Lajme
Pse Zvicra është e ndarë në 26 kantone?
Një vend i vogël me 8.7 milionë njerëz dhe zona gjeografike prej vetëm 41.285 kilometra katrorë, Zvicra përbëhet nga 26 shtete - të njohura këtu si kantone. Si ndodhi kjo?

Shumë të huaj që mendojnë vetëm për Zvicrën në lidhje me djathin, çokollatën, orët, bankat, thikën e ushtrisë, dhe ndoshta Roger Federer, janë të befasuar kur zbulojnë se ky vend ka katër gjuhë dhe është i ndarë në 26 kantone, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Por si dhe kur u bë një konfederatë me 26 kantone?
Kjo ndarje nuk ndodhi brenda natës, por u deshën shekuj të trazirave pa gjak dhe gjak.
Para fundit të shekullit të 13 -të, zona që tani është Zvicra ishte një varg territoresh të veçanta që binin nën sundimtarë, perandori dhe dinasti të ndryshme.
Gjërat ndryshuan famshëm me ngjarjet e 1 gushtit 1291, kur tre “Kantonet Pyjore”-Uri, Schwyz dhe Unterwalden-formuan themelin e Zvicrës së sotme.
Kantonët e tjerë lanë territoret dhe besnikërinë e tyre të mëparshme gjatë shekujve të ardhshëm, me Glarusin, Zugun, Cyrihun, Bernin dhe Lucernin që u futën në vijë deri në 1353. Dhe në dekadat e para të shekullit XIX, të 26 kantonët u bashkuan me konfederatën, përcjell tutje albinfo.ch.
Sidoqoftë, në atë kohë ata ishin kryesisht shtete të ndryshme dhe autonome. Kjo ndryshoi në 1848, kur sistemi i federalizmit siç e njohim sot u prezantua në Zvicër.
Që atëherë, sistemi ka funksionuar mjaft mirë, me një përjashtim të dukshëm: kur qyteti i Moutier votoi në mars 2021 për të lënë kantonin Bern dhe për t’u bashkuar me Jura në vend të tij.
Lihtenshtajni, nga rruga, nuk është një kanton, edhe pse zviceranët e pushtuan atë tri herë – gabimisht.
Na falni, ne jemi plot
Sistemi federalist me 26 shtete po funksionon mirë, aq mirë në fakt, saqë në vitin 2014 një grup i vogël aktivistësh në Sardenjë shtynë të largohen nga Italia dhe të bëhen kantoni i 27-të i Zvicrës, i quajtur Kantoni Marittimo.
Udhëheqësi i grupit, Andrea Caruso, këmbënguli se një veprim i tillë do të ishte reciprokisht i dobishëm pasi “do të sillte kilometra zviceranë me bregdet mahnitës dhe potencial të pashfrytëzuar ekonomik. Sardenja mund të ruajë një autonomi të konsiderueshme, duke korrur gjithashtu përfitimet e demokracisë së drejtpërdrejtë të Zvicrës, efikasitetit administrativ dhe pasurisë ekonomike”.
Është e panevojshme të thuhet, kjo ide nuk u realizua, pasi Romës nuk i pëlqeu dhe Zvicra tashmë është mjaft e mbushur.
Të ngjashme
Të tjera nga Lajme
E-Diaspora
-
Halili+Partner Ingenieure nga Zvicra vlerësohet në Oman me vendin e dytë Pas një gare të fortë ndërkombëtare në kuadër të Konkursit të Dizajnit 2025 të Komunës së...
-
Kjo është gjendja në pikëkalimet kufitare me Kosovën
-
Dyseldorf: Ndahen mirënjohjet për nxënësit e mësimit plotësues të gjuhës shqipe
-
Liriona Morina, finaliste në mesin e avokatëve të rinj më të mirë të Evropës
-
Nxënësit shqiptarë nga Zvicra nisin Shkollen Verore “Jam Shqiptar”
Jeta në Austri
-
Austri: 27% e të rinjve me prejardhje migrante braktisin herët shkollimin Në Austri, më shumë se 100,000 të rinj kanë përfunduar shkollimin e detyrueshëm në maksimum dhe...
-
Gjermania do të ndjekë shembullin e Austrisë dhe do të deportojë sirianët e dënuar
-
Banka Qendrore e Austrisë instalon bankomate për të kapërcyer hendekun rural të parave të gatshme
-
Tragjedi në Festival: Vdes një 22-vjeçar pas një incidenti sigurie
-
Universitetet austriake duan rregulla më të rrepta për pranimin e studentëve të huaj