Na ndiqni:
Ka dështuar për të 20-tën herë konstituimi i Kuvendit të Kosovës. Edhe të premten nuk pati kuorum për të votuar komisionin për votim të fshehtë, përcjell albinfo.ch.
Pro votuan vetëm 53 deputetë. Seanca e ardhshme është caktuar për të dielën me fillim prej orës 11:00.
Në 11 përpjekjet e fundit seanca dështoi te pika e njëjtë, propozimi i kryesuesit Avni Dehari, që nga votimi i hapur të kalohet në atë të fshehtë për zgjedhjen e kryeparlamentarit.
Pasi njoftoi së fundmi se do të shkurtojë ose anulojë 1.400 fluturime nga orari i saj aktual veror, linja ajrore kombëtare e Zvicrës publikoi linjën e saj për dimër, e vlefshme nga 26 tetori 2025 deri më 28 mars 2026, përcjell albinfo.ch.
Në total, SWISS do të shërbejë gjithsej 90 destinacione nga Cyrihu dhe Gjeneva.
Shërbimi në itinerarin Cyrih–Krakovë do të rritet nga shtatë në nëntë fluturime javore.
Linja ajrore do të zgjerojë gjithashtu itinerare të mëtejshme evropiane nga Cyrihu, duke përfshirë deri në 21 fluturime në javë për në Romë, deri në 15 për në Mançester, deri në 14 për në Porto dhe deri në gjashtë për në Napoli.
Sa i përket fluturimeve nga Gjeneva, SWISS do të përqendrohet përsëri në Mbretërinë e Bashkuar, Irlandë dhe Skandinavi, me një theks të veçantë në transportimin e skiatorëve nga këto vende në vendpushimet zvicerane.
Do të ketë deri në 39 fluturime çdo javë midis Londrës dhe Gjenevës, ndërsa Dublini, Stokholmi, Kopenhageni dhe Göteborg do të gëzojnë gjithashtu fluturime pa ndalesa për në Gjenevë.
Përfaqësuesja e lartë e BE-së për punë të jashtme dhe politikë të sigurisë dhe nënkryetare e Komisionit Evropian, Kaja Kallas, sot do të qëndrojë për vizitë zyrtare në Maqedoni. Kallas është në një turne tre-ditor në Ballkanin Perëndimor.
Pritet që Kallas dhe Mickoski të bisedojnë për integrimin evropian të vendit dhe të konfirmohet përkushtimi i BE-së ndaj vendeve të Ballkanit Perëndimor.
Siç informojnë nga Delegacioni i BE-së në vend, gjatë vizitës, Kallas do të takohet me kryeministrin Hristijan Mickoski dhe anëtarët e Qeverisë, pas së cilës do të mbahet një konferencë e përbashkët për shtyp me kryeministrin në ndërtesën e Qeverisë. Më vonë, së bashku me ministrin për Punë të Jashtme dhe Tregti, Timço Mucunski, dhe ministrin e Mbrojtjes, Vlado Misajllovski, Kallas do të marrë pjesë në hapjen e dialogut për siguri dhe mbrojtje ndërmjet BE-së dhe Maqedonisë, në kuadër të Partneritetit për Siguri dhe Mbrojtje të nënshkruar në nëntor të vitit 2024, i cili do të mbahet në Ministrinë e Punëve të Jashtme në orën 14:00.
Ky dialog, siç informojnë nga Ministria për Punë të Jashtme dhe Tregti, paraqet një hap të rëndësishëm për thellimin e bashkëpunimit ndërmjet Maqedonisë së Veriut dhe Bashkimit Evropian në fushën e politikës së jashtme dhe të sigurisë, si dhe në integrimin e vendit.
Kallas gjithashtu do ta vizitojë selinë e Forcës Mjekësore të dedikuar Ballkanike në kazermën “Ilinden”, së bashku me ministrin e Mbrojtjes, Misajllovski.
Vizita e Kallas pritet të përfundojë në “Europe House”, ku do të takohet me një grup të të rinjve.
Më herët, përfaqësuesja e lartë e Komisionit Evropian për politikë të jashtme qëndroi në Mal të Zi, Shqipëri dhe Bosnje e Hercegovinë, ndërsa para se të vinte në Shkup, ajo ishte në Beograd dhe në Prishtinë.
Shefja e diplomacisë evropiane, Kaja Kallas, vizitën e saj në Kosovë është duke e vazhduar në Mitrovicë, pikërisht në misionin e EULEX-it atje, përcjell albinfo.ch.
Kjo u bë e ditur përmes rrjeteve sociale.
“Duke filluar një ditë të re me vizitën në qendrën EULEX në Mitrovicë”, shkroi ajo.
Vizita e saj në veri të vendit vjen pas qëndrimit të enjten në Prishtinë, ku u takua me liderë të partive politike.
Kallas, ndër të tjera, deklaroi se Bashkimi Evropian ka filluar gradualisht t’i heqë masat ndaj Kosovës.
Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, ka zhvilluar mbrëmë një darkë pune me Kryediplomaten e Bashkimit Evropian, Kaja Kallas, me pjesëmarrjen edhe të Emisarit të BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Peter Sorensen, përcjell albinfo.ch.
Sipas njoftimit nga Zyra e Kryeministrit, në takim u diskutua për situatën politike në Kosovë, dialogun me Serbinë, agjendën e reformave evropiane dhe Planin e Rritjes të Bashkimit Evropian.
Kurti e ka falënderuar Kallas për lajmin se BE-ja ka nisur heqjen graduale të masave ndëshkuese ndaj Kosovës, por ka theksuar se këto masa duhet të hiqen plotësisht. Ai ka përsëritur qëndrimin se Kosova meriton të marrë statusin e vendit kandidat për anëtarësim në BE
Sa i përket dialogut, Kurti ka insistuar në zbatimin e plotë të Marrëveshjes Bazike dhe Aneksit të saj, ndërsa ka kërkuar që Serbia të mbahet përgjegjëse për sulmin në Banjskë, duke theksuar se Millan Radoiçiq, tashmë i akuzuar nga Prokuroria e Kosovës, duhet t’i dorëzohet drejtësisë.
Në takim, ai ka ngritur edhe shqetësimet për shkeljet e të drejtave të shqiptarëve në Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc, duke kërkuar nga BE veprime konkrete për mbrojtjen e tyre.
Kallas ka zhvilluar takime edhe me liderë të partive tjera politike gjatë qëndrimit në Prishtinë.
Edhe sot Kuvendi i Kosovës pritet të mbajë ë seancën e 20-të me radhë në përpjekje për t’u konstituuar, tre muaj pas zgjedhjeve parlamentare të mbajtura më 9 shkurt, përcjell albinfo.ch.
Ndërkohë, pavarësisht thirrjeve për zhbllokim institucional, partitë politike ende nuk kanë arritur konsensus për zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit.
Për disa seanca me radhë nuk ka arritur të kalojë propozimi për formimin e komisionit për mbikëqyrjen e votimit të fshehtë për kryeparlamentar.
Partia fituese e zgjedhjeve, Lëvizja Vetëvendosje ka vazhduar të propozojë Albulena Haxhiun për postin e kryeparlamentares, por pa mbështetjen e mjaftueshme nga partitë e tjera.
Seanca e sotme pritet të nisë në ora 11:00.
Ndryshe, të enjten e kaluar presidentja, Vjosa Osmani ka mbajtur një takim me liderët e partive, ku takimi ka përfunduar pa rezultate konkrete për dalje nga ngërçi politik.
Subjektet politike, PDK, LDK, AAK kanë deklaruar se nuk do ta votojnë Haxhiun për këtë pozitë.
Ndërsa, LVV ka deklaruar se nuk do ta ndërrojë kandidaten e tyre.
Pas zgjedhjeve parlamentare të mbajtura më 9 shkurt, Kuvendi i Kosovës nuk ka arritur të konstituohet, pasi partia fituese, Lëvizja Vetëvendosje (LVV), nuk po siguron votat e mjaftueshme për të zgjedhur Kryetaren e Kuvendit.
Kandidatja e propozuar nga LVV për këtë post, Albulena Haxhiu, nuk po arrin të marrë përkrahjen e nevojshme nga deputetët.
Seancat janë duke u mbajtur çdo 48 orë, por asnjëherë nuk është arritur kuorumi apo konsensusi i nevojshëm për të votuar udhëheqësen e legjislativit, çka po e mban të bllokuar procesin e konstituimit të Kuvendit dhe formimit të institucioneve të reja.
Kompanitë kosovare të sektorit të TIK-ut prezantohen në panairin “GITEX Europe 2025” në Gjermani, përcjell albinfo.ch.
Tri kompani të sektorit të Teknologjisë së Informacionit dhe Komunikimit (TIK) nga Kosova po prezantohen në panairin “GITEX Europe 2025”, që po mbahet nga data 21 maj 2025 në Berlin të Gjermanisë.
Kompanitë pjesëmarrëse: Global CT Digital Kosovo, Brandfluence dhe Tenton, po ekspozojnë produktet dhe shërbimet e tyre para një audience ndërkombëtare të gjerë.
Pjesëmarrja e tyre në këtë panair është mundësuar nga Ministria e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë (MINT), përmes Agjencisë për Investime dhe Përkrahjen e Ndërmarrjeve në Kosovë (KIESA).
Kompanitë kosovare po prezantojnë përpara profesionistëve të industrisë, përfaqësuesve të korporatave, investitorëve, institucioneve publike dhe aktorëve të tjerë të fushës së TIK-ut.
Interesimi i madh për vizituar stendën e Kosovës pasqyron rritjen e imazhit të vendit si një qendër në zhvillim për inovacion digjital, shërbime outsourcing dhe zgjidhje teknologjike të avancuara.
Pjesëmarrja në “GITEX Europe”, një nga platformat më të rëndësishme për prezantimin e teknologjive të reja dhe krijimin e partneriteteve strategjike ofron mundësi të rëndësishme për kompanitë kosovare për të zgjeruar rrjetin e kontakteve të tyre, promovuar zgjidhje inovative dhe për të krijuar mundësi bashkëpunimi me aktorë kyç nga tregu global i teknologjisë.
Panairi është i hapur nga data 21 deri 23 maj 2025.
Emrave të suksesshëm të shqiptarëve nga Kosova në Budapest u bashkëngjitet edhe Hajriz Berisha, një profil me bagazh të konsiderueshëm profesional, shkruan albinfo.ch.
Hajriz Berisha mban titullin Doktor i Shkencave të Mjedisit, titull i fituar në njërin nga universitetet më të mira në Evropë, Eötvös Loránd University, në Budapest.
Sukseset e tij në aspektin arsimor e dërguan drejt universiteteve më të mira studimore.
Ai pasi mbaroi studimet e larta, vazhdoi me studimet për doktoraturë dhe tani ai mban titullin Doktor Shkence. /Albinfo.ch
Quhet Fisnik Asllani, është futbollisti me paraqitjen më të mirë ku shënoi gol dhe asistoj në plejof, përcjell albinfo.ch.
Ekipi i Elversbergu ka marrë rezultat pozitiv në ndeshjen e parë të plejofit për promovim në Bundesligën gjermane.
Elversbergu barazoi 2:2 në udhëtim te Heidenheimi dhe është afër që të shkruajë historinë në futbollin gjerman.
Tani i duhet të marrë tjetër rezultat të mirë në ndeshjen kthyese për të luajtur më pas për herën e parë në Bundesligë.
Meritat për sukseset e Elversbergut në këtë edicion ka sulmuesi i Kosovës, Fisnik Asllani.
Asllani në pjesën e parë asistoi e shënoi.
22-vjeçari në edicionin aktual ka shënuar 19 gola e ka kontribuuar me nëntë asistime.
Dueli kthyes zhvillohet të hënën nga ora 20:30, me Elversbergun vendës.
Asllani asistoi në golin për 1:0 në minutën e 18-të, ndërsa për 2:0 realizoi në minutën e 42-të.
Në pjesën e dytë skuadra e tij pranoi dy gola. Asllani luajti deri në minutën e 89-të.
Të rinjtë shqiptarë që jetojnë në diasporë po vazhdojnë të tregojnë rezultate të shkëlqyeshme edhe në shkencë.
Ndër shumë vajza dhe gra shqiptare që po tregohen të suksesshme në fusha të ndryshme, janë sigurisht edhe motrat Edona dhe Anisa Murseli nga Gjilani që kanë diplomuar në njërin nga institucionet më të njohura akademike “Yale University”, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, transmeton albinfo.ch.
Lajmin e ka bërë të ditur ish-nënkryetari i Komunës së Gjilanit, Arbër Ismajli. Këtë ditë për Gjilanin, ai e ka konsideruar si historike.
Bëhet e ditur se dy motrat janë vajzat e profesorit Zijadin Murseli.
“Një ditë historike për Gjilanin dhe mbarë kombin shqiptar! Dy bijat e qytetit tonë, Edona dhe Anisa Murseli, shkëlqyen në skenën ndërkombëtare të dijes duke u diplomuar në Yale University, një nga institucionet më të njohura akademike! Edona me titull Master ndërsa Anisa me Bachelor, arritje që flet me gjuhën e përkushtimit, mençurisë dhe sakrificës. Krenaria jonë rritet kur e dimë se janë bijat e profesorit të nderuar Zijadin Murseli, një simbol i dijes dhe edukimit. Ky sukses nuk është vetëm personal i tyre, por është një gurthemeli për vetëbesimin e rinisë sonë për zhvillim dhe arritje shkencore”, ka shkruar Ismajli./Albinfo.ch
Parlamenti danez miratoi të enjten një ligj që rrit moshën e pensionit nga 67 në 70 vjet, duke filluar nga viti 2040. Ky vendim u kalua me 81 vota pro dhe 21 kundër, pa shumë kundërshti. Megjithatë, masa mbetet e pakëndshme për shumicën e atyre që preken drejtpërdrejt.
Sipas ligjit të ri, mosha e pensionit do të jetë 70 vjet për të gjithë personat e lindur pas datës 31 dhjetor 1970, pra ata që në vitin 2040 do të jenë 69 vjeç e më shumë.
Në Danimarkë, që nga reforma e vitit 2006, mosha ligjore e daljes në pension është e lidhur me pritshmërinë e jetës dhe rishikohet çdo pesë vjet. Në vitin 2030 do të rritet në 68 vjet, ndërsa në vitin 2035 në 69 vjet, transmeton albinfo.ch.
Kryeministrja social-demokrate, Mette Frederiksen, 47 vjeçe, deklaroi verën e kaluar se do të jetë e gatshme të rishikojë sistemin sapo mosha e pensionit të arrijë në 70 vjet, dhe që nga atë moment partia e saj nuk do të mbështesë më rritjet sistematike.
Në përgjithësi, jo. Zvicra është shumë e sigurt, sidomos në krahasim me disa destinacione të tjera evropiane. Për shembull, SHBA-ja ka vendosur për Gjermaninë dhe Spanjën “Rrezikun Niveli 2” për shkak të terrorizmit dhe trazirave civile.
Shtetet e Bashkuara tani kanë klasifikuar Zvicrën si një destinacion udhëtimi me “Rrezik Niveli 1” për vizitorët amerikanë. Çfarë do të thotë kjo në praktikë?
Çfarë do të thotë Niveli 1?
Rreziku i udhëtimit në SHBA vlerësohet nga 1 deri në 4, ku 1 është niveli më i ulët dhe 4 më i larti. Të vendosësh Zvicrën në Niveli 1 do të thotë që vizitorët duhet të marrin masa normale kujdesi, por nuk ka arsye për panik. Në fakt, kjo është një vlerësim më i mirë se sa shumë qytete amerikane do të duhej të kishin.
Cilat rreziqe duhet të kenë parasysh turistët amerikanë në Zvicër?
Shteti Amerikan thekson se edhe pse standardet e sigurisë në Zvicër janë të shkëlqyera, paralajmërimet për sigurinë publike nuk janë aq të shpeshta sa në SHBA. Për shembull, rrugët për shëtitje dhe pistat e skive janë të shënuara mirë, por nuk ka paralajmërime për çdo rrezik të mundshëm. Vizitorët duhet të përdorin arsyen dhe kujdesin e zakonshëm, përcjell albinfo.ch.
Ka disa paralajmërime më të ekzagjeruara, si rreziku i “ulët deri në mesatar” për terrorizëm dhe dhunë politike, por rreziku më realist është ai i krimit të vogël, si xhepçaritë. Kjo ndodh sidomos në zona si aeroporti i Gjenevës dhe stacioni kryesor hekurudhor Cornavin.
“Vjedhësit punojnë në çift”
Raporti amerikan thotë se Berni ka nivele të ulëta krimi, ndërsa qytetet më të mëdha si Cyrihu, Gjeneva dhe Bazeli kanë pak më shumë. Dhuna ndaj turistëve të huaj është e rrallë, por krimet e vogla janë më të zakonshme — përfshirë xhepçarinë, vjedhjen në dyqane dhe vjedhjen e objekteve personale. Këto janë veçanërisht të përhapura në stacionet e transportit dhe zonat turistike.
Vizitorët këshillohen të jenë vigjilentë ndaj grupeve të xhepçarëve që punojnë bashkë. Një prej tyre krijon një shpërqendrim, ndërsa tjetri vidhet.
Zona specifike me kujdes në Zvicër
Në Gjenevë, zonat e rrezikshme janë: Promenada e Liqenit të Gjenevës, rreth Jardinit Angleze dhe Ura Mont Blanc, zona Les Paquis dhe Plainpalais.
Në Bern: Qendra Kulturore Reithalle, e cila konsiderohet një zonë autonome me pak prezencë policore. Kjo zonë njihet si vend me aktivitet kriminal, përfshirë përdorimin dhe shpërndarjen e drogës.
Duhet të kemi frikë nga Zvicra?
Në përgjithësi, jo. Zvicra është shumë e sigurt, sidomos në krahasim me disa destinacione të tjera evropiane. Për shembull, SHBA-ja ka vendosur për Gjermaninë dhe Spanjën “Rrezikun Niveli 2” për shkak të terrorizmit dhe trazirave civile.
Gjykata Federale ka vendosur kundër një kompanie me bazë në Gjenevë, partner i Uber-it, e cila sfidoi përgjegjësinë e saj sipas ligjit për punësimin e shërbimeve. Kështu është konfirmuar pozicioni i qeverisë kantonale të Gjenevës.
Anëtarja e qeverisë kantonale, Delphine Bachmann, e cituar nga Tribune de Genève, mirëpriti vendimin, duke thënë se ai “do të japë më shumë qartësi për organizimin e një sektori të tërë aktiviteti”, transmeton albinfo.ch.
Në vendimin e saj, Gjykata Federale konsideron se shoferët e automjeteve me shërbim drejtues, që punojnë me aplikacionin Uber, janë subjekt i ligjit për shërbimet e punësimit dhe për marrjen me qira të shërbimeve. Kështu konfirmohet pozicioni i Departamentit të Ekonomisë dhe vendimi i Gjykatës së Drejtësisë në Gjenevë, i marrë në mars 2024.
MITC, partner i Uber-it dhe përdorues i platformës, do të duhet të respektojë kushtet e ligjit të punës për shoferët e tij, duke përfshirë veçanërisht kontratat e punës dhe oraret e punës.
Në gjuhët përkatëse të kantoneve, gjermanisht, frëngjisht dhe italisht, shumica e të rinjve arritën nivelin e kërkuar A2. Sipas Peter Lenz nga Konferenca e Ministrave Kantonalë të Arsimit (EDK), ky nivel përfaqëson “diçka më shumë se njohuri bazë”. Me këtë nënkuptohet se nxënësi mund të flasë për tema të përditshme me një person që flet një gjuhë të huaj, përcjell albinfo.ch.
Megjithatë, rezultatet për frëngjishten janë shqetësuese, madje edhe në pjesën frëngjishtfolëse të Zvicrës. Standardet për drejtshkrim nuk janë përmbushur dhe, sipas drejtuesit kantonal të arsimit në Valais dhe presidentit të EDK, Christophe Darbellay, kjo është për shkak të vështirësisë së vetë gjuhës. “Të shkruash në frëngjisht është një tmerr”, thotë ai, duke shtuar se kërkesat e studimit janë të larta.
Ai rekomandon ushtrime më të strukturuara, si diktimet, për të përmirësuar aftësitë.
Këmbimi gjuhësor dhe kampet verore si zgjidhje
Në kantonet gjermanofolëse, ku frëngjishtja mësohet si gjuha e parë e huaj, nxënësit përballen me sfida të ngjashme. Darbellay sugjeron që kampet verore dhe programet e këmbimit gjuhësor të bëhen më tërheqëse.
E njëjta vlen edhe për nxënësit e pjesës frëngjishtfolëse që kanë vështirësi me gjuhën gjermane. Edhe faktorë si gjinia dhe prejardhja socio-ekonomike ndikojnë në rezultatet. Vajzat dhe nxënësit nga familje më të privilegjuara kanë më shumë gjasa të arrijnë objektivat.
Anglishtja – një përjashtim pozitiv
Përkundrazi, shumica e të rinjve në Zvicër flasin anglisht shumë mirë. Deri në 85 për qind e nxënësve kuptojnë çfarë lexojnë dhe dëgjojnë. Në Zvicrën Lindore dhe Qendrore, anglishtja mësohet si gjuha e parë e huaj, gjë që sipas Darbellay e bën atë një konkurrent të fortë të gjuhëve kombëtare. “Për të rinjtë, anglishtja është pjesë e përditshmërisë dhe internetit”, thekson ai. Megjithatë, ai shton se vetëm anglishtja nuk mjafton për të ndërtuar një karrierë në Zvicër.
Masat që po merren
Në kantonin Valais, shumë kandidatëve për pozita drejtuese u mungon njohja e një gjuhe të dytë kombëtare, diçka që shpesh bëhet pengesë për punësim. Për të përmirësuar situatën, kantonet po reagojnë. Në Basel-Stadt, për shembull, janë vendosur programe mbështetëse për leximin në gjermanisht. Por edhe aty, frëngjishtja mbetet një sfidë e madhe. Ndërkohë, kantoni Aargau planifikon të rishikojë metodologjinë e mësimdhënies së frëngjishtes.
Shpërthimi i OpenAI si një ndër kompanitë e të ardhmes dhe shumë shpejt një prej më të vlefshmeve në botë, nuk erdhi pa bujën e individëve. Natyrisht që Sam Altman, drejtori i përgjithshëm i kompanisë, qëndronte pas saj dhe ishte imazhi, por dikur në sfond, një vajzë me shikim të zbehtë dhe shprehi të mistershme e tërhiqte vëmendjen.
Mira Murati, vlonjatja simpatike dikur drejtoreshë operacionale e kompanisë dhe një ish-drejtuese në Tesla, produkt i manjatit Elon Musk doli më vete dhe u dorëhoq pas suksesit të jashtëzakonshëm të ChatGPT botërisht.
Por kur të tjerë mendonin se figura e saj do të zbehej, në fakt ajo vetëm sa u forcua.
Fortune, revista prestigjioze amerikane, e specializuar në fushën e biznesit dhe me zyra në New York, e ka kuptuar dhe Mira Muratin, e pati renditur ndër 100 gratë më të pushtetshme në botë në radhitjen e tyre vjetore.
Murati zuri vendin e 57 në botë, sipas radhitjes së Fortune.
“Ashtu siç OpenAI shpërtheu në skenë në fund të vitit të kaluar, ashtu bëri edhe drejtoresha e teknologjisë, Mira Murati. Deri në lëshimin e ChatGPT, chatbot-it gjenerues të mundësuar nga AI i startup-it, teknologia kishte qenë nën radar. Tani ai po cilësohet si një nga figurat kryesore që formëson të ardhmen gjithnjë e më të përqendruar të AI në botën e biznesit”.
Është ky përshkrimi i parë që Fortune i ka bërë Muratit, të lindur e rritur në Shqipëri dhe suksesit të saj të jashtëzakonshëm.
Ajo tashmë është e larguar nga kompania, por Fortune nuk e eklipsonte ndikimin që ajo ka pasur, duke specifikuar se suksesi ishte pjesërisht edhe i saji personal.
“ChatGPT arriti 100 milionë përdorues aktivë mujorë në vetëm dy muaj dhe ka sjellë një revolucion të plotë teknologjik në më pak se një vit, me startup-e dhe kompani të mëdha që përpiqen të zhvillojnë produkte dhe strategji të mundësuara nga AI”.
Dikur kompania vlente 30 miliardë dollarë. Por sot, falë edhe Muratit dhe punës që ajo ka kryer, OpenAI vlen rreth 300 miliardë, sipas llogaritjeve të fundit të investitorëve.
Fortune pati shkruar edhe për ndikimin e saj jashtë normales në një kompani me atë lloj rritjeje:
“Ndikimi i Muratit në OpenAI është i jashtëzakonshëm, pasi ajo ishte e ngarkuar me udhëheqjen e ekipeve të saj të kërkimit, produkteve dhe sigurisë. Por me këtë fuqi vjen edhe përgjegjësi e madhe: Ish-inxhinierja e Teslës ka thënë se është në favor të më shumë rregullimit të produkteve të AI-së, por siç ndodh shpesh me teknologjitë e reja, zhvillimi dhe përvetësimi po ecin shumë më shpejt se politikëbërësit”.
Fundi i diçkaje nënkupton fillimin e një etape tjetër. Kështu ndodhi edhe për Muratin.
Ajo krijoi pas largimit nga OpenAI Thinking Machines Lab, një startup i ri në fushën e Inteligjencës Artificiale, i cili e vendos sërish në radar Muratin.
Murati kishte vendosur prej zanafillës një dysheme të domosdoshme investimesh. Ajo donte të kapte shifrën prej 2 miliardë dollarësh. Dhe në fakt thuajse e ka arritur këtë.
Diçka e tillë, siç është bërë me dije, do ta çonte vlerën e kompanisë menjëherë në mbi 10 miliardë dollarë. Pra, diku aty ku OpenAi e nisi.
Pjesë e investimit është bërë edhe Shqipëria, me një investim prej 10 milionë dollarësh nga buxheti i shtetit, si një mënyrë e re për zhvilluar kapitalin, të cilin vendi nuk e ka eksperiemntuar më parë dhe po e bën për të parën herë me kompaninë e krijuar nga Murati.
“Po ndërtojmë një lloj të ri të Inteligjencës Artificiale, një që njerëzit mund t’i besojnë, ta formësojnë dhe ta kuptojnë”, tha Murati në një deklaratë lidhur me kompaninë e saj të re. “Nuk bëhet fjalë për zëvendësimin e njerëzve, por për amplifikimin e asaj që na bën unikë”.
Në botën e biznesit në fakt, ajo njihet si një magnet për talentin dhe kapitalin. Ajo arrin të gjejë njerëzit më të zotë, të sjellë investime të pamatshme. Por edhe të drejtorë si asnjë tjetër.
Mbi të gjitha, sjell etikën në botën e AI.
Ndryshe nga shumë startup-e në garën e Inteligjencës Artificiale, që përqendrohen në arritjen e inteligjencës së përgjithshme artificiale (AGI), qasja e Muratit është më pragmatike dhe etike.
Thinking Machines Lab po thekson sigurinë, përdorimin dhe AI-në që përshtatet me nevojat individuale dhe kontekstin shoqëror. Vërejtjet e saj publike sugjerojnë se kompania mund të jetë duke eksploruar mjete që kombinojnë arsyetimin simbolik me të mësuarit e thellë ndoshta duke ndjekur një qasje hibride ndaj arkitekturës së AI-së në përgjithësi.
Diçka që në fakt të tjerët nuk e kanë bërë dhe dallimi i madh me njeriun ky është, pra se AI nuk është mjaftueshëm i njerëzishëm për të kuptuar nevojat dhe pyetjet që dikujt mund t’i lindin, më shumë se një manual se si të bësh gjërat.
Kthimi i vëmendjen për nga qëllimi është çfarë Mira Murati kërkon dhe me Thinking Machines Lab në fakt, duket se po e bën…dhe po e bën mirë. (AP)
Shërbimi Informativ Federal i Zvicrës (NDB) është vënë sërish në qendër të kritikave për shkak të mungesës së zbatimit të masave të premtuara pas një skandali kibernetik që shpërtheu tre vite më parë.
Një raport i publikuar nga Autoriteti i Pavarur Mbikëqyrës për Aktivitetet e Zbulimit (AB-ND) tregon se NDB nuk ka zbatuar plotësisht kontrollet që kishte premtuar në vitin 2022, pas zbulimit të përdorimit të paligjshëm të të dhënave nga ofruesit e internetit, pa urdhër gjykate. Në atë kohë, NDB premtoi vendosjen e parimit të kontrollit të dyfishtë dhe mbylljen e sistemit të diskutueshëm kompjuterik që përdorej për analizimin e të dhënave kibernetike.
“Bëhet fjalë për besueshmërinë e institucionit,” deklaroi drejtoresha e AB-ND, Prisca Fischer. Ajo theksoi se moszbatimi i udhëzimeve të nxjerra nga vetë NDB përbën shkelje të rëndë të etikës institucionale.
Sipas raportit të auditimit, nuk ka prova që NDB të ketë vazhduar përdorimin e të dhënave në mënyrë të paligjshme, por mbikëqyrja e brendshme mbetet e pamjaftueshme. AB-ND rekomandon që të zbatohen menjëherë kontrollet e reja, të aplikohet parimi i kontrollit të dyfishtë dhe të ndalet përdorimi i sistemit të vjetër për përpunimin e të dhënave, transmeton albinfo.ch.
Nga ana tjetër, NDB deklaron se raporti nuk pasqyron gjendjen aktuale dhe se prej marsit 2024 ka ndërmarrë një riorganizim të plotë të strukturës së saj kibernetike. Agjencia pretendon se ka përmirësuar ndjeshëm mekanizmat e kontrollit të brendshëm, megjithëse nuk jep detaje konkrete mbi këto përmirësime. Po ashtu, pranon se ka pasur vonesa në zëvendësimin e sistemit të vjetër për shkak të sfidave teknike dhe operacionale.
AB-ND njofton se do të ndjekë nga afër zbatimin e masave të rekomanduara dhe do të mbajë nën vëzhgim të rreptë sektorin kibernetik të NDB gjatë muajve në vijim.
Sipas barometrit vjetor “Mobiliar Digital Barometer”, shumica e popullsisë zvicerane është e shqetësuar për ndikimin e digjitalizimit në kohezionin social. Studimi i publikuar nga SRF tregon se 2 në 3 zviceranë ndjejnë rrezik nga manipulimi dhe dezinformimi që vjen përmes rrjeteve sociale si Instagram, TikTok dhe X (ish-Twitter), transmeton albinfo.ch.
Rreziku i dezinformimit dhe ndarja sociale
Tetë nga dhjetë të anketuar e shohin dezinformimin si kërcënim të madh. Gjysma e pjesëmarrësve shprehin shqetësim për mungesën e ndërveprimit social dhe rritjen e polarizimit në shoqëri. Rrjetet sociale perceptohen më shumë si barrë se sa përfitim vetëm 31% i shohin ato si të dobishme.
Kërkesa për masa në shkolla
Për shkak të këtyre shqetësimeve, 80% e të anketuarve kërkojnë masa balancuese, si ndalimi i përdorimit të telefonave në shkolla dhe krijimi i hapësirave “offline” për fëmijët dhe të rinjtë.
Digjitalizimi sjell edhe mundësi
Megjithatë, digjitalizimi sjell edhe përfitime. 76% e të anketuarve e vlerësojnë pozitivisht administratën më moderne dhe transparente që e mundëson teknologjia. Po ashtu, 65% e shohin si të favorshëm aksesin e ri në arsim dhe mundësitë për angazhim lokal.
Aplikacionet dhe mirëqenia mendore
Rreth dy të tretat e pjesëmarrësve e konsiderojnë të dobishme përdorimin e aplikacioneve organizative, shëndetësore dhe ato për mësim apo mesazhe duke i lidhur me përmirësimin e mirëqenies mendore.
Lojërat elektronike: nga stigmatizim në vlerësim pozitiv
Befasisht, gati gjysma e të anketuarve kanë një qëndrim pozitiv ndaj lojërave elektronike, ndonëse ato më parë janë akuzuar si shkaktarë të dhunës. Sot, një e treta e të anketuarve luajnë çdo ditë, ndërsa gjysma e tyre thonë se lojërat ndikojnë pozitivisht në mirëqenien e tyre.
Konkluzioni i ekspertit
Sipas redaktorit digjital të SRF, Reto Widmer: “Duket se çdo brez ka nevojë për një ‘fajtor teknologjik’. Në të kaluarën ishin lojërat, tani janë rrjetet sociale dhe këtë herë me më shumë arsye, për shkak të ndikimit të thellë social që kanë.”
Në vitin 2024, zviceranët punonin mesatarisht 40 orë e 4 minuta në javë, tetë minuta më pak se një vit më parë. Gjatë pesë viteve, rënia ishte 50 minuta, sipas të dhënave të publikuara sot nga Zyra Federale e Statistikave (FSO), transmeton albinfo.ch.
Kohët e treguara janë kohët aktuale, të cilat rezultojnë nga llogaritja e kohëzgjatjes javore kontraktuale (41h47), së cilës fillimisht i shtohet puna shtesë (0h37) dhe më pas zbriten mungesat (2h20).
Disa të dhëna
Mund të jetë interesante të theksohet se gjatë harkut prej pesë vitesh, mungesat janë rritur me 31 minuta. Dhe midis 2023 dhe 2024, numri mesatar vjetor i ditëve të mungesës për arsye shëndetësore (sëmundje ose lëndim) është rritur nga 7.6 në 8.5 ditë në vit për çdo punë: nga 5.7 ditë në mesin e menaxherëve dhe në profesionet intelektuale dhe shkencore, në 13.5 ditë në aktivitete të pakualifikuara. Në vitin 2024, punonjësit e moshës 20 deri në 49 vjeç kishin mesatarisht 5 javë pushime, krahasuar me 5,5 në dispozicion për 15-19 vjeç dhe 5,6 për 50-64 vjeç. Krahasuar me pesë vjet më parë, pushimet janë rritur me 0.3 ditë, duke arritur në 5.2 javë.
Krahasimi ndërkombëtar
Sipas të ashtuquajturës statistika të vëllimit të punës (SVOL), në vitin 2024 numri total i orëve të punës nga të gjithë të punësuarit në Zvicër arriti në 8.2 miliardë, një rritje prej 0.1% krahasuar me dymbëdhjetë muajt e mëparshëm. Rritja e lehtë është për shkak të rritjes së numrit të vendeve të punës (+0,8%), e cila megjithatë u kompensua pothuajse tërësisht nga një rënie në orët aktuale të punës vjetore (-0,7%). Në krahasim ndërkombëtar, orët aktuale të punës javore të punonjësve me kohë të plotë e vendosin Zvicrën përpara vendeve të BE-së. Megjithatë, nëse merren parasysh të gjithë personat e punësuar, Konfederata duket mesatare për shkak të përqindjes së lartë të punëtorëve me kohë të pjesshme.
Në kuadër të vizitës së saj në Zvicër, Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka shprehur mirënjohjen e thellë për miqësinë dhe bashkëpunimin mes dy vendeve. Përmes një mesazhi të shoqëruar me video në rrjetet sociale, ajo falënderoi Zvicrën për një miqësi që i qëndron kohës dhe që është e bazuar në vlera të përbashkëta që nuk zbehen kurrë.
“Faleminderit Zvicër, për një miqësi që i qëndron kohës, një miqësi për Kosovën, e bazuar në vlera që nuk zbehen kurrë!” tha presidentja Osmani, duke theksuar rëndësinë e bashkëpunimit të ngushtë mes dy vendeve, transmeton albinfo.ch.
Vizita e presidentes Osmani në Zvicër forcon lidhjet diplomatike dhe ekonomike ndërmjet Kosovës dhe Zvicrës, duke hapur rrugë për bashkëpunim të mëtejshëm në fusha të ndryshme.
VIDEO:
Zvicra aktualisht po qëndron mënjanë në politikën për Lindjen e Mesme: 27 vende në botë, përfshirë BE-në, Gjermaninë dhe Mbretërinë e Bashkuar kanë miratuar një deklaratë që kritikon planet izraelite. Megjithatë, Zvicra nuk e ka bërë këtë.
Sipas këtyre planeve, Izraeli synon të rregullojë ndihmën për Rripin e Gazës përmes një fondacioni privat të ri, “Fondacioni Humanitar Gaza”. Shtetet kritike e shohin këtë si një kërcënim për ligjin ndërkombëtar humanitar dhe për parimin e qasjes së pakufizuar dhe të paanshme ndaj ndihmave.
Fondacioni kontrovers me bazë në Gjenevë
Mos-nënshkrimi i Zvicrës ka shkaktuar kritika nga grupet e majta dhe organizatat humanitare që punojnë në terren.
A po ndihmohen të gjithë nevojtarët?
Këshilltari kombëtar Fabian Molina nga Partia Socialdemokrate mendon se qëndrimi i Këshillit Federal është i gabuar. Ai thekson se ndihma humanitare duhet t’u jepet menjëherë të gjithë njerëzve në Rripin e Gazës. “Nëse Izraeli dëshiron të japë ndihmë vetëm për disa, kjo është pjesë e një lufte – dhe Zvicra nuk duhet të marrë pjesë në këtë asnjëherë.”
Organizata si Caritas gjithashtu kundërshtojnë fondacionin e ri. Angela Lindt, specialiste për zhvillim në Caritas, frikësohet se jo të gjithë do të kenë qasje në këtë mekanizëm të ri. “Sipas planeve aktuale, veriu i Gazës do të mbetet pa ndihmë,” thotë ajo, transmeton albinfo.ch.
Ndihma e shpejtë është thelbësore
Këshilltari Alfred Heer nga Partia Popullore Zvicerane dhe bashkëkryetar i grupit parlamentar Zvicër-Izrael ka një qëndrim ndryshe: “Është e rëndësishme që ndihmat të arrijnë sa më shpejt te popullsia civile.” Për këtë arsye, duhet të bashkëpunojnë fillimisht me fondacionin që gjërat të ecin shpejt, pastaj të nxjerrin përfundime. Ai është i bindur se bashkëpunimi do të jetë më i mirë sesa me UNRWA-n.
Qeveria federale mban të hapura të gjitha opsionet
Monika Schmutz Kirgöz, që është në krye të departamentit për Lindjen e Mesme dhe Afrikën Veriore, thekson se qëndrimi i Zvicrës është në thelb në përputhje me deklaratën e 27 vendeve. Megjithatë, ajo nuk është saktësisht e formulueshme.
Zvicra nuk do të marrë pjesë në Fondacionin Humanitar Gaza. “E rëndësishme është që tani të shpëtohen jetë,” tha Schmutz Kirgöz.
Zvicra nuk po mbyll derën paraprakisht. A do të funksionojë modeli i ri me fondacionin kontrovers mbetet për t’u parë.
Në një operacion të gjerë të koordinuar nga agjencia europiane e policisë Europol, janë arrestuar 270 persona në dhjetë shtete të ndryshme për përfshirje në aktivitete të paligjshme në dark web. Ndër të arrestuarit është edhe një person në Zvicër.
Operacioni ndërkombëtar i koduar “RapTor” ka çmontuar rrjete kriminale që tregtonin drogë, armë dhe mallra të falsifikuara. Sipas Europol, të dyshuarit u identifikuan përmes hetimeve të koordinuara dhe analizave të të dhënave të siguruara nga mbyllja e tregjeve të paligjshme “Nemesis”, “Tor2Door”, “Bohemia” dhe “Kingdom Markets”, transmeton albinfo.ch.
Shumë prej të arrestuarve kishin realizuar mijëra shitje në tregjet ilegale duke përdorur mjete të enkriptimit dhe kriptomonedha për të fshehur gjurmët.
“Ky operacion jep një sinjal të qartë për kriminelët që fshihen pas iluzionit të anonimitetit,” tha Europol.
Sequestrime të konsiderueshme
Arrestimet janë kryer në vendet e mëposhtme:
1 në Zvicër dhe Spanjë
3 në Brazil
4 në Holandë dhe Austri
19 në Korenë e Jugut
29 në Francë
37 në Mbretërinë e Bashkuar
42 në Gjermani
130 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës
Gjatë aksionit janë sekuestruar mbi 180 armë zjarri dhe armë të imituara, taser, thika, mbi dy tonë drogë (kokainë, ketaminë, amfetaminë dhe kanabis), mbi 184 milionë euro në para të gatshme dhe kriptomonedha, 12.500 produkte të falsifikuara si dhe mbi katër tonë duhan i paligjshëm.
Bashkëpunim ndërkombëtar dhe hetime të avancuara
Europol mbështeti operacionin duke përgatitur paketa informative të bazuara në të dhëna nga platformat e konfiskuara dhe i ndau ato me autoritetet kombëtare përmes Task Forcës së Përbashkët për Krimin Kibernetik me seli në Hagë.
Komisioneri i BE-së për Sigurinë e Brendshme, Magnus Brunner, deklaroi:
“Kjo është një goditje e rëndësishme ndaj krimit të organizuar dhe tregon se si grupet kriminale veprojnë sot – si në botën fizike ashtu edhe në atë dixhitale.”
Ky operacion ndjek modelin e përdorur edhe në Operacionin “SpecTor” në vitin 2023, i cili çoi në arrestimin e 288 personave – përfshirë dy në Zvicër.
Hekurudhat Federale Zvicerane kanë publikuar detajet e orarit të vitit 2026 dhe do të ketë disa ndryshime në rajonin e Liqenit të Gjenevës.
Rruga nga Lozana në Bazel përmes Yverdonit do të rikthehet. Shërbimi veror nga Gjeneva në Marsejë do të funksionojë gjatë gjithë vitit dhe do të ketë më shumë trena nate nga Gjeneva në Annemasse.
Trenat Extra Léman Express do të shkojnë deri në Bellegarde në mbrëmjet e fundjavës, transmeton albinfo.ch.
Ndërkohë, shërbimi TGV nga Lozana në Paris do të pezullohet vitin e ardhshëm për shkak të punimeve në infrastrukturë. Shërbimi me shpejtësi të lartë do të funksionojë vetëm nga Gjeneva.
Opinione Gjenerata që sakrifikoi gjithçka për atdhe
Opinione Kur donacionet dhe grantet zëvendësojnë buxhetin komunal
Opinione Shën Nënë Tereza – shembull i gjallë i dashurisë
Opinione Gjermanishtja në botë: Ku flitet dhe sa folës ka?
Opinione VËZHGIMET E FSHEHTA NGA SIGURIMET SHOQËRORE NË ZVICËR – NJË “SPIUNIM I LEJUAR”?
Opinione Samiti Trump – Putin në Alaska: Pritshmëria për paqe dhe realiteti i Arktikut
Opinione Kthimi në shtëpi
Opinione Reflektim mbi ri-kthimin! Pse ktheheni çdo verë në Kosovë?
