Si Cyrihu dëshiron ta bëjë më të lehtë natyralizimin

Votuesit në kantonin zviceran të Cyrihut do të shkojnë në qendrat e votimit për të vendosur se si duhet të duket natyralizimi në të ardhmen. Ja çfarë duhet të dini

Më 15 maj, votuesit në kantonin zviceran të Cyrihut do të thonë fjalën e tyre mbi ligjin e natyralizimit që do të zbatohet në kanton. Disa pyetje janë në fletëvotim, duke përfshirë tarifat e reduktuara për të rinjtë që ndjekin nënshtetësinë zvicerane, kohë më të gjata pritjeje për ata që janë dënuar për vepra penale dhe një zhvendosje drejt natyralizimit në internet, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.

Për të huajt që jetojnë në Cyrih dhe duan të marrin pasaportën e famshme të kuqe, ndoshta pyetja më e rëndësishme në fletëvotim është uniformizimi i kërkesave në bazë kantonale, në vend që t’i lejojë ato të ndryshojnë nga komuna në komunë, siç është rasti aktual.

Ja çfarë duhet të dini.

Të shënuara “Kërkesat themelore unike” për shtetësinë

Ndërsa kushdo që është natyralizuar me sukses do të marrë të njëjtën pasaportë të famshme të kuqe, pavarësisht se ku e bëjnë këtë, procesi aktual ndryshon në mënyrë dramatike në varësi të vendit ku e bëni. Procesi primar i natyralizimit zhvillohet në nivel komunal, që do të thotë se mund të ketë kërkesa të ndryshme nga komuna në komunë. Me 26 kantone, katër gjuhë zyrtare dhe traditë shekull pas shekulli, këto tradita dhe veçori kulturore kanë pasur mjaft kohë për t’u fermentuar dhe zhvilluar.

Siç e ka trajtuar The Local disa herë më parë, kjo përfshin një test njohurish për specifikat në komunën lokale që shpesh çon në pasoja absurde, ndërsa në disa vende fshatarët dhe fqinjët lokalë do të thonë nëse një person duhet të marrë nënshtetësinë, përcjell tutje albinfo.ch.

Njerëzit janë zhgënjyer për një sërë arsyesh, duke përfshirë që nuk u pëlqen shëtitjet, nuk dinë mjaftueshëm për kafshët lokale të kopshtit zoologjik, nuk dinë mjaftueshëm për djathin dhe thjesht nuk e meritojnë mjaftueshëm.

Duke njohur vështirësitë, qeveria zvicerane në vitin 2018 rishikoi Aktin e të Drejtave Civile, i cili përfshinte kërkesa bazë uniforme për shtetësinë.

Kantonet megjithatë ruajnë një shkallë fleksibiliteti kur bëhet fjalë për zbatimin e rregullave, kjo është arsyeja pse ato do të vihen në votim më 15 maj.

Test i njohurive bazë

Çdo proces natyralizimi përfshin një test të njohurive bazë. Testet kryhen në nivel komunal dhe ndryshojnë nga vendi në vend, duke bërë që transmetuesi kombëtar zviceran SRF të raportojë në vitin 2017 se Zvicra “ka aq procedura natyralizimi sa ka komuna”.

Cyrihu, kantoni më i populluar i Zvicrës, ka 162 komuna. Ndërsa mund të jetë një ekzagjerim i vogël të thuhet se ka 162 teste unike, pyetjet mund të ndryshojnë shumë.

Propozimi i 15 majit synon të standardizojë procesin duke vendosur një test të njohurive bazë për të gjithë kantonin. Testi do të përfshijë 350 pyetje rreth historisë, traditës, politikës dhe kulturës zvicerane, me fokus Cyrihun. Kushdo që merr testin do t’i jepen 50 pyetje në mënyrë të rastësishme dhe duhet t’i përgjigjet saktë të paktën 30 për të kaluar.

Cilat kërkesa të tjera janë për një votim më 15 maj?

Përveç sa më sipër, janë parashikuar edhe tre ndryshime të tjera si pjesë e rregullave të reja. Personat nën 18 vjeç do të përballen me rregulla më të rrepta për natyralizim nëse shpallen fajtorë për një krim.

Sipas propozimit, të miturit nuk do të mund të aplikojnë për natyralizim për dy vjet pas një krimi të lehtë (p.sh. vjedhje dyqanesh, lëndime të thjeshta trupore, dëmtime të pronës) ose për pesë vjet për krime të mëdha (p.sh. grabitje, vrasje, përdhunim).

Votimi do të vendosë gjithashtu bazat që proceset e natyralizimit të zhvillohen në internet. Një pjesë e vogël e kantoneve duke përfshirë Bernën dhe Vaud-in e bëjnë tashmë këtë, por asnjë sistem i tillë online nuk është krijuar në Cyrih.

Së fundi, ligji do të ulë edhe koston për të rinjtë për të aplikuar për shtetësi.

Çfarë ka gjasa të ndodhë?

Megjithëse sondazhet deri më tani kanë qenë minimale, ndryshimet kanë fituar mbështetje të gjerë në mesin e partive politike zvicerane. Të gjitha partitë kryesore politike zvicerane mbështesin ndryshimin, ku vetëm Partia Popullore Zvicerane (SVP) e krahut të djathtë kundërshtoi. Duke shkruar në shtypin zviceran, Diego Bonato i SVP-së sugjeroi se Cyrihu multikulturor duhet të ketë rregulla më të rrepta natyralizimi sesa pjesa tjetër e vendit dhe jo anasjelltas për të siguruar integrimin e duhur. “Sa më i lartë të jetë përqindja multikulturore e popullsisë, aq më shumë duhet t’i kushtoni vëmendje natyralizimit” Ndërsa SVP është partia politike më e madhe dhe më e popullarizuar në Zvicër, ajo ka ndikim relativisht më të ulët në Cyrih. Socialdemokratët, të cilët mbajnë kryesinë e bashkisë në qytet, janë në favor të propozimit dhe kundërshtojnë sugjerimet që ai nuk promovon integrimin. “Ligji i ri i shtetësisë është formuar nga ideja se natyralizimi i hershëm dhe i shpejtë promovon integrimin. Megjithatë, shtetësia duhet të jetë fundi i integrimit të suksesshëm, jo ​​fillimi”. “Të huajt që dëshirojnë të qëndrojnë përgjithmonë në vendin tonë dhe të bëhen pjesë e shoqërisë zvicerane, duhet që shoqëria t’i nënshtrohet (ende) një procesi integrues që zgjat disa vite.”

Kush mund të votojë?

Ashtu si burrat e Zvicrës që marrin deri në vitet 1970 për të vendosur nëse gratë duhet të marrin votën, është ndoshta një paradoks që fatet e të huajve do të vihen në votim pa kontributin e tyre.

Vetëm qytetarët zviceranë kanë të drejtën e votës në shumicën e rasteve, megjithëse ka të drejta të kufizuara votimi në disa raste në nivel komunal në disa pjesë të vendit.

Përpjekjet për të siguruar të drejta të ngjashme në Cyrih kanë vazhduar të ngecin.

Rreth një e katërta e popullsisë së Cyrihut nuk ka të drejtën e votës, megjithëse mund të jetë deri në 50 për qind në disa komuna.

Përafërsisht 1.5 milion njerëz jetojnë në Cyrih.

---