SBB po kontrollon trenat e saj për praninë e asbestit

Materiali i rrezikshëm thuhet se është gjetur në trenat e vjetër që janë ende në shërbim.

Pasi përdoret zakonisht në ndërtim, azbesti është shumë i dëmshëm, pasi thithja e fibrave mund të shkaktojë kancer.

Megjithëse ky material është ndaluar në Zvicër në vitin 1990, trenat e ndërtuar para asaj kohe vazhdojnë të qarkullojnë dhe pritet të qëndrojnë në përdorim deri në vitin 2030, transmeton albinfo.ch.

Ato përfshijnë trenat e distancave të gjata EW IV, trenin e udhëtarëve DPZ (S-Bahn), disa trena Eurocity, si dhe lokomotivat Re 420.

SBB tani po kontrollon këtë mjet të vjetër lëvizës për rreziqet e asbestit.

Kohët e fundit ka nxjerrë një tender për këtë qëllim në platformën federale të prokurimit.

” Qëllimi është të kryhet një vlerësim i rrezikut në lidhje me sigurinë në punë, shëndetin dhe mjedisin”, tha kompania.

Katër nga dhjetë zviceranë udhëtojnë pa biletë në transportin publik

Megjithëse Zvicra është shpesh cilësuar si një nga vendet më të ndershme në botë, një studim i ri tregon një realitet më kompleks, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Sipas një sondazhi të realizuar nga platforma e konsumatorëve Moneyland, një numër i konsiderueshëm zviceranësh kanë kryer forma të ndryshme të “vjedhjes së vogël”. Më e përhapura është përdorimi i transportit publik pa një biletë të vlefshme. 40 për qind e të anketuarve pranuan se e kanë bërë këtë me vetëdije të paktën një herë, ndërsa 27 për qind e kanë bërë dy herë ose më shumë.

Vendi i dytë në listën e shkeljeve e zë vjedhja në vendin e punës, si marrja e sendeve apo përdorimi i pajisjeve për qëllime personale, me 29 për qind të të anketuarve që e kanë pranuar një veprim të tillë.

Ndërkohë, 25 për qind e pjesëmarrësve në sondazh thanë se kishin dalë nga një supermarket pa paguar për të paktën një artikull.

Ky studim ngre pyetje mbi perceptimin dhe realitetin e ndershmërisë në Zvicër, duke sugjeruar se, ndonëse imazhi i jashtëm i vendit është i pastër, sjellja e përditshme e qytetarëve shpesh tregon ndryshe, transmeton albinfo.ch.

.

Gjermani: Çmimet e energjisë bien me 5% që nga janari

Çmimet e energjisë për konsumatorët privatë në Gjermani kanë rënë me rreth pesë për qind që nga fillimi i vitit 2025, sipas një analize të publikuar së fundmi nga portali krahasues Verivox, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Një familje mesatare me tre anëtarë aktualisht paguan mesatarisht 5.173 euro në vit për energji, që përfshin elektricitetin, ngrohjen dhe karburantin, krahasuar me 5.442 euro në janar. Kjo nënkupton një ulje prej 269 eurosh në vit.

Sipas ekspertit të energjisë në Verivox, Thorsten Storck, ky lehtësim i lehtë për konsumatorët është rezultat i një ekonomie globale të dobët, që ka ndikuar në uljen e kërkesës dhe çmimeve të tregut.

Megjithatë, Storck thekson se kostot e energjisë mbeten dukshëm më të larta sesa para krizës energjetike në vitin 2022, mbi 25 për qind më shumë krahasuar me nivelet para krizës, transmeton albinfo.ch.

Austri: Ish-kancelari Kurz i shpëton dënimit

Një nga proceset gjyqësore më të ndjekura politikisht në historinë e fundit të Austrisë përfundoi të hënën në Pallatin e Drejtësisë në Vjenë, duke sjellë rezultate të ndryshme për protagonistët kryesorë. Ish-kancelari Sebastian Kurz u shpall i pafajshëm nga Gjykata e Lartë Rajonale, ndërsa dënimi për ish-shefin e kabinetit të tij, Bernhard Bonelli, u konfirmua pjesërisht, shkruajnë mediat austriake, transmeton albinfo.ch.

Vendimi erdhi pas apelimit të bërë nga mbrojtja pas aktgjykimit të janarit 2024, kur Kurz ishte dënuar me tetë muaj burg me kusht për dëshmi të rreme përpara komitetit hetimor parlamentar të skandalit të njohur si “Çështja Ibiza”. Në atë kohë, gjykata e shkallës së parë kishte konstatuar se Kurz kishte minimizuar qëllimisht ndikimin e tij në emërimet në bordin mbikëqyrës të ÖBAG, një kompani shtetërore austriake, dhe kishte dhënë deklarata të pavërteta. Bonelli, nga ana tjetër, kishte marrë një dënim me gjashtë muaj burg me kusht.

Ndërsa Zyra e Prokurorit për Çështje Ekonomike dhe Korrupsioni pranoi vendimin fillestar, mbrojtja apeloi dhe për Sebastian Kurz kjo apel rezultoi e suksesshme. Gjykata rrëzoi vendimin e mëparshëm ndaj tij duke e shpallur të pafajshëm. Ndryshe ndodhi me Bonellin, për të cilin gjykata mbështeti pjesërisht vendimin e mëparshëm të fajësisë, transmeton albinfo.ch.

Gjyqi është pjesë e hetimeve të thelluara që rrjedhin nga “Çështja Ibiza”, një skandal që shpërtheu në vitin 2019 pas publikimit të një videoje të fshehtë të liderit të atëhershëm të FPÖ-së, Heinz-Christian Strache, dhe që hodhi dritë mbi lidhjet e dyshimta mes politikës, biznesit dhe medias në Austri. Një rol kyç në këtë proces luajti Thomas Schmid, ish-sekretari i përgjithshëm i Ministrisë së Financave, i cili u bë dëshmitar bashkëpunues duke inkriminuar një sërë figurash të larta politike, përfshirë edhe Kurz.

Vendimi i sotëm mbyll një kapitull të rëndësishëm në hetimet e “Çështjes Ibiza”, duke lënë pas një trashëgimi të ndërlikuar ligjore dhe politike. Sebastian Kurz del i pastër nga një prej betejave më të vështira të karrierës së tij, ndërsa Bernhard Bonelli përballet me pasojat ligjore të rolit të tij në ngjarje, transmeton albinfo.ch

Austri: Ministrja Plakolm propozon kurse gjermane dhe masa ndëshkuese për azilkërkuesit

Ministrja Claudia Plakolm (ÖVP) do të paraqesë në Kabinet këtë të mërkurë paketën e re të integrimit, e cila përfshin kurse më të detyrueshme të gjuhës gjermane për azilkërkuesit dhe personat me mbrojtje në Austri, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Programi parashikon shqyrtim të aftësive dhe mësim të vlerave të shoqërisë, me sanksione në rast të moskalimit të kurseve. Sipas zyrës së ministrisë, zbatimi do të kërkojë kohë, ndërsa prezantimi në Kabinet shërben si sinjal fillestar.

Ndërkaq, në vitin 2024 rreth 266.000 persona morën ndihmë sociale në Austri, një rritje prej 4 për qind nga viti 2023. Kjo ka ngjallur debate politike, sidomos pas publikimit të rastit të një familjeje siriane që merrte ndihmë sociale prej 9.000 euro në muaj. Kreu i FPÖ-së, Herbert Kickl, dhe drejtuesi i saj në Vjenë, Dominik Nepp, propozuan që ndihmat sociale të jenë vetëm për qytetarët austriakë, transmeton albinfo.ch.

Zvicër: Ku do të fokusohet më së shumti popullsia deri në 2055?

Një iniciativë e partisë SVP me titullin “Një Zvicër Jo 10 Milionëshe” ka ngjallur debate mbi rritjen e popullsisë në vend dhe ndarjen e saj në shtresa. Megjithëse shumë ekspertë e konsiderojnë si të tepruar këtë frikë, statistikat zyrtare tregojnë se Zvicra po rritet, veçanërisht në disa rajone të caktuara, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Sipas skenarëve të popullsisë nga Zyra Federale e Statistikave (FSO), kantonet frëngjishtfolëse si Gjeneva, Vaud, Valais, si dhe kantonet gjermanishtfolëse Aargau, Cyrih, St. Gallen, Thurgau dhe Lucern, pritet të përjetojnë rritje të ndjeshme deri në vitin 2055. Ndërkohë, kantonet Jura, Graubünden, Ticino dhe madje edhe Berna, përfshirë kryeqytetin federal, do të kenë rritje shumë më të vogël ose thuajse të stagnuar.

Ekspertja e FSO-së, Johanna Probst, shpjegon se në Luzern rritja do të jetë kryesisht për shkak të emigracionit neto, si nga kantonet e tjera zvicerane, ashtu edhe nga jashtë vendit, si dhe për shkak të një norme të lartë të lindjeve, transmeton albinfo.ch.

Nga ana tjetër, Alice Hollenstein nga Qendra për Menaxhimin Urban dhe Pasuritë e Paluajtshme (CUREM) në Universitetin e Cyrihut thekson se qytetet tërheqin më shumë të rinj dhe emigrantë, sidomos ato që kanë universitete, kompani ndërkombëtare dhe hapësirë të mjaftueshme për zhvillim. Rajoni i Lucernit dhe sidomos Zug po përfiton nga taksat e ulëta dhe ofron kushte të favorshme për bizneset, ndërsa Berna shihet kryesisht si qendër politike dhe jo biznesi.

Sot, pothuajse 75 për qind e zviceranëve jetojnë në zona urbane dhe metropolitane, dhe kjo kërkon zhvillim të vazhdueshëm të infrastrukturës dhe shërbimeve në këto zona. Eksperti i zhvillimit hapësinor, Markus Nollert, paralajmëron se rritja e qyteteve do të jetë e fuqishme dhe duhet menaxhuar me kujdes.

Një analizë e bërë nga mediat zvicerane, bazuar në të dhënat e FSO-së, nxjerr në pah se Gjeneva do të jetë zona me rritjen më të madhe, e ndjekur nga Lozana, Cyrihu dhe Lucerna me zonat përreth, transmeton albinfo.ch.

Gjermani: Këtë javë sillen masa të reja për migracionin dhe natyralizimin në kabinet

Ministri i Brendshëm i Gjermanisë, Alexander Dobrindt (CSU), pritet të paraqesë këtë të mërkurë në kabinet projektligjet e para për kufizimin e migracionit dhe ndryshimin e procedurave për natyralizim. Këto masa vijnë vetëm tre javë pas nisjes së qeverisë së re të koalicionit të përbërë nga Unioni dhe SPD, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Sipas burimeve qeveritare, ndër ndryshimet kryesore përfshihet pezullimi i përkohshëm i ribashkimit familjar për personat që nuk kanë fituar statusin e azilit, por që lejohen të qëndrojnë në Gjermani për arsye humanitare, si përndjekje politike apo kërcënime për jetën në vendin e origjinës. Për këta persona, ribashkimi familjar do të ndalohet për një periudhë dyvjeçare, me përjashtime vetëm në rastet e veçanta humanitare.

Gjithashtu, pritet të hiqet edhe mundësia për natyralizim të përshpejtuar pas tre vitesh qëndrimi në Gjermani, një procedurë që u fut nga qeveria e mëparshme e “semaforit”. Kjo rrugë e shpejtë u ofronte qytetari atyre emigrantëve me njohuri të avancuara të gjuhës gjermane dhe rezultate të dalluara në punë, arsim apo shoqëri, transmeton albinfo.ch.

“Ne duhet të reduktojmë faktorët që e bëjnë Gjermaninë vend tërheqës për migracion të pakontrolluar,” deklaroi Dobrindt për median gjermane Bild, duke shtuar se këto masa janë një sinjal i qartë se politika e migracionit në vend po ndryshon.

Sipas projektligjit të publikuar nga agjencia gjermane e lajmeve DPA, qëllimi është të theksohet rëndësia e qëndrimit të ligjshëm si kusht themelor për marrjen e shtetësisë gjermane.

Paketa legjislative do të shqyrtohet dhe miratohet nga kabineti, ndërsa zbatimi i saj do të pasohet nga diskutime në Bundestag, transmeton albinfo.ch.

Numri i kërkesave për azil në Austri bie me 35% në katër muajt e parë të vitit 2025

Sipas statistikave të azilit për prillin 2025, numri i kërkesave për azil në Austri është ulur ndjeshëm, me një rënie prej 35 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Gjatë katër muajve të parë të vitit 2025, u regjistruan 6.056 kërkesa, ndërsa në të njëjtën periudhë të vitit 2024 ishin 9.259.

Rënia e kërkesave të reja është veçanërisht e dukshme te sirianët dhe afganët. Nga 329 kërkesat e sirianëve në prill, vetëm 103 ishin të reja, ndërsa te afganët, nga 512 kërkesa, vetëm 117 ishin të paraqitura për herë të parë. Shumica e kërkesave lidhen me fëmijë të lindur në Austri ose refugjatë që kanë qenë tashmë në vend për një kohë, transmeton albinfo.ch.

Zvicra simulon sulme terroriste në stadiume përpara fillimit të Kampionatit Evropian

Me fillimin e Kampionatit Evropian të Futbollit për Femra më 2 korrik në Zvicër, autoritetet po zhvillojnë stërvitje të mëdha sigurie për të përgatitur skenarë të mundshëm emergjence. Njëra prej tyre u zhvillua së fundmi në Stade de Genève, ku u simulua një sulm me armë gjatë një ndeshjeje me 28,000 spektatorë në tribunë, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

“Emergjencë, të shtëna! Një person i armatosur ka hyrë në stadium” – ishte skenari i stërvitjes, ku rreth 100 figurantë nga ushtria zvicerane morën pjesë, duke aktruar si audiencë gjatë një sulmi të simuluar. Qëllimi ishte testimi i reagimit dhe koordinimit të policisë, shërbimeve emergjente, zjarrfikësve dhe kompanive private të sigurisë.

“Nuk ka të bëjë me krijimin e frikës, por me përgatitjen,” tha Daniel Barouche, oficeri i sigurisë i turneut, për transmetuesin RTS. Ai shtoi se kërcënimet në Evropë dhe Zvicër janë shtuar që nga viti 2008, kur vendi bashkë-organizoi EURO-n e meshkujve, dhe tani “duhet të jemi të përgatitur për çdo skenar”, transmeton albinfo.ch.

Gjatë simulimit, paniku i masës u përdor për të testuar evakuimin dhe reagimin ndaj të plagosurve. “Prioriteti i parë është neutralizimi i kërcënimit, ndërsa hapi i dytë është ofrimi i ndihmës së parë,” shpjegoi Florent Chapuis, kapiten i policisë së Gjenevës dhe përgjegjës për stërvitjen.

Sipas tij, koordinimi ishte i mirë, por komunikimi mes aktorëve shtetërorë dhe privatë ende kërkon përmirësim.

Përveç Gjenevës, edhe shtatë stadiume të tjera në Zvicër do të presin ndeshje të kampionatit, përfshirë qytetin Sion. Policia e Valais ka bërë të ditur se edhe ajo planifikon stërvitje sigurie, për të garantuar një organizim të sigurt gjatë gjithë turneut që do të zgjasë deri më 27 korrik, transmeton albinfo.ch.

SHBA do të shtyjë hyrjen në fuqi të tarifave të reja të BE-së me një muaj

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, dhe ish-presidenti i SHBA-së, Donald Trump, kanë rënë dakord për një zgjatje të përkohshme të pezullimit të tarifave doganore prej 50% që SHBA-ja ka kërcënuar t’i vendosë ndaj importeve nga Bashkimi Evropian. Marrëveshja e përkohshme shtyn afatin deri më 9 korrik, duke i dhënë kohë palëve të përpiqen të arrijnë një marrëveshje tregtare, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Vendimi erdhi pas një bisede telefonike mes liderëve, të cilën Von der Leyen e përshkroi si “të mirë” dhe në të cilën ajo theksoi gatishmërinë e BE-së për të negociuar “shpejt dhe me vendosmëri”. Trump nga ana e tij, para nisjes nga fundjava në New Jersey, konfirmoi se kishte rënë dakord me kërkesën e presidentes së Komisionit Evropian dhe la të kuptohet se takimet e mëtejshme janë të mundshme: “Do të shohim nëse mund të gjejmë diçka.”

Ndërkohë, Komisioni Evropian, përmes komisionerit të Tregtisë, Maros Sefcovic, ritheksoi se marrëdhënia tregtare midis BE-së dhe SHBA-së duhet të bazohet në “respekt të ndërsjellë, jo në kërcënime”. Ai nënvizoi se BE-ja është e përkushtuar për një marrëveshje që i shërben të dyja palëve dhe se është e gatshme të mbrojë interesat e saj, transmeton albinfo.ch.

Tensionet mes dy palëve janë rritur që nga kthimi i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë. SHBA-ja ka vendosur disa valë tarifash mbi produktet evropiane: 25% për çelik dhe alumin në mars, 25% për automobilat dhe 20% për mallra të tjera në prill. Ndërsa pezullimi i përkohshëm i masave tarifore vlen deri më 9 korrik, tarifa doganore prej 10% mbetet në fuqi për shumicën e mallrave evropiane.

Në fillim të majit, Bashkimi Evropian kërcënoi me kundërmasa në vlerë 95 miliardë euro ndaj importeve amerikane, përfshirë automjetet dhe avionët, në rast se negociatat dështojnë. Komisioni Evropian ka paralajmëruar gjithashtu se do ta çojë çështjen në Organizatën Botërore të Tregtisë (OBT).

Sipas SHBA-së, deficiti tregtar me BE-në arriti në 235 miliardë dollarë në vitin 2024. Megjithatë, Komisioni Evropian thekson se suficiti i SHBA-së në sektorin e shërbimeve e redukton këtë deficit në rreth 50 miliardë euro, transmeton albinfo.ch.

Silvinjo shpall listën për ndeshjen ndaj Serbisë

Kombëtarja shqiptare do të zhvillojë dy ndeshjet e radhës në kuadër të kualifikueseve për Kupën e Botës 2026, ndaj Serbisë dhe Letonisë.

Trajneri Silvinjo ka bërë publike listën me 27 lojtarët e ftuar për këto dy përballje të rëndësishme, njofton faqja e FSHF-së, transmeton albinfo.ch.

Shqipëria do të përballet me Serbinë më 7 qershor, në “Arenën Kombëtare”, duke nisur nga ora 20:45.

Ndërsa ndeshja ndaj Letonisë do të luhet më 10 qershor, në Stadiumin “Skonto Stadions”, po në orën 20:45.

Lista e plotë:

Portierë: Thomas Strakosha, Elhan Kastrati, Alen Sherri, Mario Dajsinani

Mbrojtës: Elseid Hysaj, Ivan Balliu, Mario Mitaj, Naser Aliji, Marash Kumbulla, Ardian Ismajli, Berat Gjimshiti, Arlind Ajeti, Adrian Bajrami

Mesfushorë: Ylber Ramadani, Juljan Shehu, Kristjan Asllani, Qazim Laçi, Adrion Pajaziti, Nedim Bajrami, Medon Berisha, Arbër Hoxha

Sulmues: Ernest Muçi, Jasir Asani, Armando Broja, Myrto Uzuni, Rey Manaj, Mirlind Daku

Kosova me rritje mesatare të çmimeve prej 1.6% në vitin 2024

Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka publikuar të dhënat vjetore për Indeksin e Harmonizuar të Çmimeve të Konsumit (IHÇK) për vitin 2024, ku rezulton se çmimet e konsumit në vend janë rritur mesatarisht për 1.6% krahasuar me vitin 2023, raporton albinfo.ch.

Sipas raportit të ASK-së, rritja më e theksuar e çmimeve është regjistruar në disa kategori kryesore të konsumit. Ndër to, biletat e fluturimeve shënuan rritjen më të lartë me 10.8%, të ndjekura nga kafeja, çaji dhe kakao (8.0%), pijet alkoolike (6.9%), mallrat dhe shërbimet për mirëmbajtjen e ekonomisë shtëpiake (6.5%) dhe shërbimet financiare (5.8%).

Rritje janë shënuar gjithashtu në: ujë mineral dhe pije joalkoolike (5.3%), takëme dhe qelqurina të kuzhinës (5.2%), ëmbëlsira dhe produkte me sheqer (5.1%), pemë (4.8%), libra dhe gazeta (4.6%) dhe veshje (4.0%).

Faktorë të tjerë që kanë ndikuar në rritjen e IHÇK-së përfshijnë edhe shërbimet e kujdesit personal (3.7%), energjinë elektrike (3.4%), lëndët djegëse të ngurta (3.3%), duhanin (2.7%), bukën dhe drithërat (2.5%), shërbimet hoteliere (2.0%) dhe mishin (1.9%). Këto kategori kanë kontribuar së bashku me një ndikim prej +2.0% në indeksin e përgjithshëm.

Megjithatë, rritja e çmimeve është frenuar nga uljet e regjistruara në disa kategori, ku më të theksuarat janë: karburantet dhe lubrifikantët për transport personal (-4.4%) dhe blerja e automjeteve (-1.8%). Këto dy kategori kontribuuan me një ndikim negativ prej -0.4% në IHÇK.

ASK vlerëson se këto të dhëna tregojnë për një stabilizim të inflacionit në raport me vitet e kaluara, megjithatë, ndikimet sektoriale në shpenzimet e qytetarëve vazhdojnë të jenë të ndjeshme, sidomos në sektorët e transportit dhe ushqimit.

Pezullohet trafiku hekurudhor Lausanne- Fribourg për shkak të punimeve

Trafiku hekurudhor në linjën Lausanne – Fribourg është ndërprerë të hënën në mëngjes në segmentin midis Palézieux dhe Vauderens për shkak të punimeve të jashtëzakonshme në infrastrukturë. Sipas njoftimit të publikuar nga SBB (CFF) në faqen e saj zyrtare, pezullimi do të zgjasë të paktën deri në orën 12:00, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Kjo situatë prek linjat IC1, IR15, S40 dhe S41, ku priten vonesa dhe anulime të trenave. Si masë alternative, janë vënë në dispozicion autobusë zëvendësues për udhëtimin midis Vauderens dhe Palézieux.

Për udhëtarët që lëvizin midis Zvicrës gjermanishtfolëse dhe rajonit të Liqenit të Gjenevës, rekomandohet përdorimi i rrugës përmes qytetit Bienne.

SBB ka bërë thirrje për kontroll të orareve përmes platformave zyrtare përpara nisjes së udhëtimit dhe kërkon mirëkuptimin e pasagjerëve për pengesat e përkohshme, transmeton albinfo.ch.

Gjermani: Ministri i Brendshëm paralajmëron kufizimin e ribashkimit familjar

Ministri i Brendshëm i Gjermanisë, Alexander Dobrindt (CSU), pritet t’i paraqesë kabinetit të mërkurën një projektligj që parashikon kufizime të reja për ribashkimin familjar të disa kategorive të refugjatëve. Lajmi, i konfirmuar nga Ministria e Brendshme për agjencinë gjermane të lajmeve dpa, u publikua fillimisht nga gazeta Bild am Sonntag, transmeton albinfo.ch.

Sipas planit, që rrjedh nga marrëveshja e koalicionit aktual mes CDU/CSU dhe SPD, refugjatëve me status të kufizuar mbrojtjeje  të ashtuquajturit përfitues të mbrojtjes subsidiare  do t’u ndalohet për dy vjet ribashkimi familjar. Përjashtim do të bëjnë vetëm rastet jashtëzakonisht të rënda.

“Deri tani, në Gjermani janë pranuar 1000 vetë në muaj. Tani kjo merr fund,” deklaroi Dobrindt për Bild. Ai tha se Gjermania duhet të “zvogëlojë ndjeshëm faktorët tërheqës” dhe të tregojë qartë se “politika e migracionit ka ndryshuar”.

Ribashkimi familjar për këtë kategori refugjatësh ishte pezulluar fillimisht midis marsit 2016 dhe korrikut 2018, me arsyetimin për të shmangur mbingarkesën në sistemin e pritjes dhe integrimit. Që nga gushti i vitit 2018, ishte lejuar hyrja mujore e deri në 1000 personave,  pjesëtarë të familjeve të refugjatëve që nuk kanë status të plotë azili, por gëzojnë mbrojtje për shkak të rrezikut të ndjekjes në vendin e origjinës, shkruan DW,transmeton albinfo.ch.

Megjithëse marrëveshja e koalicionit të vitit 2021 ndërmjet SPD-së, Të Gjelbërve dhe FDP-së kishte parashikuar heqjen e kufizimeve për këtë kategori, kjo politikë nuk u zbatua kurrë.

Ndërkohë, mbi 30 organizata joqeveritare i kanë bërë thirrje qeverisë federale të tërhiqet nga planet për kufizimin e ribashkimit familjar dhe, përkundrazi, të punojë për zgjerimin e të drejtave për bashkim familjar, duke e cilësuar ndarjen e familjeve si jo humane dhe pengesë për integrim të suksesshëm.

Ndërprerje në trafikun hekurudhor në linjën Cyrih– Meilen

Trafiku hekurudhor në linjën Cyrih HB Meilen është kufizuar të hënën në mëngjes midis stacioneve Zurich Tiefenbrunnen dhe Küsnacht ZH për shkak të një defekti teknik në sistemin hekurudhor. Lajmi është konfirmuar nga kompania SBB në faqen e saj zyrtare, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Ndërprerja pritet të zgjasë deri rreth orës 08:30. Si pasojë, priten vonesa dhe anulime të udhëtimeve, sidomos në linjat S6, S7 dhe S16 që operojnë në këtë segment.

Për të lehtësuar lëvizjen e udhëtarëve, janë vendosur autobusë zëvendësues mes stacioneve të prekura. SBB u bën thirrje pasagjerëve të kontrollojnë informacionet më të fundit në aplikacionin ose faqen e kompanisë përpara nisjes, transmeton albinfo.ch.

Kosova pret stërvitjen më të madhe ushtarake shumëkombëshe “Defender Europe 2025”

Nga e hëna, Kosova do të jetë një nga 18 shtetet pritëse të stërvitjes ushtarake shumëkombëshe “Defender Europe 2025”, e cila konsiderohet si ushtrimi më i madh i këtij lloji që është zhvilluar ndonjëherë në territorin e vendit.

Në këtë operacion, të udhëhequr nga Komanda e Ushtrisë Amerikane për Evropë dhe Afrikë, pritet të marrin pjesë rreth 25 mijë trupa nga 29 vende aleate dhe partnere të NATO-s. Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK) do të jetë pjesë aktive e këtij ushtrimi, duke bashkëpunuar me ushtritë e vendeve pjesëmarrëse në simulimin e operacioneve mbrojtëse, sulmuese dhe të stabilitetit, shkruan albinfo.ch.

Sipas ministrit në detyrë të Mbrojtjes, Ejup Maqedonci, një nga zhvillimet më të rëndësishme do të jetë vendosja për herë të parë në Kosovë e Komandës së Divizionit 28 të Këmbësorisë së Ushtrisë së SHBA-së, e cila do të udhëheqë operacionet në të gjithë rajonin e Ballkanit gjatë këtij ushtrimi.

“Për vendin tonë është arritje e jashtëzakonshme dhe tregon për besimin që Shtetet e Bashkuara kanë në Qeverinë, institucionet dhe në veçanti në profesionalizmin e ushtrisë sonë. Republika jonë po shihet si vend kredibil për të mikpritur një ndër aktivitetet më të mëdha që ushtria e SHBA-së zhvillon në kontinentin e Evropës”, deklaroi Maqedonci.

Ai theksoi gjithashtu se pjesëmarrja në këtë ushtrim përveçse zhvillon kapacitetet luftarake të FSK-së, rrit edhe ndërveprueshmërinë me njësitë e vendeve aleate. Sipas tij, “Defender Europe 2025” është edhe një mundësi për testimin në terren të pajisjeve dhe armatimit të ri që Kosova ka blerë për nevojat e FSK-së.

Maqedonci vlerësoi se ky ushtrim është një dëshmi konkrete e afrimit të Kosovës me strukturat euroatlantike. “Ushtrimet e tilla kontribuojnë në përgatitjen e FSK-së për të rritur ndërveprueshmërinë me ushtritë e NATO-s dhe tregojnë përkushtimin dhe profesionalizmin e institucioneve të vendit”, u shpreh ai.

Aktualisht, përgatitjet në terren janë në fazën përfundimtare. Sipas Ministrisë së Mbrojtjes, janë duke u ndërtuar kampet për pritjen e njësive të vendeve partnere, ndërsa janë planifikuar lëvizjet e trupave drejt zonave të trajnimit në Babaj të Bokës dhe në Aeroportin e Gjakovës.

Stërvitja “Defender Europe 2025” do të zgjasë deri më 9 qershor dhe mbetet ushtrimi më i madh ushtarak shumëkombësh i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara në kontinentin evropian, transmeton albinfo.ch.

Ngjarjet kryesore nga Zvicra për të cilat duhet të dini këtë javë

Linja ajrore SWISS do të shkurtojë qindra fluturime dhe qeveria amerikane lëshon “paralajmërime” të udhëtimit për në Zvicër – këto janë ndër lajmet që raportoi The Local këtë javë. Ju mund të kapni gjithçka në këtë përmbledhje javore.

Këto çështje do të jenë në rrezik në referendumin e shtatorit

Më 28 shtator, votuesit zviceranë do të vendosin për dy çështje.

Njëra lidhet me Aktin e ri të Identitetit Digjital (e-ID), i cili mbetet i diskutueshëm në mesin e publikut të Zvicrës edhe pasi u rinovua, në aspektin e sigurisë, nga qeveria.

Çështja e dytë në fletëvotim ka të bëjë me tatimin mbi vlerën e qirasë për shtëpitë e dyta  konkretisht, nëse duhet të rritet për të gjeneruar të ardhura shtesë për komunitetet e tyre.

Kjo është veçanërisht e rëndësishme për komunat që të kompensojnë humbjen e ardhshme, sipas një ligji të ri, të të ardhurave tatimore nga banesat kryesore, transmeton albinfo.ch.

Zvicra do të shkurtojë qindra fluturime nga orari i verës

Transportuesi kryesor i Zvicrës SWISS njoftoi këtë javë se do të shkurtonte 1400 fluturime deri në tetor 2025 për shkak të mungesës akute të personelit të kabinës dhe avionëve.

Arsyeja për këtë lëvizje drastike, veçanërisht gjatë sezonit të pikut të udhëtimeve verore, është mungesa e mprehtë e personelit të kabinës dhe disa avionëve gjithashtu.

Ne kontaktojmë linjën ajrore për të zbuluar se cilat fluturime do të ndërpriten gjatë muajve në vijim. Mund të shihni nëse planet tuaja të udhëtimit preken në lidhjen e mëposhtme.

Gjykata e lartë mbështet të huajin në kërkimin e tij për shtetësi

Gjykata Federale, autoriteti më i lartë gjyqësor i vendit, vendosi që një banori të huaj iu mohua padrejtësisht shtetësia zvicerane për shkak të një aksidenti automobilistik.

Edhe pse ai kishte jetuar në Zvicër për 30 vjet, ishte i punësuar, fliste gjermanisht dhe ishte i integruar mirë në komunitetin e tij lokal, kërkesa e tij për natyralizim u refuzua për shkak të një aksidenti automobilistik pesë vjet më parë, megjithëse askush nuk u lëndua, raporton thelocal.

Gjyqtarët federalë, megjithatë, vendosën se aksidenti nuk duhet ta pengojë njeriun të bëhet zviceran.

A duhet të jenë të kujdesshëm turistët amerikanë kur vijnë në Zvicër?

Shtetet e Bashkuara e kanë klasifikuar Zvicrën nën rrezikun e udhëtimit të ‘Nivelit 1’ për vizitorët amerikanë.

Ndërsa kjo do të thotë se rreziku i përgjithshëm është i ulët, qeveria amerikane renditi megjithatë disa rreziqe, të tilla si mungesa e paralajmërimeve të sigurisë publike, dhe gjithashtu rreziku i krimeve të vogla, si vjedhja e xhepave.

Ai rendit qytetet e mëdha si Cyrihu, Gjeneva dhe Bazeli si vatra zvicerane të vjedhjeve dhe këshillon qytetarët amerikanë që të shmangin zonat ku hajdutët e xhepave dihet se kryejnë tregtinë e tyre  si Les Paquis, ose stacioni qendror i trenit në Gjenevë.

Aeroporti i Cyrihut sheh rritje të numrit të pasagjerëve që shmangin tarifat

Mediat zvicerane raportuan disa shembuj të njerëzve që përpiqeshin të hipnin në aeroplan në Cyrih pa një biletë të vlefshme.

Ndërsa ka të bëjë vetëm me një pjesë të vogël të individëve, të cilët janë kapur në proces, lindin pyetje se si arrijnë të arrijnë deri te porta e imbarkimit dhe më pas në aeroplan.

Megjithatë, ata kapen kur stjuardesat kryejnë numërimin e personelit dhe lindin mospërputhje midis numrit të pasagjerëve dhe kartave të regjistruara të imbarkimit.

Të huajt mendojnë se rregullat zvicerane të riciklimit janë konfuze dhe frustruese

Komentet e mbledhura nga forumet e mediave sociale pasqyrojnë se sa banorë të huaj ndihen për kulturën e riciklimit në Zvicër.

Shumë ankohen për rregulloret për ndarjen e mbetjeve në pirgje të ndryshme.

Ky sistem rezulton në apartamente të rrëmujshme dhe të çrregullta, dhe gjithashtu, ndjekja e të gjitha rregullave kërkon kohë deri në atë pikë sa të ndjeheni “si një punë me kohë të plotë”.

Danimarka rrit moshën e daljes në pension në 70 vjet, më e larta në Evropë

Ligjvënësit në Danimarkë kanë rritur në 70 vjet moshën e pensionit, mosha më e lartë e pensionit në Evropë.

Parlamentarët miratuan një projektligj që mandaton rritjen, me 81 vota pro dhe 21 kundër, teksa ligji i ri do të zbatohet për personat e lindur pas 31 dhjetorit 1970, shkruan CNN.

Mosha aktuale e daljes në pension është mesatarisht 67 vjeç, por ajo mund të shkojë deri në 69 për ata që kanë lindur më 1 janar 1967 ose më vonë, transmeton albinfo.ch.

“Rritja është e nevojshme për të qenë në gjendje të përballojmë mirëqenien e duhur për brezat e ardhshëm,” tha ministrja e Punësimit, Ane Halsboe-Jorgensen.

Danimarka është vendi i parë evropian që vendos moshën e saj kombëtare të pensionit përtej të 60-tave, veprim që do ta bëjë atë një nga më të lartat në botë, në të njëjtin nivel me Libinë.

Çifti zviceran përjetoi fluturim dyditor në vend të pushimeve

Pushimet e Franziska (58) dhe Harald (58) nga Baselland përfunduan në kaos. Pas dy përpjekjeve të dështuara për të zbritur në ishullin e pushimeve të Kretës, çifti së bashku me udhëtarët e tjerë përfunduan të bllokuar në Athinë. Tani ata po kthehen në Zvicër. Arsyeja: erërat e forta.

Harald (58) dhe Franziska Oswald (58) nga afër Bazelit planifikuan të kalonin një pushim dy-javor në Greqi. Por pas një odiseje dyditore ata tani po kthehen në Zvicër. “Ne jemi aktualisht në Athinë dhe nuk e dimë se çfarë do të ndodhë më pas,” tha Oswald për Blick. Fotot e dërguara nga çifti tregojnë brendësinë e një avioni në pistën e Aeroportit Athinë-Eleftherios Venizelos – destinacioni: Cyrih.

“Përshëndetje nga një aeroplan ku një revoltë pasagjerësh do të shpërthejë,” shkruan Oswald duke shkelur syrin. Në bord ndodhen edhe rreth 200 pasagjerë nga Zvicra, Austria dhe Gjermania.

Cyrih – Heraklion – Kos – Selanik

Odisea filloi të shtunën. Fluturimi Condor me numër fluturimi DE1234 u nis nga Cyrihu me një vonesë të vogël. Ora e planifikuar e mbërritjes në Heraklion, Kretë, ishte ora 10:15, sipas Flight Radar. Megjithatë, erërat e forta penguan uljen dhe avioni u devijua për në Athinë, transmeton albinfo.ch.

Por kjo nuk mjaftoi: Pas një përpjekjeje tjetër për të devijuar në Kos, avioni më në fund u ul në Selanik në orën 17:20. Linja ajrore organizoi akomodimin për natën. Por udhëtimi ishte larg nga përfundimi.

Përpjekja e dytë gjithashtu dështon

Të dielën në mëngjes, fluturimi vazhdoi. Pak pas orës 9 të mëngjesit, avioni Condor u ngrit sërish për në Heraklion. Plani ishte për një fluturim njëorësh drejt një pushimi të merituar  por erërat e forta përsëri e bënë të pamundur uljen. Edhe një herë avioni është devijuar për në Athinë.

Nga aeroporti i Athinës, Oswald më pas kontaktoi Blick i dëshpëruar: “Është një katastrofë,” tha ai në telefon. “Askush nuk po na informon. Ne jemi në kontakt me operatorin tonë turistik dhe agjencinë e udhëtimit, por jemi të dëshpëruar!”

Condor konfirmon problemet

“Është e vërtetë se për shkak të kushteve ekstreme të motit me erëra të forta, ngritjet dhe uljet në aeroportin e Heraklion në Kretë ishin të mundshme vetëm në një masë të kufizuar,” shpjegoi një zëdhënëse e linjës ajrore në përgjigje të një pyetjeje. “Megjithë disa përpjekje për t’u ulur në Heraklion, fluturimi për fat të keq nuk mundi të vazhdonte siç ishte planifikuar dhe u desh të devijohej disa herë përpara se të kthehej përfundimisht në Cyrih.”

Fluturime të tjera u devijuan gjithashtu të dielën në mëngjes, sipas Flight Radar. Shërbimet e motit në internet konfirmojnë gjithashtu “shpërthime të forta ere” në ishullin e pushimeve të Kretës.

Tani ata duhet të kthehen në Cyrih, shpjegon Oswald i frustruar. Disa pasagjerë u përpoqën të merrnin bagazhin e tyre në mënyrë që të mund të vazhdonin vetë udhëtimin e tyre, por atyre iu mohua qasja.

“Për shkak të vëllimit të lartë të trafikut në Athinë, burimet e kufizuara ishin në dispozicion për trajtimin në tokë dhe kohën e ngritjes. Prandaj, nuk ishte e mundur të shkarkoheshin bagazhet në Athinë,” shpjegoi Condor situatën.

Siç tregon Flight Radar, avioni tani është ulur i sigurt në Cyrih. “Tani do të organizojmë vetë një fluturim për në Greqi,” tha zoti Oswald përmes telefonit nga Athina. Çifti nuk dëshiron të lejojë që pushimet e tyre të prishen – “edhe nëse ne duhet t’i mbulojmë vetë shpenzimet për momentin”.

Condor, ndërkohë, tha: “Të ftuarve u kërkohet të kontaktojnë shërbimin e klientit për të kërkuar një rezervim ose anulim. Ne u kërkojmë falje të gjithë atyre që janë prekur për çdo shqetësim.”

Çfarë duhet të bëni nëse ju vjedhin biçikletën në Gjermani?

Vjedhja e biçikletave është një problem i zakonshëm në qytetet gjermane. Nëse biçikleta juaj është marrë, ka disa gjëra që mund të bëni për të përmirësuar shanset tuaja për të parë udhëtimin tuaj të rikthyer.

Me siguri keni dëgjuar të thuhet se Berlini është “kryeqyteti i vjedhjeve të biçikletave në botë”, megjithëse nuk është gjetur ndonjë e dhënë e fortë për të mbështetur këtë pretendim.

Të dhënat thonë se rreth 28,800 biçikleta janë raportuar të vjedhura në kryeqytetin gjerman në vitin 2022 dhe 2023, sipas shefit të policisë së Berlinit. Kjo rezulton në rreth 40 biçikleta të raportuara të vjedhura çdo ditë mesatarisht.

Për t’i bërë gjërat edhe më keq, një këshilltar politik i Shoqatës Kombëtare të Çiklistëve Gjerman i tha revistës The Berliner se vetëm rreth 4.6 për qind e këtyre rasteve janë zgjidhur.

Nuk është vetëm në Berlin – vjedhja e biçikletave është një problem i rëndësishëm në shumicën e qyteteve të mëdha gjermane. Sipas ADAC, rreth 300,000 biçikleta vidhen në Gjermani çdo vit, transmeton albinfo.ch.

Në përgjithësi kuptohet se shumica e biçikletave të vjedhura në Gjermani zhvendosen shpejt nga qytetet ku u morën dhe hiqen për pjesë ose shiten ndryshe diku tjetër nga organizata të ngjashme me bandat.

Duke marrë parasysh shkallën jashtëzakonisht të ulët të rikuperimit për biçikletat e vjedhura, disa këshilla në internet shkojnë aq larg sa thonë se raportimi i vjedhjes së biçikletës tuaj në polici është një humbje kohe. Por unë nuk do të sugjeroja një qasje të tillë nihiliste. Në fund të fundit, ju me sa duket dëshironi ta ktheni biçikletën tuaj nëse është e mundur, apo jo?

Pra, ja se si të merreni me vjedhjen e biçikletave në Gjermani.

Bëj një raport në polici

Pas leximit të temave të shumta të Reddit mbi këtë temë, një koment në veçanti përmbledh shumicën e këshillave atje si më poshtë:

Nëse keni sigurim për biçikletën

  • Raportojeni si të vjedhur
  • Merrni para nga sigurimi
  • Blini një biçikletë të re

Pa sigurim të biçikletës:

  • Raportojeni si të vjedhur (opsionale)
  • Blini një biçikletë të re
  • Merrni sigurimin e biçikletës

Duhet të filloni me një raport policie, pavarësisht. Paraqitja e një raporti është më e pakta që mund të bëni për të provuar dhe siguruar që biçikleta juaj do t’ju kthehet nëse ajo gjendet nga autoritetet.

Në shumicën e shteteve gjermane, ju mund të bëni një raport policie në internet. Ju mund të gjeni një lidhje me portalin e raportimit të krimit të shtetit tuaj këtu. Për të paraqitur një raport për Berlinin, do të klikoni: Berlin,  paraqisni një ankesë (eine Anzeige erstatten),  Reklamat për biçikletën (Anzeigen rund um das Fahrrad) dhe vazhdoni të plotësoni raportin.

Informacioni bazë që ju nevojitet përfshin markën, modelin dhe ngjyrën e biçikletës suaj, së bashku me numrin serial nëse e keni. Ju gjithashtu duhet të përfshini informacione se ku dhe kur u mor biçikleta ose u vu re se mungonte.

Kontrolloni të humburit dhe të gjeturit

Vetëm një hajdut i plotë amator i biçikletave do të guxonte të postonte një biçikletë të sapo vjedhur në një faqe interneti rishitëse si eBay e Gjermanisë (Kleinanzeigen) ose tregu i Facebook. Por në një rast shumë të rrallë do të dëgjoni për një viktimë vjedhjeje që gjeti biçikletën e saj në një nga ato faqe.

Sidoqoftë, nëse gjeni një postim që duket se është biçikleta juaj, rikthimi mund të jetë ende i ndërlikuar.

Kontrolloni nëse jeni të mbuluar nga sigurimi

Disa çiklistë mbrojnë sigurimin e biçikletës, i cili mund të jetë relativisht i lirë dhe zakonisht do të mbulonte koston e plotë të biçikletës tuaj të vjedhur nëse do të kishit një politikë në fuqi. (Përndryshe ia vlen të merret parasysh për herën tjetër.)

Megjithatë, një biçikletë e vjedhur mund të mbulohet edhe nga Hausratversicherung (sigurimi i përmbajtjes shtëpiake), i cili është i zakonshëm në mesin e banorëve gjermanë.

Nëse keni këtë lloj mbulimi bazë sigurimi, kontrolloni politikën tuaj për të parë nëse prona e vjedhur jashtë shtëpisë është e mbuluar. Disa plane sigurimi do të kenë klauzola që mohojnë mbulimin kur sendet janë vjedhur nga hapësira publike (oborri i brendshëm i ndërtesës suaj mund të konsiderohet hapësirë ​​publike), por plane të tjera mund të mbulojnë vjedhjen dhe humbjen si në pronën tuaj ashtu edhe më gjerë. Pra, kontrolloni dy herë politikën përpara se të paraqisni një kërkesë.

Mund të jetë gjithashtu më e vështirë të pretendoni për një biçikletë që keni blerë të dorës së dytë (edhe pse nëse keni një faturë që do t’ju ndihmojë).

Këshilla për parandalimin e vjedhjes së biçikletës

Siç u përmend më lart, realiteti brutal është se vjedhja e biçikletës zgjidhet aq rrallë, sa që në shumë raste ndoshta mund të merret më së miri si një mësim i nxjerrë. Por ka një sërë gjërash që mund të bëni për t’u siguruar që biçikleta juaj e ardhshme të mos përfundojë duke u vjedhur.

Së pari, sigurohuni që të mbani një bllokim të mirë të biçikletës. Biçikletat dhe aksesorët e biçikletave vijnë me nivele të ndryshme shpenzimesh, por kyçi juaj nuk është vendi ku duhet të shkoni për opsionin buxhetor. Rekomandohen një dry U dhe zinxhirë të trashë. Një rregull i mirë i përgjithshëm është që ju duhet të shpenzoni të paktën 20 për qind të vlerës së biçikletës suaj në një dry. Pra, nëse blini një biçikletë për 250 €, shpenzoni 50 € shtesë për një bravë të fortë. Do t’ia vlejë kur të vazhdoni të ngisni të njëjtën biçikletë vite më vonë.

Gjithashtu, sigurohuni që të përdorni bllokimin siç duhet, dmth lidhni biçikletën tuaj në një objekt të palëvizshëm kur e lini në vende publike.

Disa çiklistë rekomandojnë vendosjen e një AirTag ose një pajisjeje tjetër gjurmuese GPS në biçikletën tuaj. Kjo mund t’ju lejojë të shihni se ku ka shkuar biçikleta juaj, të paktën fillimisht, por kini parasysh se policia mund të mos pranojë të dhënat personale të gjurmimit si prova të mjaftueshme për të garantuar një kontroll në emrin tuaj.

Ju gjithashtu mund ta regjistroni biçikletën tuaj në polici paraprakisht. Kjo siguron që policia do ta dijë se ju e keni biçikletën nëse e gjen ndonjëherë. Për më tepër, do të merrni një ngjitëse me barkod për biçikletën tuaj që e shënon atë si të regjistruar dhe teorikisht e bën atë më pak tërheqëse për hajdutët.

Ju mund të kontrolloni nëse policia juaj lokale ofron këtë shërbim duke kërkuar

“Fahrradkennzeichnung + emrin e qytetit tuaj”. Policia e Berlinit ofron shërbimin në ngjarje specifike si në tregjet e hapura të biçikletave. Nëse policia juaj lokale nuk regjistron biçikleta, ju gjithashtu mund ta regjistroni biçikletën tuaj përmes ADAC.

Së fundi, veçanërisht nëse jetoni në një qendër urbane, merrni parasysh se ndoshta nuk ia vlen të blini një biçikletë që nuk mund ta përballoni ta humbni.

Këshilla kryesore që u jap miqve në Berlin është të blejnë një biçikletë të përdorur dhe një bravë të bukur. Një biçikletë e përdorur prej 200 – 300 € nuk është pothuajse aq objektiv sa një biçikletë e re prej 500 € +. Disa njerëz sugjerojnë që mbulimi i biçikletës me ngjitëse e bën atë më pak tërheqës edhe për hajdutët.

Nëse duhet të keni një biçikletë me shkëlqim dhe të shtrenjtë, duhet të planifikoni ta mbani atë brenda banesës tuaj gjatë natës. Sipas një raporti të Berliner Zeitung, ndërsa numri i vjedhjeve totale të biçikletave u ul pak në vitin 2024, numri i biçikletave të vjedhura nga bodrumet e apartamenteve u rrit.

Rregullat pak të njohura për trenat zviceran që duhet t’i dini

Zvicra është e mbushur me rregulla dhe rregullore, duke përfshirë një mori të atyre “të pashkruara”. Disa prej tyre aplikohen edhe për udhëtimet me tren.

Të ulesh në tren dhe të merresh me punën tënde duket si një detyrë mjaft e thjeshtë.

Por nëse jeni një i sapoardhur, mund të mos jeni të vetëdijshëm për këto ‘mashtrime’ pak të njohura, të cilat megjithatë janë një pjesë e rëndësishme e ‘kulturës së trenave’ zvicerane. Thyerja e tyre, qoftë edhe pa dashje, mund të rezultojë në shikime të holla dhe/ose akullnajore nga udhëtarët e tjerë.

Disa gjëra që vlejnë për të hipur në trenat zvicerane janë të zakonshme edhe diku tjetër, të tilla si mosluajtja e muzikës me zë të lartë, ose të folurit me zë të lartë në telefon, ose përndryshe mosmbajtja nën kontroll e fëmijëve tuaj të padisiplinuar.

Bagazhi në një vend bosh

Siç raportoi kohët e fundit The Local, është një “jo-jo” definitive të vendosni bagazhin tuaj në një vend pranë jush në një tren të mbushur me njerëz, ku pasagjerët kërkojnë vende të lira.

Nëse kjo ndodh dhe kërkesat për t’i vendosur çantat tuaja në një raft të sipërm ose në një ndarje të veçantë bagazhesh nuk merren parasysh, atëherë transportuesi mund të kërkojë që të blini një biletë shtesë për bagazhin tuaj.

Ulur në sediljen ‘e gabuar’

Ndërsa vendosja e çantave tuaja në një sedilje të zbrazët të një treni të mbushur me njerëz është një shkelje e hapur e mirësjelljes së zakonshme në shumë vende, kjo e radhës është në mënyrë implicite zvicerane – sepse zviceranëve u pëlqen të rregullojnë pothuajse gjithçka, edhe nëse kjo nuk ka asnjë kuptim për njerëzit jashtë vendit.

Me sa duket ekziston mënyra e duhur për të zgjedhur një vend në një rresht prej katër (dy vende secila përballë njëra-tjetrës) kur tashmë ka një pasagjer që zë njërën nga vendet.

“Rregulli i nënkuptuar” është që nëse bashkoheni me një person të vetëm në një ndarje me katër vende, atëherë nuk duhet të zgjidhni ndenjësen drejtpërdrejt pranë ose drejtpërdrejt përballë tyre, por ndenjësen që është diagonalisht përballë tyre.

Mund t’ju ndihmojë të mbani me vete një tabelë të cilën mund ta konsultoni sa herë që hipni në tren.

Të uleni pa leje

Kjo mund të tingëllojë si një tejkalim i vogël, pa ndonjë lojë fjalësh, por ju nuk duhet të zini vetëm vendin e parë të disponueshëm.

Gjithsesi, jo në Zvicër.

Nëse ka dikë që tashmë është ulur në atë seksion, duhet të pyesni nëse është në rregull që ju të uleni, gjithmonë duke respektuar tabelën e nënkuptuar të ndenjëseve, që shoqëruesi i pasagjerit të mos jetë në tualet.

Në të njëjtën mënyrë, nëse po udhëtoni vetëm dhe dikush ju kërkon të ulet diagonalisht përballë jush, nuk duhet të refuzoni, transmeton albinfo.ch.

Ju nuk mund ta trajtoni trenin, i cili është një transport publik, si hapësirën tuaj personale.

Procedura e saktë e hipjes

Mendja e shëndoshë dhe shqetësimet e sigurisë sugjerojnë që gjithmonë duhet të hyni në tren nga dyert dhe më pas të uleni.

Ndërsa kjo ndoshta duket intuitive për të gjithë, me sa duket disa njerëz preferojnë të kalojnë nëpër rrugë, domethënë zonën midis karrocave, dhe më pas të hipin në çati.

Të paktën kështu sugjeron kjo video nga kompania kombëtare hekurudhore, SBB.

Le të themi vetëm se nëse jeni të prirur ta provoni këtë  mos e bëni.

Kujdes çfarë hani

Nuk ka rregulla kundër ngrënies në tren, por definitivisht nuk duhet të sillni asgjë me vete që do t’u shkaktojë udhëtarëve të tjerë ndonjë shkallë shqetësimi.

Kjo do të thotë se asgjë me erë të fortë, pika, ngjitje ose grimca nuk duhet të konsumohet në tren kur pasagjerët e tjerë janë në afërsi.

Për të njëjtën arsye, nuk duhet të lini kurrë mbeturina pas. Nëse nuk futen në hapësirën e plehrave në tren, nxirreni me vete dhe hidheni në koshin e stacionit.

E fundit por jo më pak e rëndësishme: biletat e trenit

Ky rregull i veçantë nuk është saktësisht “pak i njohur” pasi është mbuluar mjaftueshëm në media, por nëse jeni një i sapoardhur ose një turist, mund të mos jeni në dijeni të tij.

Ju duhet të blini biletën tuaj përpara se të hipni në trenin tuaj. Nëse e bëni më vonë, ose pasi treni niset, do të gjobiteni.

Kushdo që e bën këtë, për çfarëdo arsye, konsiderohet një shmangës i tarifave.

Kjo do të thotë që nëse po përpiqeni të blini një biletë ndërsa qëndroni në një platformë përpara se të mbërrijë treni, por aplikacioni juaj nuk bashkëpunon dhe ju merrni konfirmimin e blerjes disa sekonda pas nisjes së trenit, jeni në telashe.

Nëse kontrollori vëren shkeljen, ju do të goditeni (megjithëse, fatmirësisht, jo fjalë për fjalë) me një gjobë prej 90 frangash, e cila, në varësi të distancës që po udhëtoni, mund të jetë shumë më tepër sesa keni paguar për biletën tuaj.

Ky rregull, meqë ra fjala, është në fuqi jo vetëm në trena, por edhe në mënyra të tjera të transportit publik: tramvaje, autobusë dhe trolejbusë.

Studimi: 42 për qind e zviceranëve duan të humbin peshë, të rinjtë më të kënaqur me peshën e tyre

18–39-vjeçarët kërkojnë më shumë mbështetje për të ruajtur shëndetin e tyre mendor. Megjithatë, kënaqësia me peshën e tyre është rritur. 42 për qind e të gjithë zviceranëve ende dëshirojnë të humbin peshë.

Cili është qëndrimi i popullatës zvicerane ndaj parandalimit shëndetësor? Kush po bën çfarë për të qëndruar i shëndetshëm fizikisht dhe mendërisht? Dhe ku është potenciali i pashfrytëzuar? Për ta zbuluar, kompania e kujdesit shëndetësor me bazë në Bazel porositi Monitorin e Parandalimit për herë të dytë pas vitit 2024 dhe këto janë gjetjet kryesore.

Parandalimi i sëmundjeve është i rëndësishëm për popullatën zvicerane. Tre të katërtat e të anketuarve e vlerësojnë atë si shumë të rëndësishëm. Fitnesi fizik kryeson listën e çështjeve më të rëndësishme parandaluese shëndetësore, i ndjekur nga ushqimi dhe shëndeti mendor.

95 për qind e të rinjve duan të kujdesen më shumë për shëndetin mendor

Pothuajse të gjithë zviceranët i japin një prioritet të lartë shëndetit të tyre mendor. Ndërgjegjësimi për shëndetin mendor është veçanërisht i lartë tek gratë 18-39-vjeçare. Në të njëjtën kohë, 41 përqind e grupmoshës më të re thonë se bëjnë shumë pak për të trajtuar shëndetin e tyre mendor.

Të ushqyerit është një temë kryesore

Përveç shëndetit mendor, ushqimi, zbulimi i hershëm i sëmundjeve dhe parandalimi i varësisë janë ndër shqetësimet kryesore parandaluese shëndetësore për brezin e ri, shkruan 20minuten. Suplementet dietike po bëhen gjithnjë e më të rëndësishme, veçanërisht tek të rinjtë, krahasuar me vitin e kaluar, transmeton albinfo.ch.

Gjumi, ushqimi i ekuilibruar dhe mirëqenia mendore janë lënë pas dore

Megjithëse këto tema janë të rëndësishme, ato shpesh neglizhohen, veçanërisht nga të rinjtë: Të rinjtë kanë shumë më shumë gjasa të thonë se investojnë shumë pak në këto fusha.

Të rinjtë mbështeten te teknologjia dhe AI

Asistentët digjitalë si aplikacionet shëndetësore, orët inteligjente dhe aplikacionet e mbështetura nga AI janë shumë të popullarizuara në mesin e të rinjve: 62 për qind e moshave 18 deri në 39 vjeç njohin mundësitë që ofrojnë teknologjitë e reja, veçanërisht në zbulimin dhe prognozën e hershme të sëmundjeve. Burrat janë më të aftë për teknologjinë sesa gratë.

Mjekët e përgjithshëm janë kontaktet më të rëndësishme

Megjithëse të rinjtë kanë më shumë gjasa të marrin informacion në mënyrë pasive, d.m.th. përmes mediave sociale, YouTube ose aplikacioneve për shëndetin, fitnesin dhe ushqimin, mjekët e familjes mbeten burimi më i rëndësishëm i informacionit me 84 për qind.

Njerëzit janë të kënaqur me jetën e tyre, por jo me sistemin e kujdesit shëndetësor

Njerëzit u pyetën gjithashtu se sa të kënaqur ishin në përgjithësi me jetën e tyre, shëndetin e tyre, çfarë bëjnë për shëndetin e tyre dhe sistemin e kujdesit shëndetësor. Rezultatet tregojnë se kënaqësia e përgjithshme personale e popullatës rezidente mbetet e lartë. Sjellja e tyre shëndetësore vlerësohet gjithashtu lartë, ndërsa kënaqësia me sistemin e kujdesit shëndetësor zviceran është dukshëm më e ulët në 6.6 nga dhjetë pikë.

Kënaqësia me peshën trupore është përmirësuar

Kënaqësia me peshën trupore u përmirësua dukshëm në vitin 2025 krahasuar me një vit më parë: Më shumë se gjysma e popullsisë rezidente është e kënaqur me peshën e tyre aktuale, një rritje prej shtatë pikë përqindjeje. Në të njëjtën kohë, përqindja e atyre që duan të humbin peshë ra me gjashtë pikë përqindjeje në 42 për qind. Një rritje veçanërisht domethënëse në kënaqësinë me peshën trupore të dikujt u vu re te moshat 18 deri në 39 vjeç.