Hendeku i jetëgjatësisë në Zvicër

Si burrat ashtu edhe gratë që kanë mbushur moshën 65 vjeç mund të presin që mesatarisht të jetojnë edhe 10 vjet të tjera

Në Zvicër, hendeku midis jetëgjatësisë së meshkujve dhe femrave në lindje është zvogëluar. Megjithatë, hendeku në jetëgjatësinë në moshën 65 vjeç, i cili u shfaq vetëm në 1876, ka mbetur relativisht i qëndrueshëm gjatë dy dekadave të fundit, sipas statistikave nga Zyra Federale e Statistikave (FSO). Gjatë 20 viteve të fundit ka mbetur rreth 3 vjet në favor të grave.

Kur moshat aktuale të daljes në pension (64 për gratë dhe 65 për burrat), të cilat janë vendosur të barazohen pas një referendumi të fundit, kombinohen me jetëgjatësinë në 65 vjeç, një grua mesatare zvicerane mund të presë 4 vjet më shumë pension sesa një burrë mesatar zviceran – 1 vit shtesë pension dhe 3 vite shtesë jetëgjatësi.

Nga viti 1876 deri në 1895 nuk kishte pothuajse asnjë ndryshim në jetëgjatësinë midis burrave dhe grave në Zvicër, përcjell albinfo.ch.

Si burrat ashtu edhe gratë që kanë mbushur moshën 65 vjeç mund të presin që mesatarisht të jetojnë edhe 10 vjet të tjera. Nga viti 1895 deri rreth vitit 1990, hendeku u rrit nga pothuajse zero në gati 5 vjet përpara se të tkurret përsëri në 3.7 vjet në vitin 2000. Që atëherë ai ka lëvizur lart e poshtë midis 2.7 dhe 3.8 vjet me një prirje të lehtë rënëse në përgjithësi, përcjell tutje albinfo.ch.

Teoritë për të shpjeguar hendekun e moshës gjinore në jetëgjatësinë janë të shumta. Disa janë të përqendruar në stilin e jetesës: meshkujt kanë më shumë gjasa të pinë duhan dhe të pinë tepër, të jenë mbipeshë, të ndërmarrin punë më të vështira fizike dhe të bëjnë jetë më stresuese. Gratë gjithashtu kanë më shumë gjasa të vizitojnë mjekun. Teoritë e tjera fokusohen në biologji. Mund të ndodhë që të kesh dy kromozome X ofron një avantazh në procesin e riprodhimit të qelizave, diçka që ka më shumë gjasa të shkojë keq ndërsa plakemi.

---