Lajme
Si u bë Zvicra një vend me katër gjuhë?
Zvicra ka katër gjuhë zyrtare - gjermanisht, frëngjisht, italisht dhe romanisht. Por pse një vend kaq i vogël është bërë një komb shumëgjuhësh?

Nëse keni udhëtuar ndonjëherë në Amerikë, ka të ngjarë që njerëzit atje t’ju pyesin “A flisni zviceranisht”?
Dhe nëse flisni të paktën një nga gjuhët zyrtare, mund t’i përgjigjeni “po” dhe ta lini me kaq, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Megjithëse njerëzit në vendet e tjera mund të mos e dinë këtë, nuk ka diçka të tillë si një gjuhë “zvicerane”. Në Zvicër, 63 përqind e popullsisë flasin gjuhën zvicerane-gjermane, 23 përqind frëngjisht, 8 përqind italisht, më pak se 1 përqind romanisht.
“Shumëgjuhësia është një pjesë thelbësore e identitetit të Zvicrës”, thotë qeveria në faqen e saj të internetit, përcjell tutje albinfo.ch
Si është zhvilluar Zvicra në një komb me katër gjuhë?
Zvicra nuk ka qenë kurrë një komb etnikisht homogjen, me fise të ndryshme gjermanike, franga, burgundiane dhe lombardiane që jetojnë këtu gjatë gjithë historisë.
Gjatë gjithë kohës, kantonet zvicerane kanë gëzuar lirinë nën një qeveri të decentralizuar, duke bërë të mundur që të gjitha rajonet të ruajnë gjuhën e tyre.
Gjuhët e folura në secilin kanton varen kryesisht nga kufijtë gjeografikë të Zvicrës dhe ndikimi i vendeve më të afërta me to.
Ndërsa rajone të ndryshme të Zvicrës dhe vendeve fqinje u aneksuan dhe u përzien së bashku gjatë shekujve, identitetet gjuhësore u falsifikuan gjithashtu.
Ticino, më afër Italisë, është italishtfolëse, kantonet që kufizohen ose shtrihen në afërsi të Gjermanisë dhe Austrisë flasin gjermanisht (zvicerane), dhe ata në perëndim ngjitur me Francën flasin frëngjisht.
Disa kantone, si Fribourg, Valais dhe Bern janë gjermanisht / frëngjisht dygjuhësh.
Meqenëse Zvicra është kaq kompakte, ju mund të vozisni nga një rajon gjuhësor në tjetrin në më pak se gjysmë ore. Mënyra e vetme që do të dini që keni arritur në një zonë tjetër gjuhësore është me shenja në rrugë, përcjell tutje albinfo.ch.
Pse Zvicra nuk ka miratuar vetëm një gjuhë kombëtare?
Mund të themi se është sepse të kesh 8.7 milionë njerëz që flasin vetëm një gjuhë do të ishte shumë e thjeshtë.
Por përgjigja e vërtetë mund të jetë se askujt në Zvicër nuk i shqetëson të kesh katër rajone gjuhësore. Nëse do të ishin, ata do të kishin nisur një referendum për ta ndryshuar këtë, por kjo nuk ka ndodhur deri më sot.
Disa zviceranë flasin të paktën tre gjuhë kombëtare, dhe një numër i mirë flasin rrjedhshëm dy gjuhë. Anglishtja, edhe pse jo zyrtare, flitet gjithashtu gjerësisht, së bashku me gjuhët e tjera të cilat u bënë më të përhapura me dyndjen e emigrantëve.
A nuk është konfuze shumëgjuhësia?
Ndoshta për të huajt, por jo për njerëzit e lindur dhe rritur këtu.
Është vetëm një pjesë e jetës së tyre të përditshme.
Për ata që nuk janë mësuar me mënyrat zvicerane, megjithatë, të bësh mashtrim me katër gjuhë është një dhimbje koke e madhe, veçanërisht kur të gjitha duhet të përdoren në situata të caktuara – për komunikime zyrtare, për shembull, ose me para.
Gjithashtu, produktet e shitura në Zvicër zakonisht etiketohen në gjermanisht, frëngjisht dhe italisht.
E megjithatë, pavarësisht se janë “të mbushur” me kaq shumë gjuhë, rajone të ndryshme gjuhësore bashkëjetojnë me njëra-tjetrën pak a shumë në mënyrë paqësore (përveç tregimit të shakave për njëri-tjetrin).
Kjo do të dëshmojë vetëm se në fund të ditës, asgjë midis gjermanëve zviceranë, francezëve zviceranë dhe italianëve zviceranë nuk humbet në përkthim.
Të ngjashme
Të tjera nga Lajme
E-Diaspora
-
Halili+Partner Ingenieure nga Zvicra vlerësohet në Oman me vendin e dytë Pas një gare të fortë ndërkombëtare në kuadër të Konkursit të Dizajnit 2025 të Komunës së...
-
Kjo është gjendja në pikëkalimet kufitare me Kosovën
-
Dyseldorf: Ndahen mirënjohjet për nxënësit e mësimit plotësues të gjuhës shqipe
-
Liriona Morina, finaliste në mesin e avokatëve të rinj më të mirë të Evropës
-
Nxënësit shqiptarë nga Zvicra nisin Shkollen Verore “Jam Shqiptar”
Jeta në Austri
-
Austri: 27% e të rinjve me prejardhje migrante braktisin herët shkollimin Në Austri, më shumë se 100,000 të rinj kanë përfunduar shkollimin e detyrueshëm në maksimum dhe...
-
Gjermania do të ndjekë shembullin e Austrisë dhe do të deportojë sirianët e dënuar
-
Banka Qendrore e Austrisë instalon bankomate për të kapërcyer hendekun rural të parave të gatshme
-
Tragjedi në Festival: Vdes një 22-vjeçar pas një incidenti sigurie
-
Universitetet austriake duan rregulla më të rrepta për pranimin e studentëve të huaj