Bujqësia kosovare po sfidohet nga importi

Importi i produkteve bujqësore nga shtetet e rajonit dhe ato të BE-së, po e pengon zhvillimin e bujqësisë kosovare

Foto Ilustrim

Me shumë se gjysma e popullsisë kosovare jeton në zonat rurale, ndërsa shumica e produkteve bujqësore importohet nga vendet e Bashkimit Evropian. Kjo nënkupton se bujqësia, edhe pse cilësohet si sektori kryesor i zhvillimit ekonomik të Kosovës, ka mbetur e pazhvilluar krahasuar me vendet e rajonit.

Investimet në këtë sektor viteve të fundit kanë shënuar rritje, e po ashtu edhe prodhimet vendore. Por në shumicën e raste, importi nga vendet tjera po e mbyt prodhuesin vendor, i cili po ndihet i demotivuar.

“Agrovizion”, është njëra nga kompanitë në Kosovë, e cila merret me bujqësi. Kjo kompani që gjendet në komunën e Lipjanit dhe menaxhon 30 hektarë tokë bujqësore. Në tregun e Kosovës, kjo kompani është prezent me shumë prodhime bujqësore.

Rexhep Spahiu, pronar në këtë kompani, tregon për REL se barriera kryesore në këtë veprimtari është lejimi i importit të të gjitha produkteve nga vendet e rajonit.

“Së pari duhet të shiten prodhimet vendore e më pastaj, nëse nuk plotësohen kërkesat, duhet të importohen edhe nga jashtë, sepse popullata ka nevojë. Ne nuk mund të plasojmë prodhimet tona, për shkak të importit të madh që bëhet. Nëse qeveria nuk ndërmerr masa, atëherë nuk mund të zhvillohet bujqësia në këtë mënyrë”, thekson Spahiu.

Sipas tij, për zhvillimin e kësaj veprimtarie është ndihmuar nga institucionet qeveritare në Kosovë dhe Programi i Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID).

Profesori i politikave bujqësore në Fakultetin e Bujqësisë, Halim Gjergjizi kërkon nga autoritet kompetente që produktet e importuara t’i nënshtrohen kontrolleve të nevojshme.

“Nëse qeveria kontrollon produktet që hyjnë në tregun e Kosovës, atëherë shumica nga to, nuk do të gjenin vend në tregun e Kosovës. Por, meqë këto kontrolle mungojnë, ndonjëherë edhe në mënyrë të “vetëdijshme”, vetëm për të përmbushur kërkesat e tregut, fermerët kosovarë janë në një konkurrencë të “ ashpër “ dhe jo të drejtë, nga vendet e rajonit“, tha Gjergjizi.

Për zvogëlimin e importit dhe mundësinë e rritjes së eksportit të produkteve bujqësore, ditë më parë, ministri i Bujqësisë në Qeverinë e Kosovës, Memli Krasniqi, ka thënë se me fillimin e zbatimit të Marrëveshjes së Stabilizim Asocimit për herë të parë mbi 2500 produkte bujqësore nga Kosova nuk do të kenë barriera tarifore në tregun e Bashkimit Evropian.

Autoritetet qeveritare, ndërkaq vazhdimisht kanë pohuar mbështetje në forma të ndryshme për agrobizneset në Kosovë.

Por, profesori Halim Gjergjizi, thekson se sektori i bujqësisë nuk mbështetet vetëm më subvencione, ai shpreh shqetësimin, për lejimin e zvogëlimit të sipërfaqes se tokës se klasit të parë.

“Ka deklarime, por mbështetje faktike dhe funksionale nga qeveria nuk ka ende. Pra, janë subvencione të pjesshme, por bujqësia nuk mbështetet vetëm me subvencione. Pra, bujqësia ka nevojë për një mbështetje, prej politikave tatimore, politikave fiskale dhe arsimimit të vazhdueshëm për zhvillim”, konsideron ai.

Ndryshe në Qeverinë e Kosovës thonë se ka të arritura në këtë sektor, madje vitin e kaluar, përmes bujqësisë, është thënë se janë punësuar 2.500 veta, kurse gjatë këtij viti priten të punësohen rreth 3.000 persona. Bujqësia aktualisht shihet si sektori kryesor për zhvillimin ekonomik të vendit.