Lajme
10 rekordet që shënuan vitin 2021

Nga emetimet e dioksidit të karbonit te golat e Messit dhe Ronaldos, pastaj te shitjet e artit bashkëkohor dhe turistët në hapësirë, këto janë 10 rekordet e 20221-it të listuara nga Afp.
– CO2 nga zjarret –
Zjarret shpërthyen gjatë verës, veçanërisht në Amerikën e Veriut, duke shkaktuar emetime rekord të CO2 në korrik (1 258 megaton) dhe në gusht (1 384 megaton) globalisht, sipas shërbimit evropian të vëzhgimit të Tokës ”Copernicus”, për të cilin kjo situatë rrjedh nga ngrohja globale.
– Gazi në krye –
Rimëkëmbja ekonomike më e fortë se sa pritej, kërkesa e fuqishme nga Azia dhe niveli i ulët i stoqeve evropiane janë kombinuar për të rritur çmimet e gazit si kurrë më parë. Çmimi standard evropian, TTF holandez, arriti në 187,78 euro për megavat orë (MWh) më 21 dhjetor, i pari, i nxitur nga kërkesa sezonale dhe tensionet gjeopolitike midis furnizuesit kryesor, Rusisë, dhe klientëve të saj.
– Transport gjigant ajror –
Shtetet e Bashkuara të Amerikës përfunduan, në gusht, 20 vjet prani ushtarake në Afganistan me një transport ajror gjigant, që tejkalonte atë të Saigonit në fund të Luftës së Vietnamit, por jo të mjaftueshme për të riatdhesuar të gjithë afganët që punuan për Perëndimin dhe të kërcënuar nga talebanët. Evakuimi bëri të mundur largimin e 123 000 civilëve afganë dhe të huaj, kundrejt 55 000 të evakuuarve nga Vietnami i Jugut në 1975.
– Superfuqia kineze –
Kina kreu në 24 orë, në fillim të tetorit, një numër rekord të inkursioneve ushtarake ajrore (më shumë se 50) në hapësirën tajvaneze, duke rikonfirmuar kështu superfuqinë e saj, dy javë pas shpalljes së një pakti ushtarak midis Australisë, BM-së dhe SHBA-së duke synuar ekspansionizmin kinez në Paqësor.
– Bllokadë përbindëshe në Suez –
Sa katër fusha futbolli, të larta sa një ndërtesë 20-katëshe, anija me kontejnerë ”Ever Given ” u bllokua më 23 mars në Kanalin e Suezit duke bllokuar të gjithë trafikun në këtë aks thelbësor detar. Gjashtë ditët e nevojshme për të hequr baltën shkaktojnë një bllokim të paparë trafiku prej 422 anijesh të ngarkuara me 26 milionë tonë mallra, gjë që thekson vështirësitë e furnizimit të lidhura me pandeminë Covid-19.
– Mania e bitcoin –
Bitcoin arriti nivelet më të larta të të gjitha kohërave në vjeshtë (68,513 dollarë më 9 nëntor), një shenjë e entuziazmit në rritje të investitorëve për kriptovalutat, e parë nga disa si një mënyrë për t’u mbrojtur kundër kthimit të madh të inflacionit.
– Art në çmenduri –
Çfarë kanë të përbashkët pikturat e Frida Kahlos, Pierre Soulages dhe Banksyt? Askush përveçse ka arritur majat e ankandit këtë vit, si autoportreti i famshëm i artistit meksikan i nxjerrë në ankand, në nëntor në Nju Jork, për 34,9 milionë dollarë. Shumat e arritura gjatë shitjeve të artit bashkëkohor nuk kanë qenë kurrë më të larta (2,7 miliardë dollarë në 2020-2021), të nxitura veçanërisht nga shpërthimi i tregut për veprat unike digjitale të certifikuara, “NFT”, të transportueshme në një telefon celular.
– Turistët në hapësirë –
Kapiteni Kirk, komandanti i anijes kozmike të serisë Star Trek, i njohur si William Shatner, është ndër 20 deri në 30 joprofesionistë që do të udhëtojnë në hapësirë në vitin 2021. Madje, aktori u bë, në moshën 90-vjeçare, udhëtari më i vjetër në hapësirë. Asnjëherë lista e turistëve hapësinorë nuk ka qenë kaq e gjatë, me fluturime të çarteruara nga kompanitë private të miliarderëve Jeff Bezos (Blue Origin), Elon Musk (SpaceX), Richard Branson (Virgin Galactic) dhe gjithashtu nga Agjencia Ruse e Hapësirës (Roscosmos).
– Ronaldo kundër Messi –
Dy legjenda të gjalla të futbollit, portugezi Cristiano Ronaldo dhe argjentinasi Lionel Messi, ndanë listën e nderit në shtator: Ronaldo u bë golashënuesi më i mirë i të gjitha kohërave për ekipin kombëtar (115 gola) dhe me më shumë paraqitje në një evropian (184 paraqitje), ndërsa Messi kaloi brazilianin Pelé si golashënuesi më i mirë në Amerikën Latine (79 gola) dhe e çoi rekordin e tij të Topave të Artë në shtatë.
– La Manshi dhe Everesti –
Nepalezi Kami Rita Sherpa përmirësoi rekordin e tij të ngjitjes në Everest në 51 në maj, me një ekspeditë fitimtare të 25-të në majën e botës, ndërsa australiani Chloe McCardel, 36 vjeç, u bë në tetor personi që ka kaluar me not, më shumë se kushdo, La Manshin, 44 herë.
E-Diaspora
-
Një festë e diversitetit dhe e bashkëpunimit ndërkomunitar Këtë vit me risi në organizim, kjo veprimtari u bë edhe një festë e kulturave të...
-
Kush po i organizon shqiptarët e Zvicrës?, vjen numri më ri i magazinës albinfo.ch
-
Zhvillo karrierën tënde aty ku vlerësohet: smzh ag të ofron më shumë se një vend pune
-
Akuzohet kosovari, i dyshuar si shef i “degës zvicerane” të organizatës terroriste
-
Aksident tragjik në Gjermani, humb jetën një mërgimtar nga Peja
Jeta në Austri
-
Austri: 27% e të rinjve me prejardhje migrante braktisin herët shkollimin Në Austri, më shumë se 100,000 të rinj kanë përfunduar shkollimin e detyrueshëm në maksimum dhe...
-
Gjermania do të ndjekë shembullin e Austrisë dhe do të deportojë sirianët e dënuar
-
Banka Qendrore e Austrisë instalon bankomate për të kapërcyer hendekun rural të parave të gatshme
-
Tragjedi në Festival: Vdes një 22-vjeçar pas një incidenti sigurie
-
Universitetet austriake duan rregulla më të rrepta për pranimin e studentëve të huaj