe

Java e Shenjtë Arbëreshe, që njihet si Java e Madhe apo Pashkët arbëreshe, janë një nga ngjarjet historike të arbëreshëve, ku vitet e tjera ka tërhequr dhe mjaft turistë. Vëmendja më e madhe qëndron te kostumet tradicionale të grave arbëreshe, përcjell albinfo.ch.
Festimet nisin që të Enjten e Madhe, kur pas leximit të 12 fragmenteve të Ungjillit, prifti vazhdon të lajë këmbët e 12 burrave të komunitetit. Ata janë të ulur rreth një tavoline të madhe mbi të cilën janë rregulluar “kuleçët”, bukët e bekuara, që priten dhe shpërndahen te besimtarët. Kisha arbëreshe ndjek rite orotodokse-bizantine, ndërsa rite të tjera janë identike me kishën latine.
Të Enjten e Madhe zhvillohet procesioni i statuajve shoqëruar me “këngë tradicionale shqiptare” (vajtimet) dhe në shumë komunitete arbëreshe përsëriten dhe të Premten e Madhe.
Të Shtunën e Madhe në mëngjes këndohet Mbrëmja e Shenjtë dhe liturgjia e Shën Vasilit. Pas mesnatës në rrugët e fshatrave është emociouese të dëgjosh këndimin e “Kristos Anestei” (Krishti u ngjall). Ndërsa tradita vijon mes shumë komuniteteve arbëreshe me besimtarët që shkojnë në heshtje në Kolegjin e Shën Adrianit, ku bëhet riti i “vjedhjes së ujit”, në burimin e murgjve. Simbolikisht ky rit riprodhon atë që bëri Maria, e cila e parandaluar nga rojet dhe në pamundësi për të larë trupin e Jezusit, në heshtjen e natës arriti në një burim për të lagur leckën e përdorur më pas për të larë trupin e Jezusit. Moment jashtëzakonisht simbolik, ku besimtarët marrin pjesë në grupe me “gjitonie” (fqinjët) ku rruga shënohet nga heshtja, por ndërsa procesioni vazhdon, tashmë ata që kanë përfunduar ritin (pra të lirë nga detyrimi i heshtjes) përpiqen të bëjnë të flasin ata që nuk kanë shkuar ende te burimi (gratë e moshuara i provokojnë me shkopinj të gjatë të quajtur “dokanigje”),
Kur të gjithë besimtarët e kanë pirë ujin, vazhdojnë me ndezjen e “qerradonulla”, një zjarr i madh besimi, gëzimi e ringjaljeje me intonacionin e këngës “Kristos Anesti”.
Të tjera nga Lajme
E-Diaspora
-
Kosova, e vetmja përfaqësuese e librit shqip në Panairin e Frankfurtit Kosova përfaqëson letërsinë shqipe në Panairin Ndërkombëtar të Frankfurtit...
-
Ekspozitë: “Migracioni – E ardhmja në retrospektivë”
-
Gazeta zvicerane: “Islami shqiptar po bëhet gjithnjë më konservator”
-
Shqipe Sylejmani sjell romanin e tretë: “Stolz und Widerstand” – Krenari dhe Rezistencë
-
SHBA
Rron Zeka shpallet studenti më i mirë i shkëmbimit në Universitetin Augustana
Jeta në Austri
-
Vjenë: 200 ankesa të paraqitura kundër supermarketeve për zbritje mashtruese Vjena gjobiti supermarketet për etiketa çmimesh të rreme dhe mungesë zbritjesh pas 1,200 inspektimeve; rrjetet e...
-
Mashtrues në Vjenë: Paraqiten si punonjës uji për të vjedhur apartamente
-
Tronditëse: Foshnje e porsalindur gjendet e vdekur në çatinë e një garazhi në Graz
-
Rregulla të reja për punonjësit e pavarur në Austri nga viti 2026
-
Austri: Promovohet romanit autobiografik „KREUZTANNE“ nga Fate Velaj