Pse rrëzimet e avionëve po bëhen më të shpeshta, a janë të sigurta fluturimet ajrore

Të gjithë personat në bordin e avionit të pasagjerëve dhe helikopterit të Ushtrisë Amerikane, që u përplasën të mërkurën mbi Uashington, mendohet se kanë humbur jetën. Incidenti ndodhi rreth orës 20:47 me orën lokale në Aeroportin Kombëtar të Uashingtonit Reagan.

Ky aksident vjen pas një serie përplasjesh të avionëve gjatë vitit 2024, duke ngritur shqetësime mbi sigurinë e fluturimeve. Ekspertët, megjithatë, theksojnë se udhëtimi ajror mbetet mënyra më e sigurt e transportit, pavarësisht rasteve të rralla të aksidenteve fatale.

A po bëhen më të shpeshta përplasjet e avionëve?

Gjatë muajve të fundit, janë regjistruar disa aksidente të rënda ajrore:

25 Dhjetor 2024 – Një fluturim i Azerbaijan Airlines u godit nga një raketë ruse pranë Groznit, duke vrarë 38 nga 67 pasagjerët në bord.

29 Dhjetor 2024 – Një avion i Jeju Air nga Bangkok doli nga pista në Korenë e Jugut, duke shkaktuar 179 viktima, me vetëm dy të mbijetuar.

Pavarësisht këtyre rasteve, shkalla globale e aksidenteve ajrore mbetet jashtëzakonisht e ulët. Sipas një studimi të Institutit të Teknologjisë në Massachusetts (MIT), gjatë periudhës 2018-2022, shkalla e vdekshmërisë në avionët komercialë ishte 1 për 13.7 milionë pasagjerë, një përmirësim i dukshëm krahasuar me dekadat e mëparshme.

Eksperti i aviacionit Paul Kennard thekson se aksidentet ajrore mbeten “jashtëzakonisht të rralla” dhe bëjnë lajme vetëm për shkak të shkallës së madhe të ndikimit që kanë.

Sipas Marco Chan, lektor i aviacionit në Buckinghamshire Neë University, fazat më të rrezikshme të një fluturimi janë:

Ngritja – për shkak të peshës së madhe të avionit dhe fuqisë maksimale të motorëve.

Ulja – për shkak të shpejtësisë dhe manovrave të ndërlikuara të nevojshme për një ulje të sigurt.

Ai gjithashtu thekson se ulëset në pjesën e pasme të avionit kanë më shumë gjasa të mbijetojnë në rast aksidenti, pasi bishti është pjesa e fundit që ndikohet gjatë një përplasjeje.

Sa i sigurt është aviacioni në pjesë të ndryshme të botës?

Ndërsa disa ekspertë kanë shprehur shqetësime për sistemin e vjetruar të kontrollit të trafikut ajror në SHBA, Kennard dhe Chan argumentojnë se Shtetet e Bashkuara kanë një nga nivelet më të larta të sigurisë ajrore në botë, megjithëse volumi i lartë i fluturimeve rrit gjasat për incidente.

Ai gjithashtu thekson se linjat ajrore buxhetore nuk janë më pak të sigurta se ato tradicionale, pasi të gjithë operatorët ajrorë duhet të ndjekin të njëjtat rregullore ndërkombëtare të sigurisë.

Ekspertët theksojnë disa faktorë kyç që e bëjnë aviacionin një nga mënyrat më të sigurta të udhëtimit:

Trajnimi rigoroz i pilotëve – Pilotët dhe ekuipazhet ajrore kalojnë vlerësime të rrepta periodike për të siguruar nivelin më të lartë të gatishmërisë.

Mirëmbajtja e rregullt e avionëve – Çdo avion kontrollohet dhe mirëmbalhet shumë më shpesh se automjetet rrugore.

Sisteme të dyfishta sigurie – Shumica e sistemeve të avionëve kanë rezerva të dyfishta ose trefishta për të shmangur defektet fatale.

Kennard përfundon duke thënë: “Shanset për të humbur jetën në një aksident ajror janë shumë më të vogla se në një aksident automobilistik. Statistikat flasin qartë.”

Pavarësisht shqetësimeve pas përplasjes në Uashington DC, udhëtimi ajror mbetet mënyra më e sigurt dhe më e rregulluar e transportit në botë.

 

 

---