Lajme
Studimi: Akullnajat alpine do të humbasin 34-50% të vëllimit deri në vitin 2050
Një studim franko-zviceran parashikon se vëllimi i akullit në akullnajat e Evropës do të tkurret me 34-50% deri në vitin 2050 për shkak të krizës klimatike.
Në skenarin më optimist – ku temperaturat globale ndaluan së rrituri në vitin 2022 – të paktën 34% e akullit në Alpet Evropiane do të zhduket ende deri në vitin 2050 për shkak të një fenomeni inercie, sipas një modeli të ri kompjuterik të zhvilluar nga shkencëtarët nga Universiteti i Lozanës. UNIL në bashkëpunim me Universitetin e Grenoble, dy institutet federale të teknologjisë (EPFL dhe ETH Zurich) dhe Universitetin e Cyrihut, transmeton albinfo.ch.
Realiteti ka të ngjarë të jetë i ndryshëm, megjithatë, pasi emetimet e gazit serrë vazhdojnë të rriten globalisht, tha UNIL në një deklaratë për shtyp të premten.
Projeksioni i dytë, më realist tregon se nëse trendi i shkrirjes së 20 viteve të fundit vazhdon, pothuajse gjysma (46%) e vëllimit të akullit në Alpe do të jetë zhdukur deri në vitin 2050. Kjo mund të rritet në 65%, nëse bazohet në të dhëna vetëm nga dhjetë vitet e fundit, sipas swissinfo.
Ndryshe nga modelet tradicionale shkencore, të cilat përgjithësisht projektojnë vlerësime për fundin e shekullit, ky studim i ri propozon një këndvështrim afatshkurtër.
“Të dhënat e përdorura për të ndërtuar skenarët ndalojnë në vitin 2022, vit i cili u pasua nga një verë jashtëzakonisht e nxehtë. Prandaj ka të ngjarë që situata të jetë edhe më e keqe se ajo që ne paraqesim”, thotë Samuel Cook, një studiues i UNIL dhe autori i parë i studimit.
Sipas studimeve të mëparshme, si ato të Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC), akullnajat evropiane mund të humbasin midis 80-90% të vëllimit të tyre deri në vitin 2100. Modelimi nga ETH Cyrih dhe Instituti Federal Zviceran për Kërkimet e Pyjeve, Borës dhe Peizazhit (WSL), botuar në 2019, llogariti gjithashtu një humbje prej 50% të akullit deri në vitin 2050.
Shkencëtarët përdorën grupe të dhënash të të mësuarit të thellë për të trajnuar modelin e tyre krahas të dhënave aktuale klimatike dhe glaciologjike. “Ky hap thelbësor, më parë i komplikuar dhe intensiv në burimet kompjuterike, tani bëhet më i saktë dhe më efikas,” tha Guillaume Jouvet, bashkëautor i studimit.
Të tjera nga Lajme
E-Diaspora
-
“Parabolat e jetës dhe artit”, një pasqyrë reale e krijimtarisë së Mal Myrtajt Është promovuar libri “Parabolat e jetës dhe artit” me autor Arsim Kajtazin që i kushtohet veprës... -
Bern
Folklori muzikor, këngë e valle shqipe në klasat e Bernës -
Kandidati për kryebashkiak i Nju-Jorkut bën shqiponjën me duar -
Aksident i rëndë në Kanada, humb jetën mjeku dhe pedagogu shqiptar -
Shtyhet Samiti i katërt i Diasporës
Jeta në Austri
-
Nëntë në dhjetë familje austriake përballen me vështirësi në kostot e energjisë Studimi i EY: 90% e familjeve austriake përpiqen të kursejnë energji, 17% nuk mund t'i paguajnë... -
Austri: Debatohet zgjatja e limitit prej 200 eurosh për orët shtesë pa taksa -
Çmimet e shtëpive familjare në Austri rriten me 2.2% në fillim të vitit 2025 -
Kërkesat për azil në Austri bien me 32% në vitin 2025 -
Vjenë: 200 ankesa të paraqitura kundër supermarketeve për zbritje mashtruese










