Rreziqet e punës së fëmijëve në industrinë e çokollatës shkojnë përtej kakaos

Pavarësisht përqendrimit të madh në eliminimin e punës së fëmijëve në kultivimin e kakaos, përbërës të tjerë të çokollatës si sheqeri, lajthitë dhe vanilja mbeten me rrezik të lartë për shfrytëzim të të miturve.

Sipas një raporti të ri të Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO) dhe UNICEF, i publikuar më 11 qershor, numri global i fëmijëve të përfshirë në punë ka rënë nga 160 milionë në vitin 2020 në 137.6 milionë në vitin 2024. Megjithatë, sektori bujqësor vazhdon të zërë vendin e parë me 61% të fëmijëve punëtorë, dhe Afrika nën-Sahariane mbetet rajoni më i prekur.

Ky realitet përbën një kërcënim serioz për industrinë e çokollatës, e cila furnizohet me rreth 75% të kakaos nga Afrika Perëndimore – një zonë ku puna e fëmijëve është ende shumë e përhapur.

Kompanitë zvicerane në qendër të vëmendjes

Sipas një monitorimi të bërë nga kompania këshilluese Morningstar Sustainalytics, gjatë periudhës janar 2014 – janar 2024, u identifikuan 612 raste të shkeljeve të të drejtave të njeriut në zinxhirët e furnizimit me ushqim. Nga këto, 27% kishin lidhje me punën e fëmijëve në plantacionet e kakaos që furnizojnë shtatë kompani të mëdha, përfshirë Nestlé, Lindt & Sprüngli dhe Barry Callebaut – të gjitha me seli në Zvicër.

Për të përmirësuar imazhin dhe praktikat, Nestlé ka investuar rreth 45 milionë dollarë në vit që nga viti 2012 për të siguruar kakao të qëndrueshme. Në vitin 2022, kompania premtoi trefishimin e këtij investimi duke synuar një total prej 1.3 miliardë franga zvicerane deri në vitin 2030.

Përtej kakaos: përbërësit e tjerë problematikë

Sipas Eleanor Harry, drejtore ekzekutive e firmës britanike të qëndrueshmërisë HACE, industria e çokollatës duhet të përqendrojë vëmendjen edhe në përbërës të tjerë të rrezikshëm si sheqeri, lajthitë, vanilja apo produktet e bulmetit, ku gjithashtu evidentohet përdorimi i fëmijëve në punë të rënda.

Nestlé dhe Lindt & Sprüngli kanë identifikuar rreziqe të larta në furnizimin me lajthi nga rajoni i Detit të Zi në Turqi. Gjatë sezonit të korrjes, i cili përkon me pushimet shkollore, fëmijët e punëtorëve sezonalë ndodhen në arat e punës bashkë me prindërit, gjë që rrit ndjeshëm rrezikun e përfshirjes në punë të rrezikshme.

Për të zbutur situatën, kompanitë kanë nisur bashkëpunime me furnizuesit për të hapur shkolla verore për fëmijët. Por sipas Harry, kjo qasje duhet të shtrihet në të gjithë zinxhirin e furnizimit dhe të mos mbetet sporadike.

“Mungesa e vëmendjes së vazhdueshme dhe e investimeve në këto zinxhirë të ‘fshehur’ jo vetëm që vazhdon shfrytëzimin e fëmijëve, por sjell edhe rreziqe të mëdha operacionale dhe dëme të thella për reputacionin e kompanive,” thekson ajo.

Standarde të reja në horizont

Lindt & Sprüngli synon të sigurojë në mënyrë të përgjegjshme 12 lëndë të para deri në vitin 2025, përfshirë lajthitë turke, sheqerin e papërpunuar, vaniljen, vajin e palmës dhe bulmetin. Nestlé, nga ana tjetër, ka identifikuar 14 përbërës kyç që synon t’i furnizojë në mënyrë të qëndrueshme deri në vitin 2030, por aktualisht vetëm 44.5% e tyre plotësojnë kriteret.

Sipas ekspertëve, krijimi i një sistemi të plotë të kujdesit të duhur (due diligence) në të gjithë përbërësit është thelbësor për ndërtimin e një zinxhiri furnizimi etik dhe të qëndrueshëm.

 

---