Një studim i ri tregon se 80% e personave të moshës 65 deri në 80 vjeç në Zvicër janë shumë të kënaqur me jetën e tyre. Ky rezultat është nxjerrë nga një sondazh i kryer nga instituti YouGov për siguruesin Swiss Life, ku u intervistuan mbi 2,000 pensionistë zviceranë, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Sipas studimit, pensionistët në Zvicër vlerësuan pozitivisht aktivitetet e tyre të kohës së lirë, marrëdhëniet sociale, shëndetin, si dhe mundësinë për të udhëtuar dhe lëvizur lirshëm. Kënaqësia ishte më e lartë tek ata me të ardhura më të mëdha dhe ulje ndjeshme tek ata që raportuan gjendje më të dobët shëndetësore.

Studimi nuk gjeti ndryshime të rëndësishme në nivelin e lumturisë midis burrave dhe grave, apo midis personave me apo pa fëmijë dhe nipër e mbesa. Megjithatë, pensionistët që jetojnë në çift rezultuan të jenë më të lumtur se ata beqarë.

Swiss Life thekson se askund tjetër në Evropë popullsia pensioniste nuk është kaq e kënaqur me jetën sa në Zvicër, bazuar në të dhënat nga Eurostat. Për më tepër, edhe në grupmosha të tjera, zviceranët janë përgjithësisht më të lumtur se evropianët e tjerë.

Në krahasim, pensionistët në vende si Skandinavia, Austria, Irlanda dhe Malta gjithashtu raportojnë nivele më të larta lumturie sesa bashkëmoshatarët e tyre më të rinj, transmeton albinfo.ch.

Heqja e shtetësisë për individë të përfshirë në ekstremizëm mbetet një masë ligjore e mundshme në Zvicër, por jo pa kufizime dhe pasoja. Një studim i ri nga dy studiues zviceranë ka shqyrtuar këtë praktikë dhe ka ngritur dyshime të mëdha mbi efektivitetin e saj në parandalimin e radikalizmit dhe terrorizmit, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Sipas legjislacionit aktual, autoritetet zvicerane mund t’ia heqin shtetësinë një personi që mban dy shtetësi, nëse ai dëmton interesat ose reputacionin e shtetit. Raste të tilla mund të përfshijnë sulme terroriste apo akte që rrezikojnë marrëdhëniet ndërkombëtare të Zvicrës. Megjithatë, kjo ndodh vetëm pas një dënimi përfundimtar. Ndërkohë, për personat me vetëm një pasaportë zvicerane, heqja e shtetësisë nuk është e lejueshme sipas ligjit ndërkombëtar, pasi do t’i linte pa shtetësi.

Në historinë moderne të Zvicrës, kjo masë është përdorur shumë rrallë. Pas Luftës së Dytë Botërore, ku më shumë se 80 persona humbën shtetësinë për shkak të lidhjeve me regjimin nazist, vetëm gjashtë raste të tilla janë regjistruar së fundmi, të gjitha të lidhura me terrorizmin islamik.

Por, sipas Mira Schwarz, njëra nga autoret e studimit, kjo qasje mund të jetë më shumë simbolike sesa praktike. “Kjo masë vlen vetëm për personat me dy shtetësi dhe mund të krijojë ndjenjë stigmatizimi. Nëse një individ ndjehet i diskriminuar, kjo mund të rrisë rrezikun e radikalizimit, jo ta frenojë atë,” tha Schwarz, transmeton albinfo.ch.

Studiuesit theksojnë se rruga më efektive për parandalimin e ekstremizmit është investimi në programe të parandalimit, deradikalizimit dhe riintegrimit. Këto programe synojnë të ndihmojnë individët të shkëputen nga rrethet ekstremiste, të ndërtojnë një jetë të re sociale dhe profesionale, si dhe të rifitojnë vetëbesimin dhe drejtimin në jetë.

“Deradikalizimi nuk mjafton të largojë dikë nga ekstremizmi, por duhet t’i ofrojë diçka tjetër në këmbim – miq të rinj, hobi, mundësi punësimi,” shton Schwarz.

Në krahasim me Zvicrën, Gjermania ka krijuar një infrastrukturë më të zhvilluar për parandalimin e radikalizimit. Ajo ofron programe të veçanta për ekstremizmin e krahut të djathtë, të majtë dhe atë fetar, duke ofruar një model që mund të shërbejë si frymëzim edhe për Zvicrën.

Aktualisht, kantoni i Vaud ka shprehur synimin për të forcuar programet lokale të parandalimit, ndërsa në nivel kombëtar debati mbetet i hapur, transmeton albinfo.ch.

Në gjysmën e parë të vitit 2025, numri i femicideve në Zvicër ka arritur në nivele shqetësuese, me 18 gra dhe vajza të vrara nga partnerët apo ish-partnerët e tyre. Kjo situatë alarmante ka detyruar autoritetet zvicerane të marrin masa urgjente për të adresuar këtë krizë sociale, shkruan SRF, transmeton albinfo.ch.

Zyra Federale për Barazi Gjinore (FOGE) ka bërë me dije se, përveç masave ekzistuese në kuadër të planit kombëtar kundër dhunës në familje dhe dhunës seksuale, si dhe projektit kërkimor “Ndalo Femicidin”, është e domosdoshme të forcohen më tej mekanizmat e parandalimit dhe mbrojtjes për viktimat.

Në një takim të jashtëzakonshëm midis përfaqësuesve të qeverisë federale, kantoneve dhe bashkive u vendos që të mbyllen boshllëqet ekzistuese në kapacitetet e strehimoreve dhe akomodimeve emergjente për gratë dhe vajzat e rrezikuara. Synimi kryesor është të forcohet shërbimi institucional që ofron mbrojtje dhe ndihmë për viktimat e dhunës, por edhe të trajtohen në mënyrë adekuate autorët e dhunës.

Sipas Zyrës Federale për Barazi Gjinore, situata është shumë serioze dhe kërkon një mobilizim të gjerë institucional dhe social. Masat e ndërmarra do të përfshijnë edhe intensifikimin e programeve edukative dhe parandalimit, si dhe një analizë më të thelluar të rasteve të femicideve për të identifikuar faktorët kryesorë të rrezikut dhe për të adresuar më mirë fenomenin.

Një vlerësim i ndërmjetëm për efektivitetin e këtyre masave pritet të bëhet në vjeshtë, në mënyrë që të përcaktohen hapat e mëtejshëm dhe të ndërmerren veprime të tjera në rast nevoje, transmeton albinfo.ch.

Zyra e Prokurorit Publik të kantonit Vaud ka përfunduar hetimet lidhur me ngjarjen tragjike të ndodhur më 9 mars 2023 në Yverdon-les-Bains, ku u gjetën të vdekur pesë anëtarë të së njëjtës familjeje. Hetimi ka konfirmuar se bëhej fjalë për një vrasje të trefishtë familjare të ndjekur nga vetëvrasja e kryer nga babai i familjes, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Sipas autoriteteve, burri kishte përjetuar vështirësi të mëdha financiare për një periudhë të gjatë kohe, të lidhura me biznesin e tij privat dhe marrëdhëniet me partnerë të ndryshëm. Ai kishte probleme në përmbushjen e angazhimeve financiare “të konsiderueshme”, gjë që besohet të ketë qenë faktori nxitës për veprimet e tij ekstreme.

Prokuroria bëri të ditur se babai kishte planifikuar vrasjen të paktën dy ditë përpara se të ndodhte. Ai kishte blerë dhe mbushur tre bidonë me benzinë, duke përgatitur skenën e tragjedisë. Mëngjesin e 9 marsit, rreth orës 6:30, ai përdori një revolver për të vrarë gruan dhe tri vajzat e tij të mitura. Më pas i vuri flakën shtëpisë dhe kreu vetëvrasje me të njëjtën armë.

Zyra e Prokurorit Publik përjashtoi çdo përfshirje apo përgjegjësi të palëve të treta në këtë rast. Për këtë arsye, ajo ka lëshuar një urdhër për mbylljen e hetimit. Autoritetet theksuan se publikimi i këtyre gjetjeve është bërë për shkak të interesit të madh publik dhe mbulimit mediatik që rasti ka marrë.

Shkolla e Shkencave Kriminale konfirmoi se shpërthimi dhe zjarri janë shkaktuar me shumë gjasë nga përzierja e avujve të benzinës me ajrin, por mënyra e saktë e ndezjes mbetet e paqartë. Po ashtu, në trupat e viktimave nuk u gjetën gjurmë të ndonjë substance kimike, transmeton albinfo.ch.

Zyra e Prokurorit Publik të Cyrihut është afër përfundimit të hetimit kundër Sanija Ametit, bashkëpresidente e Operacionit Libero dhe ish-anëtare e Liberalëve të Gjelbër, lidhur me një ngjarje që tronditi opinionin publik në shtator 2024. Ameti kishte postuar në Instagram fotografi ku qëllonte me një pistoletë ajrore një figurë të foshnjës Jezus dhe Marisë, duke e shpuar disa herë në bodrum, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Reagimet ndaj këtij veprimi ishin të ashpra dhe ajo u përball me kritika të shumta, duke u larguar edhe nga jeta publike për një periudhë të gjatë. Më vonë ajo dha dorëheqjen nga GLP, pas presionit të brendshëm në parti dhe kërcënimeve për përjashtim.

Pas një hetimi të thelluar, Zyra e Prokurorit ka njoftuar paditësit privatë se planifikon të ngrejë akuza për shkelje të lirisë fetare. Një nga paditësit është edhe Nils Fiechter, politikan nga Bernë dhe President i JSVP, i cili tha se veprimi i Ametit është shkelje e lirisë fetare të miliona të krishterëve dhe se ajo ka tallur në mënyrë të papërshkrueshme besimin e tyre, transmeton albinfo.ch.

Nga kjo vjeshtë, të gjithë nxënësit në kantonin Valais nuk do të lejohen të përdorin telefonat celularë gjatë gjithë orarit shkollor,  përfshirë pushimet dhe kohën e drekës. Lajmi u konfirmua nga Ministri i Arsimit të Valais, Christophe Darbellay, në një intervistë të botuar të enjten, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Valais bëhet kështu kantoni i tretë frëngjishtfolës në Zvicër, pas Vaud (2019) dhe Jura (2020), që vendos një ndalim të tillë. Edhe kantonet gjermanofolëse si Nidwalden dhe Aargau kanë ndërmarrë masa të ngjashme, duke ndaluar telefonat inteligjentë në shkolla.

“Është alarmante të shohësh se sa fëmijë kanë vështirësi në të nxënë dhe lexim që në moshë shumë të vogël,” deklaroi Darbellay, duke iu referuar studimeve shkencore dhe bisedave me profesionistë të mjekësisë si motivim për vendimin.

Ministri theksoi se rregullat e reja do të jenë të unifikuara për të gjitha shkollat, çka sipas tij do të lehtësojë barrën mbi mësuesit dhe prindërit. “Presioni i bashkëmoshatarëve është shumë i lartë te fëmijët dhe adoleshentët,” shtoi ai, duke nënvizuar nevojën për një qasje të qartë dhe të barabartë në të gjitha institucionet arsimore, transmeton albinfo.ch.

Darbellay gjithashtu i bëri thirrje prindërve që të vendosin rregulla të qarta edhe për përdorimin e celularëve jashtë orarit shkollor.

Ai paralajmëroi për ndikimet negative të ekspozimit të tepërt ndaj ekraneve në zhvillimin e fëmijëve: “Skanimet e trurit tregojnë se truri është shumë më pak aktiv kur një fëmijë shikon telefonin e tij celular sesa kur luan jashtë.”

Edhe pse rekomandimet e fundit nga pediatrit francezë fokusohen te fëmijët nën gjashtë vjeç, Darbellay argumenton se edhe fëmijët më të rritur janë të ndikuar negativisht nga përdorimi i pakontrolluar i teknologjisë.

Sa i përket mundësisë për një ndalim në nivel kombëtar, ai theksoi se çështjet e organizimit të shkollave janë kompetencë kantonale, duke përjashtuar për momentin një ndërhyrje federale, transmeton albinfo.ch.