Sipas raportit “Digital News Report 2025” nga Instituti Reuters, besimi i të rriturve në Zvicër ndaj lajmeve është rritur në 46%, duke shënuar një rritje prej 5 pikësh përqindjeje krahasuar me vitin e kaluar.

Linards Udris, nga Instituti për Shkencën e Komunikimit dhe Hulumtimin e Medias në Universitetin e Cyrihut, shpjegon se, megjithëse ka një rritje të besimit në media, nuk mund të flitet për një trend të qartë afatgjatë. Ai thekson se nuk duhet ekzagjeruar kjo rritje e fundit, por është një tregues pozitiv që të dhënat për besimin në media janë mbledhur në Zvicër që prej vitit 2016. Ndërkombëtarisht, ku këto të dhëna mblidhen në rreth 50 vende, vërehet që besimi në media së paku nuk po bie më, duke sfiduar idenë se ai do të vazhdojë të zvogëlohet.

Interesant është edhe fakti se raporti tregon se interesimi i djemve për lajmet po rritet, por edhe këtu nuk mund të nxirret një përfundim i qartë apo një trend i fortë. Sipas Udrisit, është e rëndësishme të mos tejinterpretohet ky rezultat, pasi gjithashtu vërehet një tendencë që njerëzit po tërhiqen apo shpeshherë shmangin lajmet, ndonjëherë edhe me vetëdije, transmeton albinfo.ch.

Megjithëse duket paradoksale me rritjen e besimit, tendenca e shmangies së lajmeve duket se po qëndron afatgjatë. Rreth një e treta e atyre që shmangin lajmet kanë interes dhe besim në media, por thjesht ndihen të mbingarkuar ose ndjehen keq për shkak të ndikimit negativ që lajmet mund të kenë në humorin e tyre.

Nga ana tjetër, sfida mbetet përdorimi në rënie i lajmeve dhe gatishmëria e ulët për të paguar për to. Megjithatë, ekziston një shpresë te brezi i ri, i cili duket më i gatshëm të paguajë për lajme, çka ngre pyetjen nëse kjo do të jetë e mjaftueshme për të mbështetur financimin e gazetarisë në të ardhmen.

Interesi për lajmet dhe politikën është gjithashtu një nga arsyet kryesore pse njerëzit janë të gatshëm të paguajnë për informacion. Kjo thekson rëndësinë e edukimit politik dhe medial në shoqëri, si dhe nevojën për promovimin e njohurive mbi shkrirjen e informacionit të saktë nga ai i rremë, përmes arsimit dhe politikave sociale.

Në Zvicrën frankofone, rastet e mashtrimeve nga të ashtuquajturit “policë të rremë” janë rritur ndjeshëm. Vetëm në pesë muajt e parë të vitit 2025 janë regjistruar afërsisht 1,000 raste. Kryesisht, autorët e këtyre mashtrimeve vijnë nga Franca dhe Afrika e Veriut.

Gjatë vitit 2024, në kantonet Gjenevë, Vaud, Friburg, Valais, Neuchâtel dhe Jura u raportuan rreth 800 raste të tilla, sipas statistikave të Policisë Kantonalë të Vaudit. Ndërsa këtë vit, vetëm në periudhën janar-maj, numri ka kaluar 1,000, transmeton albinfo.ch.

Vlera totale e dëmeve të shkaktuara për këtë periudhë kap më shumë se 3 milionë franga zvicerane, ndërsa gjatë vitit të kaluar dëmet arritën në 3.7 milionë franga.

Policia është alarmuar nga këto shifra dhe ka intensifikuar fushatat e parandalimit, të cilat po japin rezultate. Nga rastet e regjistruara këtë vit, më shumë se gjysma kanë qenë tentativa të dështuara, ndërsa dy të tretat e autorëve të identifikuar janë arrestuar.

Si funksionon mashtrimi?

Mashtruesit synojnë kryesisht personat e moshuar. Ata kërkojnë emra që duken tipikë për të moshuarit në katalogët telefonikë online. Mashtrohet fillimisht me një telefonatë, ku “polici i rremë” u thotë viktimave një lajm të rremë dhe alarmues për të marrë paratë apo sendet me vlerë.

Më pas, një person tjetër që pret në banesën e viktimës paraqitet si kolegu i “policit” dhe merr kartat bankare, paratë dhe bizhuteritë. Gjatë gjithë kohës, viktima nuk lihet vetëm dhe përpiqen të mos i lënë të kontaktojnë familjen apo policinë për të verifikuar informacionin.

Sipas autoriteteve, shumica e personave që telefonojnë janë nga Franca ose Afrika e Veriut, të cilët rekrutojnë “kurierë” në Zvicër për të marrë sendet e vjedhura. Këta “kurierë” paguhen me disa qindra deri në mijëra franga për disa ditë pune dhe zakonisht nuk bëjnë pyetje.

Megjithë përpjekjet, fenomeni vazhdon sepse sa herë arrestohen disa, vijnë të tjerë të rinj.

Qendra e re Federale për Azilkërkuesit në Grand-Saconnex, e cila është pritur me kritika nga grupet për të drejtat e migrantëve, hapi zyrtarisht dyert të hënën. Të mërkurën, disa media patën mundësinë të vizitojnë ambientet për të siguruar transparencë, sipas Sekretariatit Shtetëror për Migracionin (SEM).

“Ky qendër bën pjesë në reformën e sistemit të azilit që u miratua nga popullsia zvicerane në vitin 2016, përfshirë edhe në kantonin e Gjenevës,” u shpreh zëdhënësja e SEM-it, Anne Césard. Qendra përmban 250 vende akomodimi nga gjithsej 5,000 që planifikohen në gjithë vendin, ku një e katërta ndodhen në Zvicrën frankofone. “Këto vende janë të nevojshme,” theksoi ajo, transmeton albinfo.ch.

Ndërtimi i ri, me një kosto prej rreth 27 milionë frangash zvicerane, ndodhet pranë aeroportit të Gjenevës, afër autostradës, në një tokë të kantonit.

Personat që aplikojnë për azil do të qëndrojnë aty për një periudhë maksimale prej 140 ditësh, me përjashtim të të miturve të pashoqëruar. “Për kantonin, kjo do të thotë më pak persona që kalojnë në procedura të gjata,” sqaroi Césard.

Hapja e qendrës u shoqërua edhe me protesta nga qytetarë dhe aktivistë që kundërshtojnë vendndodhjen dhe kushtet e pritjes për azilkërkuesit.

Një aleancë e gjerë parlamentare në Zvicër ka nisur fushatën në mbështetje të ligjit të ri për identitetin elektronik (e-ID), i cili do t’i nënshtrohet votimit popullor më 28 shtator 2025. Projektligji parashikon krijimin e një identiteti dixhital tërësisht në pronësi dhe nën administrimin e shtetit, pas refuzimit të një versioni të mëparshëm privat në vitin 2021.

Sipas mbështetësve të tij, ky sistem i ri do të ofrojë një infrastrukturë të sigurt dhe moderne, duke mundësuar përdorim të thjeshtë dhe universal për shërbime qeveritare. Të dhënat do të ruhen në mënyrë të decentralizuar në pajisjet mobile të përdoruesve dhe jo në një bazë të dhënash qendrore shtetërore. Përdorimi i e-ID-së do të jetë falas dhe vullnetar.

Zyrtarë nga të gjitha partitë politike kanë theksuar rëndësinë kombëtare të projektit dhe përfitimet për qytetarët, bizneset dhe administratën publike si përmirësimi i proceseve dixhitale, reduktimi i burokracisë dhe forcimi i konkurrencës, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, disa parti dhe grupe kundërshtare, përfshirë UDF-në, të rinjtë e UDC-së, Miqtë e Kushtetutës dhe grupe të tjera, kanë ngritur shqetësime për mbikëqyrje dixhitale dhe ndikimin e korporatave private në infrastrukturën teknologjike, duke theksuar se kontrolli shtetëror mund të jetë i rremë.

Komiteti kundër ligjit ka dorëzuar mbi 60 000 firma për të kërkuar referendum, çka tregon ndasi të qarta brenda opinionit publik.

Zvicra renditet edhe një herë si vendi më i pasur në botë, por a do të thotë kjo se çdo banor është një milioner, siç sugjeron studimi?

Ky është rezultati i Raportit Global të Pasurisë së UBS të publikuar më 18 qershor.

Zvicra e fitoi këtë titull, përsëri, bazuar në mesataren e pasurisë për të rritur, e cila, sipas raportit, është 687,166 USD, pra 563,900 franga zvicerane.

Ju mund të tundni kokën me mosbesim pikërisht tani, duke menduar se kjo nuk është një shifër realiste ose një paraqitje e saktë e pasurive që ka çdo person që jeton në Zvicër.

A do të thotë kjo se studimi i ka gabuar të gjitha?

Po dhe jo.

Si të gjitha studimet, sondazhet dhe renditjet, Raporti Global i Pasurisë së UBS bazohet në disa kritere, duke përjashtuar të gjithë të tjerët.

Për shembull, nuk shikonte popullsinë në përgjithësi, por numrin e milionerëve në çdo vend.

Zvicra ka numrin më të madh të milionerëve (dhe multimilionerëve si dhe miliarderëve) në raport me popullsinë e përgjithshme – 12.7 për qind, transmeton albinfo.ch.

Kjo do të thotë, logjikisht, se 87.3 për qind e banorëve të rritur të vendit nuk janë milionerë, por studimi mori pasurinë e përgjithshme të pakicës dhe e ndau atë me numrin e njerëzve që jetojnë në Zvicër, duke marrë afro 564,000 franga që ka teorikisht çdo person në vend.

(E meta e dukshme në këtë qasje është se vendi i dytë më i pasur në studimin e UBS është Shtetet e Bashkuara, me asete për frymë prej 620,600 USD. Ky është një numër krejtësisht joreal, duke pasur parasysh pabarazinë e madhe të të ardhurave dhe pasurisë në SHBA).

Nëse e merrni rezultatin e studimit në vlerën e tij nominale, mund të supozoni se të gjithë në Zvicër janë të pasur dhe nuk ka fare njerëz të varfër këtu.

Kjo është larg së vërtetës.

Sipas Zyrës Federale të Statistikave (FSO), 8 për qind e njerëzve në Zvicër jetonin nën kufirin zyrtar të varfërisë në vitin 2023 – shifrat më të fundit të disponueshme deri më sot.

Kjo do të thotë 2,315 franga në muaj për një person të vetëm dhe 4,051 franga për dy të rritur që jetojnë me dy fëmijë, shkruan thelocal.

(Për të qenë të drejtë, njerëzit me të ardhura të ulëta marrin ndihmë nga qeveria në formën e sigurimeve shëndetësore dhe subvencioneve të strehimit, kështu që ata, në mënyrë rigoroze, nuk jetojnë vetëm nga pagat e tyre).

Pastaj është shtresa e mesme, të ardhurat e së cilës bien midis atyre me të ardhura të ulëta dhe të pasurve.

Në këtë kuptim, ky segment i popullsisë është…në një klasë më vete. Ata nuk janë as të varfër dhe as shumë të pasur, gjë që, duke pasur parasysh të gjitha gjërat, nuk është një vend i keq për të qenë.

Pothuajse 60 për qind (57.6 për qind për të qenë të saktë) të popullsisë me banim të përhershëm bie nën këtë kategori, sipas FSO.

Për të qenë pjesë e klasës së mesme në Zvicër (përsëri, sipas shifrave të FSO), ju duhet të keni të ardhura vjetore midis 47,640 dhe 102,000 franga nëse jeni një individ i vetëm; dhe midis 100,000 dhe 214,400 franga për një çift me dy fëmijë.

Së fundi, shumë të pasurit janë në skajin tjetër të spektrit.

Sa do t’ju duhet t’i përkisni këtij grupi shumë ekskluziv?

Për t’u numëruar në mesin e 1 përqindëshit më të pasur të njerëzve që jetojnë aktualisht në Zvicër, do t’ju nevojiten pak më pak se 6 milionë franga në asete – 5,915,493 franga për të qenë të saktë.

Le të jemi të vërtetë: Sa kushton të jetosh në Zvicër?

Nuk ka asnjë përgjigje të vetme që i përshtatet të gjithëve.

Në përgjithësi, qiratë, çmimet e pronave dhe sigurimi shëndetësor në veçanti janë mjaft të shtrenjta.

Kostoja aktuale e jetesës përcaktohet nga faktorë të ndryshëm, siç janë të ardhurat tuaja sigurisht, por edhe fuqia aktuale blerëse e pagës suaj në kantonin dhe komunën ku jetoni: sa shpenzoni për taksa, sigurime shëndetësore dhe të tjera, qira ose hipotekë dhe shpenzime të tjera fikse dhe të ndryshueshme.

Në mënyrë tipike, gjithçka është më e shtrenjtë në Cyrih Gjenevë dhe qytete të tjera të mëdha sesa në qytetet më të vogla dhe zonat rurale.

Këta artikuj do t’ju japin një ide të mirë se sa kushton gjithçka dhe sa duhet të fitoni për të përballuar të gjitha këto:

Si përfundim:

Siç mund ta shihni, Zvicra nuk është me të vërtetë vendi më i pasur në botë, megjithëse ndoshta do ta ruajë këtë reputacion për shkak të sondazheve të bazuara në të dhëna selektive.

Megjithatë, banorët e Zvicrës nuk kanë arsye për t’u ankuar dhe, në fakt, shumë për të falënderuar në frontin financiar.

Kjo për shkak se “standardi i përgjithshëm i jetesës në Zvicër mbetet një nga më të lartët në Evropë,” tha FSO.

“Kjo do të thotë se pavarësisht niveleve të larta të çmimeve në Zvicër, gjendja financiare e popullsisë, pas zbritjes së shpenzimeve të detyrueshme, është më komode se ajo e vendeve fqinje dhe vendeve të Bashkimit Evropian.

Tre universitete zvicerane janë sërish në mesin e 100 më të mirëve në Evropë në një renditje vjetore. Megjithatë, universitetet zvicerane vazhdojnë të mbeten pak prapa në krahasimin ndërkombëtar.

Instituti Federal Zviceran i Teknologjisë ETH Cyrih doli edhe një herë si universiteti më i mirë në Evropën kontinentale, siç njoftoi të enjten kompania e analizave Quacquarelli Symonds (QS). Është në vendin e shtatë në renditjen globale.

Instituti Federal Zviceran i Teknologjisë i Lozanës (EPFL) në vendin e 22-të dhe Universiteti i Cyrihut (UZH) në vendin e 100-të, shkruan swissinfo. Të dy universitetet u përmirësuan në renditjen e vitit të kaluar: EPFL me katër vende dhe UZH me nëntë.

Alpinistët dhe universitetet e zbritura

Janë vlerësuar gjithsej dhjetë universitete zvicerane. Dy janë në të njëjtin pozicion si vitin e kaluar, tre janë rritur dhe pesë kanë rënë.

Përveç UZH dhe EPFL, në renditje është ngritur edhe Universiteti i Lozanës. Në vendin e 212-të, është 12 vende më lart se një vit më parë, transmeton albinfo.ch.

Universiteti i Gjenevës mbetet në vendin e 155-të. Universitetet e Bazelit (renditja 158), e Bernës (renditja 184) dhe e Friburgut (rradhitja 642) si dhe Università della Svizzera Italiana (renditja 473) dhe Universiteti i Shkencave të Aplikuara të Cyrihut (renditja 801-850) kanë rënë në renditje.

Rajoni anglo-saksone është dukshëm në krye

Renditja ndërkombëtare udhëhiqet nga Instituti i Teknologjisë i Massachusetts (MIT), i ndjekur nga Imperial College London dhe Universiteti i Oksfordit. Me përjashtim të ETH Cyrihut dhe Universitetit Kombëtar të Singaporit (vendi i 8-të), lista e 10 më të mirëve dominohet nga universitetet amerikane dhe britanike.

Me mbi 1,500 universitete të përfshira, renditja e këtij viti është më e madhja deri më tani, sipas QS.

Këshilltari Kombëtar i qendrës së djathtë Martin Candinas dëshiron të tarifojë më shumë përdoruesit e huaj të rrugës, ndërsa shoferët zviceranë duhet të përfitojnë nga karburanti më i lirë.

Pak çmime kanë qenë kaq konstante për një kohë kaq të gjatë sa ai i vinjetës së autostradës: për gati tre dekada, ngjitësi ka kushtuar 40 franga dhe propozimi i ministres së atëhershme të Transportit Doris Leuthard për të rritur çmimin në 100 franga u refuzua qartë në 2013.

Tani, këshilltari kombëtar i qendrës Martin Candinas po përpiqet një qasje të re: Vinjeta së shpejti do të kushtojë dy herë më shumë dhe në këmbim, qytetarët zviceranë do të paguajnë më pak për benzinë. Candinas shpreson që rritja e çmimit për vinjetën, të cilën shoferët e huaj gjithashtu duhet ta kalojnë nëpër Zvicër, do të gjenerojë të ardhura shtesë prej 400 milionë CHF në vit.

Si kompensim, propozimi propozon një ulje të njëhershme të taksës shtesë të vajit mineral. Politikani centrist parashikon një rënie të çmimit të benzinës dhe naftës me rreth 0.5 cent për litër. Candinas shpreson që vinjetat më të shtrenjta mund të zvogëlojnë gjithashtu trafikun tranzit: Ideja është që dyfishimi i kostove do të rezultonte në më pak turistë që udhëtonin në jug përmes tuneleve Gotthard dhe San Bernardino, transmeton albinfo.ch.

Candinas argumenton se propozimi është vetëm i drejtë: “Për vendasit, zgjidhja është neutrale ndaj kostos. Turistët e huaj, nga ana tjetër, paguajnë më shumë në tarifën tonë të rrugës ndërsa kalojnë. ” Propozimi i tij duket gjithashtu të jetë më popullor, të paktën në Bernë, sesa rritja e çmimit që u refuzua në 2013: Siç raporton Blick, propozimi i Candinas (Partia Social Demokratike e Partisë Social Demokrate) u nënshkrua gjithashtu nga përfaqësuesi i Partisë Social Demokratike të PS-së, Partia Social Demokrate e Partisë Socialdemokrate. (SVP), të Gjelbrit dhe Liberalëve.