Nëse do të votonit sot, iniciativa popullore e UDC-së “Jo një Zvicre prej 10 milionësh! (Iniciativa për Qëndrueshmëri)”, ndoshta do të pranohej. Kjo thuhet në një sondazh të 20 Minuten/Tamedia të botuar sot nga Le Matin Dimanche dhe SonntagsZeitung, sipas të cilit 48% e zviceranëve janë pro ose më saktë në favor të tekstit.

Kundërshtarët arrijnë një përqindje prej 41%, ndërsa 11% e mbetur deklarohen të pavendosur, përcjell albinfo.ch.

Dallimet janë për shkak të përkatësisë politike, aq sa 88% e simpatizantëve të UDC-së e miratojnë tekstin, ndërsa ata të majtë e refuzojnë atë në masë. Votuesit e PLR-së dhe Qendrës janë shumë të ndarë.

Iniciativa synon të kufizojë popullsinë në 10 milionë deri në vitin 2050. Ajo kërkon veprime nga 9.5 milionë banorë dhe mund të çojë në përfundimin e marrëveshjeve ndërkombëtare, në veçanti asaj për lëvizjen e lirë, e cila shqetëson qarqet ekonomike dhe shumicën parlamentare. Këshilli Kombëtar ka rekomanduar tashmë që ajo të refuzohet.

Sipas Byrosë Federale të Statistikave (FST), Zvicra mund të arrijë 10 milionë banorë në vitin 2040 dhe 10.5 milionë në vitin 2055, me rritje tërësisht për shkak të imigracionit që fillon në vitin 2035. Pa imigracionin, popullsia do të ulej në mënyrë drastike.

Anketa u krye midis 27 dhe 30 nëntorit duke intervistuar 10,917 persona, në bashkëpunim me institutin LeeWas. Marzhi i gabimit është 2.8 pikë përqindjeje.

Çfarë ndikimi do të kenë traktatet e BE-së mbi imigracionin në Zvicër dhe si qeveria zvicerane i integron shtetasit e huaj më mirë se shumica e kombeve, janë ndër lajmet që “përmblodhën”, këtë javë në Zvicër.

Ndikimi i vërtetë i traktateve të BE-së mbi imigracionin në Zvicër

Siç kanë raportuar media të ndryshme zvicerane, sipas kushteve të traktatit të ri të BE-së, qindra mijëra shtetas evropianë mund të jenë të kualifikuar për qëndrim të përhershëm dhe ndihmë sociale, pa asnjë kusht.

Por a është kjo vërtet e vërtetë?

Sipas ekspertëve, numrat e raportuar – përkatësisht 570,000 ose 690,000 emigrantë, varësisht nga burimet – janë marrë plotësisht jashtë kontekstit.

Gjithashtu, pasojat e cituara të më shumë të huajve që marrin papritur të drejta qëndrimi ose përfitime sociale, janë tepër të ekzagjeruara, thonë ekspertët.

Zvicra integron shtetasit e huaj më mirë se shumica e kombeve

Në krahasim ndërkombëtar, shtetasit e huaj në Zvicër “kanë një nivel të mirë arsimimi, një shkallë shumë të lartë punësimi dhe përpiqen aktivisht të mësojnë një gjuhë kombëtare”, zbulon një raport i ri.

Ai zbuloi se shumica e emigrantëve nga Bashkimi Evropian kanë një diplomë terciare (arsimi të lartë) – një përqindje më e madhe se në shumicën e vendeve të krahasueshme.

Për njerëzit nga vendet jo-anëtare të BE-së, përqindja e kualifikimeve të arsimit të lartë është gjithashtu e lartë sipas standardeve ndërkombëtare, duke arritur në 35 përqind, raporton thelocal, shkruan albinfo.ch.

Më pak komuna të Cyrihut kryejnë intervista me kandidatët për natyralizim

Shifrat e reja kantonale tregojnë se komunat e Cyrihut po mbështeten gjithnjë e më pak në intervistat personale me aplikantët si pjesë e procedurës së shtetësisë zvicerane.

Në vend të kësaj, ata preferojnë të vlerësojnë nivelin e integrimit të kandidatit përmes letrave motivuese që aplikantët duhet të dorëzojnë dhe të cilat ofrojnë një pamje të arsyeve të personit për të kërkuar shtetësi zvicerane, si dhe përfshirjen e tyre në punët e komunitetit të tyre lokal.

Si do të duket tregu zviceran i punësimit në vitin 2026?

Pas pushimeve të shumta nga kompanitë dhe organizatat zvicerane gjatë gjithë vitit 2025 – dhe disa që priten edhe vitin e ardhshëm – a do të rikuperohet tregu i punës i vendit në vitin 2026?

Ekonomistët dhe rekrutuesit e punës ofrojnë një perspektivë pozitive.

Për shembull, sipas Institutit Ekonomik KOF, “pavarësisht rritjes së papunësisë [në vitin 2025], treguesit kryesorë vazhdojnë të tregojnë një treg të fortë pune”.

Ekspertët në Economiesuisse, organizata ombrellë për sektorin zviceran të biznesit, thonë gjithashtu se perspektiva e dobët ekonomike nuk duhet të ketë një ndikim shumë të madh në tregun zviceran të punës.

Partia e krahut të djathtë kërkon të heqë të drejtën e votës për të huajt në Gjenevë

Dega në Gjenevë e Partisë Popullore Zvicerane (SVP) e së djathtës ekstreme tha se do të nisë një iniciativë për të hequr të drejtën e të huajve për të votuar në referendumet dhe zgjedhjet komunale.

Shtetasve të huaj në Gjenevë u është lejuar të votojnë në nivel komunal që nga viti 2005, por SVP argumenton se e drejta për të votuar – dhe, akoma më shumë, e drejta për të kandiduar në zgjedhje – nuk duhet në asnjë mënyrë t’i paraprijë natyralizimit, por “të përbëjë kulmin e një procesi të suksesshëm integrimi”.

“Përndryshe, njerëzit nuk janë mjaftueshëm të informuar rreth sistemit politik zviceran dhe mund të mos e përdorin saktë fletën e votimit.”

Instalimi i skanerëve në pikat e kontrollit shkakton kaos në aeroportin e Cyrihut

Aktualisht, 24 skanerë të rinj CT po instalohen në aeroportin e Cyrihut, duke shkaktuar pritje të gjata në pikat e kontrollit të sigurisë, veçanërisht gjatë orëve të pikut të udhëtimit.

Sipas menaxhmentit të aeroportit, 30 përqind e kapacitetit të kontrollit aktualisht nuk është i disponueshëm, që do të thotë se pasagjerët janë të mbingarkuar në më pak pika kontrolli.

Nuk është caktuar asnjë datë për përfundimin e punimeve, por ndoshta nuk do të jetë para mesit të dhjetorit, të paktën.

Për shumë zviceranë, pema e Krishtlindjeve është pjesë e traditës së Krishtlindjeve. Sipas Shoqatës së Pronarëve të Pyjeve, rreth 1.7 milion pemë Krishtlindjesh shiten çdo vit. Bredhi Nordmann është padyshim më i popullarizuari.

Kur blejnë një pemë Krishtlindjesh, dy të tretat e të gjithë zviceranëve zgjedhin një bredh Nordmann, tha Benno Schmid, kreu i komunikimit në Shoqatën e Pronarëve të Pyjeve Zvicerane, për Agjencinë Zvicerane të Lajmeve Keystone-SDA. Bredhi dhe bredhi blu janë gjithashtu të popullarizuar, shkroi shoqata në një njoftim për shtyp në fillim të dhjetorit, transmeton albinfo.ch.

Derisa të shiten, pemët kalojnë rreth dhjetë vjet në plantacionet e pemëve të Krishtlindjeve. Atje, ato kultivohen nën kujdes profesional në pemë të holla dhe me forma të bukura, tha shoqata e pronarëve të pyjeve. Farat e duhura janë të nevojshme për këtë. Ndërsa farat e bredhit dhe bredhit blu vijnë nga Zvicra, ato të bredhit Nordmann shpesh importohen nga Kaukazi. Pavarësisht nga origjina e farërave, pemët nga IG Suisse Christbaum, organizata ombrellë e prodhuesve zviceranë të pemëve të Krishtlindjeve, etiketohen me një vulë zvicerane cilësie nëse përmbushin standardet e cilësisë dhe mjedisit të shoqatës.

Orari i ri i trenave të Zvicrës për vitin 2026 hyn në fuqi më 14 dhjetor. Nga kjo ditë e tutje, autobusët dhe tramvajet do të funksionojnë gjithashtu me një orar të ri, me kompanitë e transportit publik që modifikojnë/zgjerojnë rrjetin e tyre të itinerareve.

Sa i përket rrjetit hekurudhor, do të ketë disa ndryshime në itineraret vendase dhe ndërkombëtare që mund t’i gjeni në lidhjet më poshtë.

Po qytetet kryesore zvicerane?

Le të fillojmë me Cyrihun (VBZ)

Linjat e tramvajit 2, 4, 5, 8, 11, 15 dhe 17 do të operojnë në itinerare të reja.

Ka gjithashtu ndryshime në linjat e autobusëve 35, 78 dhe 89.

Në më shumë detaje, linja e autobusit 89 do të shkojë në Unterengstringen, 78 në Heizenholz dhe 35 (e cila tani funksionon si 45) në Werdhölzli.

“Falë një shkëmbimi të zgjuar të seksioneve individuale të itinerareve, linjat 89, 78 dhe 35 do të ofrojnë lidhje më tërheqëse se më parë”, tha VBZ.

Sa i përket tramvajeve, 10 nga gjithsej 14 linja do të operojnë pjesërisht në itinerare të ndryshme ose do të zëvendësohen nga të ashtuquajturat linja ndërtimi.

Gjenevë (TPG)

Disa linja do të përfitojnë nga shërbimi i shtuar.

Për linjën e autobusëve 8, e cila lidh Gjenevën me Veyrier, frekuencat do të dyfishohen të dielave nga maji deri në shtator për të lehtësuar ekskursionet në malin Salève.

Linja 38 do të zgjatet gjithashtu në fundjavë nga Place Favre në qendrën sportive Sous-Moulin për akses më të lehtë.

“Linja e plazhit” (numri 29) do të rilançohet pas një viti të parë prove në vitin 2025. Këtë herë, autobusët e saj do të funksionojnë çdo ditë të javës gjatë pushimeve shkollore verore, me shërbim të përmirësuar dhe rregullime të itinerarit.

Sa i përket linjës 7, ajo do të zgjerohet përtej Bout-du-Monde, duke kaluar pranë qendrës sportive Vessy. Gjithashtu do të shërbejë, 24/7, edhe rrethin Grands Esserts në Veyrier.

Megjithatë, përdoruesit e linjës 23 do të ndihen të pakënaqur. Kjo për shkak se punimet e ndërtimit të tramvajit në objektin e parkimit dhe udhëtimit P+R 47 po e detyrojnë TPG-në të ndërpresë autobusët në aeroport. Por autobusi 28 do të zgjerohet deri në Grand-Saconnex, ndalesën Tunnel Routier.

Së fundmi, TPG do të vazhdojë elektrifikimin e flotës së saj. Autobusët elektrikë do të futen gradualisht në linjat 5 dhe 10 gjatë gjithë vitit. Provat fillestare janë planifikuar në linjën 23 gjatë tremujorit të parë të vitit 2026.

Bazel (BVB)

Ndër ndryshimet në vitin 2026, linja 48 tani do të funksionojë çdo 7.5 minuta nga e hëna në të premte dhe gjithashtu gjatë gjithë ditës të dielave dhe festave zyrtare.

Gjithashtu do të zgjerohet deri në stacionin e trenit St. Johann gjatë orëve të pikut të mëngjesit dhe të mbrëmjes. Zona e Bachgraben do të lidhet gjithashtu me rajonin Leimental, konkretisht Oberwil dhe Therwil, me anë të linjës së re të autobusëve 49, shkruan thelocal, transmeton albinfo.ch.

Linja 31 tani do të funksionojë vetëm midis Otto Wenk-Platz dhe Claraplatz.

Gjithashtu, lidhja e mëparshme midis linjës 38 dhe 48 do të ndërpritet, dhe linja 38 tani do të zgjerohet deri në Varrezat Allschwil.

Për më tepër, gjatë orëve të pikut, linja e autobusëve 42 midis stacionit të trenit SBB dhe selisë qendrore të Roche tani do të funksionojë çdo 7.5 minuta. Megjithatë, autobusi nuk do të ndalet më në stacionin Habermatten në Riehen.

Ka edhe një ndryshim tjetër për Riehen: Linja 2 e tramvajit do të shkojë gjithmonë deri në Fondacionin Beyeler gjatë orëve të pikut.

Megjithatë, në mbrëmje, linja 2 do të funksionojë vetëm për në Riehen deri në orën 7 të mbrëmjes.

Dhe linja e autobusit 50 për në EuroAirport do të funksionojë çdo 7.5 minuta gjatë fundjavave gjatë pushimeve të pranverës, verës dhe vjeshtës.

Në kantonin e Gjenevës, sistemi i ndihmës sociale për të rinjtë e rritur po vihet nën lupë. Sipas një raporti të publikuar të enjten nga Kontrolli i Llogarive, modeli aktual i mbështetjes që ofron Hospice Général është i komplikuar dhe i fragmentuar, duke krijuar një “vakum institucional” që e pengon përfshirjen e të rinjve të moshës 18 deri në 25 vjeç.

Fabien Mangilli, magjistrati që drejtoi vlerësimin, theksoi se rritja e shpejtë e numrit të përfituesve gjatë dekadës së fundit ishte një nga arsyet kryesore për nisjen e hetimit. Nga viti 2015 deri në vitin 2024, numri i të rinjve në ndihmë sociale është rritur nga 2,189 në 3,289.

Fragmentim institucional dhe mungesë koordinimi

Raporti vë në dukje prezencën e një numri të madh aktorësh që punojnë në mënyrë të pavarur, pa koordinim të qëndrueshëm mes tyre. Ky fragmentim bën që të rinjtë të “endetin” nga një shërbim te tjetri, duke penguar krijimin e një marrëdhënieje të qëndrueshme besimi me punonjësit socialë.

Për më tepër, punonjësit socialë në Gjenevë përballen me një ngarkesë të tepruar rastesh: rreth 100 dosje për person, dukshëm mbi rekomandimin kombëtar zviceran prej 40 deri në 60 rastesh. Sipas raportit, kjo i kufizon ndjeshëm mundësitë për mbështetje cilësore dhe bashkëpunim profesional.

Propozimi: një model i unifikuar “case management”

Për të përmirësuar situatën, Kontrolli i Llogarive rekomandon adoptimin e një modeli të ngjashëm me atë që përdoret për mbështetjen e migrantëve, ku çdo i ri ka një këshilltar të vetëm përgjegjës. Hospice Général ka njoftuar se po punon në një riorganizim të brendshëm dhe synon të forcojë programin “Point Jeune”, i cili aktualisht ka 115 punonjës.

Hapësira të papërshtatshme dhe mungesë monitorimi

Raporti kritikon gjithashtu hapësirat e Glacis-de-Rive, ku ofrohen shërbime për të rinjtë, duke i cilësuar ato të papërshtatshme — përfshirë faktin që qendra e informacionit ndodhet në bodrum. Kontrolli i Llogarive sugjeron kërkimin e një vendndodhjeje më të përshtatshme dhe më mikpritëse, që do të mundësonte edhe bashkëvendosjen e strukturave të ndryshme që punojnë me moshën 18–25 vjeç. Hospice Général ka nisur tashmë kërkimet.

Përveç kësaj, masat e integrimit të ofruara nga ofrues të jashtëm — të cilat kushtojnë rreth 3.5 milionë franga në vit — nuk monitorohen në mënyrë sistematike. Mungesa e kontrollit e bën të vështirë vlerësimin e efikasitetit të tyre, dhe aktualisht nuk ekziston as një listë pritjeje e centralizuar.

Rekomandimet e pranuara, zbatimi pritet në 2026

Në përfundim, Kontrolli i Llogarive paraqiti pesë rekomandime, të cilat u pranuan të gjitha nga Hospice Général. Drejtori i përgjithshëm i institucionit, Christophe Girod, pranoi se kujdesi ndaj të rinjve është “i fragmentuar” dhe kërkon përmirësim të menjëhershëm. Zbatimi i rekomandimeve pritet të nisë deri në qershor të vitit 2026.

Hetimi i Kontrollit të Llogarive zgjati rreth nëntë muaj dhe përfshiu rreth dyzet intervista me punonjës socialë, si dhe vëzhgime në takime mes profesionistëve dhe të rinjve përfitues të ndihmës sociale.