Archives

Plani i ri i SHBA-së për Inteligjencën Artificiale

Posted on by BR

Administrata Trump publikoi një plan të ri të inteligjencës artificiale që synon të lehtësojë rregullat mjedisore dhe të zgjerojë ndjeshëm eksportet te aleatët, në një përpjekje për të ruajtur avantazhin amerikan ndaj Kinës në teknologjinë kritike.

Presidenti Donald Trump publikoi planin me një fjalim ku ai shpalosi rreziqet e garës së armatimit teknologjik me Kinën, duke e quajtur atë një luftë që do të përcaktojë shekullin e 21-të.

Plani, i cili përfshin rreth 90 rekomandime, kërkon eksportin e softuerit dhe pajisjeve të IA-së amerikane jashtë vendit, si dhe një goditje ndaj ligjeve shtetërore që konsiderohen shumë kufizuese për ta lënë atë të zhvillohet, një ndryshim i dukshëm nga qasja e paraardhësit Joe Biden që kufizoi aksesin global në çipat e IA.

Një zgjerim në eksportet e një pakete të plotë të produkteve të IA-së mund të përfitojë gjigantët e çipave Nvidia dhe AMD, si dhe gjigantët e modeleve të IA-së, Google të Alphabet, Microsoft OpenAI dhe Meta, shkruan Scan, transmeton albinfo.ch.

Biden kishte frikë se kundërshtarët e SHBA-së si Kina mund të shfrytëzonin çipat e inteligjencës artificiale të prodhuar nga kompani si Nvidia dhe AMD për të fuqizuar ushtrinë e saj dhe për të dëmtuar aleatët. Ish-presidenti, i cili u largua nga detyra në janar, vendosi një sërë kufizimesh mbi eksportet amerikane të çipave të inteligjencës artificiale në Kinë dhe vende të tjera, të cilat ai mendonte se mund t’i devijonin gjysmëpërçuesit drejt rivalit kryesor global të Amerikës.

Trump anuloi urdhrin ekzekutiv të Biden, që synonte promovimin e konkurrencës, mbrojtjen e konsumatorëve dhe sigurimin që inteligjenca artificiale të mos përdorej për dezinformim. Ai gjithashtu anuloi të ashtuquajturin rregull të përhapjes së inteligjencës artificiale të Biden, i cili kufizonte sasinë e kapacitetit amerikan të informatikës së inteligjencës artificiale që disa vende lejoheshin të merrnin nëpërmjet importit të çipave të inteligjencës artificiale në SHBA.

Plani i inteligjencës artificiale, sipas një zyrtari të lartë të administratës, nuk adreson shqetësimet e sigurisë kombëtare rreth çipit H20 të Nvidia-s, i cili fuqizon modelet e inteligjencës artificiale dhe është projektuar për të ecur drejt vijës së kufizimeve të mëparshme mbi aksesin në çipat kinezë.

Plani gjithashtu kërkon përshpejtimin e ndërtimit të qendrave të të dhënave duke lehtësuar rregulloret mjedisore dhe përdorur tokën federale për të përshpejtuar zhvillimin e projekteve, duke përfshirë çdo furnizim me energji.

Administrata do të kërkojë të vendosë përjashtime të reja për qendrat e të dhënave sipas Aktit të Politikës Kombëtare Mjedisore dhe të përmirësojë lejet sipas Aktit të Ujit të Pastër.

Infeksioni kërpudhor kërcënon urën më të gjatë prej druri për këmbësorë të Zvicrës

Posted on by erezzaademi

Është dy metra e gjysmë e gjerë, 841 metra e gjatë dhe së shpejti do të festojë 25-vjetorin e saj. Që nga hapja e saj në vitin 2001, ura prej druri për këmbësorë midis Hurden (SZ) dhe Rapperswil-Jona (SG) mbi Liqenin e Cyrihut përgjatë digës së liqenit është bërë një pjesë integrale e peizazhit.

Por ura më e gjatë prej druri në Zvicër është nën kërcënim. Ndërsa ura për këmbësorë është zhvilluar me kalimin e viteve në një atraksion turistik dhe pikë referimi të rajonit, një kërpudhë po i gërryen grumbujt e lisave – duke e vënë urën në rrezik serioz.

Kërpudha është kërpudha e lisit. Ky është një lloj kërpudhe që sulmon drurin e lisit dhe shkakton kalbjen e tij. Të gjitha shtyllat përgjatë të gjithë 841 metrave tani me sa duket janë prekur – megjithëse në shkallë të ndryshme. Shtyllat e forta të lisit supozohej të zgjasnin 50 deri në 80 vjet, shkruan SRF, përcjell albinfo.ch.

Në vitet e fundit, autoritetet janë përpjekur të luftojnë prishjen e urës për këmbësorë, duke përdorur, ndër të tjera, një kërpudhë myku: “Ne i spërkatëm shtyllat me të çdo vit dhe hapëm vrima presioni për të parë se si reagonte druri”, thotë Ueli Dobler, këshilltar i qytetit të Rapperswil-Jona.

Megjithatë, masat kanë ndihmuar vetëm në një masë të kufizuar. Vit pas viti, bëhet më e vështirë dhe e kushtueshme të ruhet stabiliteti i urës prej druri: “Ne investojmë rreth 200,000 CHF në vit për të siguruar që ura për këmbësorë të mund të ecet në mënyrë të sigurt mbi dysheme”, thotë Ueli Dobler. Ndërtimi i urës prej druri fillimisht kushtoi 3.5 milionë CHF.

“Është një produkt natyral”, vazhdon këshilltari i qytetit. Fakti që një kërpudhë tani ka sulmuar drurin është thjesht fat i keq.

Është e mundur që ura për këmbësorë të duhet të rindërtohet plotësisht. Aktualisht nuk ka një zgjidhje të shpejtë për infektimin nga kërpudhat. Ueli Dobler thotë: “Aktualisht po vlerësojmë se çfarë mund të ruajmë dhe çfarë duhet të zëvendësojmë.” Kjo do të zbulojë gjithashtu koston e mirëmbajtjes së urës për këmbësorë.

Zgjidhje në vitet e ardhshme?

Përveç qytetit Rapperswil-Jona, edhe komuna Freienbach në Schwyz është përgjegjëse për urën për këmbësorë. Sipas Këshilltarit të Qytetit Ueli Dobler, është e vështirë të vlerësohet se kur dy komunat do të gjejnë një zgjidhje për monumentin rajonal.

Megjithatë, ai është i bindur se një zgjidhje do të gjendet në vitet e ardhshme – në mënyrë që mijëra vizitorë të mund të vazhdojnë të shëtisin përgjatë urës për këmbësorë prej druri më të gjatë të Zvicrës.

Migrantët fuqizojnë sektorin e turizmit dhe mikpritjes në Austri

Posted on by erezzaademi

Sektorët e gastronomisë dhe turizmit në Austri mbështeten kryesisht nga punonjës me sfond migrimi. Pothuajse gjysma e të gjithë punonjësve në industri janë ose vetë emigrantë ose fëmijë emigrantësh, sipas një studimi nga Instituti Dema i udhëhequr nga studiuesi social Günther Ogris. Gjatë prezantimit të gjetjeve në Vjenë, ai, së bashku me pronarin e restorantit Andreas Fuith, paralajmëruan kundër politikave kufizuese të imigracionit.

“Një politikë e rreptë e imigracionit është një sulm ndaj ekonomisë, veçanërisht sektorëve të gastronomisë dhe mikpritjes”, tha Ogris të enjten. Fuith shtoi se gastronomia është formësuar gjithmonë nga internacionalizmi dhe “ka qenë gjithmonë një industri e hapur dhe kurioze”. Ai gjithashtu vuri në dukje se një fuqi punëtore e larmishme e bën më të lehtë planifikimin e ndërrimeve rreth festave fetare, shkruan theinternational, përcjell albinfo.at.

Dy të tretat e pronarëve të restoranteve kanë sfond migrimi

Sipas studimit, zonat urbane janë veçanërisht të varura nga punëtorët e huaj në sektorin e mikpritjes. Në Vjenë, Graz dhe Linz, rreth 73 përqind e punonjësve të industrisë kanë sfond migrimi. Në shtetet federale të Tirolit (38 përqind) dhe Salzburgut (44 përqind), të cilat janë shumë të fokusuara në turizëm, Ogris beson se shifrat aktuale janë edhe më të larta, pasi punëtorët sezonalë nuk përfshihen në të dhënat e mikroregjistrimit të përdorura.

Në Vjenë, 35 përqind e atyre që punojnë në këtë sektor kanë shtetësi austriake, përfshirë 8 përqind që janë natyralizuar. Pak më shumë se 20 përqind vijnë nga vende të tjera të BE-së. Pak më pak vijnë nga Azia (përfshirë Afganistanin dhe Sirinë), 9 përqind nga vendet e Ballkanit jashtë BE-së dhe 5 përqind nga Turqia. Përqindja e lartë e njerëzve me sfond migrimi nuk vlen vetëm për punonjësit: dy të tretat e pronarëve të restoranteve në Vjenë kanë gjithashtu një histori imigracioni, vuri në dukje Ogris.

Sllovenia miraton ligjin për vdekje të asistuar

Posted on by BR

Parlamenti slloven miratoi sot ligjin që lejon vdekjen e asistuar për pacientët me sëmundje terminale, pas një jave diskutimesh politike.

Ligji do t’u lejojë pacientëve me sëmundje terminale t’i japin fund jetës së tyre me ndihmë mjekësore – nëse të gjitha opsionet e trajtimit janë shteruar dhe nuk ka asnjë perspektivë të arsyeshme për shërim ose përmirësim.

Pacientët e kualifikuar do të duhet të paraqesin një kërkesë për vdekje të asistuar te mjeku i tyre.

Nëse ata mbeten të sigurt për vendimin e tyre pas një konsultimi të dytë, mjeku do ta përcjellë kërkesën në komisionin për vdekjen e asistuar, shkruan ATSH, transmeton albinfo.ch.

Sapo të jepet autorizimi, pacientit do t’i ofrohet një substancë që mund ta marrë në mënyrë të pavarur për t’i dhënë fund jetës së tij.

Dispozita nuk zbatohet për pacientët me sëmundje mendore.

Parlamenti e miratuar ligjin një javë më parë, por pas një vetoje nga Këshilli Kombëtar, Dhoma e Sipërme e vendit, kërkohej një votim i ri.

Mocioni i vetos u mbështet nga Partia Demokratike konservatore, e cila bëri thirrje që qeveria të përmirësonte në vend të kësaj kujdesin paliativ dhe rrjetin e kujdesit paliativ, dhe të zbatonte plotësisht një ligj për kujdesin afatgjatë.

Në vitin 2024, 54,89% e votuesve ishin në favor të vdekjes me asistencë mjekësore në një referendum konsultativ. Pak para kësaj, parlamenti e hodhi poshtë propozimin.

Në votimin e së enjtes, 50 nga 90 anëtarët e parlamentit votuan pro dhe 10 kundër ligjit, i cili kërkonte 46 vota për t’u miratuar.

Peshqit mustak lulëzojnë në Zvicër për shkak të ndryshimeve klimatike

Posted on by erezzaademi

Gjatë 20 viteve të fundit, numri i peshqve mustak të kapur në Zvicër është rritur masivisht. Rrjedhat e ngrohta të ujit i inkurajojnë këta grabitqarë të riprodhohen. Dhe ata po bëhen gjithnjë e më të mëdhenj.

Një peshkatar amator kohët e fundit nxori një peshk mustak 2.2 metra të gjatë që peshonte 86.5 kilogramë nga Rhein i Vjetër pranë Diepoldsau në kantonin lindor të St. Gallen, raportoi gazeta Der Rheintaler.

Peshkat mustak mbi dy metra të gjata kapen rregullisht, veçanërisht në Liqenin e Konstancës, sipas David Frei të zëvendëskryetarit të departamentit të peshkimit në kantonin e St. Gallen.

Gjithnjë e më shumë peshq mustak të kapur

Peshkatarët kanë kapur gjithnjë e më shumë peshq mustak në ujërat zvicerane gjatë 20 viteve të fundit. Shifrat më të fundit nga Zyra Federale për Mjedisin datojnë nga viti 2023. Në atë kohë, 7,622 peshq mustak u regjistruan në statistikat e peshkimit, krahasuar me vetëm 506 në vitin 2003, përcjell albinfo.ch.

Kjo rritje e ndjeshme mendohet të jetë e lidhur me temperaturat gjithnjë e më të larta të ujit të shkaktuara nga ngrohja globale, shpjegon Frei. Kjo favorizon si përhapjen ashtu edhe rritjen e peshkut mustak.

Si rezultat, raportet për peshk mustak veçanërisht të madh dhe të rëndë janë rritur vitet e fundit. Në vitin 2011, një peshkatar sportiv kapi një peshk mustak 2.40 metra të gjatë që peshonte 83 kilogramë në grykëderdhjen e Rajnit në Liqenin e Konstancës.

Më 20 qershor, një peshk mustak shkaktoi mjaft trazirë në Gjermani. Sipas policisë, peshku dy metra i gjatë sulmoi dhe plagosi të paktën pesë larës në Liqenin Brombachsee në Bavari. Një polic më në fund qëlloi me armën e tij të shërbimit ndaj kafshës.

Kantoni St. Gallen nuk është në dijeni të ndonjë sulmi të peshkut mustak ndaj larësve ose kafshëve shtëpiake, shpjegon Frei. “Ajo që është e rëndësishme është që ne njerëzit të tregojmë respekt për krijesat ujore siç është peshku mustak,” shton ai.

Pas tetë uljesh, BQE i lë normat e interesit të pandryshuara

Posted on by erezzaademi

Pas një serie prej tetë uljesh të njëpasnjëshme, BQE-ja i la normat e interesit të pandryshuara. Norma e depozitave mbeti në 2%, norma kryesore e rifinancimit në 2.15% dhe norma marxhinale e huadhënies në 2.40%.

“Ekonomia deri më tani ka treguar qëndrueshmëri të përgjithshme të mirë në një mjedis sfidues global. Në të njëjtën kohë, perspektiva mbetet jashtëzakonisht e pasigurt, veçanërisht për shkak të mosmarrëveshjeve tregtare”, shkroi Banka Qendrore Evropiane në deklaratën e saj duke komentuar vendimin e shpallur të enjten pasdite, i cili gjithashtu i referohet negociatave të vazhdueshme me Shtetet e Bashkuara mbi tarifat, shkruan RSI, përcjell albinfo.ch.

Tregjet evropiane të aksioneve vazhduan të performonin dobët pas njoftimit të pritur. Parisi ishte i pandryshuar (-0.01%), Frankfurti fitoi 0.45% dhe Milano humbi 0.29%. Jashtë eurozonës, Londra performoi mirë (+1.00%), ndërsa Cyrihu performoi dobët, duke rënë 0.31%, e nxitur nga Nestlé, e cila humbi gati 5%.

Nestlé mbështetet në rritjen e çmimeve për të kompensuar shitjet më të ulëta

Posted on by erezzaademi

Nestlé vazhdoi të rritet në gjysmën e parë të vitit 2025 – por kostot e larta ushtruan presion mbi fitimprurësinë. Biznesi në Kinë gjithashtu u dobësua. Gjigandi zviceran i ushqimit po i përmbahet objektivave të tij të marzhit për të gjithë vitin.

Shitjet për periudhën janar-qershor arritën në total 44.2 miliardë CHF – rreth 1.8% më pak se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Kjo ishte kryesisht për shkak të efekteve negative të monedhës të shkaktuara nga franga e fortë zvicerane.

Rritja organike – d.m.th. e rregulluar për efektet e monedhës dhe portofolit – u përshpejtua pak në 2.9% krahasuar me 2.8% në tremujorin e parë. Kjo rritje është pothuajse ekskluzivisht për shkak të rritjes së çmimeve, për shembull për Nespresso dhe Kitkat, përcjell albinfo.ch.

Rritja e vëllimit (RIG), nga ana tjetër, ra në 0.2% nga 0.7% në tremujorin e parë. Në tremujorin e dytë, rritja ishte negative në 0.4%. Kërkesa e dobët në SHBA pati një ndikim negativ. Në Amerikën e Veriut, tregu më i rëndësishëm i Nestlé me një pjesë prej 35% të shitjeve, tarifave dhe pasigurive ndikoi në konsum.

Fitimi operativ ra me rreth 7.1% në 7.29 miliardë CHF (viti i kaluar: 7.84 miliardë CHF). Marzhi përkatës ra nga 17.4% në 16.5%. Çmimet e larta të lëndëve të para për kafe dhe kakao, rritja e shpenzimeve dhe efektet e pafavorshme të monedhës ushtruan presion mbi marzhet. Fitimi neto gjithashtu ra me 10.3% në 5.07 miliardë CHF.

Nestlé po i përmbahet objektivave të saj për vitin në tërësi. Me këto shifra, kompania ushqimore i përmbush pjesërisht pritjet e analistëve. Ajo i përmbushi ato në aspektin e rritjes organike, por jo në aspektin e vëllimit të shitur. Marzhi operativ i Nestlé-së i tejkaloi pritjet.

Nëntë kilometra kolona përpara Gotthard

Posted on by erezzaademi

Trafiku i mbingarkuar dhe pritjet e gjata po vazhdojnë para tunelit Gotthard. Për shkak të trafikut të festave, bllokimet e trafikut shtriheshin për shtatë kilometra përpara Portalit Verior të Gotthard midis Amsteg dhe Göschenen UR, sipas Klubit Turistik të Zvicrës (TCS).

Shoferët duhej të ishin të duruar. TCS raportoi pritje deri në një orë e 10 minuta, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Pak pas orës 13:00, orteku i makinave u shtri edhe në nëntë kilometra. Humbja e kohës arriti në një orë e 30 minuta.

SHBA-ja sheh mundësi për bashkëpunim ekonomik me Kosovën, kërkon heqjen e barrierave

Posted on by erezzaademi

Shtetet e Bashkuara vlerësojnë për Radion Evropa e Lirë se ekzistojnë mundësi të rëndësishme për bashkëpunim ekonomik me Kosovën në disa sektorë strategjikë dhe se heqja e barrierave tregtare do t’i forconte më tej këto lidhje.

“Shohim mundësi për bashkëpunim ekonomik në Kosovë në disa sektorë, përfshirë energjinë, mbrojtjen, infrastrukturën, teknologjinë e informacionit dhe komunikimit, si dhe sigurinë kibernetike. Heqja e barrierave ndaj eksporteve amerikane do të rezultonte me rritje të tregtisë”, tha një zëdhënës i Ambasadës amerikane në Prishtinë për REL-in.

“Ne i inkurajojmë sektorët publikë dhe privatë në Kosovë që të vazhdojnë të kërkojnë mundësi ekonomike dhe investime në tregun amerikan dhe që Qeveria të promovojë një mjedis transparent dhe të qëndrueshëm për bizneset amerikane që kërkojnë të zgjerohen në Kosovë”, tha ai.

Ky qëndrim përkon edhe me përpjekjet e Kosovës për të zgjeruar bashkëpunimin ekonomik me SHBA-në, sidomos pas vizitës së presidentes Vjosa Osmani në Uashington, këtë muaj.

Gjatë takimeve me zyrtarë të lartë amerikanë, përfshirë zëvendëssekretarin e Shtetit, Christopher Landau, ajo tha se u fol për rëndësinë e krijimit të një partneriteti të ri ekonomik, me fokus në sektorët e energjisë, mbrojtjes dhe teknologjisë informative.

Radio Evropa e Lirë mori vesh se temë diskutimi ishte edhe mundësia e bashkëpunimit në sektorin e pasurive minerare.

Ekspertët e ekonomisë e përkrahën këtë vizion, duke nënvizuar se pozicioni gjeografik, fuqia e re dhe e arsimuar e punës, si dhe politikat fiskale konkurruese e bëjnë Kosovën një destinacion tërheqës për investitorët e huaj.

Megjithatë, ata theksuan nevojën për reforma të thella në sundimin e ligjit dhe politikat ekonomike.

“Kosova duhet të angazhohet më tej në forcimin e sundimit të ligjit, në shmangien e veprimeve që mund të rrisin paparashikueshmërinë juridike, si dhe në rritjen e mbrojtjes së investitorëve, përmes përmirësimit të efikasitetit të gjykatave”, i tha Radios Evropa e Lirë më 18 korrik Arian Zeka, kryetar i Odës Ekonomike Amerikane në Kosovë.

Kosova, aktualisht, ka një taksë prej 10% për mallrat e importuara nga SHBA-ja.

Në fillim të prillit, presidentja Osmani kërkoi nga Qeveria e Kosovës pezullimin e saj, pas vendimit të presidentit amerikan, Donald Trump, për tarifë të ngjashme ndaj importeve nga Kosova, por taksa mbeti në fuqi.

Osmani tha, po ashtu, se zyra e saj ka përgatitur një projektligj për heqjen e taksës, por se miratimi i tij varet nga konstituimi i Kuvendit të ri.

Konstituimi nuk ka përfunduar ende, për shkak të mosmarrëveshjeve politike qysh pas zgjedhjeve të shkurtit.

Sipas të dhënave të Doganës së Kosovës, vlera e importeve nga SHBA-ja në vitin 2024 ka arritur mbi 105 milionë euro, ndërsa eksportet kanë qenë rreth 39 milionë euro.

Agjencia për Investime dhe Përkrahje të Ndërmarrjeve njofton se investimet amerikane në Kosovë gjatë vitit 2024 kapën vlerën prej rreth 87 milionë eurosh.

Zëdhënësi i Ambasadës amerikane në Prishtinë theksoi se stabiliteti dhe siguria në rajon janë kyçe për prosperitetin ekonomik.

Duke cituar zëvendëssekretarin e Shtetit, Christopher Landau, ai shtoi:

“Misionet tona në mbarë botën janë gati të ndihmojnë bizneset dhe investitorët e huaj që të bashkëpunojnë me partnerët tanë amerikanë nga sektori publik dhe privat, për të shfrytëzuar kompanitë tona kryesore, teknologjinë dhe fuqinë punëtore”./REL

Nesër përpjekja e 52-të për konstituimin e Kuvendit të Kosovës, disa ambasadorë pjesëmarrës

Posted on by erezzaademi

Në Kuvendin e Kosovës nesër do të zhvillohet përpjekja e 52-të për konstituim, e fundit para skadimit të afatit kushtetues.

Në këtë seancë pritet të marrin pjesë ambasadorë të vendeve të huaja në Kosovë.

Ambasada e Gjermanisë ka bërë të ditur se ambasadori Jorn Rohde, bashkë me përfaqësues të tjerë ndërkombëtarë, planifikojnë të jenë të pranishëm në seancën që do të mbahet nesër nga ora 11:00 në Kuvend, transmeton albinfo.ch.

“Duke qenë se nesër është mundësia e fundit për të konstituuar Kuvendin para afatit të Gjykatës Kushtetuese, ambasadori Rohde, së bashku me kolegë të tjerë ndërkombëtarë, planifikon të marrë pjesë në seancën në parlament”, thuhet në njoftimin e ambasadës.

Deri në një orë pritjet për të hyrë në Kosovë përmes pikave Dheu i Bardhë dhe Muçibabë

Posted on by erezzaademi

Qendra Kombëtare për Menaxhim Kufitar në Kosovë në përditësimin e fundit ka bërë të ditur se në disa prej pikave kufitare po vazhdojnë kolonat dhe pritjet e gjata.

Sipas njoftimit, pritjet më të gjata, deri në një orë janë tek pikat Dheu i Bardhë dhe Muçibabë, transmeton albinfo.ch.

Në Merdarë dhe Jarinje pritjet janë nga 10 deri në 15 minuta, teksa në pikat e tjera nuk raportohet për pritje të gjata.

Pilotët e vlerësojnë aeroportin e Cyrihut më të sigurt se Gjenevën dhe Bazelin

Posted on by erezzaademi

Aeroporti i Cyrihut zuri vendin e tretë për sigurinë në një krahasim me 31 aeroporte gjermane dhe zvicerane.

Cyrihu u tejkalua vetëm nga Leipzig dhe Mynih. Gjeneva dhe Bazeli u renditën përkatësisht në vendin e 26-të dhe të 30-të. Frankfurti, aeroporti më i madh që u vlerësua, u rendit i 14-ti në përgjithësi, ndërsa aeroporti relativisht i ri i kryeqytetit Berlin-Brandenburg u rendit i 15-ti. Lübeck në Gjermaninë veriore zuri vendin e fundit në renditje.

Vereinigung Cockpit (VC), shoqata e pilotëve gjermanë, ka analizuar dhe vlerësuar aeroportet gjermane sipas standardeve ndërkombëtare të sigurisë çdo vit që nga viti 1978. Këtë vit, pilotët nga Aeropers, shoqata e pilotëve profesionistë të Swiss International Air Lines (SWISS) dhe Edelweiss, ishin pjesë e grupit të projektit për herë të parë, sipas një njoftimi për shtyp të lëshuar nga Aeropers të mërkurën, transmeton albinfo.ch.

Ka incidente të përditshme në aeroporte në të gjithë botën, duke filluar nga incidente të vogla deri te aksidente serioze, shkruan swissinfo. Ndërhyrjet në pista, d.m.th. qasja e paautorizuar në pista, janë një problem i veçantë.

Sipas Aeropers, incidentet që lidhen me sigurinë mund të kenë pasoja serioze me shumë viktima. Kjo u demonstrua nga aksidenti në Milano Linate në vitin 2001, ku mbi 100 persona humbën jetën kur dy avionë u përplasën afër tokës. Në atë kohë, tabelat udhëzuese përgjatë shtigjeve të taksive nuk përputheshin me udhëzimet zyrtare.

Aeropers dëshiron të vazhdojë vlerësimin e sigurisë së tre aeroporteve kombëtare zvicerane të Cyrihut, Gjenevës dhe Bazelit në baza vjetore dhe të marrë pjesë rregullisht në kontrollin e aeroportit të organizuar nga Shoqata Gjermane e Kabinave të Avionëve. Qëllimi është të jetë në gjendje të garantojë standardet e sigurisë nga perspektiva e pilotëve.

Super finalja: Kampionia e Evropës përballë kampiones së botës

Posted on by BR

Super Kampionati Evropian i Femrave po shkon drejt fundit.

Është ndeshja e fundit, por më e rëndësishmja. Finalja ndërmjet Anglisë dhe Spanjës zhvillohet të dielën në Bazel nga ora 18:00, shkruan albinfo.ch.

Anglia është kampione e Evropës, derisa Spanja e botës, duke garantuar një spektakël të futbollit të femrave.

Evropiani nga 2 korriku u mbajt në Zvicër, duke qenë një spektakël deri më tani me stadiume të mbushura e shumë emocione.

 

Më shumë se 15 qytete franceze kufizojnë lëvizjen e të miturve pas orës 23:00

Posted on by Drin Reçica

Më shumë se 15 qytete në Francë kanë vendosur një ndalim të lëvizjes gjatë natës për fëmijët dhe adoleshentët, një masë e jashtëzakonshme që pritet të zgjasë deri në muajin shtator. Vendimi vjen në një moment kur dhuna urbane po njeh rritje të ndjeshme, duke vënë në vështirësi autoritetet për të garantuar rendin publik, përcjell albinfo.ch.

Nga Beziers në Nimes: Reagim ndaj Krizës së Sigurisë
Në Beziers, një qytet në jug të vendit, ndalimi u vendos pasi efektivë policie u përballën me një pritë të dhunshme. Ndërkohë, në Nimes, një përplasje me armë zjarri e lidhur me trafikun e drogës la të plagosur gjashtë persona, duke i shtyrë autoritetet lokale të ndërmarrin të njëjtën masë. Kufizimi është duke u përhapur me shpejtësi edhe në bashki më të vogla dhe të mesme në mbarë vendin.

Sipas rregullores së re, të miturit që shkelin ndalimin gjatë natës mund të gjobiten deri në 150 euro, ndërsa prindërit e tyre do të thirren nga policia për shpjegime.

Një Vendim i Diskutueshëm
Megjithëse i përhapur gjerësisht, ndalimi nuk është i mirëpritur nga të gjithë. Sindikata e policisë “Unité” shprehet skeptike për efektivitetin e tij. Wissem Guesmi, përfaqësues i sindikatës, thekson se masa nuk ndikon në luftën kundër krimit të organizuar:

“Të rinjtë që merren me krim qarkullojnë dhe qëllojnë me armë edhe në mes të ditës. Ora policore nuk i ndalon.”

Në qytetin Limoges, ku ndalimi është në fuqi prej disa ditësh, situata vijon të jetë e tensionuar. Vetëm një natë më parë, rreth 100 persona të armatosur dhe të maskuar u përfshinë në trazira të dhunshme, duke sfiduar autoritetet dhe vënë në dyshim efektin real të kufizimeve.

Mbështetje nga Bashkitë e Majta: Një Masë për Familjet
Megjithatë, ndalimi po zbatohet edhe në bashki të udhëhequra nga e majta politike. Në Saint-Ouen, një periferi e Parisit, kryebashkiaku socialist Karim Bouamrane vendosi kufizimin javën e kaluar. Ai thotë se masa po përkrahet nga shumë prindër, veçanërisht në zonat me të ardhura të ulëta:

“Prindërit më thonë: ‘Faleminderit, e mbështesim këtë vendim’. Ky është lehtësim për familjet e zonave të varfra që sot nuk kanë më mjete për të realizuar pritshmëritë e tyre edukative.”

Një Masë e Përkohshme me Efekt Afatgjatë?
Ndalimi i lëvizjes gjatë natës për të miturit pritet të mbetet në fuqi deri në shtator, por debate mbi ligjshmërinë, efektivitetin dhe ndikimin social të tij janë ende të nxehta. A do të arrijë Franca të ndalojë përshkallëzimin e dhunës urbane me këtë masë? Përgjigjja mbetet e hapur.

Këto janë vendet më të vizituara në botë

Posted on by Drin Reçica

Pesë vjet pas shpërthimit të krizës së koronavirusit, turizmi global ka arritur më në fund të rikuperohet plotësisht. Sipas të dhënave të publikuara së fundmi nga Organizata Botërore e Turizmit (UN Tourism) me seli në Madrid, në vitin 2024 u regjistruan rreth 1.47 miliardë mbërritje ndërkombëtare, duke shënuar një kthim në nivelet para-pandemike, përcjell albinfo.ch.

Franca në krye të listës

Franca ruan pozicionin e saj dominues si destinacioni më i vizituar në botë, me 102 milionë vizitorë, një rritje prej 2 përqind krahasuar me një vit më parë. Pas saj renditen Spanja me 93.8 milionë vizitorë (+10.1%) dhe Shtetet e Bashkuara me 72.4 milionë (+8.3%).

Pavarësisht se SHBA-ja zë vendin e tretë për nga numri i vizitorëve, ajo vijon të jetë e para për nga të ardhurat që sigurohen nga turizmi, përpara Spanjës dhe Mbretërisë së Bashkuar.

Shtetet me rritje më të lartë

Ndër destinacionet me rritjen më të ndjeshme të numrit të turistëve dallohen:

Japonia me një rritje spektakolare prej 47%

Hong Kongu me +27.9%

Tajlanda me +26.3%

Malajzia me +24.2%

Këto shtete tregojnë një rikthim të fuqishëm pas kufizimeve të gjata të udhëtimit gjatë pandemisë, veçanërisht në rajonin e Azisë.

Dy shqiptar nga Britani arrestohen në Kroaci

Posted on by Drin Reçica

Raportohet se dy kosovarë që jetojnë në Britani janë arrestuar në Kroaci, nën dyshimin se bashkë me një person tjetër kanë dhunuar një 28-vjeçare në një hotel në Split. Ndaj tyre tashmë është caktuar masa e paraburgimit prej një muaji, raporton mediumi kroat Index.hr, përcjell albinfo.ch.

Rasti dyshohet se ka ndodhur mëngjesin e së martës, në dhomën e hotelit midis orës 05:00 dhe 07:30.

Viktima e ka raportuar rastin menjëherë në Polici. Një prej të dyshuarve është gjetur në vendin e ngjarjes.

Sipas Kodit Penal të Kroacisë, kjo vepër penale mund të dënohet me një dënim minimal prej gjashtë muajsh deri në një maksimum prej dhjetë vjetësh burgim.

Dalin pamjet e rrëzimit të aeroplanit rus, vdesin të gjithë pasagjerët

Posted on by Drin Reçica

Ministria e Situatave të Emergjencave të Rusisë konfirmoi se janë gjetur mbetjet e një aeroplani pasagjerësh që u zhduk nga radari pranë aeroportit Tynda në lindjen e largët të Rusisë. Sipas informacioneve paraprake, askush nuk ka mbijetuar, përcjell albinfo.ch.

Avioni i kompanisë Angara ishte në një fluturim në itinerarin Khabarovsk, Blagoveshchensk, Tynda dhe u zhduk nga radari disa kilometra larg Tyndës. Në kohën e zhdukjes, ai nuk krijoi kontakt me kontrollin e fluturimit. Mbetjet e aeroplanit u gjetën rreth 15 kilometra larg aeroportit.

Sipas guvernatorit të Rajonit Amur, Vasily Orlov, në aeroplan ndodheshin 49 persona, 43 pasagjerë përfshirë pesë fëmijë dhe gjashtë anëtarë të ekuipazhit.

Qendra Ruse për Mbrojtjen Civile thotë se kërkimi po zhvillohet në një zonë të vështirë për t’u arritur, me pjesëmarrjen e ekipeve të shpëtimit nga Ministria e Situatave të Emergjencave.

Një video e rrëzimit të aeroplanit rus u publikua në rrjetet sociale.

Video

https://x.com/nexta_tv/status/1948283950834606227?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1948283950834606227%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Freporteri.net%2Flajme%2Fbote%2Fdalin-pamjet-e-rrezimit-te-aeroplanit-rus-vdesin-te-gjithe-pasagjeret%2F

Tajlanda mbyll kufirin me Kamboxhën, përshkallëzohet konflikti: 12 të vdekur

Posted on by Drin Reçica

Zyrtarët tajlandezë kanë njoftuar se Tajlanda ka mbyllur kufirin e saj me Kamboxhën pasi konflikti mes dy vendeve fqinje është intensifikuar, përcjell albinfo.ch.

“Ne kemi rritur masat në nivelin 4, që nënkupton mbylljen e plotë të të gjitha pikave kufitare përgjatë kufirit Tajlandë-Kamboxha,” ka deklaruar Surasant Kongsiri, zëdhënës i Qendrës Speciale për Situatën Kufitare Tajlandë-Kamboxha, raporton BBC.

Surasant ka thënë se Tajlanda ndjeu veten “të detyruar dhe të shtyrë” të mbyllë kufirin, pasi situata kishte dalë jashtë kontrollit.

Ndërkohë, nga Ministria e Shëndetësisë është bërë e ditur se bilanci i viktimave nga përplasjet ka shkuar në 12, mes tyre 11 civilë dhe një ushtarak.

Raportime lokale kanë treguar për zhvendosje të banorëve nga zonat kufitare dhe prezencë të shtuar ushtarake.

Kujtojmë se përleshjet vdekjeprurëse shpërthyen mëngjesin e së enjtes mes trupave tajlandeze dhe kamboxhiane pranë tempullit hindu Khmer Ta Muen Thom, një vend i lashtë dhe simbolik që ndodhet në një zonë kufitare të kontestuar mes dy shteteve.

I riu nga Kosova humb jetën aksidentalisht në Gjermani

Posted on by Drin Reçica

Një i ri nga komuna e Vitisë, Florent Frangu, ka humbur jetën tragjikisht në Gjermani, ku jetonte dhe punonte. Sipas informacioneve, ai ka vdekur si pasojë e një aksidenti, përcjell albinfo.ch.

Për vdekjen e tij ka reaguar edhe kryetari i komunës së Vitisë, Sokol Haliti.

“Me dhimbje të thellë mora lajmin për ndarjen nga jeta të më të dashurit tuaj, Florent Frangu. Humbja e tij është një goditje e madhe për familjen, miqtë dhe të gjithë ata që patën fatin ta njohin si njeri të ndershëm e të respektuar”, thuhet në mesazhin ngushëllues të Halitit, i cili shprehu mbështetje dhe lutje për familjen në këto momente të rënda.

Rekord i tifozëve në Euro 2025

Posted on by BR

Zvicra po mirëpret për herë të parë Kampionatin Evropian të Femrave.

Deri më tani ka qenë një spektakël, me shumë tifozë dhe pa incidente, shkruan albinfo.ch.

Stadiumet pothuajse kanë qenë të mbushura, derisa pas gjysmëfinaleve numri total i tifozëve është 623 088.

Ky është një rekord sa i përket shikueshmërisë në një Evropian të futbollit të femrave.

Po ashtu rekordi pritet të thellohet, duke marrë parasysh që do të zhvillohet edhe finalja të dielën.

Rekordi i mëparshëm ishte në Angli më  2022, 574,875.

Këto janë pishinat në Zvicër që ndalojnë të huajt

Posted on by Drin Reçica

Pishinat zvicerane kanë bërë bujë kohët e fundit në mediat lokale dhe ndërkombëtare për ndalimin e të huajve, por rezulton se kjo praktikë nuk është aq e pazakontë sa mund të mendoni. Këto janë disa nga pishinat që nuk lejojnë jo-rezidentët të hyjnë, përcjell albinfo.ch.

Gjithçka filloi kur qyteti i Porrentruy në kantonin Jura u ndaloi njerëzve nga Franca fqinje të përdornin pishinën e saj komunale.

Këshilli komunal ndërmori hapin drastik të kufizimit të aksesit në pishinën e hapur për verën për shkak të “rasteve të shumta të sjelljes së keqe” nga të rinjtë që kishin ardhur nga komunitetet fqinje në Francë.

Siç raportoi së fundmi The Local, incidentet përfshinin “ngacmim të grave të reja, gjuhë të papërshtatshme, not me të brendshme dhe madje sjellje të dhunshme pasi u qortuan”.

Kjo masë vlen vetëm për njerëzit që jetojnë përtej kufirit. Qytetarët francezë që kanë një leje pune ose qëndrimi zvicerane janë të përjashtuar nga rregulli. Turistët gjithashtu mundën të hynin.

Bazeli, i cili është në kufi me Francën, ka rritur sigurinë për shkak të sjelljes problematike në pishinat e saj të jashtme dhe nuk po përjashton as ndalimet e hyrjes, raportoi The Local.

Hyrja vetëm me çelës

Por kufizimi i hyrjes vetëm për vendasit është në fakt mjaft i zakonshëm në disa komuna. E përditshmja zvicerane NZZ raportoi se ka disa pishina që lejojnë rregullisht vetëm vendasit të hyjnë.

Këto janë disa nga pishinat e tjera komunale vetëm për vendasit:

  • Regensberg, Cyrih: Pishina e jashtme është e mbyllur. Banorët vendas që duan të përdorin pishinën duhet të marrin një çelës nga administrata e qytetit.

  • Volken, Cyrih: Pishina është e hapur vetëm për vendasit, por nuk kërkohet çelës.

  • Dorf, Cyrih: Pishina është e hapur vetëm për vendasit, por nuk kërkohet çelës.

Nuk nevojitet çelës për Volken ose Dorf sepse “të huajt do të njiheshin dhe raportoheshin menjëherë”, tha Corinne Schneeberger nga zyra e regjistrimit të banorëve të Dorf për gazetën.

  • Killwangen, Aargau: Komuna deklaron se pishina është e hapur vetëm për banorët e komunës, por ndalimi për të huajt nuk zbatohet në mënyrë aktive dhe kontrollet janë sporadike, raportoi më parë faqja e lajmeve Nau.ch.

Një gazetar i Nau.ch e testoi këtë dy vjet më parë dhe zbuloi se të huajt ishin lehtësisht në gjendje të vizitonin pishinën e vogël.

  • Mendrisio, Ticino: Partia Lega në Mendrisio dëshiron të zbatojë një ligj në mënyrë që vetëm “banorët taksapagues” të mund ta përdorin pishinën, duke ndjekur shembullin e Porrentruy.

Sipas Corriere del Ticino, partia tha se kjo është për shkak të “mbipopullimit të papranueshëm” me të cilin përballen banorët taksapagues, me mysafirët që “nuk japin asnjë kontribut financiar në bashki” si shkakun kryesor të problemit.

  • Rudolfingen, Cyrih: Teorikisht, kushdo mund ta përdorë këtë pishinë, por është kaq e vogël dhe e largët sa përdoret vetëm nga vendasit, tha për NZZ nëpunësi bashkiak Matthias Hildebrandt.

Shumë delikate

Pra, a është në të vërtetë e ligjshme që pishinat të ndalojnë të huajt? Përgjigja e shkurtër është: po, por me një kusht.

Bashkitë janë plotësisht brenda të drejtave të tyre për të vendosur se si ta përdorin tokën e tyre publike, por duhet të ketë arsye objektive për këtë vendim. Një arsye e tillë do të ishte hapësira e kufizuar.

Kjo arsye vlen për shumë pishina, veçanërisht Rudolfingen, Regensberg, Dorf, Volken dhe Killwangen, ku mjediset përbëhen vetëm nga një pishinë dhe fushë e vogël.

Por situata në Porrentruy (Pruntrut në gjermanisht) nuk është aq e thjeshtë.

Çdo ndalim nuk duhet të jetë diskriminues. Një pishinë nuk mund të përjashtojë njerëzit për shkak të ngjyrës së lëkurës ose fesë së tyre, tha Alain Griffel, profesor i së drejtës kushtetuese dhe administrative, për NZZ.

Dhe në Porrentruy, njerëzit nuk lejohen në pishinë vetëm në bazë të kombësisë së tyre. Kjo është shumë delikate dhe nuk do të qëndronte në Gjykatën Federale, tha Griffel për gazetën.

Cyrihu ofron një muaj transport publik falas për banorët mbi 60 vjeç

Posted on by Drin Reçica

Autoriteti i Transportit i Cyrihut (ZVV) po vë në dispozicion ‘Karte Aksionale’ speciale për banorët vendas të moshës 60 vjeç e lart që duan të përdorin tramvaje, autobusë dhe trena për udhëtime argëtuese brenda kantonit, përcjell albinfo.ch.

Karte është e vlefshme në klasin e dytë. Nga e hëna në të premte nga ora 9 e mëngjesit dhe gjatë gjithë ditës në fundjavë.

Ajo përfshin udhëtim falas për një muaj në të gjithë zonën e ZVV, një përmirësim klase, dy bileta speciale për udhëtim para orës 9 të mëngjesit, një karte ditore falas për një person shoqërues dhe rreth 55 oferta dhe zbritje falas në të gjithë kantonin.

Përveç udhëtimit, mbajtësit e kartelës përfitojnë gjithashtu nga një hyrje falas secili në Kopshtin Zoologjik të Cyrihut, Kunsthaus Zurich, si dhe në atraksione të tjera në zonë.

Karteta Aksionale tani është e disponueshme në të gjitha sportelet e biletave të ZVV dhe SBB me staf, si dhe në dyqanin e biletave të ZVV për 110 franga. Oferta është e vlefshme për çdo muaj nga 1 gushti deri më 31 tetor 2025.