Manipulimi i zonave zgjedhore: Strategjia e Donald Trump për zgjedhjet afatmesme

Gjashtëmbëdhjetë muaj para zgjedhjeve afatmesme, Donald Trump po përpiqet të rishkruajë hartën elektorale amerikane për të forcuar fuqinë republikane. Ai e pranon hapur përdorimin e “gerrymandering”, një strategji politike që synon të riformulojë ndarjen e zonave elektorale në favor të Partisë Republikane, me qëllimin për të ruajtur shumicën në Kongres në vitin 2026.

Që nga kthimi i tij në Shtëpinë e Bardhë në janar, Trump ka bërë një sërë njoftimesh dhe vendimesh me një stil të trashëguar nga këshilltari i tij Steve Bannon: duke mbushur hapësirën mediatike për të dezorientuar institucionet që e kundërshtojnë.

Shembulli më i fundit: mbyllja e sektorit shkencor të Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA). Qindra fizikantë, biologë dhe kimistë do të humbasin punën. Ata punonin mbi cilësinë e ajrit, toksicitetin e tokës dhe efektet e zjarreve pyjore në shëndetin publik.

Duhet thënë se me një shumicë në Kongres, Trump ka duar të lira të paktën deri në zgjedhjet afatmesme, që do të mbahen në nëntor 2026, kur rinovohet e gjithë Dhoma e Përfaqësuesve dhe një e treta e Senatit.

Për të maksimizuar shanset për të ruajtur shumicën dhe për të vazhduar vrullin e tij politik, presidenti amerikan synon të rishkruajë hartën elektorale në favor të republikanëve. Ai flet hapur për “gerrymandering”, një praktikë e njohur por rrallëherë e pranuar publikisht: manipulimi i ndarjes së zonave zgjedhore për të favorizuar një parti të vetme.

Teksasi në qendër të vëmendjes

Teksasi është aktualisht në epiqendër të kësaj manovre. Të hënën, legjislatura e shtetit nisi një sesion të posaçëm për të rishikuar hartën zgjedhore. Normalisht, kjo ndodh pas çdo regjistrimi të popullsisë. Por këtë herë, ndryshimet janë zyrtarisht një kërkesë e Departamentit të Drejtësisë, i cili i konsideron disa zona që favorizojnë minoritetet si “të paligjshme”.

Qëllimi i vërtetë i Teksasit

Një interpretim i paparë dhe i diskutueshëm i ligjit zgjedhor amerikan, në fakt, një pretekst. I shqetësuar për shumicën e tij, Trump dëshiron që aleatët e tij të krijojnë më shumë zona të favorshme për republikanët.

Javën e kaluar, ai e konfirmoi publikisht këtë plan: shpreson të fitojë pesë vende shtesë në Teksas. Një ofensivë e drejtpërdrejtë që nuk fsheh aspak dëshirën për ta përsëritur në shtete të tjera.

“Kjo përpjekje për të kapur pushtetin është një përpjekje për të rishkruar rregullat politike në mënyrë që të mos ketë më rregulla, kufizime apo kontroll ndaj fuqisë së Donald Trump,” thotë Lloyd Doggett, përfaqësues demokrat nga Teksasi.

Demokratët e dënojnë këtë manovër si një përpjekje për të blinduar vendet e tyre në Kongres në dëm të kundërshtarëve. Kjo ndodh në një kohë kur harta politike e Teksasit është tashmë e ngurtë: asnjë zonë nuk është realisht konkurruese. Në zgjedhjet e vitit 2024, republikanët fituan 56% të votave, por siguruan gati tri të katërtat e vendeve në Kongres.

Krijimi i pesë zonave të reja me shumicë republikane mund ta çojë hartën zgjedhore në kufijtë e saj, duke rrezikuar të shpërndajë shumë elektoratin republikan.

Përgatitjet e demokratëve

Shumë në kampin demokrat janë të alarmuar nga kërkesat e Departamentit të Drejtësisë ndaj disa shteteve për të dorëzuar të dhëna të detajuara mbi votuesit dhe pajisjet e votimit – një lëvizje e pazakontë dhe shqetësuese, veçanërisht në një kontekst ku Trump vazhdon të përmendë, pa prova, mashtrimin zgjedhor sa herë që votimi nuk shkon në favorin e tij.

Nëse Teksasi ndryshon hartën e tij, çështja pritet të përfundojë në gjykatë. Harta aktuale është tashmë subjekt i një ankese, me demokratët që e konsiderojnë diskriminuese ndaj minoriteteve.

Përballë manovrës së Teksasit, edhe Kalifornia po shqyrton mënyra për të rishkruar hartën e saj zgjedhore dhe për të krijuar më shumë zona me shumicë demokrate. Vitet e fundit, ky shtet kishte depolitizuar procesin, duke ia besuar një komisioni të pavarur. Tani, guvernatori dhe drejtuesit e legjislaturës po shqyrtojnë mundësinë e rikthimit të kontrollit, edhe nëse kjo do të thotë të hyjnë në një zonë ligjore të paqartë. Lëvizje e rrezikshme, por simbolikisht e fuqishme.

Nëse Teksasi ecën përpara, mund të nisë një reaksion zinxhir. Kjo spirale e paprecedent mund të ndryshojë rrënjësisht balancat në zgjedhjet afatmesme, zgjedhje që tradicionalisht janë të pafavorshme për partinë në pushtet.

---