Gjermania do të hapë llogari pensioni për çdo fëmijë nga mosha 6-vjeçare

Nga viti 2026, shteti gjerman do të nisë një nismë të re pensionale për fëmijët që ndjekin shkollën, duke vendosur çdo muaj nga 10 euro në një llogari të veçantë pensioni për secilin prej tyre.

Ky program, i quajtur “pensioni me fillim të hershëm” (Frühstart-Rente), është pjesë e marrëveshjes së koalicionit mes Unionit konservator dhe Socialdemokratëve, dhe synon të nxisë kursimin për pleqëri që në moshë të vogël.

Si funksionon?

Fëmijët nga mosha 6 deri në 17 vjeç që ndjekin shkollën në Gjermani do të përfitojnë 10 euro çdo muaj në një llogari pensioni personale.

Paratë do të jenë të pa taksueshme dhe nuk do të jenë të disponueshme deri në moshën e daljes në pension.

Pas moshës 18-vjeçare, shteti nuk do të bëjë më pagesa, por prindërit ose vetë të rinjtë mund të vazhdojnë kontributet me dëshirë, transmeton albinfo.ch.

Llogaritë do të jenë të mbrojtura nga ndërhyrjet e shtetit.

Sa mund të përfitohet?

Në 12 vite, një fëmijë do të ketë përfituar 1,440 euro pa përfshirë interesin.

Sipas përllogaritjeve të Sparkasse, nëse investimi sjell një fitim mesatar prej 8% në vit, kjo shumë mund të rritet në:

107,000 euro në moshën e pensionit (67 vjeç) pa kontribute shtesë.

Deri në 175,000 euro nëse kontribuohet vazhdimisht me 10 euro në muaj pas moshës 18.

Dilemat dhe kritikat

Ekspertët financiarë shprehen skeptikë për ndikimin real të nismës në edukimin financiar të të rinjve.

Johannes Geyer nga DIW Berlin tha se kur paratë jepen pasivisht, nuk përmirësohet domosdoshmërisht aftësia për të menaxhuar financat.

Christoph Schmidt nga Instituti RWI e cilësoi idenë si “me qëllim të mirë”, por me përfitime të kufizuara praktike.

Megjithatë, shumë prindër dhe fëmijë do ta mirëpresin këtë gjest si një hap pozitiv për të ardhmen.

 

 

Parlamenti zviceran rrezikon ta shfuqizojë pagën minimale në Gjenevë

Parlamenti zviceran ka votuar këtë javë në favor të dhënies së përparësisë marrëveshjeve kolektive të punës (CLA) mbi pagat minimale të përcaktuara nga kantonet, një vendim që mund të çojë në shfuqizimin e pagës minimale më të lartë në Zvicër asaj të Gjenevës.

Kantoni i Gjenevës ka vendosur një pagë minimale prej 25 euro në orë, ndërsa kantoni i Neuchâtel 21 euro. Të dyja janë miratuar më parë përmes referendumeve popullore. Megjithatë, me vendimin e Këshillit Kombëtar, ekziston rreziku që këto paga të hiqen nëse edhe Këshilli i Shteteve mbështet nismën. Në një hap të mëtejshëm, çështja mund të dërgohet në votim kombëtar, transmeton albinfo.ch.

Zvicra, ndryshe nga shumica e vendeve evropiane, nuk ka një pagë minimale kombëtare. Në vend të saj, paga dhe kushtet e punës rregullohen përmes CLA-ve, të cilat përfshijnë jo vetëm pagat, por edhe pushimet, pensionet dhe mbrojtjen nga pushimi nga puna.

Vendimi ka ngjallur reagime të ashpra nga sindikatat, të cilat e kanë cilësuar si një “sulm ndaj demokracisë”, duke thënë se ai e bën të pavlefshme vullnetin popullor. Nga ana tjetër, grupet e biznesit e kanë përshëndetur vendimin, duke e konsideruar si një hap në drejtim të forcimit të modelit të partneritetit social zviceran.

 

Vazhdon rritja e numrit të turistëve në Shqipëri

Turizmi në Shqipëri njeh rritje jo vetëm në shifrat e turistëve që e vizitojnë nga viti në vit, por edhe se ata po qëndrojnë më gjatë.

Të dhënat e strukturave akomoduese të publikuara nga INSTAT tregojnë se në muajin prill 2025, u shënua rritje e ndjeshme e vizitorëve dhe netëqëndrimeve, krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar, shkruajnw mediat shqiptare, pwrcjell albinfo.ch.

Sipas INSTAT, netqëndrimet gjithsej për turistët e huaj që vizituan Shqipërinë gjatë muajit prill rezultojnë se u rritën me 23%.

Referuar statistikave, në prill 2025, shumica e vizitorëve që u akomoduan në strukturat pritëse në Shqipëri erdhën nga Italia 16%, Kosova 14%, dhe Gjermania 8%. Polonia dhe Mbretëria e Bashkuar kontribuan përkatësisht me 7% dhe 6% të vizitorëve, ndërsa 49% e tyre ishin nga vende të tjera.

Të dhënat reflektojnë prirjen e rritjes së turizmit hyrës nga tregjet kryesore të rajonit dhe Evropës.

Gjatë kësaj periudhe thekson INSTAT, fluksi turistik duket se ka qenë i shpërndarë kryesisht në rajonin qendror. Sipas INSTAT, rritja më e madhe e vizitorëve jorezidentë u shënua në zonat jobregdetare, me 8,5%, pasi kjo periudhë korrespondon me periudhën e dimrit dhe të pranverës.

Zvicra përballet me rritje rekord të bllokimeve në trafik, mbi 55 mijë orë në vitin 2024

Në vitin 2024, në rrugët kombëtare të Zvicrës janë regjistruar mbi 55,500 orë bllokime trafiku, duke shënuar një rritje prej gati 14% krahasuar me një vit më parë. Këto të dhëna u publikuan nga Zyra Federale për Rrugët (Astra), e cila njoftoi se shkaku kryesor i kësaj situate mbetet trafiku i rënduar, ndërsa vetëm 4% e bllokimeve vijnë nga punimet rrugore.

Megjithëse rrugët kombëtare përbëjnë vetëm 4% të gjithë rrjetit rrugor në vend, ato përballojnë mbi 40% të volumit të qarkullimit, me 29.8 miliardë kilometra të përshkuara nga automjetet në vitin që lamë pas, transmeton albinfo.ch.

Astra thekson se rritja e bllokimeve është një sinjal i qartë se rrjeti rrugor po arrin kufijtë e kapacitetit të tij. Për këtë arsye, po ndërmerren masa të reja për menaxhimin e trafikut dhe mirëmbajtjen afatgjatë të rrjetit rrugor.

Ndërkohë, ETH Cyrih është duke analizuar projektet e ardhshme të zgjerimit të infrastrukturës rrugore dhe hekurudhore. Rezultatet priten në tremujorin e tretë të këtij viti dhe pritet të ndikojnë në vendimmarrjen për politikat e transportit në të ardhmen.

 

Italia zbaton ndalimin e telefonave edhe për nxënësit e shkollave të mesme

Pas pushimeve verore, nxënësit e shkollave të mesme në Itali nuk do të mund të përdorin më telefonat celularë gjatë orëve mësimore, sipas një vendimi të ri të Ministrisë së Arsimit.

Ndalesa, e cila më parë aplikohej kryesisht për nxënësit më të rinj, tani do të zgjerohet edhe për maturantët. Vendimi përjashton rastet e veçanta kur telefoni është i domosdoshëm për shkak të nevojave specifike ose aftësive të kufizuara të nxënësit, transmeron albinfo.ch.

Ministri i Arsimit, Giuseppe Valditara, pjesë e partisë Lega, deklaroi se qëllimi është krijimi i një mjedisi më të qetë në klasa dhe rikthimi i përqendrimit tek mësimi. Ai iu referua studimeve të ndryshme që sugjerojnë se përdorimi i tepërt i pajisjeve celulare ndikon negativisht në shëndet dhe rezultatet shkollore.

Në mënyrë formale, Italia ka pasur një politikë të ndalimit të celularëve në shkolla, por zbatimi i saj nuk ka qenë gjithmonë i rreptë. Kjo nismë e re synon të forcojë zbatimin dhe të shmangë shpërqendrimet në klasë.

Ministria, që tani mban emrin “Ministria e Arsimit dhe Meritës” si pjesë e vizionit të qeverisë aktuale për të theksuar rëndësinë e arritjeve individuale, vazhdon të promovojë një qasje më rigoroze ndaj disiplinës në sistemin arsimor.

 

 

 

Pse Vjena nuk është më qyteti më i mirë për të jetuar në botë?

Tashmë është zyrtare. Pas tre vjetësh radhazi në krye të listes vjetore të përpiluar nga Economist Intelligence Unit (EIU), kryeqyteti austriak është lënë pas nga Kopenhaga.  Kryeqyteti i Danimarkës ka zënë vendin e parë në renditjen e qyteteve më të mirë për të jetuar në botë për vitin 2025, transmeton albinfo.at

ElU, renditi 173 qytete në mbarë botën duke u bazuar në disa faktorë, përfshirë kujdesin shëndetësor, arsimin, stabilitetin, infrastrukturën dhe mjedisin. Kopenhaga triumfoi pasi mori vlerësime “të përkryera” për stabilitetin, arsimin dhe infrastrukturën, ndërsa Vjena u rendit e dyta, për të vijuar me vendin e tretë, Cyrihun. Melburni i Australisë u rendit i katërti, ndërkohë Gjeneva e Zvicrës, e pesta në listë.

Ku humbi pikë Vjena?

Edhe pse Vjena ruajti rezultate të larta në shumicën e kategorive, ajo pësoi një rënie të ndjeshme në vlerësimin për stabilitetin,  faktor ky që ndikoi drejtpërdrejt në humbjen e vendit të parë. Në të kundërt, Kopenhaga mori vlerësime të larta dhe të qëndrueshme në të gjitha kategoritë.

Sipas raportit, rënia e “fortë dhe e papritur” në pikët e Vjenës për stabilitetin i atribuohet një kërcënimi me bombë të një 19 vjeçari, i arrestuar si i dyshuar, si simpatizant i IS-së gjatë një koncerti të Taylor Swift verën e kaluar, që çoi në anulimin e aktivitetit. Po ashtu, plani për të sulmuar me bombë në stacionin kryesor të Vjenës(Hauptbahnhof) i cili ndodhi në fillim të vitit 2025, ishin arsyet kryesore për rënie të pikëve që Vjena mori në fushën e stabilitetit, shkruajnë mediat austriake, transmeton albinfo.at.

“Indeksi Global i Jetëshmërisë 2025” i përpiluar nga departamenti i kërkimit dhe analizës së Grupit Ekonomist të quajtur EIU (Njësia e Inteligjencës Ekonomiste) përfshinë 173 qytete në të gjithë botën dhe vlerësohen bazuar në 30 tregues në pesë kategori.

Rregullat e reja të Spanjës për turistët: Kufizime të ashpra nga pijet alkoolike te grupet turistike

Spanja vazhdon të jetë destinacioni më i preferuar i pushimeve për turistët britanikë, me një rekord prej 94 milionë vizitorësh në vitin 2024, ku britanikët zënë pjesën më të madhe. Megjithatë, reagimet e banorëve vendas ndaj turizmit masiv po shtohen, me shqetësime për mbipopullimin dhe ndikimin në çmimet e banesave përballueshme.

Më 15 qershor 2025, qytete si Barcelona dhe Palma de Mallorca panë protesta kundër turizmit të tepruar, ku disa aktivistë shprehën pakënaqësi duke përdorur edhe mjete si pistoletat me ujë për të ndalur sjelljen e pakontrolluar të vizitorëve.

Si pasojë e këtij presioni, autoritetet spanjolle kanë vendosur masa të reja që turistët duhet t’i njohin përpara udhëtimit në Spanjë apo Ishujt Kanarie këtë verë.

Taksa turistike në Ishujt Balearik

Në ishujt Majorka, Menorka, Ibiza dhe Formentera, pritet të rritet taksa për qëndrimet brenda natës, me një rritje nga 3.36 paund në 5.04 paund për person. Kjo tarifë do të jetë më e lartë për hotelet luksoze dhe gjatë muajve të verës. Pasagjerët e anijeve turistike gjithashtu do të përballen me rritje të ndjeshme të tarifave. Përjashtohen fëmijët nën 16 vjeç dhe ata që vizitojnë në janar e shkurt.

Taksa e Barcelonës

Në Barcelonë, taksa turistike do të dyfishohet duke arritur deri në 12.40 paund për natë, varësisht nga cilësia e akomodimit. Kjo ndryshon nga tarifa aktuale që është 6.20 paund për hotele me pesë yje dhe më pak për akomodime të tjera. Fëmijët nën 16 vjeç janë të përjashtuar.

Limit për pijet alkoolike

Në zonat e njohura për festa si Playa de Palma, Magaluf në Mallorca dhe West End në Ibiza, është vendosur një kufi prej gjashtë pijeve alkoolike për mysafirët. Ky kufi përfshin tre pije në drekë dhe tre në darkë dhe synon të frenojë sjelljen problematike të turizmit masiv.

Kufizime për grupet e tureve në këmbë

Në Palma të Majorkës, turët në këmbë do të kufizohen në grupe prej maksimumi 20 personash, me qëllim të reduktimit të mbipopullimit në rrugët e qytetit. Në pjesë të tjera të Ishujve Balearik, grupet mund të jenë deri në 70 persona.

Ndryshime në përdorimin e monedhës

Qeveria spanjolle ka vendosur masa për të luftuar mashtrimet me kartëmonedha. Nga korriku, kartëmonedhat e dëmtuara 50 euro mund të refuzohen nga tregtarët, ndaj turistët duhet të jenë të kujdesshëm me gjendjen e parave që përdorin.

Rregulla të reja në plazhet e Gran Canaria

Në plazhet e Gran Canaria-s janë vendosur ndalime të shumta, duke përfshirë ndalimin e përdorimit të cigareve elektronike, muzikës në zona publike, ngritjen e çadrave, si dhe ndalimin e mbledhjes së guaskave apo gurëve. Shkeljet e këtyre rregullave mund të gjobiten me shuma që shkojnë deri në 2,500 paund.

Zona vetëm për banorët në Sóller

Në qytetin e vjetër të Majorkës, Sóller, automjetet e huaja dhe makinat me qira nuk lejohen të qarkullojnë në një zonë prej 70 hektarësh, duke u lënë përparësi makinave të regjistruara nga banorët vendas.

Ndalimi i pijes alkoolike në disa zona

Në disa zona të njohura si Magaluf dhe Sant Antoni, është vendosur ndalim i shitjes së alkoolit nga ora 21:30 deri në 8:00 të mëngjesit për të parandaluar sjelljet e çrregullta gjatë natës. Po ashtu, anijet e festave nuk lejohen të operojnë brenda një milje detare nga bregu.

 

 

 

Një insulinë në javë, jo më çdo ditë, Italia hap rrugën e re për pacientët me diabet

Diabetikët në Itali tashmë mund të marrin insulinën vetëm një herë në javë, në vend të injeksioneve të përditshme, falë një risie që përfaqëson një hap gjigand në trajtimin e kësaj sëmundjeje.

Nënsekretari italian i Shëndetësisë, Marcello Gemmato, theksoi se Italia është vendi i parë që ofron këtë trajtim pa kosto për pacientët, në kuadër të sistemit shëndetësor publik. Sipas tij, ky hap tregon cilësinë e lartë të farmacisë italiane dhe përkushtimin ndaj inovacionit.

Manuela Bertaggia, drejtuese e Federatës Kombëtare të Diabetikëve (FAND), e përshkroi këtë ndryshim si një “ndryshim rrënjësor për cilësinë e jetës së pacientëve”, duke theksuar se një injeksion në javë e bën më të lehtë ndjekjen e trajtimit dhe përmirëson përkushtimin ndaj tij.

Megjithatë, shpërndarja e barit nuk është ende njësoj në të gjitha rajonet italiane. Sipas Raffaella Buzzetti, presidente e Shoqatës Italiane të Diabetologjisë (SID), rajone si Lombardia, Lazio dhe Emilia Romagna kanë përqafuar menjëherë këtë formulim të ri, ndërsa zona të tjera si Sardenja, Siçilia dhe Kalabria janë ende në pritje të miratimit të fundit.

Zëvendëskryetari i Dhomës së Deputetëve, Giorgio Mulè, u shpreh se ky zhvillim vendos Italinë ndër vendet më të avancuara për sa i përket prioriteteve shëndetësore, ndërsa Gian Marco Centinaio, nënkryetar i Senatit, e vlerësoi si dëshmi të përkushtimit të institucioneve për të bërë të aksesueshme inovacionet që përmirësojnë jetën e pacientëve.

 

 

 

Muzeu i Luvrit mbyll përkohësisht dyert për shkak të mbingarkesës turistike

Muzeu i famshëm i Luvrit, një nga institucionet më të njohura të artit në botë, ka ndalur aktivitetin përkohësisht si pasojë e një proteste të papritur nga punonjësit e tij. Ky vendim nuk u diktua nga ngjarje ekstreme si lufta apo ndonjë akt dhune, por nga lodhja dhe pakënaqësia e stafit që thotë se muzeu po përballet me një krizë të thellë përbrenda.

Pamjet e turistëve që qëndronin në radhë jashtë portave të mbyllura të muzeut treguan qartë një situatë të pazakontë: vizitorë me bileta në dorë, të paqartë për arsyen e mbylljes së muzeut më të vizituar në botë, transmeton albinfo.ch.

Stafi protestoi gjatë një mbledhjeje të zakonshme, duke refuzuar të vijojë punën për shkak të fluksit të pakontrollueshëm të turistëve, mungesës së theksuar të personelit dhe kushteve të vështira të punës. Përfaqësues të sindikatës “CGT-Culture” deklaruan se situata është bërë e papërballueshme dhe kërkojnë zgjidhje urgjente.

“Ekipet tona janë nën presion të vazhdueshëm. Kjo nuk ka të bëjë vetëm me mbrojtjen e artit, por edhe me mirëqenien e njerëzve që kujdesen për të”, u shpreh Sarah Sefian nga sindikata.

Kjo mbyllje vjen pak muaj pas prezantimit të një plani 10-vjeçar nga presidenti Emmanuel Macron, që synon modernizimin e muzeut dhe zgjidhjen e problemeve si rrjedhjet, infrastruktura e vjetëruar dhe kontrolli i vizitorëve.

Megjithatë, për punonjësit, këto masa afatgjata nuk mjaftojnë për të përballuar krizën e tanishme.

 

 

 

Zgjedhjet lokale të 12 tetorit në Kosovë: Diaspora do të votojë vetëm përmes postës

Për qytetarët e Kosovës që jetojnë jashtë vendit, zgjedhjet lokale të 12 tetorit do të kenë një ndryshim të rëndësishëm në mënyrën e votimit. Këtë herë, votimi do të bëhet ekskluzivisht përmes postës. Kjo do të thotë se, ndryshe nga zgjedhjet e mëparshme të përgjithshme, përfaqësitë diplomatike nuk do të shërbejnë si qendra votimi.

Zëdhënësi i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), Valmir Elezi, sqaroi këtë ndryshim gjatë një interviste në RTK. Ai theksoi se kjo praktikë vjen si pasojë e ndryshimeve të bëra në Ligjin për Zgjedhjet e Përgjithshme, të miratuara gjatë reformës zgjedhore.

“Ligji i ri nuk parashikon mundësinë e votimit në ambasada për zgjedhjet lokale. Prandaj, diaspora do të ketë mundësi të shprehë vullnetin e saj vetëm përmes postës. KQZ do të hapë kuti postare në disa vende ku jetojnë bashkatdhetarët tanë,” shpjegoi Elezi, transmeton albinfo.ch.

Ndryshim tjetër për këto zgjedhje është mënyra e dërgimit të fletëvotimeve. Në vend që votuesit t’i shkarkojnë vetë nga faqja zyrtare e KQZ-së, siç ndodhi më 9 shkurt, këtë herë ata do të marrin pakon e votimit direkt nga KQZ-ja. Shpenzimet për këtë proces do të mbulohen nga vetë institucioni, përveç kthimit të pakos me fletëvotim, që do të jetë në ngarkim të votuesit.

Regjistrimi për të votuar jashtë Kosovës do të jetë i hapur nga data 23 korrik deri më 29 gusht.

Elezi gjithashtu shpjegoi se votimi për kryetar komune dhe për kuvendin komunal janë dy procese të ndara. Një votues ka të drejtë të votojë për kandidatin e një subjekti në garën për kryetar komune, dhe të zgjedhë një subjekt tjetër për asamblenë komunale. Për dallim nga zgjedhjet parlamentare, ku lejohej votimi për deri në 10 kandidatë për deputetë, në zgjedhjet komunale lejohet votimi vetëm për një kandidat të vetëm për kuvendin lokal.

Listat e kandidatëve nga partitë politike duhet të dorëzohen në periudhën nga 26 qershori deri më 13 gusht, dhe të gjithë kandidatët do t’i nënshtrohen verifikimit nga institucionet përkatëse para certifikimit.

 

 

Çmimi i naftës rritet sërish për shkak të tensioneve mes Izraelit dhe Iranit

Tregjet aziatike të naftës janë përballur me një tjetër valë rritjeje të çmimeve si pasojë e përshkallëzimit të përplasjeve mes Izraelit dhe Iranit. Ky zhvillim vjen në një klimë të tensionuar gjeopolitike, ku pasiguria ka ndikuar drejtpërdrejt në bursat ndërkombëtare.

Sipas agjencisë ANSA, çmimi i naftës së lehtë është rritur me 1.07%, duke arritur në 72.54 dollarë për fuçi, ndërsa nafta Brent ka pësuar një rritje prej 0.87%, duke u tregtuar me 73.87 dollarë për fuçi, transmeton albinfo.ch.

Edhe tregjet e mëngjesit kanë reflektuar këtë prirje: WTI për dërgesat në korrik ka arritur në 72.40 dollarë për fuçi, ndërsa Brent për gushtin është tregtuar me 73.91 dollarë për fuçi  të dyja me rritje të lehta por të qëndrueshme.

Ekspertët vlerësojnë se çdo përshkallëzim i mëtejshëm i konfliktit në Lindjen e Mesme mund të ndikojë drejtpërdrejt jo vetëm në tregjet ndërkombëtare të energjisë, por edhe në ekonomitë e vendeve që varen nga importet e naftës.

 

 

 

Afatet e taksave gjermane që duhet t`i dini në 2025-ën

Afatet e dorëzimit të taksave në Gjermani ndryshojnë në varësi të vitit dhe mënyrës se si depozitoni. Ne zbërthejmë datat që duhen ditur për këtë vit.

Çdo vit, njerëzit nga të gjitha sferat e jetës janë të detyruar të paraqesin një deklaratë tatimore (Steuererklärung) për vitin e kaluar tatimor. Këto deklarata tatimore duhet të dorëzohen në zyrën përkatëse tatimore (Finanzamt) brenda një date të caktuar.

Këtu është një përmbledhje që duhet të dorëzojë një kthim në Gjermani, së bashku me një vështrim në datat dhe rregullat përkatëse.

Kush duhet të paraqesë një deklaratë tatimore?

Afati normal i paraqitjes së taksave vlen për të gjithë ata që janë të detyruar të paraqesin një deklaratë tatimore mbi të ardhurat (Einkommensteuererklärung).

Këtu përfshihen profesionistët e pavarur (Freiberufler) dhe njerëzit që janë të vetëpunësuar (selbstständig), si dhe këdo që ka marrë përfitime të zëvendësimit të pagës gjatë vitit përkatës tatimor, duke përfshirë; papunësi (Arbeitslosengeld), sëmundje (Krankengeld), prindërore (Elterngeld) ose përfitime të shkurtuara të kohës së punës (Kurzarbeitsgeld).

I njëjti rregull vlen nëse fitoni më shumë se 520 € në vit të ardhura nga qiraja.

Të ardhura të tjera, si nga dhënia me qira e makinës suaj, për shembull, i nënshtrohen kufijve të përjashtimit të zbatueshëm aktualisht (të cilët ndryshojnë çdo vit).

Kur duhet të dorëzoj deklaratën time tatimore të vitit 2025?

Nëse dëshironi të përgatisni vetë deklaratën tuaj tatimore për vitin 2024, keni kohë deri të enjten, 31 korrik 2025.

Kini parasysh se kjo është një muaj më herët se viti i kaluar (kur afatet tatimore u zgjatën pas pandemisë COVID).

Në Gjermani, ka afate më të gjata për njerëzit që dorëzojnë deklaratat e tyre nëpërmjet një këshilltari tatimor (Steuerberater) ose shoqatës së tatimit mbi të ardhurat.

Cili është afati i fundit për dorëzimin e deklaratave tatimore nëpërmjet një këshilltari tatimor?

Nëse nuk jeni në gjendje të plotësoni deklaratën tuaj tatimore në kohë, kërkimi i mbështetjes së një këshilltari tatimor (Steuerberater) është një mënyrë për të vonuar afatin, transmeton albinfo.ch.

Në kontrast me deklaratat tatimore që i plotësoni vetë, në përgjithësi ekziston një periudhë shtyrjeje prej shtatë muajsh kur dorëzoni te një këshilltar tatimor ose në një organizatë të asistencës tatimore mbi të ardhurat (Lohnsteuerhilfeverein).

Afati i fundit për deklaratën tuaj të tatimit mbi të ardhurat 2024, nëse dorëzohet nga një profesionist, është e diela, 1 mars 2026.

Në praktikë, kjo do të thotë e hënë, 2 mars 2026.

Kur afatet tatimore bien në një fundjavë ose festë publike në Gjermani, dritarja për dorëzimin e deklaratës tatimore kalon në ditën tjetër të punës.

Në rrethana të caktuara, zyra e taksave mund të kërkojë kthimin tuaj tatimor përpara afatit të zakonshëm – dhe ka pak hapësirë ​​të çmuar për të kundërshtuar nëse kjo ndodh. Çdo afat individual i caktuar nga zyra e taksave është i detyrueshëm.

Çfarë ndodh nëse e dorëzoj deklaratën time tatimore shumë vonë?

Nëse jeni të shqetësuar se mund të humbisni afatin këtë vit, sigurohuni që ta njoftoni zyrën e taksave.

Nëse jeni vetë-deklarues, do t’ju duhet të kërkoni një zgjatje me shkrim nga zyra përkatëse e taksave.

Shpjegoni pse keni nevojë për një zgjatje dhe propozoni një afat të ri. Nuk ka asnjë detyrim nga ana e zyrës së taksave për të dhënë një zgjatje, por ia vlen. Edhe Finanzamt i Gjermanisë është i gatshëm të tregojë mëshirë në rastet e sëmundjeve të rënda, një qëndrimi më të gjatë jashtë vendit ose një lëvizje, raporton thelocal.

Nëse e humbisni afatin dhe nuk mund të fitoni një zgjatje as duke shpjeguar rrethanat tuaja të përfshirjes së shërbimeve të një Steuerberater ose Lohnsteuerhilfeverein, do të përballeni me një tarifë shtesë për paraqitjen me vonesë në formën e një gjobe, e cila duhet të paguhet përveç taksave që ju detyroheni.

Shtesa në përgjithësi arrin në një minimum prej 25 € në muajin e fundit ose 0.25 për qind të detyrimit tuaj tatimor të vlerësuar dhe do të zbatohet automatikisht, duke filluar nga 1 gushti 2025.

Nëse ende nuk i depozitoni taksat pasi keni humbur afatin, zyra e taksave mund t’ju dërgojë një kërkesë zyrtare me një afat të ri. Mungesa e kësaj mund të rezultojë në një pagesë shtesë ndëshkimi (Zwangsgeld). Dënimi është zakonisht midis 100 dhe 500 €, por mund të jetë shumë më i lartë në raste të rënda.

Sa të alarmuar duhet të jemi për shtrëngimin e rregullave të shtetësisë në Evropë?

Në të gjithë Evropën, qeveritë po ashpërsojnë rregullat dhe retorikën rreth aftësisë së banorëve të huaj për të marrë nënshtetësinë. Claudia Delpero bisedon me një ekspert për të zbuluar se sa të shqetësuar duhet të jenë njerëzit nga trendi.

Në muajt e fundit, disa vende në Evropë kanë njoftuar planet, ose kanë thënë se të paktën po shqyrtojnë, rregulla të reja për marrjen e shtetësisë.

Në Suedi, një hetim propozoi kohët e fundit zgjatjen e kërkesës së qëndrimit në tetë vjet nga pesë aktuale dhe që nga 1 prilli, Agjencia e Migracionit ka ashpërsuar kontrollet e sigurisë për aplikantët, gjë që çoi në një ngrirje të përkohshme të përpunimit të aplikacioneve. Suedia ka folur gjithashtu për futjen e testeve gjuhësore dhe qytetare për aplikantët e shtetësisë.

Vitin e kaluar, Finlanda zgjati periudhën e nevojshme të qëndrimit për natyralizim nga pesë në tetë vjet dhe shkurtoi afatet kohore për mungesën e lejuar.

Në Gjermani, qeveria e re ka miratuar një projekt-ligj për të hequr rrugën e shpejtë të shtetësisë, e cila kërkon vetëm tre vjet qëndrim për njerëzit që konsiderohen “shumë të integruar”. Projektligji, i cili ende ka nevojë për miratimin e Bundestagut, anulon një pjesë të reformës së shtetësisë të miratuar në vitin 2024.

Në Itali, një referendum që synonte të reduktonte kërkesën e rezidencës për të marrë nënshtetësinë nuk mori pjesëmarrje të mjaftueshme për të qenë i vlefshëm. Më vete, parlamenti kohët e fundit miratoi rregulla të reja që kufizojnë në dy breza mundësinë për të marrë nënshtetësinë nga prejardhja.

Autoritetet në Danimarkë rritën tarifën e nënshtetësisë me 50 për qind më 1 maj. Muaj më parë, Ministria e Emigracionit e vendit caktoi gjithashtu një panel ekspertësh për të shqyrtuar mundësinë e shqyrtimit të aplikantëve për pikëpamjet e konsideruara “antidemokratike”.

Diku tjetër në nordikët, Norvegjia do të mbajë zgjedhje të përgjithshme në shtator dhe si Partia Konservatore ashtu edhe Partia e Përparimit, të cilat mund të formojnë një koalicion të krahut të djathtë, thanë se duan të shtrëngojnë kërkesat e shtetësisë, transmeton albinfo.ch.

Në Francë, ku e djathta ekstreme kundër imigracionit është rritur në popullaritet vitet e fundit, ministri i Brendshëm i vendit Bruno Retailleau foli për planet e tij për të ‘ngurtësuar’ regjimin e shtetësisë, duke përfshirë shtimin e mundshëm të një testi historik dhe qytetar.

Reformat e kombësisë ishin gjithashtu në qendër të axhendës politike në Holandë, ku qeveria e ekstremit të djathtë, e cila së fundmi është shembur, donte të rriste kërkesat e qëndrimit nga pesë në dhjetë vjet, raporton thelocal. Një plan i ngjashëm për të zgjatur periudhën e kualifikimit të qëndrimit është marrë nga qeveria laburiste në MB, si pjesë e propozimeve për të shtrënguar më tej rregullat e imigracionit.

Pse kaq shumë ndryshime?

Profesor Maarten Vink, Kryetar i Studimeve të Shtetësisë në Qendrën Robert Schuman, Instituti Universitar Evropian në Firence, sugjeroi që qytetarët në mbarë Evropën nuk duhet të jenë shumë të alarmuar nga shtrëngimi dhe ndryshimi i rregullave.

“Është mjaft e zakonshme që vendet të ndryshojnë rregullat e shtetësisë çdo dy vjet,” tha Vink.

“Ne jemi në një demokraci, kështu që nëse në zgjedhje ndryshon balanca politike, është normale që kjo të reflektohet në legjislacion. Kur migrimi është një temë shumë e rëndësishme në politikë, çështjet që lidhen me migracionin, si shtetësia, janë gjithashtu pjesë e kësaj dinamike”, tha ai.

Profesor Vink tha se ligjet e shtetësisë në Evropë kohët e fundit kanë qenë “më dinamike se në pjesët e tjera të botës”, megjithëse “ndryshimet shkojnë në drejtime të ndryshme”.

Shtetësia e dyfishtë

Trendi më domethënës që është shfaqur dhe është “njëdrejtimësh”, argumentoi ai, është pranimi i shtetësisë së dyfishtë.

“Në vitet 1960, shumica e vendeve anembanë botës kufizuan shtetësinë e dyfishtë, sepse kjo shihej si një problem besnikërie dhe besnikërie, veçanërisht në kohët e më shumë luftërave dhe rekrutimit ushtarak”, tha Vink.

Megjithëse përjashtime mbeten në Austri, Holandë, vendet baltike dhe disa shtete të Evropës Lindore, kjo është një zonë që ka parë “një prirje shumë të qartë liberalizimi globalisht dhe në Evropë”.

Vink tha se kjo ishte pjesërisht e nxitur nga migrimi pasi më shumë njerëz u shpërngulën dhe ndërtuan një jetë në një vend tjetër dhe mbanin lidhje familjare me vendin nga vinin ose nga erdhën prindërit dhe gjyshërit e tyre.

Një faktor tjetër ishte barazia gjinore.

“Në të kaluarën, një grua që martohej me një burrë nga një vend tjetër do të bëhej automatikisht shtetase e atij vendi, ose do të humbiste të sajin, dhe fëmijët do të ishin vetëm shtetas të vendit të babait. Njohja e një gruaje dhe një burri si të pavarur në ligjin e shtetësisë, siç ndodhi në të gjitha vendet evropiane, lejoi krijimin e familjeve me shtetësi të përzier,” shpjegoi ai.

Vink thekson se edhe qeveria e re gjermane, e cila ka propozuar një hap prapa në “modernizimin” e ligjeve të shtetësisë duke hequr një procedurë të shpejtë, ka rënë dakord të ruajë elementët kryesorë të reformës historike të 2024 – pranimin e shtetësisë së dyfishtë dhe reduktimin e kërkesës për qëndrim nga tetë në pesë vjet.

Zhvillimet në të drejtën familjare ndikojnë gjithashtu në shtetësinë, për shembull me të drejtën për të transmetuar shtetësinë nga prindi jobiologjik tek një fëmijë në një familje të të njëjtit seks.

“Vendet skandinave kanë qenë shumë proaktive në përfshirjen e këtyre elementeve të së drejtës familjare në ligjin e shtetësisë, ndërsa në vende si Italia ka ende kufizime,” tha Vink.

Në mënyrë thelbësore, shumica e qeverive në Evropë nuk mund të bëjnë gjithçka që duan kur bëhet fjalë për ligjet e shtetësisë.

Në shumicën e vendeve evropiane kjo zonë rregullohet gjithashtu nëpërmjet Konventës Evropiane për Shtetësinë, nënshkruar në 1997 nën Këshillin e Evropës (jo një institucion i BE-së). Rreth 29 vende evropiane e nënshkruan Konventën, por 8 (Kroacia, Franca, Greqia, Italia, Letonia, Malta, Polonia dhe Rusia) nuk e kanë ratifikuar atë.

Për shembull, sipas rregullave të përcaktuara nga konventa, kërkesa e qëndrimit për shtetësi nuk mund të kalojë 10 vjet, një kufi i sipërm që plotësohet nga të gjitha vendet evropiane, me kushtin më të zakonshëm të vendosur në 5 vjet.

Austria vs Evropa: Çka mund të blini me 1€

Për një euro mund të blini më shumë në disa vende pushimi sesa në Austri. Kjo është veçanërisht e vërtetë këtë vit për Hungarinë, Portugalinë dhe Spanjën, sipas krahasimit vjetor të Bankës Austria “euro pushimesh”. Por në destinacionet e njohura si Greqia, Sllovenia, Kroacia dhe Italia, austriakët gjithashtu mund të përballojnë më shumë me të njëjtat para. Është më e shtrenjtë se në shtëpi në Mbretërinë e Bashkuar, SHBA dhe veçanërisht Zvicrën.

“Ndër vendet më të njohura për pushime, ju përfitoni më shumë për euron tuaj këtë verë në Hungari  rreth 50 për qind më shumë se në Austri,” shkruan Stefan Bruckbauer, kryeekonomist në UniCredit Bank Austria. Në Portugali dhe Spanjë, euro për pushime vlen rreth 30 për qind më shumë; në Greqi dhe Slloveni rreth 20 për qind më shumë. Në Turqi, inflacioni i lartë e ka zhvlerësuar euron me rreth 20 për qind këtë vit, duke e bërë atë afërsisht të barabartë në vlerë me Austrinë. Nuk pritet asnjë rritje e fuqisë blerëse në Gjermani apo Francë, ndërsa në Itali dhe Kroaci euro blen rreth 10 për qind më shumë, transmeton albinfo.at.

Pavarësisht një euro të fortë, ju merrni dukshëm më pak fuqi blerëse në SHBA (20 për qind më pak) dhe veçanërisht në Zvicër (një e treta më pak).

Nëse doni edhe më shumë vlerë, merrni parasysh vendet më pak të vizituara: euro vlen 75 për qind më shumë në Bullgari, 50 për qind më shumë në Rumani dhe ende 30 për qind më shumë në Republikën Çeke dhe Sllovaki, shkruan theinternational.

Bank Austria u kujton lexuesve se këto janë shifra mesatare dhe udhëtarët duhet të shikojnë ende çmimet individuale. “Krahasuar me verën e vitit 2024, vlera relative e euros për pushime ka rënë me rreth një për qind, pasi rritjet e çmimeve në disa vende tejkaluan atë të Austrisë, vetëm pjesërisht kompensuar nga ndryshimet e kursit të këmbimit,” vëren Bruckbauer. Megjithatë, Gjermania, Franca, Italia, Greqia dhe Spanja janë bërë “magjinalisht më të lira”.

Zvicër: Disa nga bakshishet së shpejti do të rrjedhin në AHV

Këshilli Federal po kërkon burime të reja të ardhurash për të financuar Sigurimin e Pleqësisë dhe të Mbijetuarve (AHV). Sigurimet shoqërore kanë nevojë për më shumë para. Prandaj, po shqyrtohet gjithashtu nëse kontributet e AHV-së duhet të paguhen për bakshish të paguara në mënyrë digjitale në industrinë e restoranteve nëse ato përbëjnë një pjesë “të rëndësishme” të pagave. Ideja, e publikuar së fundmi nga “Blick”, po gjeneron debat  brenda industrisë dhe shumë më gjerë.

Bakshishi ende “thelbësor”

Restoranti i lagjes “Eichhörnchen” në Cyrih ka shumë klientë të rregullt që bakshish. Për pronarin Pascal Erb, këto pagesa vullnetare nga të ftuarit mbeten thelbësore: “Është një motivim i jashtëzakonshëm për të gjithë të përfshirë.” Nëse kontributet e AHV do të imponoheshin për bakshish në të ardhmen, kjo do të përbënte një sfidë për restorantin e vogël.

“Ne kemi vështirësi në gjetjen e stafit. Kontributet e planifikuara të AHV për bakshish janë një arsye tjetër pse kjo do të jetë edhe më e vështirë,” thotë Erb, pronar i restorantit “Eichhörnchen”. Këshillat në industrinë e mikpritjes janë një nxitje për të gjetur staf.

Philipp Zimmermann i sindikatës Unia kritikoi gjithashtu propozimin e Këshillit Federal: “Është e rëndësishme që bakshishi nuk është pjesë e pagave. Një pagë e mjaftueshme nuk duhet të varet nga shuma që merr dikush në bakshish. Nëse bakshishi do të konsiderohej si pjesë e pagave, atëherë presioni do të kthehej shpejt në paga më të ulëta. Për shkak se njerëzit do të thoshin, “Njerëzit ende marrin bakshish, duke shtuar më pak se kjo është më e zakonshme”. në marrëveshjen kolektive për industrinë e hotelierisë, dhe për arsye të mire, transmeton albinfo.ch.

Në biznesin e familjes Wiesner, i cili operon me 28 restorante në Zvicrën gjermanishtfolëse, bakshishi është gjithçka tjetër veçse një rrugë anësore. “Gjetjet tona tregojnë se rreth shtatë deri në tetë për qind e shitjeve jepen si bakshish. Kjo është, nga ajo që tregohet në faturë,” thotë bashkëpronari Manuel Wiesner, shkruan SRF.

Wiesner Group tani pranon vetëm pagesa pa para. Dhe që nga fillimi i vitit 2024, bakshishi ka qenë një komponent i pagave që i nënshtrohen kontributeve AHV. Prandaj, kompania tashmë po zbaton planet e Këshillit Federal.

CEO i kompanisë Wiesner dëshiron të përmirësojë sigurimet shoqërore të punonjësve të tij: “Nëse një punonjës fiton 4000 franga pagë  plus 1500 franga bakshish  dhe më pas merr pagesa për sëmundje vetëm për 4000 franga sepse vetëm kaq shumë nga paga e tyre është e siguruar, ai mund të përballet me vështirësi financiare”. Wiesner thotë se duan ta parandalojnë këtë, duke shtuar: “Tek ne, e gjithë paga është e siguruar. Kjo merr parasysh rrethanat e jetesës së punonjësve”.

Këshilli Federal i përgjigjet me shkrim kërkesës së Këshillit Kombëtar

Në Zvicër, bakshishi që tejkalon dhjetë për qind të pagës konsiderohet si pjesë e rëndësishme e pagave dhe për këtë arsye i nënshtrohen tatimit. Megjithatë, shuma nuk është e përcaktuar në mënyrë specifike me ligj. Të hënën, Këshilli Federal iu përgjigj me shkrim një hetimi të Këshillit Kombëtar në lidhje me kontributet e AHV për këshilla dixhitale.

Ai shkruan se Departamenti i Brendshëm duhet të shqyrtojë nëse rritja e pagesave pa cash kërkon një ndryshim në rregulloret ligjore në mënyrë që bakshishët e paguara në mënyrë elektronike t’i nënshtrohen edhe kontributeve.

Këtë vjeshtë, Këshilli Federal do të vendosë nëse dhe si duhet të ndryshohet ligji.

Ansambli “Trojet” përfaqëson shqiptarët në festën e Kreuzlingen-it

Këtë të shtunë, më 21 qershor 2025, komuniteti shqiptar në Kreuzlingen do të jetë i përfaqësuar si gjithmonë në kuadër të ngjarjes shumëkulturore CHRÜZLINGER FÄSCHT – 10 Vjetori  Jubilar.

Në këtë festë madhështore, shqiptarët do të kenë këndin e tyre të veçantë përmes një tende të kuruar me kujdes, ku do të prezantojnë me krenari kulturën shqiptare, turizmin, gatimet dhe pijet tradicionale nga vendlindja.

“Me këtë rast, Ansambli TROJET (Winterthur) ka kënaqësinë t’ju njoftojë se është i ftuar të përfaqësojë kulturën tonë shqiptare në këtë ngjarje që do të mbahet në Boulevard Kreuzlingen, të shtunën, më 21 qershor 2025, nga ora 11:00 e paradites deri në mesnatë”, thuhet në një njoftim të dërguar nga ansambli në fjalë.

BE kundër përfshirjes ushtarake të SHBA-së në konfliktin Izrael-Iran

Përfaqësuesja e Lartë e Bashkimit Evropian, Kaja Kallas, ka deklaruar se një përfshirje ushtarake e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në konfliktin mes Izraelit dhe Iranit do të “tërhiqte” të gjithë Lindjen e Mesme në një konflikt më të gjerë dhe më të rrezikshëm.

Reagimi i saj erdhi pas deklaratës së Donald Trump, i cili sugjeroi hapur se SHBA-ja, si aleate e ngushtë e Izraelit, mund të marrë një rol më aktiv për t’i dhënë fund armiqësive.

“Ne nuk jemi të përfshirë në këtë. Është e mundur që të përfshihemi. Por për momentin nuk jemi të përfshirë”, tha Trump për ABC News, teksa shtoi se SHBA-ja do të vepronte me “duart e lira” nëse Irani “prek trupat tona”, transmeton albinfo.ch.

Kallas ka qartësuar se Bashkimi Evropian nuk do të mbështesë një ndërhyrje të armatosur amerikane.

“Nëse SHBA-ja përfshihet, atëherë kjo me siguri do ta tërheqë gjithë rajonin në një konflikt më të gjerë. Dhe kjo nuk është në interesin e askujt”, citohet të ketë thënë ajo.

Mbyllet versioni i shtypur i gazetës së fundit falas në Zvicër, “20 Minuten”

Zvicra nuk do të ketë më një gazetë të përditshme falas: TX Group, duke filluar nga fundi i vitit 2025 do të ndërpresë versionin e shtypur të gazetës “20 Minuten”. Deri në 80 vende pune me orar të plotë do të eliminohen në departamentet editoriale dhe të botimeve.

Arsyeja e mbylljes është rënia e të ardhurave në biznesin e shtypit, njoftoi kompania të martën, transmeton albinfo.ch. Departamentet editoriale që aktualisht menaxhohen veçmas në Zvicrën gjermanishtfolëse dhe frëngjishtfolëse do të bashkohen në një zyrë editoriale kombëtare me vendndodhje në Lozanë, Bernë dhe Cyrih.

Kjo do të thotë mbyllja e zyrave rajonale në Bazel, Gjenevë, Lucern dhe St. Gallen  gjithashtu deri në fund të vitit 2025. Lajmet rajonale do të mbulohen nga një “rrjet i shkathët korrespondentësh” në të ardhmen.

Numri i parë i gazetës së përditshme doli më 13 dhjetor 1999. Në atë kohë, gazeta ishte ende në pronësi të kompanisë mediatike Schibsted, përcjell albinfo.ch. Që nga viti 2005, “20 Minuten” është në pronësi të Tamedia dhe më vonë të TX Group.

Në fillimet e saj, gazeta “20 Minuten” kishte konkurrencë edhe disa gazeta që po ashtu shpërndaheshin falas, si” Metropol”, “Blick am Abend”, etj. Por me kalimin  ekohës, ajo mbeti e vetmja.

Zhdukja e gazetës së fundit të përditshme falas të Zvicrës pas më shumë se 25 vjetësh është një shembull simbolik i ndryshimit të medias, thotë redaktori i medias i SRF, Salvador Atasoy.

Praktikisht të gjithë botuesit po punojnë për të bindur disi abonentët e tyre të gazetave të shtypura që të kalojnë në një produkt dixhital. Epokës së produkteve të mëdha kombëtare të shtypura po i vjen fundi në mënyrë të pashmangshme, thotë Atasoy.

Megjithatë, kjo nuk do të thotë se nuk do të ketë më gazeta të shtypura. Ato patjetër do të vazhdojnë të ekzistojnë, por jo në të njëjtën larmi dhe sasi si sot.

“Refugjati” nga Alan Gratz, një rrëfim përtej kufijve gjeografikë dhe kohorë

Romani “Refugjati”, nga autori amerikan Alan Gratz, është një roman i bazuar në ngjarje të vërteta, që rrëfen jetën e tre fëmijëve refugjatë. Ky libër është një thesar për t’u lexuar jo vetëm nga adoleshentët, por edhe nga të rriturit. Është një udhëtim që kapërcen dekadat dhe kufijtë gjeografikë, për të na kujtuar se lufta, tmerri dhe dëbimet etnike nuk i përkasin vetëm një kohe apo një kombi të caktuar. Ato janë plagë të përhershme të njerëzimit, që, fatkeqësisht, rikthehen gjithnjë e më shpesh në historinë tonë njerëzore.

Duke pasur parasysh ç’po ndodh sot në botë, dhe historinë tonë kombëtare shqiptare, veçanërisht luftën e 99-ës në Kosovë, “Refugjati” na prek thellë e drejt e në zemër. Është e pamundur të mos ndihesh i lidhur, sidomos me historinë e Mahmudit dhe udhëtimin e tij përmes Hungarisë. Rrëfimi i tij dhe i familjes së tij na sjell mbrapa në kohën kur edhe ne kemi kaluar kufijtë në kushte të rrezikshme, në rrethana që na lanë të drobitur, të pasigurt, dhe pa asnjë shpresë për të nesërmen. Kjo pjesë e romanit ringjall imazhet e refugjatëve anembanë botës dhe pasqyron dashurinë e tyre të palëkundur për atdheun si dhe për njëri-tjetrin. Një dashuri që mbijeton edhe përballë kërcënimeve që i ndjekin si hije.

Gratz ofron përshkrime dhe detaje të jashtëzakonshme në “Refugjati”. Çdo personazh është gdhendur me mjeshtëri, në një mënyrë që të fton ta lexosh librin me një frymë. Ai nuk ndalet vetëm te faktet, përkundrazi, u jep jetë emocioneve, frikës dhe shpresës që përjetojnë fëmijët në qendër të rrëfimit.

Ajo që e pasuron edhe më tej librin është fakti se historitë shpalosen përmes syve dhe zërave të tre fëmijëve, të cilët, ashtu si shumë të tjerë në Kosovë, përjetuan tmerrin e luftës në moshën 11 apo 12 vjeç.

Libri fillon me Jozefin, një djalë çifut, i cili detyrohet të largohet nga Gjermania naziste. Vetëm 12 vjeç, ai merr mbi supe përgjegjësi shumë më të mëdha sesa mosha e tij mund të përballojë. Guximi i tij nuk është zgjedhje, por domosdoshmëri. Është një forcë që lind nga frika, përkushtimi ndaj familjes dhe dështira për të mbijetuar. Shpresa e tij zbutet nga trauma që ka kapluar familjen dhe i ka vjedhur fëmijërinë, por ai prap vazhdon të qëndrojë stoik dhe i guximshëm deri në fund, kur edhe përballet me një vendim të vështirë dhe një sakrificë të madhe.

Izabela është një nga personazhet më të fuqishme të librit. Ajo largohet nga regjimi kuban dhe niset drejt Miamit në kërkim të një jete më të sigurt. E ndjeshme, por me një vullnet të pathyeshëm, ajo bart në vetvete një dashuri të thellë për familjen dhe një instinkt mbijetese të mprehtë, të ushqyer nga muzika dhe energjia e saj rrezatuese.

Rrëfimi i familjes së saj, ku, ndër të tjera përfshin lindjen e një foshnjeje në një bark të vogël që mezi qëndron mbi ujë, përballjen me peshkaqen dhe humbjen e të dashurve më të shtrenjtë, shpesh të ndal frymën teksa lexon çdo rresht, secili më prekës se tjetri.

Mahmudi, që përpiqet t’u shpëtojë rrënojave të Sirisë, është një karakter me një shpirt të rrallë. Rrëfimet e tij mbi dinjitetin dhe sakrificën e familjes i japin librit një peshë filozofike që shkon përtej plagëve të dukshme të luftës. Ai është zëri i një fëmije që mban mbi supe peshën e botës. Lidhja e tij me Waleed-in është një dashuri e vërtetë mes vëllezërve e ndërtuar mbi kujdesin e pafund dhe frikën që i ndjek në çdo hap.

Karakteri i Waleed-it është frymëzuar nga një ngjarje e vërtetë. Imazhi i tij i cili qarkulloi në internet për një kohë të gjatë tronditi tërë botën. Në at fotografi shihet një fëmijë i ulur në një ambulancë, i mbuluar me pluhur e gjak, i heshtur dhe i shokuar. Një pamje që nuk harrohet lehtë. Ashtu si ai imazh, edhe ky libër do t’ju tronditë, ju, lexues të dashur.

Opinion nga Pritë Bytyçi, Ligjëruese në Universitetin e St. Gallenit

Austria prezanton pensionin e pjesshëm

Ministria e Çështjeve Sociale ka finalizuar projektligjin për vendosjen e pensionit të pjesshëm. Nga viti i ardhshëm, do të jetë e mundur të vazhdohet puna me kohë të pjesshme duke tërhequr një pjesë të pensionit të përllogaritur. Për të financuar këtë, skema e pensionit të parakohshëm do të kufizohet gradualisht: do të zgjasë këtej e tutje për tre vjet në vend të pesë të tanishëm. Ligji pritet të kalojë në Këshillin Kombëtar përpara verës.

Ministrja Sociale Korinna Schumann (SPÖ) përshëndeti “negociatat vërtet të vështira” që përfunduan pozitivisht. Ajo theksoi se, për herë të parë, nuk duhet të zgjidhet midis pensionit ose punës  por mund të kombinohen të dyja  dhe se pensioni i pjesshëm duhet të inkurajojë njerëzit të qëndrojnë në fuqinë punëtore më gjatë.

Kursimet e parashikuara

Ministria parashikon gjithashtu lehtësim buxhetor. Në vitin e parë, shpenzimet e pensioneve të pjesshme pritet të arrijnë në 197 milionë euro, duke u rritur në 402 milionë euro në vitin e dytë, bazuar në rreth 10,000 përfitues. Kursimet nga reforma e pensionit të parakohshëm janë më të vogla  rreth 59 milionë euro në 2026 dhe 89 milionë euro në 2027. Vitin e kaluar, rreth 36,500 persona përdorën skemën e pensionit të parakohshëm, shkruan albinfo.at.

Sipas reformës, dikush mund të marrë një pension të pjesshëm pasi të ketë të drejtë për pension të plotë: në moshën 63 vjeç sipas rregullit të korridorit; në 62 sipas rregullit të shërbimit të gjatë; 60 për pensionet e punës së rëndë; dhe në moshat standarde (65 për burrat; përafruar gradualisht për gratë deri në vitin 2033).

25 % – 75 % Reduktim i punës

Orari i punës duhet të shkurtohet me të paktën 25% dhe më së shumti 75%, me pëlqimin e punëdhënësit.

Zbatohen tre “korridore”:

Një reduktim 25-40% paguan 25% të kredisë së pensionit të përllogaritur.

Një ulje prej 41-60% paguan 50%.

Një ulje prej 61-75% paguan 75%.

“Dënimet” për pension të parakohshëm ende ulin kreditimin e pensionit (p.sh., 5,1 % në vit sipas rregullit të korridorit; 4,2 % sipas rregullit të shërbimit afatgjatë).

Shembull: Në moshën 63 vjeç, një person me kredi pensioni 3,000 €/muaj që shkurton orët me 50 % merr 50 % të kredisë (d.m.th., 1,500 €) minus 10,2 % dënim (dy vjet me 5,1 %), duke dhënë një pension të pjesshëm prej 1,347 €, i cili i shtohet pagës. Pas daljes në pension të plotë, pjesa e ngrirë plus çdo kredi tjetër e përllogaritur paguhet.

Bashkimi i pensionit të parakohshëm dhe pensionit të pjesshëm

Skema ekzistuese  reduktimi i orëve me 40-60 % me subvencionimin e pagave  do të shkrihet në pensionin e pjesshëm. Në fund të fundit, pensioni i parakohshëm do të jetë i disponueshëm vetëm deri në pranimin e pjesshëm të pensionit, duke shkurtuar kohëzgjatjen e subvencionuar nga pesë në tre vjet. Në vitin 2026, një tranzicion lejon 4.5 vjet; 2027, katër vjet; dhe 2028, 3.5 vjet, raporton theinternational.

Pas një shqyrtimi të shkurtër, reforma duhet të kalojë në seancën e korrikut të Këshillit Kombëtar. Mbetet e paqartë nëse mekanizmi i qëndrueshmërisë  i cili nga viti 2030 do të kontrollojë kostot e pensioneve të arratisura  do të finalizohet me kohë; Schumann tha se bisedimet janë në “fazat e tyre përfundimtare”.

Kompania franceze SNCF paralajmëron për mashtrim për klientët zviceranë dhe francezë

Kompania franceze hekurudhore, SNCF, po paralajmëron për një mashtrim  i cili po prek klientët e saj zviceranë, si dhe francezët.

Mashtrimi është në formën e një email-i ose mesazhi me tekst, që supozohet se vjen nga dega e shitjes me pakicë online e kompanisë, SNCF Connect.

Mesazhet pretendojnë se llogaria mund të pezullohet ose bllokohet nëse identiteti nuk konfirmohet, transmeton albinfo.ch.

Autoritetet thonë se është një përpjekje për të mbledhur emra përdoruesish dhe fjalëkalime.

Nëse merrni një mesazh, kontrolloni adresën e email-it. Nëse është e vërtetë, do të jetë një adresë e drejtpërdrejtë sncfconnect. Çdo gjë tjetër, injorojeni.

Si kontribuojnë studentët e huaj në Gjermani shumë më tepër sesa kushtojnë?

Studentët ndërkombëtarë që vijnë në Gjermani për universitet dhe më pas mbeten dhe i bashkohen fuqisë punëtore kontribuojnë shumë më tepër në ekonomi sesa shteti u paguan atyre, tregon një studim i ri.

Aktualisht janë rreth 405,000 studentë ndërkombëtarë të regjistruar në universitetet në Gjermani – shumë prej të cilëve tërhiqen nga objektet e klasit botëror dhe kostot e ulëta ose aspak të shkollimit.

Mungesa e tarifave të shkollimit do të thotë që shumë studentë ndërkombëtarë mund të studiojnë me kosto më efektive në Gjermani sesa mund të studiojnë në vendet e tyre.

Por kjo nuk do të thotë se studentët e huaj përfitojnë të gjitha përfitimet e largimit të sistemit arsimor të Gjermanisë pa kthyer asgjë, transmeton albinfo.ch.

Në fakt, investimi në arsimimin e studentëve të huaj nga shteti gjerman paguhet brenda tre viteve pas diplomimit, dhe tetë herë gjatë gjithë jetës, sipas një studimi të Institutit për Kërkime Ekonomike (IW)  duke e bërë të qartë se sa të rëndësishëm janë bërë studentët ndërkombëtarë për ekonominë dhe prosperitetin e ardhshëm të Gjermanisë.

Përafërsisht 79,000 studentë ndërkombëtarë filluan studimet e tyre në Gjermani në vitin 2022. Studimi i IW shqyrton ndikimin e parashikuar ekonomik të kësaj grupi nga fillimi i studimeve të tyre deri në daljen në pension.

Duke krahasuar taksat totale dhe kontributet e sigurimeve shoqërore që këta studentë pritet të paguajnë gjatë jetës së tyre të punës në Gjermani me përfitimet publike dhe investimet shtetërore që ata kanë gjasa të marrin, studiuesit llogaritën një tepricë totale prej 15.5 miliardë euro.

Shifra prej 15.5 miliardë euro bazohet në supozimin se rreth 40 përqind e grupit të vitit 2022 do të mbetet në Gjermani.

Nëse 30 për qind e grupit mbetet në Gjermani, studimi parashikon që kontributi i tyre neto fiskal do të tejkalojë shpenzimet e qeverisë me 7.4 miliardë euro.

Nëse 50 për qind e grupit qëndron në Gjermani, shifra rritet në 26 miliardë euro.

Në skenarin e parë, ku 40 për qind e studentëve qëndrojnë mjaftueshëm për të punuar dhe paguar taksat, kontributet e tyre do të tejkalojnë kostot e shkollimit të tyre brenda vetëm tre viteve pas diplomimit.

Gjermania mban një nga normat më të larta në botë të mbajtjes së studentëve ndërkombëtarë. Sipas një studimi të OECD të vitit 2022, 45 për qind e studentëve të huaj jetonin ende në Gjermani dhjetë vjet pas regjistrimit.

“Investimi në arsimimin e studentëve ndërkombëtarë forcon bazën e fuqisë punëtore të kualifikuar në Gjermani, e cila nxit rritjen ekonomike në terma afatgjatë,” tha drejtori i IW Prof. Dr. Michael Hüther.

Një pasqyrë e papritur e ofruar nga studimi i IW është shkalla në të cilën studentët ndërkombëtarë fillojnë të kontribuojnë në ekonominë gjermane edhe para se të diplomohen, duke marrë punë me kohë të pjesshme (shpesh të lidhur me fushën e tyre të studimit).

Ndërkohë që studentët ndërkombëtarë në Gjermani lejohen të punojnë gjatë studimeve të tyre, megjithatë, sfidat që lidhen me gjetjen e punësimit dhe sigurimin e vizave të nevojshme mund të rriten ndjeshëm pas diplomimit.

Studimi i IW përforcon argumentin për thjeshtimin e aplikimeve për qëndrim dhe lejet e punës për ish-studentët.

Për të mbajtur të diplomuarit në vend  dhe për të maksimizuar ndikimin e tyre ekonomik dhe akademik  studimi rekomandon prezantimin e një sërë politikash të përmirësuara integrimi, duke përfshirë mbështetjen e përshtatur për imigracionin, proceset më të buta ligjore dhe strategjitë e synuara të rekrutimit.