Për të mbrojtur më mirë hapësirën ajrore dhe për të kundërshtuar sulmet me dronë, Këshilli Federal synon të fokusohet tek mbrojtja ajrore tokësore. Për këtë qëllim, ai po konsideron pezullimin e disa projekteve të tjera për momentin, në vend që të shpenzojë më shumë fonde.

Për të forcuar mbrojtjen ajrore tokësore, Këshilli Federal propozoi të enjten miratimin e tre mocioneve me të njëjtin përmbajtje, të cilat pritet të trajtohen nga Dhomat gjatë seancës dimërore, tranemeton albinfo.ch.

Komitetet e politikës së sigurisë të Këshillit Kombëtar dhe të Këshillit të Shteteve, si dhe këshilltarët kombëtarë Reto Nause (Centre/BE) dhe Jean-Luc Addor (SVP/VS) kërkojnë një “përgjigje të shpejtë dhe gjithëpërfshirëse ndaj kërcënimit të jashtëzakonshëm që Rusia paraqet për hapësirën ajrore evropiane”.

Autorët e mocionit kërkojnë që Këshilli Federal të sigurojë sistemet e nevojshme dhe mjetet e mjaftueshme për të mbrojtur hapësirën ajrore zvicerane. Qëllimi duhet të jetë aftësia për të neutralizuar një sulm me dronë, “edhe në numra të mëdhenj”. “Situata e jashtëzakonshme kërkon veprim të menjëhershëm,” theksojnë tekstet.

“Brenda kufijve të burimeve të disponueshme”

Situata e politikës së sigurisë në Evropë është përkeqësuar ndjeshëm në muajt e fundit, theksoi Këshilli Federal në përgjigjen e tij të publikuar të enjten. Prandaj, ai është i gatshëm të japë përparësi mbrojtjes ajrore tokësore “brenda kufijve të burimeve të disponueshme”. Kjo do të ndikojë në rindërtimin e aftësive të tjera.

Departamenti Federal i Mbrojtjes ka lajmëruar së fundmi publikimin e një raporti mbi strategjinë e mbrojtjes ajrore dhe kundër dronëve. Të mërkurën, Këshilli Federal mbajti një seancë të veçantë mbi politikën e sigurisë. Vendime priten të merren në javët në vijim.

Dy deputetë të Partisë së Gjelbër në Zvicër, Raphaël Mahaim dhe Greta Gysin, kanë paraqitur një kallëzim penal ndaj gjashtë drejtuesve të kompanive zvicerane që u takuan me Donald Trump-in në fillim të nëntorit. Delegacioni i kishte dhuruar ish-presidentit amerikan një orë tavoline Rolex dhe një lingotë ari prej një kilogrami gjatë diskutimeve për tarifat doganore të vendosura nga SHBA ndaj Zvicrës.

Deputetët kërkojnë që drejtësia federale të vlerësojë nëse këto dhurata përbëjnë korrupsion aktiv ndaj një zyrtari të huaj, gjë që sipas Kodit Penal zviceran mund të dënohet deri në pesë vjet burg. Mahaim e cilëson ngjarjen si “skenë surreale” dhe paralajmëron se tolerimi i këtij veprimi dëmton shtetin e së drejtës dhe reputacionin ndërkombëtar të Zvicrës, transmeton albinfo.ch.

Ekspertja e krimit ekonomik, avokatja Sandrine Giroud, vlerëson se kualifikimi penal është ende i pasigurt, pasi nuk është provuar një lidhje e drejtpërdrejtë mes dhuratave dhe një vendimi zyrtar. Ajo thekson se dhurata të tilla zakonisht përfundojnë në pronësi të shtetit amerikan, jo personalisht të presidentit, gjë që e vështirëson provën e “përfitimit të padrejtë”.

Tani, Prokurori i Përgjithshëm i Zvicrës duhet të vendosë nëse do të hapë një hetim, i cili potencialisht mund të shkojë deri në Gjykatën Penale Federale. Sipas Mahaim, një proces i tillë nuk rrezikon marrëveshjen tregtare midis dy vendeve, e cila është ende në negocim.

Terapia hormonale e njohur si kastrim kimik vazhdon të përdoret rrallë në Zvicër, megjithëse konsiderohet një mjet për uljen e rrezikut të rikthimit tek personat që shfaqin sjellje seksuale të rrezikshme, veçanërisht ndaj fëmijëve.

Sipas specialistëve, trajtimi me anti–androgjenë u përshkruhet vetëm një numri të vogël pacientësh, kryesisht për shkak të efekteve të rënda anësore, si lodhje e theksuar, rritje e gjinjve, osteoporozë dhe rreziqe për sëmundje të zemrës dhe mëlçisë. Në kantonin e Vaudit, vetëm pesë nga 150 persona nën trajtim për dhunë seksuale përdorin këtë terapi, ndërsa në Fribourg vetëm një pacient e ka marrë në konsideratë.

Ekspertët theksojnë se terapia hormonale nuk është e detyrueshme dhe mund të aplikohet vetëm me pëlqimin e pacientit. Vendimi merret bashkë mes terapistit dhe pacientit, ndërsa gjykata mund të urdhërojë trajtim, por jo llojin specifik të tij.

Ndërkohë, bioeticianët ngrejnë dilema etike rreth përdorimit të medikamenteve tek personat e burgosur dhe theksojnë se rreziku i rikthimit nuk mund të reduktohet kurrë në zero. Mjekët paralajmërojnë se trajtimet ekzistuese janë të nënvlerësuara, ndërsa molekula të reja hormonale me më pak efekte anësore mund të ndryshojnë qasjen në të ardhmen.

Terapitë anti–androgjene nuk përdoren vetëm për dhunues seksualë të dënuar, por edhe në programe parandaluese për persona që kërkojnë ndihmë para se të kryejnë vepra penale.

Fshati Brienz/Brinzauls nuk kërcënohet më nga një rrëshqitje dheu nga zona e njohur si Plateau Ost.

Kjo u njoftua sot nga komuna Albula/Alvra, së cilës i përket fshati i evakuuar. Megjithatë, ende nuk është e qartë nëse fshati është jashtë rrezikut.

Sipas njoftimit, zona në majë të shpatit është duke u shkatërruar gjithnjë e më shumë dhe është shembur mbi grumbullin e mbeturinave poshtë.

Deri dje, lëvizje deri në pesë metra në orë ishin matur në këtë zonë. Herët këtë mëngjes, shpejtësia u ul ndjeshëm.

Por mbeturinat po lëvizin ngadalë në formën e një rrjedhe të ngadaltë mbeturinash drejt fshatit. Distanca deri në skajin verior të fshatit këtë mëngjes ishte rreth 400 metra.

“Shpresojmë që masa e mbeturinave të ndalet përpara fshatit”, tha për Keystone-ATS këtë pasdite Christian Gartmann, menaxher i komunikimit i komunës Albula/Alvra, transmetom albinfo.ch.

Masa e mbeturinave i është bashkuar 1.7 milion metrave kub material që u shemb në vitin 2023, njoftoi komuna e Albula/Alvra.

Për momentin, zyrtarët nuk janë ende në gjendje të vlerësojnë se sa shpejt po lëviz rrjedha e mbeturinave drejt fshatit. Në vitin 2023, masa e mbeturinave ishte ndalur rreth 50 metra larg fshatit.

Mbrëmë pati një përshpejtim të menjëhershëm në majë të shpatit: “Në fillim të javës së kaluar, Plateau Ost filloi të përshpejtohej nga 10 në 40-60 centimetra në ditë, dhe më pas zhvillimi ishte eksponencial,” tha Gartmann dje për Keystone-ATS.

Fakti që pllaja lindore tani është fragmentuar është në vetvete fat. Megjithatë, është ende e paqartë se çfarë do të thonë zhvillimet e fundit për banorët që janë evakuuar për më shumë se një vit.
Autoritetet komunale kanë theksuar përsëri se nuk ka rrezik për rrugët kantonale dhe linjën hekurudhore.

Sipas një interviste me Jens Fehlinger, CEO i Swiss International Airlines (SWISS), biletat e fluturimit me çmim prej 100 frangash (rreth 124 dollarë) nuk do të jenë më të realizueshme në të ardhmen. Karburanti i qëndrueshëm është më i shtrenjtë se ai konvencional dhe në të ardhmen do të jetë e nevojshme të mbushen më shumë sasi karburanti, transmeton albinfo.ch.

“Ky çmim nuk mund të mbetet i qëndrueshëm afatgjatë,” tha Fehlinger në një intervistë për gazetat e CH-Media. “Duhet të investojmë në inovacion. Këtu qëndron zgjidhja për ne, jo në ndalime apo kërkesa shtesë.” Megjithatë, kompania dëshiron të bëjë gjithçka që është e mundur për të ofruar çmime sa më të drejta. “Fluturimi duhet të mbetet i përballueshëm,” shtoi ai

Ai përshkroi vitin financiar që po përfundon si të vështirë. Rezultatet nuk i plotësuan pritshmëritë. Konkurrenca u intensifikua, veçanërisht në Evropë, ndërsa linja ajrore përballej me rritje të kostove. Për këtë arsye, nuk pritej të arrihej një fitim i lartë ose një xhiro rekord.

Gjatë verës, SWISS regjistroi kërkesë më të ulët për klasën Economy drejt Shteteve të Bashkuara, por tani po shfaqet një rikthim i trendit. “Dëshira për të udhëtuar drejt SHBA-së po rritet përsëri,” tha Fehlinger. Amerika Veriore mbetet tregu më i rëndësishëm i linjës ajrore, përveç tregut të saj vendas.

Qeveria zvicerane prezantoi të mërkurën linjat e përgjithshme të reformës së pensioneve të pleqërisë (AHV/AVS2030). Nuk ka plane për të rritur moshën e daljes në pension.

Situata financiare e skemës së pensioneve të pleqërisë duhet të stabilizohet për vitet 2030-2040. Për të arritur këtë, qeveria po inkurajon qytetarët të vazhdojnë punën deri në moshën referencë ose më tej.

Shuma mbi të cilën paguhen kontributet për AHV do të rritet në 21,800 CHF (nga 16,800 CHF aktualisht). Reforma parashikon gjithashtu heqjen e moshës maksimale për AHV (70 vjeç). Aktualisht, pas kësaj moshe nuk është e mundur të përmirësohet pensioni, ndërsa punonjësit duhet të vazhdojnë të paguajnë kontributet edhe pas 70 vjeç.

Kontributet gjithashtu duhet të merren më drejtësisht për të shmangur boshllëqet dhe për të përmirësuar mbrojtjen sociale për të moshuarit. Masat në fushën e kontributeve pritet të gjenerojnë të ardhura shtesë për skemën e pensioneve të pleqërisë prej rreth 700 milionë CHF (868 milionë dollarë) deri në vitin 2040.

Nevojat e financimit të AHV për periudhën 2030-2040 varen nga mënyra se si financohet pensioni i 13-të. Nëse Parlamenti zgjedh një financim të qëndrueshëm, nuk do të kërkohen masa shtesë për AHV 2030, por kjo nuk vlen nëse financimi është i përkohshëm. Në këtë rast, qeveria propozon një rritje prej 0.7 pikë përqindje të Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (TVSH).

Departamenti Federal i Çështjeve Sociale dhe Shëndetësisë do të duhet të paraqesë një draft paraprak deri në pranverën e vitit 2026.