Fituesit dhe humbësit: Çfarë do të thotë për ju ‘pensioni i 13-të’ i Zvicrës?

Më 4 mars 2024, votuesit zviceranë miratuan një masë për të paguar një muaj shtesë pensionin shtetëror për pensionistët, por çfarë ka ndodhur me këtë reformë dhe kush do të përfitojë dhe kush do ta paguajë atë?

Sipas ligjit të ri, i cili do të hyjë në fuqi në vitin 2026, pensionistët do të marrin një pension shtesë, në të njëjtën shumë me shumën e tyre ‘të rregullt’ AHV/AVS të shtyllës së parë që marrin çdo muaj.

Kjo do të korrespondonte me një rritje mujore të pensioneve prej 8.33 për qind, e cila, sipas mbështetësve të masës, është një rritje e nevojshme për të kompensuar koston më të lartë të jetesës të nxitur nga inflacioni dhe fuqinë më të ulët blerëse.

A ka pasur ndonjë zhvillim të ri në këtë fushë?

Të mërkurën, Këshilli i Shteteve miratoi njëzëri pjesën e parë të procesit të zbatimit, e cila u fokusua në mënyrën dhe kur do të paguhet kjo shtesë.

U vendos që pensioni i 13-të të jetë “në formën e një shtese që paguhet çdo vit për pensionistët gjallë në fillim të dhjetorit [2026]”, sipas ministres Elisabeth Baume-Schneider, e cila është në krye të projektit.

Logjikisht, “ata që vdesin midis janarit dhe nëntorit nuk do të kenë të drejtë për pension shtesë dhe as trashëgimtarët e tyre.

(Këshilli Kombëtar ende duhet të peshojë, por ka pak mundësi që ai të kundërshtojë masën).

Çfarë duhet ende të përpunohet?

Deputetët duhet të bien dakord ende për mënyrën e financimit të skemës së re, e cila pritet të kushtojë 4.2 miliardë franga në vit, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, ka të ngjarë që ata të miratojnë propozimin aktual të paraqitur nga Këshilli Federal, sipas të cilit këto pensione do të financohen nga një rritje në Tatimin mbi Vlerën e Shtuar (TVSH) – tatimin e sheshtë që i shtohet kostoja e artikujve që blini.

Baume-Schneider tha se rritja do të jetë pak mbi 0.4 për qind – me shumë mundësi midis 0.5 dhe 0.7 për qind – e cila do të përdoret për pagesën shtesë të pensionit, shkruan thelocal.

Ajo tha se kjo mënyrë financimi është më e drejtë, sepse do të thotë të gjithë do të kontribuojnë në rritjen e arkës së pensioneve, përfshirë edhe vetë pensionistët.

Deputetët do të shqyrtojnë sërish financimin në fillim të vitit 2025.

Kush do të përfitojë më shumë nga pagesa e 13-të?

Krahas atyre me të ardhura të ulëta në përgjithësi, më së shumti do të përfitonin gratë, veçanërisht ato që nuk kanë punuar vazhdimisht në pozicione me kohë të plotë për 43 vjet.

Jo vetëm që pensionet e tyre AHV/AVS janë më të ulëta, por edhe gratë kanë një shtyllë shumë më të dobët të dytë, kështu që nevojat e tyre financiare pas daljes në pension nuk mbulohen si dhe ato të njerëzve që marrin shumat e plota të të dyja pensioneve.

Megjithatë, ‘pika e dobët’ e propozimit, siç theksojnë disa, është se të gjithë pensionistët në Zvicër – edhe ata që janë mirë – dhe jo vetëm ata që kanë vërtet nevojë për të, do të marrin këtë pagesë të 13-të.

Çfarë do të thotë për ju?

TVSH-ja është tarifa shtesë që i shtohet kostos së shumicës së blerjeve, nga ushqimi dhe pijet tek veshja. E thënë thjesht, sa më shumë të shpenzoni, aq më i lartë do të jetë kontributi juaj i TVSH-së.

Për shembull, sipas Frank Marty, ekspert i taksave në organizatën ombrellë të biznesit Economiesuisse, “në një familje mesatare [që në Zvicër do të thotë të ardhura prej 80,000 frangash në vit], 0.5 për qind shtesë për TVSH-në rezulton 250 franga në TVSH në vit”. bazuar në shpenzimet e familjeve.

Nëse paga juaj tejkalon pagën mesatare, atëherë ka të ngjarë të kontribuoni me 450 franga në vit dhe vetëm 200 franga nëse jeni paga të ulëta (dhe për rrjedhojë një shpenzues më i ulët).

Ndoshta kjo nuk ju pëlqen, por…

Ndoshta nuk besoni se TVSH-ja e lartë do të ketë një ndikim pozitiv në financat tuaja – pasi kjo do të thotë se kostoja tashmë e lartë e jetesës do të rritet më tej.

Sidoqoftë, kini parasysh se do të përfitoni pasi të dilni në pension dhe do të merrni edhe pagesën e 13-të.

Dhe nëse vendosni të largoheni nga Zvicra, kontributet tuaja të pensionit shkojnë me ju – një procedurë e thjeshtë nëse jeni shtetas i BE/EFTA, dhe pak më e komplikuar (por e realizueshme megjithatë) nëse ktheheni në vendin e tretë.

 

---