Lajme
Studim: Depresioni dhe vetëvrasjet, të lidhura me ndotjen e ajrit
Njerëzit që jetojnë me ndotje të ajrit kanë nivele më të larta depresioni dhe vetëvrasjeje, thuhet në një studim të ri.
Bashkimi Evropian mund të parandalojë që miliona njerëz të bien në depresion me një ndërhyrje në ndryshimet klimatike, sugjeron studimi. Kjo supozon se ekspozimi ndaj ajrit toksik po shkakton depresion. Shkencëtarët besojnë se kjo është e mundshme, por është e vështirë të provohet përtej dyshimit.
Ndotja vjen nga djegia e karburanteve fosile në automjete, shtëpi dhe industri. Studiuesit thanë se provat e reja forcuan më tej thirrjet për të trajtuar atë që Organizata Botërore e Shëndetit e quan “urgjencë të shëndetshme publike” të ajrit të ndotur, transmeton Telegrafi, përcjell albinfo.ch.
“Ne kemi treguar se ndotja e ajrit mund të shkaktojë dëm të madh në shëndetin tonë mendor”, tha Isobel Braithwaite, në University College London (UCL), i cili drejtoi studimin.
“Ne e dimë se grimcat më të mira nga ajri i ndotur mund të arrijnë në tru përmes rrjedhës së gjakut dhe hundës, dhe se ndotja e ajrit është implikuar në rritjen e inflamacionit, dëmtimin e qelizave nervore dhe ndryshimet në prodhimin e hormonit të stresit, të cilat ishin të lidhura me shëndetin e dobët mendor”, tha Braithwaite.
Studime të tjera tregojnë se ndotja e ajrit shkakton një ulje “të madhe” të inteligjencës dhe është e lidhur me çmendurinë. Një përmbledhje gjithëpërfshirëse globale më parë në vitin 2019 arriti në përfundimin se ndotja e ajrit mund të dëmtojë çdo organ dhe pothuajse çdo qelizë në trupin e njeriut.
Shkencëtarët thonë se rritjet e vogla të rrezikut mund të sjellin ende dëm për shumë njerëz, sepse më shumë se 90% e popullsisë globale jeton me ndotje të ajrit mbi nivelet e rekomanduara nga OBSH. “Kjo është diçka ndaj të gjithëve të ekspozuar, kështu që në nivelin e popullsisë është potencialisht shqetësuese”, tha Braithwaite.
“Ne të gjithë duhet të bëjmë atë që mundemi për të zvogëluar kontributin tonë në ndotjen e ajrit, pavarësisht nëse ecni apo jeni me biçikletë”, tha Braithwaite. “Por ne gjithashtu duhet të mendojmë për ndryshimin e sistemit, domethënë politikat e [qeverisë] që ndihmojnë në uljen e niveleve të përgjithshme të ndotjes së ajrit”. Studiuesit thanë që ecja, çiklizmi dhe hapësirat më të gjelbra jo vetëm që shkurtojnë ndotjen e ajrit, por edhe përmirësimin e shëndetit mendor.
E-Diaspora
-
Elina Duni, Ambasadorja e Xhazit Modern: Fituesja e Swiss Jazz Award 2025 Zëri i saj ndërthur traditën shqiptare me universin bashkëkohor të xhazit. Albinfo.ch shpall Elina Dunin Personalitet... -
Suzanna Shkreli kandidon për Sekretare Shteti në Michigan -
Kurti sot, Abdixhiku nesër: takime në Zvicër për të kërkuar votat e mërgatës -
Vonesë në votimin me postë për diasporën -
Shqiptarët që shënuan vitin 2025 në Zvicër
Jeta në Austri
-
Trump dëshiron ta shkëpusë Austrinë nga BE-ja Strategjia e zbuluar e SHBA-së nën drejtimin e Trumpit e liston Austrinë midis vendeve që Uashingtoni... -
Austria do të vazhdojë angazhimin e saj në KFOR, deri në 600 ushtarë në vitin 2026 -
“Varg e Vi” me projekt në Vjenë -
Policia bastisë shtëpinë e 46 vjeçarit në Austri, zbuluan simbole naziste -
Piloti austriak bën ulje emergjente afër kufirit me Italinë












