Archives

Fermerët zviceranë reagojnë ndaj uljes së çmimeve në supermarket

Posted on by BR

Një grup prodhuesish zviceranë të frutave dhe perimeve kanë paraqitur një ankesë pranë autoritetit mbikëqyrës të konkurrencës në vend, duke akuzuar Coop, një nga dy rrjetet dominuese të supermarketeve në Zvicër, për abuzim me fuqinë e saj në treg. Fermerët thonë se një sistem i ri zbritjesh i imponuar nga Coop do t’u ulë ndjeshëm të ardhurat.

Në fillim të prillit, Coop prezantoi atë që e quan një marrëveshje të re kushtesh, e cila kërkon që furnizuesit e frutave, perimeve dhe manave të paguajnë një pjesë të xhiros së tyre në formën e bonuseve për shitësin me pakicë me seli në Bazel.

Sipas grupit të avokatisë Fair Markets Switzerland, kjo skemë filloi në maj në kantonet e Bernës dhe Fribourg me një normë prej 1%. Deri në janar 2026, zbritja pritet të rritet në 3% në të gjithë vendin, transmeton albinfo.ch.

Disa kultivues kanë duruar mjaft. Grupi i avokatisë vlerëson se kushtet e reja do t’u kushtojnë prodhuesve rreth 8 milionë CHF (8.9 milionë dollarë) në xhiro vitin e ardhshëm. Po shohim një spirale çmimesh në rënie, tha për RTS Stefan Flückiger, president i shoqatës. Flückiger dëshiron që praktika të ndalet përpara se shitësit e tjerë me pakicë të ndjekin shembullin.

Padia, e paraqitur të martën në Komisionin Zviceran të Konkurrencës (Comco), pretendon se Coop po e imponon në mënyrë të njëanshme skemën në kushtet e “merre ose lëre”, duke shfrytëzuar pozicionin e saj dominues në treg për të shtrydhur furnizuesit.

Rudi Berli, kreu i degës së Gjenevës të sindikatës bujqësore Uniterre, e quajti këtë veprim një abuzim pushteti. Duke folur për transmetuesin RTS, ai tha se kërkesa të tilla për zbritje tani ishin të përhapura në shitjen me pakicë zvicerane, duke paralajmëruar se ato kërcënojnë qëndrueshmërinë e bujqësisë lokale dhe të qëndrueshme.

Comco ka konfirmuar se do ta shqyrtojë ankesën.

Coop dhe Migros (përfshirë Denner) së bashku ndajnë më shumë se 80% të pjesës së tregut të shitjeve të ushqimit në Zvicër. Lidl dhe Aldi, dy supermarkete gjermane me zbritje, kanë bërë disa përparime, megjithatë ato përbëjnë vetëm rreth 3% secili. Coop dhe Migros kanë një bllokim në shumicën e lokacioneve më të mira, duke e bërë të vështirë konkurrencën.

Blatten, fshati do të rindërtohet brenda 5 vitesh

Posted on by BR

Fshati Blatten i Valais, i cili u godit nga një rrëshqitje dheu më 28 maj, do të rindërtohet brenda tre deri në pesë vjetësh. Autoritetet prezantuan planin e përkohshëm të rindërtimit në një takim të jashtëzakonshëm të bashkisë. Dy fshatra  Eisten dhe Weissenried  mund të zgjerohen për të formuar Blatten-in e ri, shpjegoi Matthias Bellwald, kryetari i bashkisë së varrosur, në takimin e mbajtur në palestrën Wiler, siç u raportua nga radioja SRF këtë mëngjes. Do të ketë gjithashtu rrugë, një shesh dhe një kishë. Sipas SRF, Blatten-i i ri duhet të jetë gati brenda tre deri në pesë vjetë, transmeton albinfo.ch.

Harta e rrezikut është aktualisht e paprekur dhe projekti është zhvilluar mbi këtë bazë, tha Bellwald për gazetën lokale “Walliser Boten”. Rruga dhe infrastruktura kantonale duhet të restaurohen shpejt. Orari parashikon që rrethet Eisten, Weissenried dhe Gassen do të lidhen përsëri me rrjetet e energjisë elektrike, ujit dhe kanalizimeve deri në pranverën e vitit 2026. Faza e zgjidhjes duhet të fillojë më pas në vitin 2027.

Ndërkohë, sot filloi puna e parë e pastrimit në shkallë të gjerë në zonën e përmbytur nga rrëshqitja e dheut. Liqeni që është formuar do të duhet të zbrazet në mënyrë të kontrolluar. Eskavatorët dhe makineri të tjera të rënda janë aktualisht të zënë duke krijuar një rrugë hyrëse për në këtë liqen, tha për Keystone-SDA Fernando Lehner i stafit të komandës rajonale. Puna është duke u zhvilluar edhe në anën e kundërt të luginës për të zhvendosur shtratin e përroit Tännbach, i cili aktualisht rrjedh përmes mbeturinave. “Të dyja punimet në këtë fazë të parë synojnë minimizimin e rrezikut të përmbytjeve”, shpjegoi Lehner, i cili tha se rreth 30 persona janë duke u punësuar. Në një fazë të dytë, të planifikuar për në fillim të javës së ardhshme, duhet të përfshihet edhe ushtria.

Vdes 18 vjeçari nga Kosova, në një liqe, në Gjermani

Posted on by albinfo.ch

Një aksident tragjik ndodhi në liqenin Karlsfeld të premten: Një 18-vjeçar vdiq në spital pas një aksidenti duke notuar në liqe

Sipas Shtabit të Policisë së Bavarisë së Epërme Veriore, i riu me prejardhje kosovare-serbe (bëhet fjalë për shtetësinë e tij, v. j.), i cili jetonte në lagjen Hasenbergl të Mynihut, ndodhej në liqen me shokët e vet, transmeton albinfo.ch. Rreth orës 16:45, ai u përpoq të notonte deri në një platformë në liqen, por u kthye në gjysmë të rrugës.

Pak kohë më vonë, nuk kishte asnjë shenjë të tij. Shërbimet e urgjencës u njoftuan dhe zhytësit fillimisht e shpëtuan 18-vjeçarin, shkruan merkur.de. Ai u dërgua në spital nën reanimim të vazhdueshëm. Fatkeqësisht, çdo ndihmë erdhi shumë vonë për shtetasin kosovar, banor të Mynihut.

30 vjet të Ansamblit “Vatra”, një përvjetor që frymëzon

Posted on by albinfo.ch

Arritja e një shoqate kulturore që ta shënojë 30 vjetorin e punës në vazhdimësi, është vetvetiu një dëshmi për pjekurinë dhe qëndrueshmërinë e saj. Dhe kur kjo shoqatë ose ansambël mban emrin “Vatra”, fantazia merr krahë: kjo “Vatër” ka ngrohur dhe ushqyer tashmë disa breza shqiptarësh, duke ua frymëzuar dashurinë për kombin, gjuhën dhe kulturën e atdheut. Duke filluar nga vogëlushët simpatikë 4-5 vjeç, të cilëve u shkëlqejnë sytë nga lumturia që po vallëzojnë e këndojnë shqip e deri te veteranët që bartin mbi supe organizimin e këtij ansambli – të gjithë ndihen krenarë me arritjen që po e festojnë, 30 vjetorin e punës së suksesshme.

Në përpjesëtim me rëndësinë e jubileut që po festohej ishte edhe angazhimi i drejtuesve të ansamblit “Vatra”. Një punë e madhe e shkrirë në këto vite të ekzistimit, meritonte mobilizimin e madh që shihej në gjithë organizimin e aktivitetit festiv që u mbajt më 14 qershor në Stadthalle të Bylahut (Bülach), qytetit ku 30 vite më parë është themeluar ansambli.

Fjalën përshëndetëse për manifestimin jubilar e bëri kryetari aktual i “Vatrës” Lulzim Krasniqi, i cili duke përgëzuar të gjithë anëtarët e dikurshëm dhe ata të tashëm të ansamblit, ka shpallur të hapur mbrëmjen e madhe festive.

Në vazhdim, në emrin e përfaqësive diplomatike të Kosovës në Zvicër, publikut i është drejtuar me një fjalë përshëndetjeje zonja Shukrije Ramadani, zëvendës ambasadore në Ambasadën e Republikës së Kosovës në Zvicër. Ajo me këtë rast ka vënë theksin në punën e madhe krijuese të kryer ndër vite nga ansambli “Vatra”, një punë që ka frymëzuar brezat e rinj me dashurinë për kombin dhe atdheun.

“Sot nuk po shënojmë thjesht një përvjetor. Kjo që po festojmë është një dëshmi e gjallë për 30 vite të përmbushura me kulturën dhe përkushtim ndaj identitetit dhe përpjekje për të mbajtur gjallë shpirtin shqiptar në diasporë. Ansambli “Vatra” është bërë një pikë referimi, një burim force për ruajtjen dhe kultivimin e identitetit tonë kombëtar”, ka thënë veç tjerash zonja Ramadani.

Ndërsa bashkëthemeluesi i ansamblit “Vatra”, Nexhmedin Isufi, ish kryetar, valltar dhe koreograf, njëri ndër të pakëtit që vazhdojnë të jenë aktivë në këtë ansambël ka sjellë para publikut një biografi të shkurtë të “Vatrës”. Ai ka falënderuar me këtë rast të gjithë ata/ato që kanë kontribuuar ndër vite për themelimin, ngritjen dhe rritjen e ansamblit, duke e sjellë deri këtu.

 

Isufi ka pasur një falënderim të veçantë për prindërit e fëmijëve, të cilët kanë pasur vullnetin dhe gatishmërinë që t`i sjellin fëmijët e tyre në “Vatër”, për t`i ushqyer ata me vlerat e mirëfillta të kombit të cilit i takojnë. Ai ka kujtuar me pietet edhe anëtarët e hershëm të ansamblit, që nuk jetojnë më dhe kontributi i të cilëve ka qenë i pamohueshëm për rritën e Vatrës.

Në vazhdim skena ka qenë në dispozicion të grupeve të valltarëve dhe këngëtarëve e recituesve të të gjitha moshave. Kanë parakaluar sidomos fëmijët, nga 4-5 vjeç e më lartë, të cilët kanë magjepsur me bukurinë dhe freskinë e valleve, këngëve dhe kostumeve të tyre. Ata kanë lënë mbresa të pashlyera në veçanti me vallen e bazuar mbi kompozimin “Pastorale” të Rexho Mulliqit.

Kjo valle ashtu si dhe shumica e atyre që u luajtën në këtë mbrëmje, ishin realizuar nga koreografi i shquar, profesori Xhemajli Berisha, i cili ishte i pranishëm dhe u nderua nga organizatorët dhe publiku. Dhe, kur jemi te  prof. Berisha, duhet të theksohet se dora e tij ishte e gjithëpranishme në programin e mbrëmjes, jo vetëm nga prizmi profesional prej koreografi por edhe si frymë që e përshkonte artin e prezantuar para publikut. Për këtë, nuk mungoi mirënjohja e shprehur ndaj tij, nga organizatorët, publiku dhe në veçanti nga fëmijët artistë.

Fëmijët janë paraqitur edhe me valle tjera por edhe me këngë korale dhe solistike, duke treguar dashurinë e tyre të madhe për kulturën e të parëve të tyre. Ka qenë sidomos mbresëlënëse paraqitja e vogëlushes 5 vjeçare, Lura Krasniqi me këngën “Jam një vajzë nga Dukagjini”, që dëshmon për një talent dhe fuqi të admirueshme interpretimi, për moshën.

Aktori i njohur Çun Lajçi është paraqitur me një monolog frymëzues që bën fjalë për vuajtjet, sakrificat por dhe trimërinë e treguar nga populli ynë në epoka të ndryshme.

Në program ka pasur një numër të madh vallesh, ku ishin përfshirë pothuajse të gjitha trevat shqiptare, me një larushi kostumesh dhe lëvizjes elegante në skenë. Vallet si, ato të Opojës, të Podgurit, Shota, Vallja me shpata, pastaj ato me motive nga jugu etj., këngët e çobaneshave, ato “me gisht në fyt” etj., kanë parakaluar në skenën e përgatitur bukur, të koncertit festiv, duke sjellë para publikut larushinë e ngjyrave dhe pasurinë e pafund të folklorit tonë burimor.

Këngëtarja Fjolla Berisha ka interpretuar këngë të njohura si Tumankuqe, pastaj së bashku me grupin e fëmijëve edhe këngën “Mos ua prishni lumturinë”, dhe “himnin” aktual të koncerteve “Mora fjalë”.

Të gjithë programin e ka moderuar me nivel e spontanitet, moderatorja e njohur e RTK-së Alketa Gashi -Fazliu ndërsa anëtari i kryesisë, Shaban Haliti ka ndihmuar në prezantimin e mysafirëve dhe pikave artistike të programit.

Në përmbyllje, nuk kishte si të mungonte ndarja e mirënjohjeve për më të merituarit, e të cilët kësaj radhe ishin me të vërtetë të shumtë. Kjo, për faktin se gjatë 30 viteve të ekzistimit të suksesshëm, nëpër Ansamblin e Valleve “Vatra” kanë kaluar me qindra në mos me mijëra veta që kanë lënë gjurmët e tyre të ndritshme, duke mundësuar vazhdimësinë e shëndetshme të kultivimit të trashëgimisë sonë kulturore në mërgim.

Pas përfundimit të programit zyrtar festiv, mbrëmja ka vazhduar me këngëtarë nga estrada e Kosovës.

Gjirokastra po tërheq turistët e huaj

Posted on by BR

Kalldrëmet e Gjirokastrës edhe këtë vit janë gjallëruar nga turistët vendas e të huaj.

Kryetari i bashkisë së Gjirokastrës, Flamur Golemi tha sot për ATSH-në se “në muajt janar-maj Gjirokastra është vizituar nga mbi 70 mijë vizitorë vendas e të huaj, të cilët kanë treguar interes për pika të ndryshme turistike të qytetit”.

“Pikat më të preferuara për t’u vizituar nga turistët janë Pazari, Kalaja, muzetë, Parku Natyror i Viroit, siti arkeologjik i Antigonesë. Kohët e fundit guidat turistike krahas qytetit të gurtë po përfshijnë edhe vizitat e turistëve në Lunxhëri, Cepo, Odrie, Antigone”, theksoi Golemi, transmeton albinfo.ch.

Sipas tij, turistët e huaj vijnë nga vende të ndryshme si Italia, Franca, Spanja, Kroacia, Britania e Madhe, por edhe nga Irlanda.

Golemi bëri të ditur se edhe në muzetë e qytetit numri i turistëve ka ardhur duke u rritur në krahasim me vitin e kaluar.

“Muzetë e qytetit si ai Etnografik, “Kadare”, “Tuneli” dhe muzeu në “Kala” u vizituan nga 7735 turistë deri në prill”, tha Golemi.

Edhe për këtë sezon turistik bashkia ka përgatitur një kalendar të pasur me aktivitete kulturore, për të tërhequr sa më shumë vizitorë dhe për t’i argëtuar ata.

“Bashkia e Gjirokastrës ka organizuar një kalendar të pasur aktivitetesh kulturore, artistike, promovimit të vlerave të folkut, traditës, etj”, tha Golemi.

Ndërkohë, të gjitha strukturat e  bashkisë janë bërë pjesë e masave për sezonin turistik për një mjedis të pastër.

Gjatë vitit 2024, Gjirokastra u vizitua nga mbi 700 mijë turistë vendas dhe të huaj duke e kthyer këtë sektor në promotorin e ekonomisë lokale.

Voziti 161 km/orë në rrugë malore, britanikut i ndalohet të vozitë në rrugët zvicerane

Posted on by BR

Më 12 qershor, Policia Kantonale e Urit kreu një kontroll rutinë shpejtësie në Gotthardstrasse në Hospental. “Shoferi i një makine me targa britanike po ngiste shumë shpejt”, raportoi policia, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Në fakt, ai po ngiste me një shpejtësi që rrallë (nëse shihet ndonjëherë) në rrugën malore dredha-dredha që kalon fshatin e vogël.

Automjeti u regjistrua me një shpejtësi prej 161 km/orë, duke tejkaluar limitin e shpejtësisë së lejuar prej 80 km/orë  me fjalë të tjera, po udhëtonte dyfishin e shpejtësisë së lejuar.

“Shoferi 43-vjeçar u raportua në Prokurorinë Publike të Urit”, tha policia. “Ai gjithashtu u ndalua të ngiste në Zvicër.”

Déjà-vu

Policia zvicerane mund të jetë mësuar tashmë me kapjen e britanikëve që tejkalojnë shpejtësinë.

Gjatë verës së vitit 2024, për shembull, policia kantonale e Cyrihut ndaloi katër shtetas britanikë që po e tejkalonin shpejtësinë në një autostradë zvicerane me makinat e tyre sportive.

Ata thuhet se po ngisnin me mbi 200 km/orë, që është 80 km/orë mbi limitin e shpejtësisë së lejuar.

Të arrestuarit, të moshës midis 25 dhe 50 vjeç, u arrestuan dhe automjetet e tyre u konfiskuan.

Por kjo nuk është e gjitha

Vetëm një muaj më vonë, në korrik 2024, policia në Graubünden përgjoi dy britanikë të tjerë që po ngisnin me shpejtësi  gjithashtu me makina sportive  përmes Qafës Flüela.

Ata kaluan me shpejtësi përmes qafës malore, ku kufiri i shpejtësisë është 80 km/orë, me 153 km/orë, tha policia kantonale. Fati i tyre ishte i njëjtë me atë të bashkatdhetarëve të tjerë që ngisnin me shpejtësi: policia ua konfiskoi makinat dhe ua sekuestroi patentat e drejtimit. Nga ana pozitive, asnjë nga britanikët nuk u kap duke tejkaluar shpejtësinë në anën e majtë të rrugës.

Një burrë zviceran thyen rekordin e “nudo në dëborë”

Posted on by BR

Një burrë zviceran ka thyer rekordin botëror për kohën më të gjatë të varrosur lakuriq në dëborë.

25-vjeçari Elias Meyer kaloi 2 orë e 7 sekonda deri në qafë në dëborë në Andermatt  duke e thyer rekordin e mëparshëm me 15 minuta, transmeton albinfo.ch.

Në Instagramin e tij ai thotë se pesha e dëborës i shkaktoi dhimbje në krahë dhe shpatulla.

Libri i Rekordeve Botërore Guinness thotë se temperatura e trupit të tij monitorohej vazhdimisht, ai ishte afër një spitali dhe një ekip mjekësor ishte në gatishmëri nëse ishte e nevojshme.

Meyer nuk është i panjohur me rekordet  ai është dy herë kampion në powerlifting dhe ngriti 380 kilogramë në një deadlift në moshën 19 vjeç.

Gjeneva përgatit planin për valën e të nxehtit

Posted on by BR

Qyteti i Gjenevës po përgatit planin e tij për valën e të nxehtit.

Është hartuar për të mbrojtur çdo person mbi moshën 65 vjeç në kushte ekstreme të nxehtësisë, transmeton albinfo.ch.

Ata mbi atë moshë që jetojnë në qytet duhet të kenë marrë një letër deri tani që u tregon se si të marrin mbështetje nëse kanë nevojë  por nuk është tepër vonë për t’u regjistruar.

Personat mbi 65 vjeç mund të kenë akses falas në pishinë dhe të marrin bileta falas për filma në mënyrë që të mund të relaksohen në ajër të kondicionuar.

Nuk janë vetëm të moshuarit, edhe qendrat e kujdesit për fëmijë janë pajisur me perde dhe çadra dielli në zona të caktuara.

Më shumë informacion është i disponueshëm duke telefonuar në 0800 18 19 20.

Ekstremi i djathtë në Austri përpiqet të shfrytëzojë tragjedinë në Graz për përçarje dhe urrejtje

Posted on by albinfo.ch

Pas të shtënave tragjike në shkollën e Grazit, zëra të ekstremit të djathtë në Austri po përpiqen të shndërrojnë këtë ngjarje në një mjet për përhapjen e urrejtjes dhe përçarjes, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Megjithëse autori i sulmit ishte një austriak 21-vjeçar, figura të njohura nga partia FPÖ dhe blogerë të ekstremit të djathtë kanë nxjerrë në pah lidhje të pavërteta me imigracionin dhe “alienimin etnik”. Në podkastin e tij, Michael Scharfmüller sugjeroi se diversiteti kulturor në shkollë mund të ketë nxitur aktin, duke përdorur frikën për të fajësuar komunitetet e ndryshme, megjithëse viktimat vetë ishin me prejardhje dhe fe të ndryshme.

Udhëheqësi i FPÖ, Thomas Dim, publikoi një postim në Facebook ku kërkonte dëbime, por më pas e fshiu dhe e mohoi, duke pretenduar se nuk ishte ai autor i postimit. Ndërkohë, mediat e ekstremit të djathtë kanë shpërndarë pa filtrat e nevojshëm imazhe grafike nga vendi i ngjarjes, duke synuar rritjen e trafikut dhe provokimin e zemërimit publik. Një faqe satirike komentoi me ironi se “Klikimet u ndërtuan mbi vuajtjet e fëmijëve” , transmeton albinfo.ch.

Në një moment kaq të ndjeshëm kombëtar, ekspertët dhe komuniteti kërkojnë reflektim dhe unitet, jo përhapje të frikës dhe urrejtjes, transmeton albinfo.ch.

Punëtorët në Zvicër: Një në pesë inspektime zbulon shkelje të kushteve të punës

Posted on by albinfo.ch

Megjithëse Zvicra njihet për pagat e larta në krahasim me shumë vende të tjera evropiane, një analizë e re tregon se shumë punëtorë në disa zona paguhen në mënyrë të padrejtë dhe jo të mjaftueshme.

Federata e Sindikatave Zvicerane (SGB) ka publikuar një raport bazuar në inspektimet e kryera mbi gati 140,000 paga gjatë vitit 2024, ku është vërejtur se në shumë kantone pagat nuk janë adekuate dhe shpesh shkeljet ligjore në pagesa janë të pranishme, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Sipas SGB-së, çdo herë që kryhen kontrolle në kantone të ndryshme, zbulohen shkelje të pagave, duke treguar një problem sistematik dhe një pabarazi që prek punëtorët në pjesë të ndryshme të Zvicrës.

Një raport i fundit nga Sekretariati Shtetëror i Ekonomisë (SECO) ka zbuluar se një në pesë inspektime të kryera në Zvicër ka nxjerrë në pah shkelje të kushteve të punës dhe pagave. Ky raport, i publikuar në qershor 2024, analizon praktikat e punës në 36,587 kompani dhe 158,848 punonjës.

Në sektorët pa marrëveshje kolektive pune (CLA), 21% e inspektimeve kanë zbuluar shkelje të kushteve të punës, ndërsa në sektorët me marrëveshje të përgjithshme, ky përqindje rritet në 23%. Për më tepër, 11% e inspektimeve në kompani që punësojnë punëtorë të huaj kanë zbuluar raste të “dumpingut të pagave”, dhe 6% e inspektimeve të vetëpunësuarve të huaj kanë ngritur dyshime për “vetëpunësim të rremë”.

Për të adresuar këto çështje, autoritetet zvicerane kanë iniciuar 1,628 procedura të pajtimit me kompanitë që kanë shkelur rregullat. Nga këto, 81% janë përfunduar me sukses, ndërsa për kompanitë zvicerane, ky përqindje është 54%, transmeton albinfo.ch.

Fluturimet nga Zvicra kushtojnë më shtrenjtë se nga Gjermania

Posted on by albinfo.ch

Grupi Lufthansa, i cili përfshin edhe transportuesin kombëtar zviceran SWISS, po zbaton politika çmimesh që favorizojnë fluturimet nga Gjermania në dëm të atyre nga Zvicra. Sipas analizave të fundit, çmimet e biletave për fluturimet që nisen nga Zvicra janë dukshëm më të larta në krahasim me ato që nisin nga aeroportet gjermane, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Një shembull i kësaj pabarazie është në fluturimet në klasën biznes, ku blerja e biletave me milje është thuajse e njëjtë nëse fluturohet nga Cyrihu me SWISS apo nga Frankfurti me Lufthansa. Megjithatë, çmimi në milje për një fluturim që nis nga Cyrihu rezulton të jetë rreth 60 përqind më i lartë se ai që niset nga një aeroport gjerman.

Kjo diferencë tregon një praktikë të ndarjes së tregut në bazë të vendit të nisjes, duke e bërë më të kushtueshëm fluturimin për udhëtarët që zgjidhin të nisen nga Zvicra. Grupi Lufthansa ende nuk ka komentuar publikisht mbi arsyet e kësaj politike çmimesh, transmeton albinfo.ch.

Dështimi i 32-të për Konstituimin e Kuvendit të Kosovë

Posted on by albinfo.ch

Tentativa e 32-të për konstituimin e legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës ka dështuar sërish, duke zgjatur ngërçin institucional që po zvarritet prej më shumë se dy muajsh.

Në seancën e mbajtur të dielën, në sallë ishin të pranishëm 75 deputetë. Nga ta, 45 votuan pro, një ishte kundër dhe nuk pati asnjë abstenim  shifra këto që sërish nuk mjaftuan për të kaluar pragun e nevojshëm për votimin e kryetarit të Kuvendit.

Seanca e parë konstituive ishte mbajtur më 15 prill, por që nga ajo ditë, përfaqësuesit politikë nuk kanë arritur të dakordohen për zgjedhjen e kryetarit të ri të Kuvendit, duke e lënë vendin në një situatë të pazakontë të bllokadës parlamentare.

Për të 24-tën herë me radhë, kryesuesi i seancës, Avni Dehari, ka ndjekur të njëjtin rend dite: formimin e komisionit parlamentar për votimin e fshehtë të kryeparlamentarit. Mirëpo, si në të gjitha seancat e mëparshme, partitë që në legjislaturën e kaluar ishin në opozitë as nuk kanë propozuar anëtarë për komisionin dhe as nuk kanë marrë pjesë në votim, duke pamundësuar kështu kuorumin për vendimmarrje.

Seanca e radhës është caktuar për të martën, më 17 qershor, me fillim nga ora 10:00.

Stuhi të dendura dhe breshër pas netëve tropikale në Zvicër

Posted on by albinfo.ch

Zvicra ka hyrë zyrtarisht në valën e parë të të nxehtit veror, me pjesë të mëdha të vendit që përjetuan një natë tropikale nga e shtuna në të dielën, ku temperaturat nuk ranë nën 20 gradë Celsius. Në St. Chrischona të Bazelit, termometri shënonte 23 gradë edhe në orën 6 të mëngjesit, ndërsa në Uetliberg të Cyrihut temperaturat mbetën mbi 21 gradë gjatë gjithë natës, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Sipas MeteoSwiss, të dielën në mëngjes vendi u përfshi nga një rrymë ajri jugperëndimore, e cila solli më shumë lagështi, sidomos përgjatë Maleve Jura. Megjithatë, periudha të gjata me diell u ruajtën në pjesën më të madhe të territorit.

Nga pasditja, priten stuhi të forta nga perëndimi, të shoqëruara me reshje intensive shiu, erëra të fuqishme dhe mundësi për breshër, veçanërisht në zonat kodrinore të Alpeve qendrore dhe lindore. Temperaturat mbeten të larta, me vlera rreth 27 gradë Celsius.

Të hënën, parashikohet një rënie e përkohshme e temperaturave  mëngjesi do të jetë më i freskët me rreth 15 gradë, ndërsa pasdita do të sjellë rritje deri në 23 gradë, e shoqëruar me një fllad të lehtë.

Rikthimi i vapës do të ndodhë që të martën, me diell të bollshëm dhe temperatura që do të ngjiten deri në 26 gradë në zonat e ulëta dhe deri në 29 gradë në Valais dhe Ticino.

Sipas SRF Meteo, kulmi i valës së të nxehtit pritet të mërkurën, kur temperaturat do të arrijnë deri në 30 gradë Celsius, duke shënuar një kthim të plotë të verës në Zvicër, transmeton albinfo.ch.

Austri: Sa po zbatohet vendimi për ndalimin e telefonave në shkolla?

Posted on by albinfo.ch

Që nga 1 maji, përdorimi i telefonave celularë është ndaluar zyrtarisht në shkollat austriake deri në klasën e tetë, dhe deri më tani rregullorja e re po zbatohet pa ndonjë vështirësi të konsiderueshme, shkruan ORF, transmeton albinfo.ch.

Sipas përfaqësuesve të nxënësve, mësuesve dhe prindërve, ndalimi i pajisjeve digjitale në ambientet shkollore ka sjellë më shumë disiplinë dhe përqendrim në mësim.

Edhe pse shumica e shkollave kishin tashmë rregulla të brendshme për përdorimin e telefonave, një ndalim me bazë ligjore po rezulton më efektiv. “Ligji ka një peshë tjetër krahasuar me rregullat e brendshme  nxënësit janë më pak të prirë të rebelohen,” tha Mira Langhammer, zëdhënëse federale e shkollave.

Langhammer shtoi se ndikimi është më i dukshëm në shkollat që më parë kishin zbatim më të dobët të rregullave, ose fare nuk i kishin ato. Si pasojë e ndalimit, disa shkolla kanë zgjeruar ndalimin edhe në nivele më të larta, si në vitin e parë të shkollës së mesme.

Fëmijët janë njoftuar nga mësuesit për rregulloren e re dhe nëpër shkolla janë vendosur tabela ndalimi. Prindërit janë informuar përmes letrave ose kanaleve digjitale. “Është me rëndësi që prindërit të përfshihen,” theksoi Langhammer, transmeton albinfo.ch.

Edhe konfiskimi i telefonave në rast shkeljesh nuk ka sjellë shqetësime serioze. Përfaqësuesi më i lartë i mësuesve në FCG, Paul Kimberger, tha se nuk ka marrë asnjë pyetje për këtë ndalim dhe se rregullorja “po funksionon relativisht mirë”. Ai megjithatë ngre shqetësim për mungesën e sanksioneve të qarta ndaj prindërve që nuk reagojnë kur fëmijët e tyre shkelin rregullin në mënyrë të përsëritur.

Nga ana tjetër, përfaqësuesit e prindërve kanë mbështetur ndalimin në shkallë vendi. Paul Haschka nga Shoqata Federale e Prindërve për Shkollat e Mesme dhe të Larta tha se nuk është raportuar ndonjë problem me zbatimin e ndalimit dhe se masat janë pranuar mirë nga komuniteti, transmeton albinfo.ch.

17 vjet nga hyrja në fuqi e Kushtetutës së Republikës së Kosovës

Posted on by albinfo.ch

Sot shënohen 17 vjet nga hyrja në fuqi e Kushtetutës së Republikës së Kosovës, dokumenti më i lartë juridik që përcakton bazat e shtetësisë së vendit dhe udhëheq parimet e funksionimit të institucioneve demokratike, transmeton albinfo.ch.

Vetëm katër muaj pas shpalljes së pavarësisë, më 15 qershor 2008, Kushtetuta e Kosovës u vu në zbatim duke shënuar fillimin e një periudhe të re politike dhe juridike. Ajo e definon Kosovën si shtet të pavarur, sovran, demokratik, unik dhe të pandashëm.

Kushtetuta e njeh Republikën e Kosovës si shtet laik dhe shoqëri shumetnike, e përbërë nga shqiptarët dhe komunitete të tjera joshqiptare, duke garantuar të drejtat dhe liritë e secilit qytetar, pa dallim etnie, gjuhe apo besimi.

Me hyrjen në fuqi të saj, filloi edhe zbatimi i Pakos së Ahtisaarit  një dokument i propozuar nga ish-kryenegociatori i Kombeve të Bashkuara, Martti Ahtisaari, që ofronte një bazë për ndërtimin e institucioneve funksionale dhe përfshirjen e komuniteteve në jetën politike të vendit, transmeton albinfo.ch.

Brenda një periudhe të shkurtër, institucionet e Kosovës arritën të hartojnë dhe miratojnë 40 ligje të rëndësishme që dolën nga kjo pako, duke përshpejtuar procesin e konsolidimit të shtetësisë.

Megjithatë, hyrja në fuqi e Kushtetutës është kundërshtuar që nga fillimi nga përfaqësuesit politikë të serbëve në Kosovë, të cilët nuk e kanë njohur shpalljen e pavarësisë. Deri më sot, Kosova është njohur nga 118 vende anëtare të Kombeve të Bashkuara.

Kushtetuta vazhdon të mbetet një prej bazave themelore të rendit juridik dhe politik të Kosovës, duke udhëhequr proceset e integrimit evropian dhe demokratizimit të vendit, transmeton albinfo.ch.

SHBA: Dy ligjvënës të qëlluar, njëri prej tyre vritet, kërkim intensiv për autorin

Posted on by albinfo.ch

Minnesota është përfshirë nga tronditja dhe dhimbja pas një sulmi të dyfishtë ndaj dy ligjvënësve shtetërorë demokratë, ku njëra prej tyre, Melissa Hortman, 55 vjeç, dhe bashkëshorti i saj, humbën jetën në atë që autoritetet e kanë quajtur një “akt dhune të qëllimshme politike”, shkruan BBC, transmeton albinfo.ch.

Ngjarjet ndodhën të shtunën në orët e hershme të mëngjesit në Brooklyn Park dhe një lagje tjetër pranë Minneapolis. Në një sulm të ngjashëm, edhe senatori shtetëror John Hoffman dhe gruaja e tij u qëlluan në shtëpinë e tyre, por ai ndodhet jashtë rrezikut për jetën pas ndërhyrjes kirurgjikale.

I dyshuari, Vance Luther Boelter, 57 vjeç, për të cilin autoritetet besojnë se imitonte një oficer policie për të hyrë me mashtrim në banesa, është në arrati. Kundër tij është lëshuar një shpërblim prej 50,000 dollarësh për informacion që çon në arrestimin e tij. Boelter kishte shërbyer më parë në një bord shtetëror për zhvillimin e fuqisë punëtore, ku kishte bashkëpunuar me senatorin Hoffman, por ende nuk është konfirmuar nëse kishte lidhje personale me viktimat, transmeton albinfo.ch.

Policia ka mobilizuar qindra oficerë, njësitë SWAT dhe FBI-në për një “kërkim të gjerë”, sipas shefit të Policisë së Brooklyn Park, Mark Bruley. Makina e të dyshuarit është sekuestruar, dhe besohet se ai është në lëvizje në këmbë.

Për shkak të rrezikut, qytetarët janë paralajmëruar të mos hapin derën për asnjë person që pretendohet të jetë oficer policie, përveç nëse janë të paktën dy bashkë. Protestat “Pa Mbretër”, të planifikuara për atë ditë kundër ish-Presidentit Donald Trump, u anuluan pasi në makinën e të dyshuarit u gjetën fletushka të lidhura me këto demonstrata.

Guvernatori Tim Walz aktivizoi Qendrën Shtetërore të Operacioneve të Emergjencave dhe u shpreh se Minnesota kishte humbur një “udhëheqëse të madhe dhe një mike të dashur”. Ai e përshkroi Hortman si “një figurë të shquar dhe një gjigante në shërbimin publik”, e cila çdo ditë angazhohej për ta përmirësuar jetën në shtet.

Reagime të shumta kanë ardhur nga liderë kombëtarë, përfshirë ish-nënpresidentin Al Gore dhe ish-kryetaren e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi, e cila e quajti sulmin “zemërthyes” dhe dënoi ashpër klimën e dhunës politike. “Kjo duhet të marrë fund,” deklaroi ajo.

Senatorja Amy Klobuchar nënvizoi kontributin e Hortman në reformat progresive, përfshirë ligjin për ndalimin e mbajtjes së dhunshme nga policia pas vrasjes së George Floyd. Hortman kishte dy fëmijë dhe ka qenë një figurë qendrore në legjislacionin për të drejtat e grave, energjinë e pastër dhe kujdesin për fëmijët në shkolla.

Kërkimi për autorin vazhdon. Autoritetet e konsiderojnë situatën si tejet të rrezikshme dhe theksojnë se mund të ketë motive të qarta politike pas këtij akti të pashembullt dhune, transmeton albinfo.ch.

Kosovë: Mjekët apelojnë për kujdes të shtuar për shkak të temperaturave të larta

Posted on by albinfo.ch

Pas një muaji maj të pazakontë të ftohtë, temperaturat në rritje të qershorit kanë sjellë sfida për qytetarët në Kosovë. Mjekët po bëjnë thirrje për kujdes të shtuar në ditët e nxehta, veçanërisht gjatë orëve të pikut, kur rreziku nga dehidratimi dhe djegiet e lëkurës është më i lartë, shkruan EO, transmeton albinfo.ch.

Rushit Ismajli, specialist në Qendrën e Mjekësisë Familjare (QKMF) në Prishtinë, theksoi se rritja e befasishme e temperaturave ka ndikuar në vështirësinë e përshtatjes së organizmit.

“Kaluam prej një periudhe me temperatura të ulëta dhe papritur në qershor kemi ngritje të menjëhershme të temperaturave. Kjo ka ndikuar që qytetarët të mos përshtaten lehtë, e tashmë kemi parë raste të djegieve të lëkurës,” tha Ismajli.

Mjeku rekomandon shmangien e qëndrimit në diell nga ora 10:00 deri në 17:00, si dhe kujdes të veçantë për grupet më të ndjeshme, si fëmijët, të moshuarit dhe gratë shtatzëna, transmeton albinfo.ch.

Ai nënvizoi rëndësinë e hidratimit të vazhdueshëm, duke këshilluar të konsumohen të paktën dy litra ujë në ditë dhe një dietë të pasur me pemë dhe perime të freskëta. “Veshjet me ngjyra të çelëta dhe të lehta, si dhe kapelat, janë të domosdoshme për mbrojtje nga nxehtësia,” shtoi ai.

Ismajli foli edhe për rëndësinë e ushqyerjes së shëndetshme në këto ditë të nxehta. Ai rekomandon shmangien e ushqimeve të përpunuara, yndyrnave të tepërta, kripës, sheqerit dhe produkteve të brumit. “Të shmangin konsumimin e ushqimeve të shpejta si hamburgerët, qebapat dhe sandviçët, dhe të kujdesen që frutat dhe perimet të pastrohen mirë para konsumit,” theksoi ai, transmeton albinfo.ch.

Valë e re sulmesh mes Izraelit dhe Iranit

Posted on by albinfo.ch

Izraeli dhe Irani janë përfshirë në një raund të ri përplasjesh gjatë natës, me raportime për viktima dhe dëme materiale në të dy vendet. Mediat izraelite raportojnë se të paktën tetë persona, përfshirë disa fëmijë, kanë humbur jetën në Izrael si pasojë e sulmeve, ndërsa rreth 200 të tjerë janë plagosur, shkruan DPA, transmeton abinfo.ch.

Disa qytete, përfshirë Tel Avivin, Jerusalemin dhe Bat Jamin, u goditën nga raketa ose dronë, duke shkaktuar dëme në ndërtesa dhe infrastrukturë. Shërbimet e emergjencës janë angazhuar në terren, ndërsa autoritetet nuk kanë dhënë ende një bilanc përfundimtar.

Në përgjigje të sulmeve, forcat ajrore izraelite ndërmorën operacione ajrore në territorin iranian. Sipas njoftimeve zyrtare nga Izraeli, u goditën disa objektiva në Teheran, përfshirë Ministrinë iraniane të Mbrojtjes, objekte të infrastrukturës që lidhen me programin bërthamor dhe depo të naftës, transmeton abinfo.ch.

Ushtria izraelite bëri të ditur se objektivat kishin lidhje me organizata shtetërore kërkimore dhe projekte që, sipas tyre, kanë për qëllim zhvillimin e armëve bërthamore  pretendime që autoritetet iraniane i kanë mohuar.

Agjencia iraniane e lajmeve Tasnim raportoi se një strukturë kërkimore ushtarake në veri të Teheranit është goditur, ndërsa shpërthime janë dëgjuar në disa pjesë të qytetit. Një depo nafte në veriperëndim të kryeqytetit gjithashtu është përfshirë nga flakët, por autoritetet iraniane raportuan se situata është nën kontroll.

Ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, në një reagim në rrjetin X, shkroi: “Teherani po digjet”, deklaratë që pasqyron tonin e ashpër të retorikës aktuale mes dy vendeve, transmeton abinfo.ch.

Kosovë: Kuvendi mblidhet për të 32-tën herë për konstituim

Posted on by albinfo.ch

Për të 32-tën herë që nga mbajtja e zgjedhjeve të 9 shkurtit, Kuvendi i Kosovës do të mblidhet sot në orën 11:00 me qëllim të konstituimit të përbërjes së re parlamentare. Por edhe kësaj here nuk priten zhvillime thelbësore, pasi procesi ka mbetur i bllokuar në pikën e formimit të komisionit për votimin e fshetë për zgjedhjen e kryeparlamentarit, transmeton albinfo.ch.

Partitë opozitare kanë bërë të qartë se nuk do ta japin votën e tyre për kandidatin e propozuar nga Lëvizja Vetëvendosje, ndërsa kjo e fundit ka konfirmuar se nuk ka ndërmend të ndryshojë kandidaturën, transmeton albinfo.ch.

Rregullat dhe zakonet e saunave zvicerane që duhet të dinë të huajt

Posted on by erezzaademi

Saunat janë të njohura në Zvicër, veçanërisht në pjesë të caktuara të vendit, dhe ka disa gjëra për saunat zvicerane që duhet t’i dini.

Zvicra mund të mos jetë aq sinonim i kulturës së saunës sa fqinji i saj Austria, por shumë njerëz në vend duan të kenë një Schweiss (djersë) të mirë.

Zviceranët janë më të pjesshëm ndaj spa-ve gjithëpërfshirëse, të cilat janë të shumta në Alpe dhe zakonisht janë mjaft luksoze.

Ato zakonisht përfshijnë pajisje të tilla si banja termale, vaskë të nxehtë, masazhe dhe po, gjithashtu sauna dhe dhoma me avull.

Megjithatë, ka shumë zviceranë që kënaqen me ‘djersitjen’ në saunat publike, qoftë për përfitime të supozuara shëndetësore, relaksim apo ndonjë arsye tjetër.

Nëse dëshironi të merrni pjesë në një përvojë në saunën zvicerane, përgatituni të respektoni rregullat – ato që janë të postuara qartë dhe ato që nuk thuhen, por megjithatë duhen ndjekur nga mirësjellja ndaj njerëzve të tjerë të zhveshur dhe me avull që ndajnë hapësirën tuaj.

Nëse jeni të matur për të qenë nudo dhe jeni mësuar të vishni rroba banje në një sauna, mund të jeni në një tronditje, transmeton albinfo.ch.

Ndërsa disa sauna, veçanërisht në hotele, spa ose palestra, lejojnë kostumet e banjës, shumë prej tyre nuk lejojnë veshje për arsye higjienike dhe sigurie – megjithëse mund të mbuloheni me një peshqir.

Për të kursyer sikletin për të ndrojturit, disa objekte publike më të mëdha mund të kenë zona të veçanta për burrat dhe gratë (të zhveshur); shumica, megjithatë, janë të përziera me gjini.

Ky konfigurim nuk është i qetë për askënd pasi lakuriqësia nuk është gjë e madhe në Zvicër.

Në mënyrë tipike, ju do të keni sauna “vetëm me rroba banje” ose “vetëm pa rroba”, por jo të dyja së bashku, shkruan thelocal.

Çfarë rregullash të tjera duhet të ndiqni?

Le të shohim fillimisht ato ‘të shkruara’.

Ndërsa ato mund të ndryshojnë pak nga një sauna publike në tjetrën, shumica do t’ju kërkojnë të shpëlani para se të hyni; mos sillni asnjë ushqim me vete – megjithëse uji për të qëndruar i hidratuar është në rregull – ose ndonjë gjë tjetër nga jashtë për këtë çështje, duke përfshirë celularin dhe çdo pajisje tjetër elektronike.

Sidoqoftë, duhet të sillni një peshqir për ta vendosur në një stol përpara se të uleni (lakuriq).

Në disa banjë ka gjithashtu një kufi kohor për sa kohë mund të qëndroni brenda – si për arsye shëndetësore / sigurie, ashtu edhe për të lejuar njerëzit e tjerë të përdorin objektin, veçanërisht nëse është i mbushur me njerëz.

Rregullat e mirësjelljes

Pavarësisht nëse kjo është e shkruar apo jo, mbani mend se sauna është një vend për të relaksuar trupin dhe mendjen tuaj.

Për këtë arsye, do të ishte e pavëmendshme të flisnit me zë të lartë, veçanërisht nëse të gjithë të tjerët janë të qetë.

Megjithatë, shumë përdorues të rregullt do t’ju thonë se i pëlqejnë ndërveprimet sociale në dhomat e saunës – qoftë me miqtë apo të huajt, qoftë të veshur apo lakuriq (megjithëse një grup njerëzish të zhveshur që bëjnë një bisedë të gjallë mund të mos jetë ideja e të gjithëve për një përvojë komode).

Dhe duke iu rikthyer temës së lakuriqësisë… pavarësisht nëse sauna juaj është një lloj i qetë apo llafazan, nëse të gjithë janë të zhveshur, jini të matur, që do të thotë se nuk duhet të shikoni, të mos hapni gojën dhe patjetër të mos komentoni mbi anatominë e njerëzve të tjerë (kjo është arsyeja pse saunat ‘të qeta’ janë shumë më të mira).

Në të njëjtën mënyrë, përpiquni të qëndroni në hapësirën tuaj në mënyrë që të mos bini aksidentalisht (dhe sigurisht jo me qëllim) në kontakt me pjesët e trupit të një personi tjetër.

Dëshironi të përjetoni disa sauna të pazakonta zvicerane?

Ju mund të dëshironi të vizitoni saunën shkëmbore në Zuoz (Graubünden), saunën e zjarrit në Rheinfelden ose saunën bimore në liqenin Hallwil (të dyja në Aargau), ndër të tjera.

Na tregoni për përvojat tuaja në një sauna zvicerane në seksionin e komenteve më poshtë? A ka ndonjë gjë tjetër për të cilën lexuesit duhet të dinë?

Mijëra njerëz protestuan në “grevën feministe” zvicerane

Posted on by erezzaademi

Gratë po dalin në rrugë në 25 qytete dhe qytete të Zvicrës të shtunën për të shënuar “grevën feministe”.

Organizatorët e ngjarjes vjetore thonë se barazia midis burrave dhe grave në Zvicër është ende shumë larg. Gratë fitojnë mesatarisht 1,364 CHF më pak se burrat, pavarësisht nga e drejta ligjore për pagë të barabartë, sipas Federatës së Sindikatave Zvicerane, e cila shton se më shumë se gjysma e firmave zvicerane nuk respektojnë detyrimin ligjor për të kryer analiza të pagave të barabarta.

Sindikatat thonë se këto politika kanë dështuar dhe për këtë arsye po kërkojnë kontrolle të detyrueshme dhe gjoba për kompanitë që refuzojnë të kontrollojnë praktikat e tyre të pagave ose që diskriminojnë.

“Ne nuk jemi të kënaqur me njoftimin e qeverisë se do të presë deri në fund të vitit 2027 për të përfunduar analizën e saj të Aktit të Barazisë. Ne planifikojmë të kërkojmë masa më të menjëhershme,” i tha Keystone-ATS Cyrielle Huguenot, sekretarja qendrore e federatës së sindikatave, transmeton albinfo.ch.

Profesionet me përqindje të lartë femrash vazhdojnë të paguhen gjithashtu më pak. Më shumë se gjysma e të gjitha grave fitojnë më pak se 4200 CHF në muaj, ndërsa një e katërta fitojnë 2500 CHF ose më pak.

Këto paga të ulëta nuk janë vetëm për faktin se shumë gra punojnë me kohë të pjesshme; ato janë gjithashtu të lidhura me diskriminimin strukturor, thonë sindikatat. Profesionet e femrave janë përgjithësisht më pak të paguara, ndërkohë që përvoja dhe vjetërsia çojnë në rritje më të ulëta të pagave për femrat sesa për meshkujt.

Prandaj, në profesionet e dominuara nga femrat, një rritje e përgjithshme e pagave është prioritet, thonë ata. Ata kërkojnë që njerëzit që kanë kryer një stazh duhet të fitojnë të paktën 5000 franga CHF në muaj.

Gjysma e grave ndërkohë thonë se kanë qenë viktima të ngacmimeve seksuale apo seksiste në vendin e punës. Sindikatat po bëjnë thirrje për një politikë të detyrueshme të tolerancës zero.

Demonstratat dhe ngjarjet do të zhvillohen të shtunën në Bazel, Bernë, Gjenevë, Lozanë, Lucern, Lugano, St Gallen dhe Cyrih, ndër të tjera.

Huguenot thotë se është e vështirë të parashikohet se cila do të jetë pjesëmarrja. “Por 14 qershori është vendosur mirë në ditarët e aktivisteve feministe. Dhe duke pasur parasysh se demonstratat zhvillohen të shtunën, dhe duke pasur parasysh reagimin ndërkombëtar, ne mund të presim një pjesëmarrje të mirë,” tha ajo për Keystone-SDA.

Cilat vende evropiane brenda zonës Shengen kanë aktualisht kontrolle kufitare?

Posted on by erezzaademi

Zona e udhëtimit pa kufij Shengen festoi së fundmi 40 vjetorin e saj, por shumë vende aktualisht kanë rivendosur kontrollet kufitare. Ja çfarë duhet të presin udhëtarët.

Zona Shengen pa kufij garanton lëvizjen e lirë për dhjetëra miliona qytetarë, banorë dhe vizitorë të BE-së.

Kohët e fundit festoi 40-vjetorin e saj dhe pasi fillimisht filloi me vetëm pesë vende që nënshkruan një konventë që zotohej të “heqin gradualisht” kontrollet e kufijve të brendshëm dhe t’i lejojnë njerëzit të udhëtojnë lirshëm, sot zona Shengen përfshin 25 nga 27 shtetet anëtare të BE-së dhe katër vendet e Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë (Islanda, Lihtenshtajni, Norvegjia).

Sipas faqes së internetit të Këshillit të BE-së, zona Shengen mbulon mbi 4.5 milionë kilometra katrorë me një popullsi totale prej gati 450 milionë banorësh. Çdo ditë rreth 3.5 milionë njerëz kalojnë kufijtë e brendshëm të Shengenit për punë, studime ose vizita, dhe pothuajse 1.7 milionë njerëz banojnë në një vend të Shengenit ndërsa punojnë në një tjetër.

Sipas Kodit të Kufijve të Shengenit, i cili përcakton rregullat që rregullojnë zonën Shengen, kontrollet e kufirit të brendshëm mund të rikthehen përkohësisht aty ku ekziston një “kërcënim serioz për politikën publike ose sigurinë e brendshme”, nga organizimi i një ngjarjeje të madhe sportive deri te një sulm terrorist.

Këto kontrolle duhet të jenë një masë “masë e fundit”, duhet të kufizohen në periudhën “rreptësisht të nevojshme” për t’iu përgjigjur kërcënimit dhe të mos zgjasin më shumë se 6 muaj. Në rrethana të jashtëzakonshme, kontrollet e kufirit të brendshëm mund të rifuten për një maksimum prej dy vjetësh.

Disa anëtarë të bllokut kanë rifutur kontrolle të përkohshme kufitare vitet e fundit.

Sipas informacionit të Komisionit Evropian, vendet evropiane të mëposhtme kanë rifutur kontrollet e përkohshme kufitare për datat e mëposhtme:

Spanjë  27/06/2025 – 05/07/2025  Konferenca e IV Kombëtare e Bashkuar Ndërkombëtare për Financimin e Zhvillimit në Sevilla (30 qershor – 3 korrik 2025); kufijtë tokësorë me Francën dhe Portugalinë, kufijtë e brendshëm ajror të Alicante, Almería, Barcelona, ​​Bilbao, Girona, Granada, Madrid, Málaga, Murcia, Sevilla dhe Valencia; kufijtë e brendshëm detarë të Barcelonës, Málaga dhe Palma de Mallorca.

Itali  19/06/2025 – 18/12/2025  Kërcënimi i vazhdueshëm i infiltrimeve terroriste në flukset migratore përgjatë rrugës së Ballkanit Perëndimor, krizat e vazhdueshme në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, niveli i lartë i migrimit të parregullt duke përfshirë një prani të fortë të rrjeteve kriminale të kontrabandës dhe trafikimit, dhe rritja e rreziqeve të sigurisë Universale të Jugut; kufijtë tokësorë me Slloveninë.

Itali  19/12/2024 – 18/06/2025  Kërcënimi i vazhdueshëm i infiltrimeve terroriste në flukset migratore përgjatë rrugës mesdhetare dhe rrugës ballkanike, krizat e vazhdueshme në Evropën Lindore dhe Lindjen e Mesme, presionet në rritje migratore dhe rreziku i infiltrimit terrorist, rreziku i rrezikut të dhunshëm të lidhur me aktivitetet e sigurisë terroriste kundër qytetarëve izraelitë. Jubileu i Kishës Katolike; kufijtë tokësorë me Slloveninë, transmeton albinfo.ch.

Austri  12/05/2025 – 11/11/2025  Kërcënimet e lidhura me nivelet e larta të vazhdueshme të migrimit të parregullt dhe kontrabandës së emigrantëve nëpër kufijtë jugorë të Austrisë, si dhe tendosjen në sistemin e pritjes së azilit dhe shërbimet bazë, lufta e vazhdueshme e Rusisë e agresionit në situatën e agresionit islamik në Lindjen e Mesme dhe sigurinë. ekstremizmi dhe terrorizmi; kufijtë tokësorë me Hungarinë dhe Slloveninë.

Austri  16/04/2025 – 15/10/2025  Kërcënimet që lidhen me migrimin e parregullt, të tilla si nëpërmjet rrugëve ballkanike (përfshirë presionin e pritshëm të migracionit), si dhe tendosjen në sistemin e pritjes së azilit dhe shërbimet bazë, lufta e vazhdueshme e Rusisë për agresion kundër grupeve terroriste në Lindjen e Mesme e përkeqësuar në Ukrainë dhe situatën e rëndë të sigurisë në Lindjen e Mesme. kufijtë tokësorë me Sllovakinë dhe Çekinë.

Danimarkë  12/05/2025 – 11/11/2025  Kërcënime serioze për politikën publike dhe sigurinë e brendshme të paraqitura nga veprimet e mundshme sabotuese nga Rusia, si dhe ngjarjet e vazhdueshme të lidhura me terrorizmin dhe krimin e organizuar, veçanërisht, të lidhura me konfliktin izraelit-Hamas dhe të nxitura nga radikalizimi nga grupe të tilla si Shteti Islamik dhe Al-Qa. Këto kërcënime përfshijnë sulme të mundshme ndaj objektivave hebreje dhe izraelite; kufijtë tokësorë dhe detarë me Gjermaninë, por mund të shtrihen në të gjithë kufijtë e brendshëm.

Norvegji  12/05/2025 – 11/11/2025  Kërcënimi i përgjithshëm që synon sektorin e energjisë, kërcënimet e sabotimit të paraqitura nga shërbimi inteligjent rus, si dhe për të rritur mbrojtjen e infrastrukturës; portet me lidhje tragetesh me zonën Shengen

Suedi  12/05/2025 – 11/11/2025  Kërcënime serioze për politikën publike dhe sigurinë e brendshme lindin nga krimi i organizuar ndërkufitar dhe terrorizmi, të theksuara nga sulmet që përfshijnë eksplozivë të nivelit ushtarak kundër institucioneve të huaja dhe publikut, duke përfshirë përfshirjen e aktorëve të huaj shtetërorë që përdorin grupe kriminale dhe grupe individuale të dhunshme islamike dhe të shoqëruar nga grupe kriminale. të gjithë kufijtë e brendshëm (tokësor, ajror dhe detar) dhe kufijtë tokësorë me Danimarkën.

Francë  01/05/2025 – 31/10/2025  Kërcënime serioze për politikën publike, rendin publik dhe sigurinë e brendshme të paraqitura nga kërcënimet e vazhdueshme xhihadiste, një rritje e sulmeve antisemitike, rrjetet kriminale në rritje që lehtësojnë migrimin e parregullt dhe kontrabandën, dhe flukset e parregullta të migrimit të rrezikuara nga flukset e emigracionit radikal drejt Francës. si dhe kalimet e parregullta në kufijtë e Kanalit dhe Detit të Veriut, së bashku me rritjen e dhunës midis migrantëve, veçanërisht në zonat bregdetare veriore si Dunkirk dhe Calais, duke çuar në situata të tensionuara dhe të rrezikshme si për migrantët ashtu edhe për forcat e rendit; të gjithë kufijtë e brendshëm (tokësor, ajror dhe detar) me Belgjikën, Gjermaninë, Luksemburgun, Konfederatën Zvicerane, Spanjën dhe Italinë.

Gjermani  16/03/2025 – 15/09/2025  Kërcënime serioze për sigurinë dhe rendin publik të paraqitura nga nivelet e larta të vazhdueshme të migrimit të parregullt dhe kontrabandës së migrantëve, dhe tendosja në sistemin e pritjes së azilit. Ndikimi i situatës globale të sigurisë (përfshirë luftën e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës dhe situatën në Lindjen e Mesme) në sigurinë dhe migracionin; kufijtë tokësorë me Francën, Luksemburgun, Belgjikën, Holandën, Danimarkën, Austrinë, Zvicrën, Çekinë dhe Poloninë.

Sllovenia  22/06/2025 – 21/12/2025  Kërcënime serioze për politikën publike dhe sigurinë e brendshme të paraqitura nga një nivel i lartë i kërcënimeve terroriste dhe krimit të organizuar, duke përfshirë kontrabandën e qenieve njerëzore dhe trafikun e armëve, rrezikun e infiltrimit të terroristëve në flukset migratore përmes Ballkanit Perëndimor, kërcënimet hibride nga shteti i BE-së, Federata Ruse dhe Belrusia. duke përfshirë agresionin e vazhdueshëm të Rusisë kundër Ukrainës dhe paqëndrueshmërinë pas rënies së regjimit të Asadit në Siri; kufijtë tokësorë me Kroacinë dhe Hungarinë.

Holandë  09/06/2025 – 08/12/2025  Kërcënim serioz për politikën publike të shkaktuar nga nivelet e larta të kërkesave për azil, migrimi i parregullt, kontrabanda e migrantëve dhe lëvizjet dytësore, duke çuar në një mbingarkesë të sistemit të migracionit në përgjithësi dhe sistemit të azilit në veçanti, si dhe presionin mbi arsimin dhe shërbimet shëndetësore publike. kufijtë tokësorë dhe ajrorë me Belgjikën dhe Gjermaninë.

Bullgari  01/01/2025 – 30/06/2025 – Rreziqet e sigurisë që lidhen me migrimin e paligjshëm, duke përfshirë aktivitetet e kontrabandës, si dhe presionin migrator të shkaktuar nga krizat e vazhdueshme në Lindjen e Mesme dhe Afrikë, veçanërisht në Siri, Afganistan dhe Gaza/Liban; kufijtë tokësorë me Rumaninë.

Slloveni – 22/12/2024 – 21/06/2025  Kërcënime serioze për politikën publike dhe sigurinë e brendshme të paraqitura nga ngjarjet e vazhdueshme të lidhura me terrorizmin dhe krimin e organizuar, duke përfshirë kontrabandën dhe trafikun e armëve, rrezikun e infiltrimeve terroriste në flukset migratore nëpërmjet Federatës së Ballkanit Perëndimor dhe islamikët e radikalizuar nga sezoni i festave të Evropës, si dhe nga islamistët e radikalizuar gjatë sezonit të festave evropiane. Agresioni i vazhdueshëm i Rusisë në Ukrainë, shtetas rusë që tentojnë të hyjnë ilegalisht në Slloveni; kufijtë tokësorë me Kroacinë dhe Hungarinë.