Pse po rriten çmimet e transportit në Vjenë dhe për sa?

Transporti publik i përballueshëm i Vjenës është mbajtur prej kohësh si model për qytetet e tjera – por kjo mund të ndryshojë së shpejti. Ja çfarë fshihet pas rritjes së mundshme të tarifave dhe çfarë do të thotë kjo për banorët.

Nëse jetoni në Vjenë dhe mbështeteni në transportin publik ose parkimin afatshkurtër, prisni të paguani më shumë së shpejti. Këshilltarja e re e financave të qytetit, Barbara Novak (Partia Socialdemokrate – SPÖ), konfirmoi në një intervistë të kohëve të fundit me ORF se si biletat e transportit publik ashtu edhe tarifat e parkimit do të rriten, me shifrat e sakta që do të shpallen më vonë këtë verë.

Rritje çmimesh për biletat vjetore të udhëtimit dhe parkimin

Megjithëse detajet janë ende duke u negociuar, Novak tha se qyteti po shqyrton rritjen e asaj që ajo e quajti “tarifat e lëvizshmërisë në total”, të cilat përfshijnë si biletën vjetore të transportit publik të Vjenës (Jahreskarte) ashtu edhe Parkometerabgabe, tarifën e ngarkuar për parkimin afatshkurtër.

Bileta vjetore Wiener Linien aktualisht kushton 365 euro  ose vetëm 1 euro në ditë,  një çmim që ka mbetur i pandryshuar për vite me radhë pavarësisht kostove në rritje. Novak vuri në dukje se qyteti po e rishikon këtë në dritën e rritjeve të tjera të tarifave në nivel kombëtar, veçanërisht Klimaticket federal, i cili do të rritet përsëri nga 1 gushti.

Koha dhe fushëveprimi i rritjeve të transportit të vetë Vjenës janë ende në shqyrtim, por Novak sinjalizoi qartë se ndryshimi po vjen.

Pse tani?

Vjena po përballet me një deficit të konsiderueshëm buxhetor. Sipas Novak, qyteti pret një deficit prej 3.8 miliardë eurosh vetëm këtë vit. Kjo do ta çonte borxhin total të bashkisë në rreth 15.7 miliardë euro  pothuajse dyfishi i asaj që ishte në vitin 2020, transmeton albinfo.at.

Këshilltari i financave thotë se Vjena duhet të gjejë rreth 500 milionë euro kursime këtë vit. Disa prej këtyre do të vijnë nga ulja e subvencioneve, të cilat tashmë po shkurtohen. Megjithatë, rritja e të ardhurave përmes rritjes së tarifave të përdoruesve konsiderohet gjithashtu e nevojshme.

Transporti publik dhe tarifat e parkimit janë objektiva tërheqës: ato sjellin të ardhura të parashikueshme dhe, në rastin e parkimit, gjithashtu mund të ndihmojnë në formësimin e politikës së trafikut.

Qëllimi i Novak është të balancojë të ardhurat dhe shpenzimet pa ndaluar investimet në infrastrukturën kryesore, siç është zgjerimi i vazhdueshëm i U-Bahn, shkruan thelocal.

Çfarë tjetër mund të bëhet më e shtrenjtë?

Qyteti i Vjenës po rishikon gjithashtu taksën lokale turistike (Ortstaxe), e cila nuk ka ndryshuar prej vitesh, dhe mund të prezantojë një normë më të lartë për qëndrimet në hotel ose udhëtimet ditore. Megjithatë, Novak hodhi poshtë idenë e tarifave të hyrjes ditore për turistët të ngjashme me ato të planifikuara në Venecia, duke i quajtur masa të tilla “të pamundura” për Vjenën.

Kompanive bashkiake gjithashtu mund t’u kërkohet të kontribuojnë më shumë. Qyteti po shqyrton rritjen e ndjeshme të dividentëve të paguar nga firmat në pronësi të qytetit, duke përfshirë Wiener Stadtwerke (shërbimet publike), të cilat nuk kanë paguar dividentë vitet e fundit.

Në të njëjtën kohë, Novak tha se nuk dëshiron të minojë investimet në projekte si infrastruktura klimatike ose tranzicioni energjetik. Sfida, thotë ajo, është gjetja e një ekuilibri midis qëndrueshmërisë afatgjatë dhe nevojave buxhetore afatshkurtra.

A do të ketë ende Vjena transport publik të lirë?

Edhe me çmime më të larta, transporti publik i Vjenës ka të ngjarë të mbetet ndër më të lirët në Evropë për një kryeqytet.

Bileta vjetore prej 365 eurosh është lavdëruar ndërkombëtarisht për inkurajimin e përdorimit të transportit publik dhe uljen e varësisë nga makinat. Por me inflacionin dhe rritjen e kostove të ndërtimit, çmimet e ulëta mund të mos jenë më të qëndrueshme pa burime shtesë të ardhurash. Strategjia e qytetit duket se përfshin rritje modeste tani për të shmangur ulje më të ashpra ose rritje më të mëdha më vonë.

Kur do t’i dimë çmimet e reja?

Shifrat e sakta priten më vonë gjatë verës, pas shqyrtimeve të brendshme dhe diskutimeve të buxhetit.

Çdo ndryshim çmimesh ka të ngjarë të hyjë në fuqi më vonë në vitin 2025 ose nga fillimi i vitit 2026, varësisht se sa shpejt qyteti i finalizon planet e tij.

---