Archives

Dita e Fëmijëve në Kosovë, organizatat thonë se të drejtat e fëmijëve janë në gjendje të rënduar

Posted on by albinfo.ch

Në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve (KOMF) ka ngritur shqetësime serioze për gjendjen e të drejtave të fëmijëve në Kosovë, duke theksuar se situata është e rënduar dhe kërkon reforma urgjente në të gjithë sektorët që ndikojnë në jetën e fëmijëve, raporton albinfo.ch.

Sipas komunikatës së lëshuar nga KOMF, fëmijët nën moshën 18 vjeç përbëjnë rreth 28% të popullsisë së Kosovës, mirëpo përballen me një sistem të brishtë mbrojtjeje që rrezikon mirëqenien dhe zhvillimin e tyre.

KOMF vlerëson se sistemi aktual i mbrojtjes sociale është reaktiv dhe jo parandalues, ndërsa investimet për shërbime sociale nuk janë të mjaftueshme për të zbutur varfërinë dhe pabarazitë mes fëmijëve. Ndër të tjera, theksohet se skema e asistencës sociale përmban kritere diskriminuese dhe nuk përfshin fëmijët e moshës 16–18 vjeç në shtesat për fëmijë.

Gjendja është gjithashtu e rënduar edhe në aspektin e dhunës ndaj fëmijëve. KOMF bën të ditur se 72% e fëmijëve në Kosovë përjetojnë forma të dhunshme disiplinimi në shtëpi. Po ashtu, rreth 600 fëmijë janë pa kujdes prindëror, dhe 5% e tyre të përfshirë në punë të rënda, raporton albinfo.ch.

Në fushën e arsimit, Kosova vazhdon të ketë përqindjen më të ulët të përfshirjes në edukimin parashkollor në rajon, me vetëm 15% të fëmijëve të moshës 3 – 4 vjeç të përfshirë. Për më tepër, kalueshmëria në Testin e Arritshmërisë është vetëm 52.1%, ndërsa në testin PISA, Kosova është renditur e 76-ta nga 80 vende pjesëmarrëse.

Përfshirja e fëmijëve me aftësi të kufizuara në arsimin e rregullt është e kufizuar, dhe qasja fizike në institucionet arsimore mbetet problem për një pjesë të madhe të shkollave.

Në shëndetësi, mungesa e sigurimeve shëndetësore bën që prindërit të përballen me shpenzime të larta për trajtimin e fëmijëve. Ndërkaq, shërbimet për shëndetin mendor janë thuajse inekzistente, me vetëm 7 psikiatër për fëmijë në të gjithë vendin.

KOMF gjithashtu ka alarmuar për rritjen e delinkuencës së të miturve. Vetëm gjatë vitit 2024, në Prokuroritë Themelore janë pranuar 1,994 kallëzime penale ndaj 3,073 të miturve.

Koalicioni bën thirrje për ndërhyrje të menjëhershme dhe sistematike nga institucionet, për të garantuar mbrojtje, mirëqenie dhe një të ardhme më të sigurt për të gjithë fëmijët e Kosovës, raporton albinfo.ch.

KOMF bën thirrje për ndërmarrjen e veprimeve urgjente:

  •   Hartimi dhe zbatimi i politikave dhe programeve për mbështetjen dhe fuqizimin e familjeve, fuqizimin ekonomik; Miratimi i Ligjit të ri për Asistencë Sociale, largimi i kritereve diskriminuese për fëmijët; Reformimi i shtesave për fëmijë, rritja e shumës mujore dhe përfshirja e moshës 17-18 vjeç në kuadër të tyre;
  • Miratimi i Projektligjit për të Drejtat, Vlerësimin, Trajtimin dhe Njohjen e Statusit, Shërbimet dhe Përfitimet për Personat me Aftësi të Kufizuar;
  •   Themelimi i linjës telefonike falas për mbrojtjen e fëmijës dhe themelimi i shtëpive për mbrojtjen e fëmijëve sipas Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës;
  • Themelimi i shërbimeve dhe programeve për parandalimin e përdorimit të drogave nga fëmijët;  Organizimi i ekipeve mobile në komunitet për identifikim, testim dhe mbështetje të rasteve të fëmijëve viktima të abuzimit me droga; Themelimi i shërbimeve për fuqizimin e prindërve për kujdesin dhe mbështetjen e fëmijëve gjatë rehabilitimit dhe re-integrimit;
  • Rritja e burimeve njerëzore brenda institucioneve publike shëndetësore për shëndetin mendor;
  • Rritja e numrit të institucioneve parashkollore dhe e përfshirjes së fëmijëve në nivelin parashkollor;
  • Rishikimi i planprogramit mësimor, rishikimi i kurrikulave dhe rishikimi i teksteve shkollore; Vlerësimi i performancës së mësimdhënësve dhe mbështetja dhe zhvillimi i vazhdueshëm profesional i tyre;
  •    Rritja e numrit të mësuesve mbështetës, asistentëve mbështetës për fëmijët me aftësi të kufizuar dhe sigurimi i qasjes fizike për ta, në shkolla;
  • Themelimi i qendrave apo shtëpive të specializuara për trajtimin dhe rehabilitimin e fëmijëve në konflikt me ligjin, nën moshën e përgjegjësisë penale.

 

Ticino: Kapet shqiptari me 9 kilogramë kokainë në makinë

Posted on by albinfo.ch

Punonjësit e Zyrës Federale për Doganat dhe Sigurinë Kufitare kanë kapur një person të dyshuar për kontrabandë droge në Ticino të mërkurën. Ata kanë gjetur afërsisht nëntë kilogramë kokainë në makinën e tij.

Autoritetet e zbatimit të ligjit të Ticino-s dhe Zyra Federale për Doganat dhe Sigurinë Kufitare (FOCA) kanë lëshuar një njoftim për shtyp të premten duke informuar  për rastin.

Në njoftim thuhet se rojet kufitare kanë kontrolluar automjetin ndërsa 23-vjeçari po përpiqej të largohej nga Zvicra nëpërmjet pikës kufitare San Pietro në Stabio, Ticino, shkruan sda.ch, transmeton albinfo.ch.

Personi u arrestua më pas dhe u mor në pyetje nga Policia Kantonale e Ticino-s. Sipas njoftimit, i dyshuari është një shtetas shqiptar që jeton në Gjermani.

Zjarr në spital në Hamburg, 3 të vdekur dhe 50 të plagosur

Posted on by albinfo.ch

Një zjarr i fuqishëm shpërtheu në orët e para të mëngjesit në Spitalin Marien në lagjen Hohenfeide të qytetit verior gjerman Hamburg, duke shkaktuar vdekjen e të paktën tre personave dhe plagosjen e 50 të tjerëve, shkruan DW, transmeton albinfo.ch.

Zjarri filloi pak pas mesnatës në departamentin e kujdesit geriatrik të spitalit dhe u përhap shpejt duke mbuluar me tym të dendur të gjitha katet e ndërtesës. Autoritetet nuk kanë bërë ende të ditur shkakun e nisjes së zjarrit.

Një numër i madh zjarrfikësish dhe personel emergjence u angazhuan për të shuar flakët dhe për të evakuuar pacientët në siguri. Disa prej të plagosurve po trajtohen në departamentin e urgjencës së Spitalit Marien, ndërsa të tjerët u dërguan në spitale të afërta për trajtim të mëtejshëm.

Në orët e para të së dielës zjarri u vu nën kontroll dhe u shua nga ekipet zjarrfikëse. Hetimet për shkakun e zjarrit vazhdojnë, transmeton albinfo.ch.

Fillon shitja e biletave për dy ndeshjet e qershorit të Kosovës

Posted on by albinfo.ch

Federata e Futbollit e Kosovës ka njoftuar se ka filluar shitja e biletave për dy ndeshjet miqësore të muajit qershor, ku Kombëtarja e Kosovës do të përballet me Armeninë dhe Komoret në stadiumin “Fadil Vokrri” në Prishtinë.

Ndeshja e parë do të zhvillohet më 6 qershor 2025, në ora 19:00, ndaj Armenisë, ndërsa tri ditë më vonë, më 9 qershor, po ashtu nga ora 19:00, Kosova do të luajë kundër Komoreve, transmeton albinfo.ch.

Biletat për të dy ndeshjet mund të blihen online përmes platformës eBileta, në këtë adresë:
🔗 https://eu.ebileta.al/biglietteria/listaEventiPub.do
Në faqe, përdoruesit duhet të zgjedhin ndeshjen përkatëse në anën e majtë të ekranit.

Çmimet e biletave janë si më poshtë:

  • Tribuna Veri dhe Jug – 5 euro
  • Tribuna Lindje – 10 euro
  • Tribuna Perëndim – 20 euro
  • VIP – 80 euro

FFK ka ftuar të gjithë tifozët që të jenë pjesë e këtyre dy ndeshjeve dhe të përkrahin ekipin kombëtar në stadium, transmeton albinfo.ch.

Blatten: Situata po përmirësohet, por rreziku mbetet i lartë

Posted on by albinfo.ch

Pas disa ditësh pasigurie dhe përpjekjesh të vazhdueshme për menaxhimin e pasojave të rrëshqitjes masive në Blatten, autoritetet zvicerane njoftojnë për një stabilizim të lehtë të situatës, por theksojnë se rreziku mbetet ende i lartë dhe kërkohet kujdes i shtuar, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Sipas njoftimeve zyrtare, niveli i Liqenit Blatten, që ndodhet mbi depozitën e rrëshqitjes, ka nisur të bjerë lehtësisht. Po ashtu, diga e përkohshme e ndërtuar në Ferden është mbushur nga kompania Lonza dhe po e përmbush funksionin e saj në parandalimin e përhapjes së mbetjeve.

Megjithatë, presidenti i bashkisë, Matthias Belwald, paralajmëroi se është shumë herët për të hequr alarmin. “Mali mbi Blatten vazhdon të gërryhet ngadalë”, tha ai të shtunën. Edhe gjeologu kantonal i Valais, Raphaël Mayoraz, theksoi se ndonëse ka shenja pozitive, situata është ende serioze: “Niveli i rrezikut mund të jetë zbritur nga 10 në 9, por kjo nuk është e mjaftueshme. Do të ndiheshim më të sigurt kur rreziku të bjerë në 2 ose 3.”

Ndërkohë, autoritetet federale po vazhdojnë përkrahjen. Presidentja federale Karin Keller-Sutter vizitoi rajonin të premten, duke siguruar banorët se “nuk janë vetëm”. Ministri i Mbrojtjes, Martin Pfister, zhvilloi një vizitë të dytë në zonë të shtunën, transmeton albinfo.ch.

Shembja e akullnajës Birch, e ndodhur të mërkurën, shkaktoi shkatërrimin e plotë të fshatit Blatten, duke detyruar evakuimin e 365 personave. Një banor i zhdukur  një fermer 64-vjeçar që ndodhej në stallën e tij  ende nuk është gjetur, dhe kërkimet janë pezulluar për shkak të rrezikut të lartë për ekipet e shpëtimit.

Solidariteti Zviceran ka aktivizuar fondin e tij të ndihmës për katastrofa në Zvicër, duke bërë thirrje për donacione për të ndihmuar viktimat e kësaj fatkeqësie. Po ashtu, Caritas Zvicër dhe Kryqi i Kuq Zviceran kanë mobilizuar 400,000 franga, ndërsa Fondi i Sponsorizimit të Komuniteteve Malore ka premtuar një milion franga ndihmë.

Situata mbetet e brishtë, ndërsa autoritetet dhe komuniteti po punojnë pa ndërprerje për rikthimin e sigurisë në zonë dhe për të ndihmuar ata që janë prekur më rëndë nga kjo tragjedi natyrore, transmeton albinfo.ch.

Festë dhe tension në Paris pas fitores historike të PSG-së në Ligën e Kampionëve

Posted on by albinfo.ch

Fitorja e shumëpritur e Paris Saint-Germain në finalen e Ligës së Kampionëve ndaj Interit (5-0) u shoqërua me gëzim të jashtëzakonshëm në kryeqytetin francez, por nuk munguan as incidentet dhe tensionet që prishën atmosferën festive, shkruan Le Monde, transmeton albinfo.ch.

Sipas Prefekturës së Policisë së Parisit, 181 persona u arrestuan gjatë mbrëmjes së së shtunës, 31 maj, kryesisht në zonën e Champs-Élysées dhe përreth Parc des Princes, ku ndeshja u transmetua në ekrane gjigante për mijëra tifozë të pranishëm.

Pavarësisht se shumica e festimeve kaluan në paqe, autoritetet raportuan akte vandalizmi dhe plaçkitje, përfshirë një dyqan këpucësh sportive në Champs-Élysées ku rreth tridhjetë persona hynë me forcë. Tensionet filluan të ndihen që përpara fishkëllimës së fundit në orën 22:45, kur tashmë 81 persona ishin ndaluar nga policia.

Sipas autoriteteve, “problematikat” u përqendruan kryesisht në Porte de Saint-Cloud dhe në majë të Champs-Élysées. Një top uji u përdor nga policia për të shpërndarë turmat që tentuan të afrohen te Harku i Triumfit, zona e cila ishte bllokuar për trafik e këmbësorë gjatë gjithë mbrëmjes.

Një automjet u dogj rreth orës 23:00 në Porte de Saint-Cloud, ndërsa zjarrfikësit ndërhynë disa herë për të shuar zjarre të shkaktuara nga biçikleta elektrike, që rrezikonin automjetet në afërsi. Edhe transporti publik nuk shpëtoi pa tensione  në stacionin Charles-de-Gaulle Etoile, policia ndërhyri pasi një turmë u përpoq të hipte me forcë në trenin RER A.

Në një deklaratë në platformën X, Ministri i Brendshëm, Bruno Retailleau, dënoi ashpër dhunën: “Barbarët që dolën në rrugët e Parisit për të provokuar policinë nuk kanë asgjë të përbashkët me tifozët e vërtetë të PSG-së që festonin fitoren madhështore. Është e padurueshme që nuk mund të festohet në qetësi për shkak të një pakice që nuk respekton asgjë.”

Për sigurinë e qytetit, në mbrëmje ishin dislokuar 5,400 forca policore dhe xhandarë, të cilët mbetën në gatishmëri përgjatë gjithë zonës metropolitane, transmeton albinfo.ch.

Ndërkohë, në Grenoble, festimet u kthyen në tragjedi pasi një makinë humbi kontrollin dhe përplasi një turmë, duke lënë të plagosur katër persona nga e njëjta familje, dy prej tyre në gjendje të rëndë. Shoferi është ndaluar dhe ndodhet në paraburgim.

Megjithë incidentet, për mijëra qytetarë dhe tifozë të PSG-së, kjo mbeti një natë e paharrueshme që shënoi një kapitull të ri në historinë e klubit dhe futbollit francez, transmeton albinfo.ch.

Bislimi: Dialogu Kosovë – Serbi nuk është i barabartë, BE-ja ka qenë e anshme në proces

Posted on by albinfo.ch

Zëvendëskryeministri i Kosovës dhe kryenegociatori në dialogun me Serbinë, Besnik Bislimi, ka deklaruar se procesi i ndërmjetësuar nga Bashkimi Europian nuk ka qenë i balancuar dhe se BE-ja ka treguar njëanshmëri të qartë në favor të Serbisë. Këto komente ai i bëri në një intervistë për Deutsche Welle, gjatë pjesëmarrjes së tij në panelin “Më shumë Europë, për një Europë më të fortë?”, të mbajtur në Aachen të Gjermanisë, transmeton albinfo.ch.

Sipas Bislimit, dialogu që zhvillohet në Bruksel është ndërmjet dy shteteve dhe jo mes qyteteve, siç pretendohet në disa raste. Ai theksoi se Marrëveshja Bazike për normalizimin e marrëdhënieve, e njohur edhe si Marrëveshja e Ohrit, është shpeshherë keqinterpretuar nga pala serbe për ta reduktuar në temën e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

“Ka një përpjekje të qëllimshme nga Serbia për ta paraqitur Marrëveshjen Bazike si një rikonfirmim të Asociacionit, por kjo nuk qëndron. Në asnjë nga 11 nenet e saj nuk përmendet specifikisht Asociacioni,” tha Bislimi.

Ai akuzoi Serbinë për moszbatim të shumicës së marrëveshjeve të dakorduara ndër vite, duke përfshirë mbylljen e strukturave paralele, mosbllokimin e Kosovës në proceset ndërkombëtare dhe bashkëpunimin për menaxhimin e kufijve. “Lista e mospërmbushjes nga Serbia është dyfish më e gjatë se ajo e Kosovës,” theksoi ai.

Bislimi foli edhe për konfuzionin që është krijuar rreth Asociacionit, duke sqaruar se grupi punues që duhej të hartonte draft-statutin për Asociacionin  i përbërë nga katër anëtarë serbë  nuk e ka dorëzuar kurrë një version zyrtar që nga viti 2013 e deri në vitin 2024. “Si mund të fajësohet Kosova për një proces që është bllokuar nga vetë përfaqësuesit e komunitetit serb?” pyeti ai, transmeton albinfo.ch.

Zëvendëskryeministri gjithashtu kritikoi Bashkimin Europian për qasjen e njëanshme. Sipas tij, BE-ja ka akomoduar kërkesat e Serbisë me shpresën se kjo do të garantonte një marrëveshje, ndërsa Kosova nuk ka përfituar asnjë nga kërkesat që ka parashtruar.

“Serbia që në javët e para pas marrëveshjes mori dy të tretat e asaj që kërkonte: hapjen e negociatave me BE-në dhe garanci për Asociacionin. Kosova, ndërkohë, vazhdon të përballet me bllokada dhe fushata çnjohjeje nga Serbia,” tha ai.

Në fund, Bislimi tha se Kosova është e gatshme të tregojë transparencë të plotë para Bashkimit Europian për hapat që ka ndërmarrë në drejtim të integrimit të minoriteteve, përfshirë edhe komunitetin serb. Ai kërkoi që standardet të jenë të njëjta për të gjitha komunitetet në rajon, duke përmendur mungesën e përfaqësimit të shqiptarëve në institucionet e sigurisë në Luginën e Preshevës si një shembull të dyfishtë standardi.

“Brukseli merret me numrin e policëve serbë në Kosovë, por nuk e shqetëson që në Preshevë nuk është punësuar asnjë polic shqiptar,” përfundoi ai, transmeton albinfo.ch.

Stuhitë do të godasin Zvicrën, paralajmërime për rrezik të lartë në disa rajone

Posted on by albinfo.ch

Pas një dite me temperatura të larta, moti pritet të përkeqësohet ndjeshëm gjatë mbrëmjes së së shtunës. Sipas paralajmërimeve të fundit, disa qeliza stuhish pritet të arrijnë në Zvicër nga jugperëndimi, duke sjellë reshje të dendura dhe mundësi për breshër në rajone të ndryshme të vendit, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Stuhitë fillimisht do të prekin zonat e Gjenevës, Bielit dhe Neuchâtelit, si dhe pjesë të Zvicrës qendrore, përfshirë rajonin rreth Lucernës. Më pas, pritet që moti i keq të përhapet në Bernë, Fribourg, Olten dhe Zvicrën verilindore.

Qeveria federale ka lëshuar paralajmërime për “rrezik të konsiderueshëm” në disa rajone malore dhe fushore, përfshirë Vallée de Joux, Delémont-Bellelay, Gersau-Engelbergertal, Sarnen-Lungern dhe Luzern-Aplnacht. Stuhitë e pritura mund të sjellin rrufe, erëra të forta dhe breshër, duke rritur rrezikun për dëmtime materiale dhe rreziqe për sigurinë publike, transmeton albinfo.ch.

Autoritetet këshillojnë banorët në zonat e prekura të shmangin lëvizjen në afërsi të trupave të ujit, zonave të hapura dhe vendeve të ekspozuara ndaj rrufeve, si kodrat, pemët dhe hapësirat pa mbrojtje.

Ndërkohë, niveli i paralajmërimit është rritur në shkallën e dytë më të lartë për Val de Travers, ku autoritetet kanë shpallur një “rrezik të madh” për stuhira deri në orën 21:00.

Institucionet përkatëse po monitorojnë nga afër situatën dhe i bëjnë thirrje qytetarëve të ndjekin udhëzimet zyrtare dhe të qëndrojnë të informuar për zhvillimet më të fundit të motit, transmeton albinfo.ch.

Xherdan Shaqiri shpallet futbollisti i muajit maj në Superligën zvicerane

Posted on by albinfo.ch

Xherdan Shaqiri ka kurorëzuar një sezon spektakolar me titullin kampion në Superligën e Zvicrës, duke u shpallur futbollisti më i mirë i muajit maj. Ylli shqiptar i Baselit ka qenë vendimtar gjatë gjithë edicionit, duke dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm për skuadrën e tij, raporton albinfo.ch.

Shaqiri e mbylli sezonin me 18 gola dhe 21 asistime, statistika që përbëjnë edicionin më të mirë në karrierën e tij profesionale. Forma e tij mbresëlënëse është reflektuar edhe në vlerësimet zyrtare: sipas platformës statistikore SofaScore, ai është lojtari më i vlerësuar në formacionin e vitit me notën 8.0, pa asnjë rival afër tij.

Kapiteni i Baselit ka shkëlqyer gjithashtu në krijimin e rasteve për shokët e skuadrës. Ai ka regjistruar plot 31 shanse të arta për gol dhe mesatarisht 3.4 pasime kyçe për çdo ndeshje. Për më tepër, Shaqiri ka arritur së paku 2.2 gjuajtje në portë për ndeshje, një tjetër tregues i rolit të tij qendror në ofensivën e ekipit.

Ky sukses e vendos Shaqirin si një nga figurat më të rëndësishme të futbollit zviceran për sezonin 2024/25 dhe e rikthen atë në qendër të vëmendjes para sfidave të ardhshme me përfaqësuesen e Zvicrës, raporton albinfo.ch.

Riarmatimi evropian: Një mundësi për Zvicrën?

Posted on by erezzaademi

Po sikur Zvicra të merrte pjesë në programin masiv të riarmatimit të Bashkimit Evropian? Bashkëpunimi zyrtar duket ende shumë larg, por plani po gjeneron interes për arsye ekonomike dhe sigurie. Megjithatë, nën qeverinë federale, një afrim i tillë nuk është unanim.

Bashkimi Evropian po riarmatoset. Njëzet e shtatë shtetet e saj anëtare sapo kanë miratuar krijimin e një programi të përbashkët të prokurimit të mbrojtjes prej 150 miliardë eurosh. Dy muaj më parë, presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen njoftoi një plan riarmatimi të vlerësuar në 800 miliardë euro.

Ky moment mund të përfitojë nga Zvicra, beson Pälvi Pulli, Zëvendës Sekretari i Shtetit për Politikat e Sigurisë (SEPOS) në Departamentin Federal të Mbrojtjes (DDPS). Ajo beson se bashkëpunimi me BE-në do të ndihmonte në sigurimin e furnizimeve me armë: “Që nga fillimi i luftës në Ukrainë, ka pasur shumë porosi dhe më pak kapacitet në industrinë evropiane për të përmbushur këtë kërkesë. Zvicra ka një interes të jetë pjesë e zinxhirëve të furnizimit në mënyrë që të mund të eksportojë, por edhe të importojë kur ka nevojë për pajisje.”

Blerjet e përbashkëta me BE-në do të bëjnë gjithashtu të mundur marrjen e pajisjeve me çmime të reduktuara bazuar në ekonomitë e shkallës, shtoi zyrtari.

Rigjallërimi i industrisë zvicerane

Ai do të synojë gjithashtu të rigjallëroj sektorin zviceran të armatimit në vështirësi. Eksportet zvicerane të armëve kanë rënë prej disa vitesh: 27% në vitin 2023, 5% vitin e kaluar, raporton RTS, përcjell albinfo.ch.

Disa vende, si Holanda dhe mbi të gjitha Gjermania, blerësi më i madh i pajisjeve ushtarake zvicerane, nuk duan të punojnë më me Zvicrën. Kjo është veçanërisht për shkak të politikës kufizuese të eksportit të Konfederatës, e cila ndalon shitjen e armëve vendeve të përfshira në konflikte.

Prandaj, riarmatimi i Evropës përfaqëson një mundësi ekonomike, sipas Pälvi Pulli: “Ka humbje të vendeve të punës në Zvicër, ndërkohë që disa kompani po i drejtohen punës me kohë të pjesshme. Ka edhe kompani që largohen nga Zvicra. Sfida për ne është të fitojmë akses në treg për industrinë zvicerane.”

Ajo shtoi: “Nuk është vetëm çështje pune dhe konkurrueshmërie, por edhe sigurie, sepse ne nuk duam të bëhemi tërësisht të varur nga partnerët që mund të kenë prioritete të tjera në rast konflikti sesa Zvicra”.

Bashkëpunim që mbetet i paqartë

Skemat e bashkëpunimit të mundshëm me BE-në ende nuk janë përcaktuar. Bashkimi Evropian ende nuk e ka finalizuar planin e tij: “Presim vendime përfundimtare së shpejti”, raporton sekretari i SEPOS, përcjell albinfo.ch.

“Kjo do të jetë një mundësi për Zvicrën që të shqyrtojë se cilat kushte do të përcaktojë Bashkimi Evropian dhe cili do të ishte statusi i Zvicrës si vend i tretë. Ky proces politik mund të ndodhë pasi të kemi qartësi për kushtet kornizë për pjesëmarrjen e mundshme të vendeve të treta.”

Bashkëpunimi u kritikua

Mbështetja politike duket e mundshme në Zvicër. Në mars, Këshilli Kombëtar miratoi një deklaratë për bashkëpunimin me Evropën në fushën e mbrojtjes. Për më tepër, një komitet parlamentar paraqiti kohët e fundit një tekst që udhëzon Këshillin Federal të ulet me fqinjët e tij për të diskutuar një marrëveshje të mbrojtjes.

Çuditërisht, ideja është e pakënaqur për UDC-në, e cila kundërshton çdo afrim me BE-në. Në të majtë, këshilltari Nacional Socialist Pierre-Alain Fridez (PS/JU) është gjithashtu kundër tij, por për arsye të tjera: “Ky armatim duhet para së gjithash të përfitojë vendet në vijën e parë, qoftë Polonia apo Gjermania. Lufta është në kufijtë e Evropës dhe, për ne, ajo përfaqëson vetëm kërcënime të largëta. Ne nuk duhet të parashikojmë një lidhje masive për riarmatimin e kufirit”.

Një tjetër pikë nga pala evropiane: “Bashkimi Evropian padyshim dëshiron që sa më shumë vende fqinje të bashkohen me përpjekjet e tij për riarmatim. Zvicra sigurisht nuk është, në sektorin industrial, një partner i papërfillshëm,” reagon eurodeputeti francez i qendrës Bernard Guetta.

Prandaj, Zvicra pret që Bashkimi Evropian të qartësojë planin e saj, veçanërisht në lidhje me pjesëmarrjen e vendeve të treta.

Nga kamerierët deri te programerët: Si ndikon IA te profesionet në Kosovë?

Posted on by erezzaademi

Në Kosovë teknologjia e informacionit është një nga sektorët me pagat më të larta, por është edhe ndër më të ekspozuarit ndaj një fuqie të re, inteligjencës artificiale.

Sipas një raporti të fundit të Organizatës Botërore të Punës, një në katër punëtorë në nivel global mund të përballet me zëvendësim të pjesshëm nga inteligjenca artificiale.

Më të rrezikuar janë ata me paga më të larta dhe që punojnë në vendet më të zhvilluara, profile që përkojnë shpesh me sektorin e teknologjisë informative.

Kush s’rrezikohet fare?

Kamarierët, minatorët, kopshtarët, bujqit e disa të tjerë.

Në Kosovë sektori i teknologjisë së informacionit dhe komunikimit punëson afro 13 mijë persona.

Shumica janë të rinj dhe të orientuar drejt zhvillimit të softuerëve, aplikacioneve dhe ueb faqeve, fusha ku përdorimi i inteligjencës artificiale po bëhet gjithnjë e më i zakonshëm.

Disa tregojnë se kjo teknologji e re më shumë ua ka lehtësuar punën se sa që ua ka rrezikuar atë.

Valon Canhasi nga Hallakate, thotë se njerëzit duhet të mësohen të punojnë me inteligjencën artificiale e jo kundër saj.

“Jemi më të shpejtë, më të saktë dhe më të qartë në çdo hap të punës sonë. Po kemi më pak staf, por kemi edhe më shumë kapacitet”, ka deklaruar Canhasi.

Organizatat vendase të teknologjisë theksojnë se nuk janë profesionet që rrezikohen, por detyrat rutinore që s’kërkojnë kreativitet dhe mendim kritik.

Ato besojnë se përparësi në Kosovë është popullsia e re.

“Duke marrë parasysh popullsinë në moshë të re, kryesisht në sektorin e tik-ut, potenciali për t’u përshtatur me pozitat që transformohen është i lartë”, ka deklaruar Aldo Baxhaku, zyrtar i komunikimit publik në Shoqatën e Teknologjisë së Informacionit dhe Komunikimit të Kosovës (STIKK).

E si të mbijetohet?

Ekspertët lokal e ndërkombëtarë thonë se ata që e kuptojnë dhe e integrojnë inteligjencën artificiale në punën e tyre të përditshme do të jenë më të përgatitur për të ardhmen që tashmë ka nisur./REL

Gjermani: Dy të vdekur pas përplasjes së një aeroplani në një ndërtesë banimi

Posted on by erezzaademi

Dy persona kanë humbur jetën pasi një aeroplan i vogël pasagjerësh u rrëzua në një ndërtesë banimi në Korschenbroich të Gjermanisë, ka konfirmuar policia gjermane.

Qyteti ndodhet afër Monchengladbach dhe nuk është shumë larg kufirit holandez, shkruan DW.

Policia ka njoftuar se aeroplani ka goditur tarracën e një ndërtese dhe më pas ka rënë zjarr, ndërsa raportohet se një nga viktimat është piloti, transmeton albinfo.ch.

Shkaku i rrëzimit ende nuk është përcaktuar.

Çfarë duhet të studioni në Gjermani për të nisur një karrierë me pagesë të lartë

Posted on by erezzaademi

Ka shumë arsye të shkëlqyera për të studiuar në Gjermani, por cilat lëndë  dhe cilat universitete  do t’ju japin shansin më të mirë për të gjetur një punë të sigurt dhe të paguar mirë?

Shumica e universiteteve gjermane ofrojnë mësimdhënie me cilësi të lartë, lehtësira të klasit botëror, kurse në anglisht dhe diploma të njohura ndërkombëtarisht.

Shkollimi financohet gjithashtu nga shteti në universitetet dhe kolegjet publike të Gjermanisë.

E vetmja tarifë shtesë për studentët ndërkombëtarë jo-BE/EEA është një “tarifë semestrale” e vogël midis 100 dhe 300 euro. Kjo është me përjashtim të shtetit të Baden-Württemberg,  shtëpia e Universitetit të Heidelberg  i cili vendos një tarifë prej 1,500 € për semestër për studentët jo-BE/EEA.

Por cilat kurse dhe universitete ofrojnë perspektivën më të mirë për një karrierë të lartë?

Nuk është sekret i madh që për të gjetur një punë me pagesë të lartë në Gjermani, do të këshilloheshit të studionit diçka në fushën e inxhinierisë ose IT.

Në një përpjekje për të këshilluar brezin e ardhshëm të punëtorëve të kualifikuar që mund të dëshirojnë të emigrojnë në Gjermani, gazeta nigeriane Vanguard së fundmi përpiloi një listë të kurseve më të mira për të studiuar me mundësi të larta punësimi në vend. Çuditërisht, gjashtë nga dhjetë nga ato lëndë hynë në fushën e IT ose inxhinierisë, transmeton albinfo.ch.

Por ndoshta po aq e rëndësishme sa zgjedhja e lëndës së duhur për të studiuar është zgjedhja e universitetit të duhur. Në fund të fundit, shkolla ku regjistroheni përcakton cilësinë e kurseve tuaja, si dhe bashkëmoshatarët ndaj të cilëve jeni të ekspozuar, dhe shpeshherë edhe mundësitë që do të merrni pas diplomimit.

Vizitoni faqen e internetit të DAAD për një përmbledhje gjithëpërfshirëse. Të gjitha vlerësimet e pagave janë nga Payscale.

Inxhinieri

Një qendër e njohur globale e ekselencës për të gjitha gjërat inxhinierike, Gjermania është shtëpia e gjigantëve industrialë duke përfshirë Siemens, Bosch, Volkswagen dhe BMW.

Të diplomuarit në inxhinieri nga universitete duke përfshirë Universitetin Teknik (TU) të Mynihut, Universitetin RWTH Aachen dhe Institutin e Teknologjisë Karlsruhe janë në zemër të tranzicionit energjetik të Gjermanisë, si dhe zhvillime të shumta të reja në automatizim.

Kurset në inxhinierinë mekanike, inxhinierinë elektronike, inxhinierinë e automobilave dhe inxhinierinë mjedisore vendosin një theks të fortë në kërkimin, dizajnin dhe aplikimet në botën reale.

Sipas Payscale, paga mesatare për një inxhinier në Gjermani në vitin 2025 varion nga 44,000 € për një inxhinier mjedisi në 57,000 € për një inxhinier automobilistik.

TU Berlin, Universiteti i Erlangen Nuremberg dhe TU Dresden janë veçanërisht të vlerësuara për inxhinierinë elektrike.

Për inxhinierët e ri të automobilave, TU Munich, Universiteti i Shtutgartit dhe Universiteti i Shkencave të Aplikuara Wolfsburg kanë lidhje të forta me BMW, Mercedes Benz dhe VW respektivisht  duke ofruar akses në praktikat e mundshme dhe pozicionet e nivelit fillestar.

Shkenca kompjuterike, IT dhe mësimi i makinerive

Ashtu si inxhinieria, shkenca kompjuterike është një term i përhapur që mbulon një sërë kursesh universitare dhe një larmi edhe më të madhe mundësish karriere, nga IT dhe AI ​​deri te siguria kibernetike dhe zhvillimi i softuerit, raporton thelocal.

Gjermania aktualisht po investon shumë në digjtalizim dhe AI ​​në të gjithë sektorët, duke përfshirë financat, logjistikën dhe shëndetin  dhe universitetet kryesore zakonisht bashkëpunojnë me bizneset fillestare dhe shumëkombëshe për të ofruar përvojë praktike, si dhe shtigje drejt roleve teknologjike shpërblyese.

Sipas Payscale, paga mesatare për një shkencëtar kompjuteri në Gjermani aktualisht është 55,000 €.

Sipas faqes së internetit Study in Germany, TU Munich, TU Berlin, RWTH Aachen University, University of Mynich dhe Karlsruhe Institute of Technology janë pesë institucionet më të mira në Gjermani për një diplomë në shkenca kompjuterike.

Arkitekturë

Ka raste kur ndihet sikur e gjithë Gjermania është një kantier ndërtimi. Me plane ambicioze për të shtuar stokun e banesave të vendit, si dhe për të modernizuar dhe rifunksionuar ndërtesat ekzistuese, ka mundësi të shumta për arkitektë të rinj ambiciozë.

Të diplomuarit që duan të punojnë jashtë do të përfitojnë gjithashtu nga fokusi në universitetet gjermane në dizajnin e gjelbër, planifikimin urban dhe efikasitetin e energjisë.

Arch20 ka një listë të dobishme të dhjetë shkollave më të mira të arkitekturës në Gjermani, duke paraqitur Universitetin e Weimar, Universitetin e Brandenburgut dhe Universitetin Wuppertal.

Paga mesatare për një arkitekt në Gjermani është 39,000 €.

Administrim & Menaxhim Biznesi

Ashtu si me inxhinierinë dhe shkencat kompjuterike, universitetet gjermane që ofrojnë kurse të administrimit të biznesit, nxisin studentët të fitojnë sa më shumë përvojë praktike.

Kurset zakonisht fillojnë duke mbuluar bazat e ekonomisë, marketingut dhe kontabilitetit, përpara se t’u ofrojnë studentëve një mundësi për t’u përqëndruar në një fushë specifike.

Universiteti i Mannheimit, Shkolla e Financave dhe Menaxhimit të Frankfurtit dhe Shkolla e Biznesit dhe Ekonomisë në Universitetin e Lirë të Berlinit janë të gjithë të njohur për kurset e tyre të administrimit të biznesit.

Payscale vlerëson se paga mesatare për të diplomuarit në administratën e biznesit në Gjermani është 55,000 €  por si me shumë nga punët e listuara këtu, kufiri është qielli.

Mjekësi, Shëndetësi dhe Psikologji

Gjermania aktualisht po vuan nga një mungesë akute dhe e publikuar mirë e mjekëve dhe profesionistëve të kujdesit shëndetësor.

Një zotërim i fortë i gjermanishtes kërkohet për të studiuar shumë nga këto lëndë në Gjermani (më shumë sesa për lëndë të tilla si inxhinieria ose shkenca kompjuterike), por studentët ndërkombëtarë të gatshëm dhe të aftë për të bërë përpjekje janë pothuajse të garantuara për të ecur në një pozicion të sigurt pas diplomimit.

Ndërsa psikologjia është aktualisht një nga fushat më të njohura të studimit në Gjermani, numri i të diplomuarve nuk duket se po e ngadalëson kërkesën në vendin e punës.

Në varësi të fushës ku studentët zgjedhin të fokusohen, një diplomë në psikologji mund të çojë në mundësi në një sërë fushash të ndryshme  duke përfshirë kujdesin shëndetësor dhe këshillimin, si dhe punë në sektorin privat si burimet njerëzore, kërkimi i tregut dhe marketingu.

Paga mesatare për të diplomuarit e psikologjisë ndryshon shumë në varësi të rrugës së zgjedhur të karrierës. Megjithatë, si rregull i përgjithshëm, një karrierë në biznes tenton të tërheqë pagën më të lartë.

Ka shumë shkolla të njohura mjekësore në Gjermani, duke përfshirë Universitetin e Heidelberg, Charité në Berlin dhe Universitetin e Lübeck.

Universiteti Ludwig-Maximilian në Mynih, Universiteti Humboldt në Berlin dhe Universiteti i Mannheim gëzojnë një reputacion të ngjashëm yjor për psikologjinë.

Aeroporti i Cyrihut sheh kërkesë në rritje për udhëtime në SHBA

Posted on by erezzaademi

Aeroporti i Cyrihut pret që kërkesa për udhëtime ajrore të vazhdojë të rritet, veçanërisht për udhëtimet drejt Shteteve të Bashkuara. Pavarësisht marrëdhënieve të tensionuara për shkak të kërcënimeve doganore nga qeveria amerikane, nuk ka shenja të një ngadalësimi, sipas CEO Lukas Brosi.

“Kushdo që ka rezervuar udhëtime në SHBA do të udhëtojë”, tha Brosi në një intervistë me Finanz und Wirtschaft të premten. Dhe ata që vendosin të mos udhëtojnë në SHBA do të zgjedhin një destinacion tjetër.

Prandaj operatori i aeroportit pret që kërkesa për shërbimet e tij të mbetet e lartë. Menaxhmenti supozon se rekordi prej 31.5 milionë pasagjerësh i vendosur në vitin 2019 do të thyhet për herë të parë në vitin 2025 me rreth 32 milionë pasagjerë.

“Biznesi i verës do të përcaktojë nëse do të jetë pak më shumë apo pak më pak se 32 milionë pasagjerë,” tha shefi i aeroportit Brosi, transmeton albinfo.ch.

Ai beson se aeroporti më i madh i Zvicrës është padyshim i përgatitur për kërkesa të larta. Gjatë festave të Pashkëve, operacionet u zhvilluan “qetë”, shkruan swissinfo. Në të kaluarën, megjithatë, ka pasur më shumë vonesa gjatë sezonit të pikut të verës.

Shefi i aeroportit sheh një sfidë në sigurimin e fuqisë punëtore të mjaftueshme. Në të njëjtën kohë, ai kritikon kufizimet në rritje në aviacion: “Po shkojmë drejt një shoqërie 24-orëshe, por shenjat tregojnë për kufizime të mëtejshme në aviacion”.

Në përgjithësi, Brosi është i kënaqur me pronën prestigjioze The Circle  një qendër biznesi në Aeroport. Edhe pse kërkesa në sektorin e shitjes me pakicë ka qenë më e ulët se sa pritej, ajo ka qenë më e mirë në sektorin e kateringut. Pavarësisht nga një përqindje e vendeve të lira prej rreth 10%, ai beson në perspektivat afatgjata të projektit.

Bitcoin shkakton 98 milion ton CO2 në vit

Posted on by erezzaademi

Rrjeti Bitcoin aktualisht ka një gjurmë karboni më shumë se dy herë më të madhe se ajo e Zvicrës. Këtë e tregojnë shifrat e kriptoportalit Digiconomist.

E llogaritur në bazë vjetore, rrjeti i kriptomonedhës popullore gjeneron aktualisht 98 milionë ton CO2. Për krahasim, emetimet e gazit serrë të Zvicrës së fundmi arritën në rreth 41 milion ton në vit.

Sipas portalit, një transaksion i vetëm Bitcoin aktualisht shkakton po aq CO2 sa të shikosh rreth 105,000 orë video në YouTube  ose të përpunosh 1.4 milionë transaksione Visa, transmeton albinfo.ch.

Rrjeti Bitcoin bazohet në teknologjinë blockchain. Sfida është të vërtetohen transaksionet në blockchain në një mënyrë të provës së falsifikimit.

Deri më tani, për këto sisteme është përdorur metoda e “provës së punës”. Kjo përfshin zgjidhjen e enigmave të ndërlikuara kriptografike, të cilat në fund të fundit gjenerojnë bitcoin. Ky proces njihet edhe si “miniera”, shkruan swissinfo, përcjell albinfo.ch.

Në miniera, shumë lojtarë konkurrojnë me njëri-tjetrin, por vetëm njëri fiton përfundimisht. Kjo harxhon shumë energji elektrike. Kjo shpesh vjen nga burimet e karburanteve fosile, gjë që çon në emetime të larta të CO2.

Të huajt së shpejti mund të paguajnë njësoj si shoferët zviceranë për sigurimin e makinës

Posted on by erezzaademi

Aktualisht, çmimi që paguajnë të huajt në Zvicër për sigurimin e makinës së tyre varet shpesh nga vendi i origjinës. Por kjo mund të ndryshojë së shpejti.

Sipas një propozimi të ri që do t’i paraqitet parlamentit gjatë seancës së pranverës 2025, primet e sigurimit të makinave nuk do të bazohen më në shtetësinë, moshën ose gjininë e shoferit.

Ky ndryshim do ta sillte Zvicrën në përputhje me rregulloret tashmë në fuqi në Bashkimin Evropian.

Aktualisht (dhe për shumë vite), të rinjtë e huaj, veçanërisht shtetasit e vendeve të caktuara, paguajnë dukshëm më shumë për sigurimin e tyre zviceran të automjeteve.

Shoferët nga Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Turqia, për shembull, paguajnë deri në 74 për qind më shumë se zviceranët, sipas një studimi nga platforma konsumatore Comparis.

Mjeti i krahasimit në internet ekzaminoi boshllëqet premium midis shoferëve zviceranë dhe atyre nga tetë popullsitë më të mëdha të huaja në vend.

Rezultati: të rinjtë nga Kosova duhet të paguajnë më së shumti, pavarësisht modelit të makinës që ngasin, përpara atyre nga Maqedonia e Veriut dhe Turqia.

“Kombësia është një kriter i rëndësishëm për siguruesit në llogaritjen e probabilitetit të një dëmi, edhe nëse mund të duket e padrejtë,” shpjegon Adi Kolecic, ekspert i lëvizshmërisë në Comparis.

Kompanitë e sigurimeve e justifikojnë këtë sistem duke theksuar se ai bazohet në statistika: në përcaktimin e primeve, marrin parasysh kritere si mosha, të dhënat e drejtimit, lloji i makinës dhe, po, edhe kombësia.

Të gjithë këta faktorë ndikojnë në probabilitetin e një aksidenti dhe të dhënat tregojnë se disa të huaj janë të përfshirë në më shumë aksidente se të tjerët.

“Nëse statistikat tregojnë se njerëzit që kanë një shtetësi të caktuar priren të bëjnë më shumë pretendime ose të përfshihen në më shumë incidente sesa njerëzit e kombësive të tjera, ato statistika mund të ndikojnë në primet e ngarkuara,” sipas Moneyland.

Sa më shumë paguajnë të huajt?

Si shembull, Comparis mori një të huaj (të trilluar) 20-vjeçar duke vozitur në Bazel ose (për shoferët francezë) Gjenevë, transmeton albinfo.ch.

Ndërsa njerëzit nga Ballkani dhe Turqia thonë 74 për qind më shumë se zviceranët e së njëjtës moshë, hendeku zvogëlohet në varësi të kombësisë.

Prandaj, një portugez do të paguajë 24 për qind më shumë se një zviceran, një spanjoll 20 për qind, një italian 17 për qind, një francez 5 për qind dhe një gjerman 3 për qind.

Comparis shqyrtoi gjithashtu ndryshimet premium për shoferët e huaj 42-vjeçarë (dhe për këtë arsye më me përvojë), shkruan thelocal.

Diferenca ngushtohet me moshën: njerëzit nga Ballkani dhe Turqia paguajnë 54 deri në 55 për qind më shumë se shoferët zviceranë të së njëjtës moshë, ndërsa shoferët italianë, portugezë dhe spanjollë paguajnë nga 12 deri në 17 për qind më shumë.

Gjermanët janë më të mirët: sigurimi i tyre i automjeteve kushton 1 për qind më pak se tarifat që duhet të paguajë zviceranët 42-vjeçarë.

(Shumë varet edhe nga marka e makinës,  sa më e shtrenjtë të jetë makina, aq më e lartë është primi, megjithëse është e njëjtë edhe për shoferët zviceranë.)

Sa është kjo në para?

Krahasuar me një premium mesatar për një shofer zviceran (1,912 franga në vit), njerëzit nga Kosova paguajnë 3,178 franga, ata nga Maqedonia e Veriut 3,169 franga dhe njerëzit nga Turqia 3,127.

Kjo është shumë më e lartë se normat e sigurimit për shoferët nga BE – duke filluar nga 2,304 për portugezët në 1,910 për gjermanët.

Ndërsa kjo praktikë nuk është e paligjshme në Zvicër  ndryshe nga Bashkimi Evropian  disa e quajnë atë diskriminuese.

Për Mustafa Atici, kryetar i seksionit të migrantëve të Partisë Socialdemokrate, kjo praktikë “është diskriminim i pastër. Mijëra njerëz duhet të paguajnë më shumë pa u shkaktuar ndonjëherë një aksident”.

Ai pranoi se shumë shoferë të rinj emigrantë mund të përfshihen më shpesh në aksidente, “por ndëshkimi i të gjithëve që kanë të njëjtën kombësi nuk është i drejtë”, tha ai.

Ngërçi politik në Kosovë – këto janë dëmet në arenën ndërkombëtare

Posted on by Drin Reçica

Duket se vonesa në formimin e qeverisë së re pas zgjedhjeve nacionale të 9 shkurtit po e dëmton Kosovën në arenën ndërkombëtare, thonë njohësit politikë.

Referuar deklaratave të tyre, në mungesë të ekzekutivit legjitim, pozicioni ndërkombëtar i Kosovës është i dobët, pasi vendi po humbet në komunikimet bilaterale me shtete dhe në përfaqësim në organizata dhe samite multilaterale.

Sot dështoi për herë të 24-të konstituimi i Kuvendit të Kosovës, edhe pas katër muajve nga mbajtja e zgjedhjeve.

Si pasojë e këtyre vonesave, sipas profesorit të marrëdhënieve ndërkombëtare, Afrim Hoti, Kosova po pëson humbje të vazhdueshme në fuqizimin ndërkombëtar të saj.

Ai për KosovaPress përmend mungesën në komunikimet bilaterale me shtetet veç e veç, si dhe mungesën e prezencës së kryeministrit në detyrë Albin Kurti, dhe ministres në detyrë të Punëve të Jashtme, Donika Gërvalla, në samite multilaterale.

Hoti: Pozicioni ndërkombëtar i Kosovës është i dobët

“Humbje të vazhdueshme Kosova po përjeton në komunikimet bilaterale. E para, me vendet anëtare të Bashkimit Evropian dhe, në veçanti, për raportet tona me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Kjo nuk lidhet vetëm me çështjen e zgjedhjeve. Unë pajtohem me faktin se edhe vende të tjera anëtare të BE-së kanë vonesat e tyre, por ato vende edhe mund të kenë vonesa të tilla. Mirëpo, ne nuk e kemi luksin që të shkaktojmë vonesa të panevojshme që mund të dëmtohemi. A ka kjo impakt negativ? S’do koment për një gjë të tillë. Ka impakt shumë negativ, kjo e bën pozicionin ndërkombëtar të Kosovës tejet të dobët, ashtu siç e kemi parë në këta katër-pesë vjetët e fundit,” thekson Hoti.

Analistja politike, Magbule Shkodra, thotë për KosovaPress, se dështimet e njëpasnjëshme të konstituimit të Kuvendit krijojnë një imazh të keq për vendin.

Përkitazi me këtë, sipas saj, Kosova me vonesat për formimin e institucioneve të reja po humbet momentumin për t’u afruar me administratën e presidentit amerikan Donald Trump.

Shkodra: Dështimet e njëpasnjëshme në Kuvend, imazh i keq në arenën ndërkombëtare

“Përveç imazhit të Kosovës, i cili veçse është i dëmtuar… Mos harroni se momentumi gjeopolitik do të duhej të shfrytëzohej. Në aspektin e politikës së jashtme mund të bënim shumë gjëra duke lobuar, angazhuar maksimalisht që të afrohemi me administratën Trump. Po ashtu, të afrohemi me shtetet e BE-së që t’i zgjidhim çështjet tona. Kjo e dëmton Kosovën. Në planin e brendshëm po e shohim se jeta e qytetarëve çdo ditë e më tepër po bëhet më e vështirë. Po ashtu, jemi në rrezik të humbim edhe fonde të tjera të ndara nga BE-ja. Për të pasur qasje në këto fonde, kemi nevojë që marrëveshjet të ratifikohen në Kuvend,” tha Shkodra.

Ngërçi politik vjen si rezultat i mungesës së votave të mjaftueshme për zgjedhjen e kryetarit të ri të Kuvendit të nëntë të Kosovës. Lëvizja Vetëvendosje, si partia e parë në zgjedhjet e 9 shkurtit, nuk po arrin t’i sigurojë 61 votat e nevojshme për Albulena Haxhiun.

Kundër propozimit për këtë post po votojnë deputetët nga Partia Demokratike e Kosovës, Lidhja Demokratike e Kosovës dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës, ndërkaq tre deputetët e Nismës Socialdemokrate po abstenojnë.

Ndërkaq, në seancat e fundit, legjislativi është bllokuar sa i përket mungesës së kuorumit në formimin e komisionit verifikues për votimin e fshehtë të numrit një të Kuvendit të ri. 

Ndryshimet klimatike, shkaktari kryesor i shembjes së akullnajës në Blatten

Posted on by Drin Reçica

Rënia e akullnajës që rrëmbeu pjesën më të madhe të fshatit Blatten në Lötschental i ka lënë pa frymë shumë njerëz, shkruajnë mediat zvicerane, përcjell albinfo.ch.

Përfshirë ata që janë mësuar me rrëshqitjet e dheut dhe shembjet. “Me siguri të shohësh këto imazhe të ngjall një emocion të fortë”, thotë gjeologu i kantonit të Tiçinos, Andrea Pedrazzini, i intervistuar nga SIXTEEN.

“Kjo ngjarje na tregon se natyra ka rregullat e veta dhe madje sa të brishta janë malet tona. Për një gjeolog ekziston edhe një ndjenjë e dyfishtë. Shmangni më të keqen duke evakuuar njerëzit para se të ndodhte ngjarja. Padyshim që mendimi i parë shkon tek njerëzit që humbën shtëpitë e tyre”.

Le të flasim për monitorimin. Cili është elementi më i rëndësishëm, mendoni ju, për liqenin që po krijohet, për t’u mbajtur nën vëzhgim?

“Kishim një zhvillim, siç thonë, një katarakt. Më parë kishte një rrëshqitje të madhe dheu, e cila në harkun alpin me 3 milionë metra kub mund të ndodhë çdo 10-20 vjet. Është e qartë se këto zhvillime mund të shkaktojnë liqene, kështu që një akumulim uji dhe stabiliteti i këtyre depozitave është i vështirë për t’u vlerësuar dhe shpesh nuk garantohet.”

Një akullnajë u shemb fjalë për fjalë. A mund të merret kjo si një sinjal i qartë se ngrohja globale luan një rol vendimtar në këtë ngjarje të saktë?

“Kjo ngjarje ndodhi në të ashtuquajturën zonë periglaciale, pra ende e prekur nga ngrica e përhershme, pra me një tokë të ngrirë. Është e qartë se ndryshimi i klimës, me rritjen e temperaturave, destabilizon këto shpate me lartësi të madhe. Lidhja me ndryshimin e klimës, e cila nuk drejtohet gjithmonë në fushën e fatkeqësive natyrore, në këtë rast duket mjaft e qartë”.

Duke pasur parasysh përmasat dhe duke marrë parasysh që secili rast është paksa ‘i pavarur’, a do të ishte kjo një dukuri e mundshme në Zvicrën italiane?

“Në Tiçino kemi disa rrëshqitje toke, madje edhe të mëdha, të cilat monitorohen. Dallimi, krahasuar me atë që po ndodh në Valles, është se zonat e ngrira të përhershme në Ticino janë ende të kufizuara në disa lartësi të mëdha. Situata të tilla, me bllokimin e një lugine nga një rrëshqitje toke dhe për rrjedhojë formimin e një liqeni, janë të mundshme, por për momentin nuk kemi shenja të këtyre aktiviteteve”.

Metro: Vlora, qyteti idilik bregdetar në Rivierën Shqiptare

Posted on by Drin Reçica

Ekzistojnë shumë arsye pse turistët britanikë kanë një dashuri të madhe për plazhet e Mesdheut, shkruan Kristina Beanland në të përditshmen britanike “Metro”, përcjell albinfo.ch.

Por, hulumtimet sugjerojnë se një numër i madh turistësh po e “ndërrojnë” Majorkën me Maqedoninë e Veriut dhe Alikanten e Spanjës me Rivierën Shqiptare  mesa duket të frymëzuar nga një trend i TikTok-ut “Destinacionet e Ngjashme” i shpërndarë nga Gjenerata Z.

“Fluturimet nga Britania e Madhe drejt vendeve të Ballkanit, përfshirë Bosnjë-Hercegovinën, Malin e Zi dhe Marokun, janë rritur ndjeshëm gjatë dy viteve të fundit”, sipas Autoritetit të Aviacionit Civil (CAA).

Ekspertët thonë se mediat sociale po ndikojnë tek turistët që kërkojnë të eksplorojnë vende më pak të vizituara  duke shmangur destinacionet e mbipopulluara.

Ekspertët e udhëtimeve kanë rekomanduar destinacionet më të mira  të ngjashme me pikat e njohura turistike  për verën e vitit 2025.

Vlora, Shqipëri E ngjashme me: Split, Kroaci

Në kufi me Greqinë dhe shumë pranë Kroacisë, Shqipëria ofron të njejtën klimë me qytetin e dytë më të madh të Kroacisë, Splitin  për pushimet verore  por pa turma vizitorësh apo çmime që rriten vazhdimisht.

Nëse kërkoni plazhe të pastra dhe të pacënuara me një peizazh malor mbresëlënës dhe restorante me çmime të përballueshme, shkoni në Vlorë  qytetin bregdetar të vendosur në Rivierën idilike Shqiptare.

Gjatë ditës, mund të relaksoheni pranë detit Jon ose të shkoni në një nga festivalet muzikore të zonës.

Vlora është më e qetë se Spliti i Kroacisë. Në mbrëmje, ky destinacion historik gjallërohet.

Kostoja e jetesës në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë, është rreth 61% më e ulët se në Londër, duke e bërë Shqipërinë një nga destinacionet më të lira evropiane për pushime.

Martina Andretta, gazetare e turizmit në “Metro” kaloi një fundjavë jashtëzakonisht të lirë në mars, në kryeqytetin shqiptar  duke shpenzuar vetëm 70 paund në ditë.

Në disa zona, një vakt për dy persona në një restorant të lirë kushton vetëm 5 paund.

Gjithashtu, kuzhina shqiptare është një kombinim i ndikimeve italiane dhe greke.

Në Lucern mbahet panairi i makinave klasike

Posted on by Drin Reçica

Po mbahet Panairi Botëror i Klasikëve Zvicerane 2025, ku janë ekspozuar më shumë se 700 automjete, si dhe pjesë këmbimi, libra dhe objekte me 4 rrota – po festohet gjithashtu 75-vjetori i “Bulli”-t, përcjell albinfo.ch.

Nga e premtja, 30 maj, deri të dielën, 1 qershor, Panairi Botëror Swiss Classic 2025 është i hapur në Qendrën e Ekspozitave të Lucernës. Është eventi më i madh kushtuar makinave klasike në Zvicër. Janë të pranishëm dyqind ekspozues, të cilët ofrojnë mbi 700 automjete të shumë markave.

Eventi do të shërbejë gjithashtu për të festuar 75-vjetorin e të famshmit “Bulli”, minivanit Volkswagen të përhapur në të gjithë botën në shumë versionet e tij. Një shembull i furgonit “origjinal”, një T1 Samba me dy ngjyra nga viti 1967, do të ekspozohet në Lucernë, së bashku me dy modele të tjera speciale si T2 Last Edition i prodhuar në Brazil dhe një T3 Camper Joker nga viti 1986 i prodhuar nga specialisti Westfalia

Përveç automjeteve “vintage”, ekziston edhe një gamë e gjerë pjesësh këmbimi, aksesorësh, makinash model, literature të specializuara, suvenire dhe shumë më tepër mbi temën e automjeteve vintage dhe makinave klasike.

“Defender Europe 2025” vlerësohet si moment historik për ushtrinë e Kosovës

Posted on by Drin Reçica

Janë bërë gati një javë që kur ka filluar ushtrimi më i madh ndërkombëtar “Defender Europe 2025”, e cila është stërvitja më e madhe vjetore e ushtrisë amerikane. Në zemrën e Ballkanit, Kosova është shndërruar urë bashkëpunimi ushtarak, përcjell albinfo.ch.

Shemsi Syla, zëvendësministër në detyrë i Mbrojtjes, tha pjesëmarrja e Kosovës si nikoqire e ‘Defender Europe 2025’ është një ngjarje më e rëndësishme gjatë rrugëtimit të forcës sonë ushtarake, nga UÇK në TMK, pastaj në FSK, si dhe tani në ushtrinë e sotshme.

Ai tha se SHBA po zhvillojnë ushtrimin më të madh deri më sot në Evropë, i cili ka kapacitete të shumta të shteteve partnere edhe të NATO-s dhe jashtë saj të ngërthyera në një ngjarje tejet të rëndësishme.

“Fati ynë është se ne jemi pjesëmarrës dhe njëkohësisht nikoqir që do të thotë shumë, sepse është një besim që ne të jemi vend nikoqir, ku Shtabi i Divizionit 28 është i dislokuar në Kosovë”, tha Syla.

Ai theksoi se ky ushtrim ka një ndikim të jashtëzakonshëm edhe në ngritjen tonë morale dhe besueshmërinë që ka SHBA ndaj ushtrisë sonë dhe Kosovës.

Syla më tej shtoi se kjo do të ndikojë në ngritjen e vetëdijes sonë dhe të inkurajimit në ngritjen e kapaciteteve tona ushtarake.

Ai, më tej, vuri në dukje se më 2028 do të përfundojë marrëveshja e cila në fokus ka krijimin e ushtrisë së Kosovës.

Kadri Kastrati, njëri ndër ish-komandantët e UÇK-së, ish-komandanti i FSK-së, tha se “Defender Europe 2025”, është një ngjarje e jashtëzakonshme dhe është mesazh i qartë për Serbinë dhe Rusinë.

“Serbia çdo herë bën përpjekje për të destabilizuar rajonin dhe veriun e Kosovës. Ky ushtrim është besimi ndaj Forcës së Sigurisë së Kosovës. Deri këtu kemi ardhur me partnerët tanë, nuk shoh ndonjë problem në këtë ushtrim dhe forca jonë të bashkëveprojë në këtë ushtrim”, theksoi Kastrati në emisionin special në RTK, teksa shtoi se Kosova do të jetë fituese.

Ilir Qeriqi, shef i Stafit në Shtabin e Përgjithshëm të Forcës së Sigurisë së Kosovës, tha se ushtrimi ‘Defender Europe 2025’, po shkon sipas planifikimit dhe nuk ka asnjë problem.

Ai tha për RTK, se ky ushtrim do të kontribuojë në rritjen e kapaciteteve të FSK-së. Qeriqi bëri me dije se FSK operon edhe në vende të tjera që janë në kuadër të ushtrimit.

“Motivi ushtarak është shumë i madh, ushtarët tanë kanë bërë trajnime në bazë të trajnimeve që janë me aleatët. Qëllimi është që të testohen kapacitetet dhe performanca e FSK-së dhe çdo gjë po shkon sipas planifikimit”, tha Qeriqi.

Ndryshe DEFENDER 25, është stërvitja më e madhe vjetore e Ushtrisë Amerikane, afërsisht 180 personel nga Divizioni i 28-të i Këmbësorisë i Gardës Kombëtare të Ushtrisë Amerikane të Pensilvanisë vendosen në Kosovë për të marrë pjesë në Reagimin e Menjëhershëm 25 së bashku me Forcën e Sigurisë së Kosovës (FSK).

I planifikuar nga 26 maji deri më 9 qershor, Reagimi i Menjëhershëm 25 është një nga tre ngjarjet kryesore të trajnimit DEFENDER 25 dhe përfshin më shumë se 12,000 trupa nga SHBA-ja, Aleatët dhe vendet partnere. Aktivitetet përfshijnë tetë vende: Kosovë, Shqipëri, Bullgari, Kroaci, Greqi, Mal të Zi, Maqedoni e Veriut dhe Sllovaki.

Në Kosovë, Divizioni i 28-të i Këmbësorisë dhe FSK do të marrin pjesë në Reagimin e Menjëhershëm 25 si një seli divizioni që mbikëqyr një brigadë shumëkombëshe. Ushtarë nga Divizioni i 28-të i Këmbësorisë, së bashku me anëtarë të Gardës Kombëtare të Ushtrisë së Ajovës dhe FSK-së, do të marrin pjesë gjithashtu në një stërvitje kombëtare në Zonën e Trajnimit Babaj Bokes (BBTA) më 3 qershor”./RTK/

Si po ndikon ChatGPT dhe AI në Zvicër

Posted on by Drin Reçica

Referuar një studimi të fundit të kryer nga Dr. Michael Gerlich në një shkollë biznesi në Cyrih, përdorimi i tepruar i mjeteve të inteligjencës artificiale si ChatGPT nga të rinjtë mund të çojë në rënie të aftësive të tyre kognitive, veçanërisht në mendimin kritik dhe aftësinë për të përpunuar në mënyrë të pavarur informacionin, përcjell albinfo.ch.

Studimi zbuloi se pjesëmarrësit e moshës 17 deri në 25 vjeç, të cilët mbështeteshin më shumë në këto mjete për detyra akademike, tregonin rezultate më të ulëta në testet e mendimit kritik krahasuar me ata që përdornin më pak AI.

Kjo sugjeron se përdorimi i shpeshtë i AI mund të zvogëlojë aftësinë për të menduar në mënyrë të pavarur dhe për të zgjidhur probleme pa ndihmën e teknologjisë.

Një shembull i përmendur në studim është ai i një studenti nga Universiteti i New Yorkut, i cili, kur u pyet pse përdorte AI për të shkruar ese, u përgjigj se “ju më kërkoni të shkoj nga pika A në pikën B, pse të mos përdor një makinë për të arritur atje?”

Kjo analogji ilustron sesi AI mund të ofrojë një rrugë më të lehtë drejt zgjidhjes së problemeve, por në të njëjtën kohë mund të pengojë zhvillimin e aftësive të mendimit të thellë.

Ekspertët theksojnë se, ndryshe nga ndihmësit tradicionalë si kalkulatorët apo shënimet, AI nuk ndihmon në përmirësimin e aftësive kognitive, por shpesh i anashkalon ato. Kjo është veçanërisht shqetësuese për të rinjtë, të cilët janë në një fazë kritike të zhvillimit të aftësive të tyre mendore dhe akademike.

Në përfundim, studimi paralajmëron se mbështetja e tepruar në AI për detyra akademike mund të ketë pasoja afatgjata në aftësinë e të rinjve për të menduar në mënyrë kritike dhe për të përpunuar informacionin në mënyrë të pavarur.

Prandaj, është e rëndësishme të përdoret AI me kujdes dhe të inkurajohet zhvillimi i aftësive të mendimit të thellë përmes praktikës dhe angazhimit aktiv në procesin e të mësuarit.