Një nga sektorët më fitimprurës dhe prestigjiozë të ekonomisë zvicerane, industria farmaceutike, po përballet me tronditje pas paralajmërimeve të ish-presidentit amerikan Donald Trump për tarifa deri në 250% mbi produktet farmaceutike. Lëvizja ka nxitur gjigantët Roche dhe Novartis të planifikojnë investime miliardëshe për zgjerimin e prodhimit në SHBA, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Sipas gazetës NZZ, Novartis synon që në të ardhmen të prodhojë tërësisht në SHBA të gjitha barnat e saj kryesore, ndërsa Roche ka shpallur në maj një investim prej 50 miliardë dollarësh në këtë vend. Megjithatë, ekonomisti i shëndetësisë Heinz Locher thekson se këto plane mund të jenë përgatitur prej kohësh, pasi investime të tilla kërkojnë vite për realizim.

Industria farmaceutike punëson rreth 50 mijë persona në Zvicër, prej të cilëve 10 mijë në sektorin e prodhimit. Novartis dhe Roche kanë deklaruar se aktivitetet e tyre të reja në SHBA nuk do të kenë ndikim në tregun e punës në Zvicër, por Locher paralajmëron se pasojat për vendin mund të jenë të konsiderueshme dhe të prekin edhe rajone të BE-së.

Ekspertë të tjerë, si Felix Schneuwly nga Comparis, paralajmërojnë për rrezikun që kompanitë më të vogla farmaceutike dhe të teknologjisë mjekësore mund të humbasin vende pune për shkak të tarifave. Nga ana tjetër, ekonomisti Reiner Eichenberger dhe disa analistë shohin mundësi që kërkimi dhe zhvillimi të mbeten në Zvicër, ndërsa prodhimi të zhvendoset në SHBA për të shmangur tarifat.

Përfaqësues politikë, si Olivier Feller (FDP) dhe Leo Müller (Partia e Qendrës), bëjnë thirrje për strategji industriale dhe negociata me Uashingtonin për të mbrojtur vendet e punës dhe të ardhurat tatimore. Ata theksojnë nevojën për masa të reja fiskale dhe diversifikim të tregjeve të shitjes nga ana e kompanive, transmeton albinfo.ch.

Zvicra po përgatitet për një valë të nxehtit këtë javë, me temperatura që të martën në Gjenevë do të shkojnë deri në 37 gradë Celsius. Sipas MeteoNews, fillimi i javës do të karakterizohet nga mot me diell dhe pak re kumulus, me temperaturat e mëngjesit mes 17 dhe 19 gradë, shkruan “20 Minuten”, transmeton albinfo.ch.

Qeveria federale ka lëshuar paralajmërim të nivelit 3 për rrezik të konsiderueshëm shëndetësor nga nxehtësia, i cili mbetet në fuqi deri të mërkurën në mbrëmje dhe vlen për zonat nën 800 metra mbi nivelin e detit. Autoritetet paralajmërojnë qytetarët të shmangin ekspozimin e gjatë në diell dhe të qëndrojnë të hidratuar.

Në perëndim të vendit, liqenet do të ofrojnë një lehtësim të lehtë nga vapa, me temperaturat e ujit mes 22 dhe 24 gradë Celsius. Ndërkohë, rreziku i zjarreve në pyje mbetet i lartë, transmeton albinfo.ch.

Trafiku drejt veriut nga jugu i Zvicrës u përball me bllokime të gjata të dielën pasdite, pikërisht në fundin e pushimeve verore, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Sipas të dhënave të Touring Club Switzerland (TCS), në Portalin Jugor të Tunelit Gotthard, midis Giornico dhe Airolo TI, u krijua një kolonë 12 kilometra e gjatë, me kohë pritjeje deri në dy orë.

Edhe rruga alternative e rekomanduar, përmes autostradës A13 dhe Tunelit San Bernardino, ishte e mbingarkuar. Midis Rothenbrunnen dhe Reichenau, trafiku drejt Chur qëndroi në vend, duke shtuar rreth 20 minuta në udhëtim, ndërsa në Bellinzona u regjistrua një vonesë prej 15 minutash. Pas Tunelit San Bernardino, trafiku vazhdoi të ishte i rënduar.

Në anën tjetër të Tunelit Gotthard, përpara Portalit Verior, u formua një kolonë prej tre kilometrash, me kohë pritjeje rreth 30 minuta, transmeton albinfo.ch.

Sipas një hetimi të fundit nga Mediapart, në ujin e markave franceze të Nestlé, Contrex dhe Hépar, janë zbuluar nivele “të papërfytyrueshme” të mikroplastikave. Kjo sipas prokurorit që ndjek hetimet paraprake mbi rastin e ndotjes ilegale të mbetjeve në Vosges.

Nestlé Waters ka reaguar duke thënë për AFP-në se “të gjitha analizat e kryera nga laboratorë të akredituar për mikroplastika heqin poshtë praninë e ndotjes nga mikroplastikat në burimet tona. Të gjitha ujërat tona janë të sigurta për konsum.”, transmeton albinfo.ch.

Nestlé Waters po ndiqet penalisht për ruajtjen e mbetjeve dhe menaxhimin e katër vendgrumbullimeve ilegale në Contrexéville, They-sous-Montfort, Saint-Ouen-Les-Parey dhe Crainvilliers, me një volum total prej 473,700 metra kub, ekuivalente me 126 pishina olimpike.

Gjyqi, i cili u vendos pas një hetimi nga njësia rajonale e mjedisit pranë prokurorisë publike të Nancy-së, do të zhvillohet nga 24 në 28 nëntor.

Efektet e dëmshme mbi shëndetin, faunën dhe florën

Nestlé akuzohet se ka lejuar që, përreth këtyre vendgrumbullimeve të derdhen në ujërat sipërfaqësore dhe nëntokësore “grimca mikroplastikash” në përqendrime që “bëjnë të pamundur jetën e çdo forme të jetës ujore dhe shkaktojnë efekte të dëmshme mbi shëndetin, florën dhe faunën.”

Mediapart, së bashku me Le Monde dhe Radio France, kanë zbuluar se këto grumbullime plastike janë burimi i nivelit të lartë të mikroplastikave të gjetura në burimet e ujit të markave Contrex dhe Hépar.

Hetimet bazohen veçanërisht në analizat e Zyrës Franceze për Biodiversitetin dhe Zyrës Qendrore për Luftën kundër Ndotjes Mjedisore dhe Shëndetit Publik.

Prokurori që udhëheq hetimin tha për Mediapart se “një analizë numerike tregon se përqindjet janë të papërfytyrueshme kur bëhet fjalë për futjen e mikroplastikave në tokën e Vosges nga Nestlé në vendet e deponive, në tokë dhe në ujërat e mëposhtëm,” duke paralajmëruar për “efektet e tyre të dëmshme mbi shëndetin e njeriut.”

Nivelet e zbuluara janë alarmante

Nivelet e mikroplastikave të zbuluara janë 515 grimca për litër në Contrex dhe 2096 grimca për litër në Hépar, që përkthehet në përqendrime 51,000 deri në 1.3 milion herë më të larta sesa ato të regjistruara në liqene, lumenj dhe përrenj sipas dy studimeve të bazuara nga hetuesit. Këto nivele janë edhe 5 deri në 2952 herë më të larta sesa mesatarja botërore e ujërave nëntokësore, sipas studimeve të tjera.

“Degradimi është i konsiderueshëm, pasi grimcat janë fragmentuar në mikro- dhe madje në nanoplastika, të ngulitura dhe të përhapura në tokë dhe në rrjetet e ujërave nëntokësore, duke bërë të pamundur ndotjen,” shtojnë hetuesit.

Nestlé mohon ndotjen

Kontaktuar nga Mediapart, Nestlé Waters deklaroi se “sipas analizave mjedisore të ndara me autoritetet, nuk është vërtetuar ndonjë ndotje.”

Sipas kompanisë, deponitë e përmendura datojnë nga vitet 1960, para se kompania të ishte pronare e këtyre tokave të ndotura.

Grupi tha për AFP-në se nuk do të komentojë mbi procedurat në zhvillim, por se “më shumë se gjysma e vendeve janë pastruar.” “Po presim rekomandimet e autoriteteve për masat e remediimit që duhet të ndërmerren në vendet e mbetura me profil më kompleks,” shtuan ata.