Gjermani: Aksident pasi minibusi doli nga rruga dhe u përmbys, 3 shqiptarë të vdekur

Në Koblenz të Gjermanisë, mëngjesin e sotëm ka ndodhur një aksident tragjik, si pasojë e të cilit kanë vdekur 3 shqiptarë dhe janë lënduar disa të tjerë.

Viktimat janë një burrë 53-vjeçar dhe dy gra, të moshës 47 dhe 65 vjeç. Raportimet tregojnë se ata, së bashku me 6 persona të tjerë mes moshës 20 dhe 66 vjeç, po ktheheshin nga një festë familjare në Hesse, raporton Bild.

Autoritetet kanë njoftuar se aksidenti ndodhi rreth orës 3:05 të mëngjesit, teksa gjetjet fillestare tregojnë se një minibus me nëntë vende doli nga rruga dhe u përmbys. Në aksident nuk u përfshinë automjete të tjera, sipas policisë gjermane. Megjithatë, një makinë tjetër kaloi mbi “rrënoja” pas aksidentit, transmeton albinfo.ch.

Shkaku i aksidentit mbetet i paqartë. Identitetet e disa prej personave në minibus ende nuk janë gjetur. Policia tha se përveç shqiptarëve në automjet kishte edhe shtetas të huaj.

Autostrada fillimisht u mbyll plotësisht midis Koblenzit dhe Ochtendungut herët këtë mëngjes, pasi operacionet e shpëtimit zgjatën me orë të tëra.

Policia federale: Vendi në shënjestër të mafias ballkanike, të përfshirë edhe grupe shqiptare

Shefja e re e Policisë Federale të Zvicrës, Eva Wildi-Cortes, ka shprehur shqetësime serioze lidhur me përshkallëzimin e dhunës dhe praninë në rritje të grupeve të krimit të organizuar në Zvicër, përfshirë edhe rrjete kriminale nga Ballkani.

Wildi-Cortes deklaroi për gazetën zvicerane NZZ am Sonntag, se në territorin zviceran janë aktive organizata kriminale nga Shqipëria, të cilat janë përfshirë në aktivitete të trafikut të drogës dhe pastrimit të parave.

Ajo theksoi në veçanti një rrjet droge që sipas saj drejtohet nga mafia kosovaro-shqiptare, transmeton albinfo.ch.

“Bëhet fjalë për organizatën e njohur italiane ’Ndrangheta’, e cila përdor Zvicrën për pastrim parash. Por edhe për organizata kriminale nga Shqipëria, të cilat janë të përfshira si në prodhimin, ashtu edhe në dërgimin e drogës; për Mocro-Mafian nga Holanda, që shpërthen bankomate; si dhe për grupe nigeriane si Black Axe, që përfitojnë miliarda përmes mashtrimeve dhe shfrytëzimit të vajzave të reja. Zvicra është shumë tërheqëse për këto grupe”, u shpreh Wildi-Cortes.

Tutje, ajo përshkroi edhe mënyrën se si funksionon zinxhiri i trafikut të kokainës në Evropë, duke përmendur një bashkëpunim mes mafies shqiptare, asaj italiane dhe Mocro-Mafias.

“Shembull: tregtia e kokainës. Importin e kokainës në Europë e kontrollon mafia shqiptare, ndërsa ky import financohet nga mafia italiane. Sapo malli mbërrin në portin e Rotterdamit, përfshihet Mocro-Mafia, që kujdeset për shpërndarjen. Më pas, kokaina përhapet nga grupet lokale në qytete si Berna apo Zyrihu. Zvicra shërben njëkohësisht si vend tranziti, pikë shpërndarjeje dhe si treg përfundimtar”, tha ajo.

Përveç aktiviteteve të drogës, Wildi-Cortes theksoi edhe mënyrat e shumta të pastrimit të parave që përdorin këto organizata. Ajo përmendi se përveç berberëve dhe lokaleve të shisha-së, paratë pastrohen edhe në dyqane Bubble Tea, shërbime picash dhe agjenci turistike.

“Vitin e kaluar, një agjenci udhëtimesh e specializuar për Ballkanin, në qendër të Lucernit, u bë objekt i një operacioni të madh policor. Hetuesit e monitoruan për mbi një vit dhe regjistruan 750 vizita nga persona të dyshuar si kurierë droge dhe parash. Ky rrjet i drogës drejtohej nga mafia kosovaro-shqiptare”, përfundoi Wildi-Cortes.

Die Presse: Rama apo Vuçiqi, cili është modeli i duhur për Ballkanin

“Kryeministri i Shqipërisë e ka pranuar se vendi i tij ka të ardhme vetëm në BE. Homologu i tij serb, nga ana tjetër, e bën të qartë se busulla e tij tregon nga e kaluara. Bashkimi Evropian duhet të nxjerrë përfundimet e duhura nga kjo”. Kështu shkruan gazeta austriake Die Presse në kryeartikullin e saj të publikuar sot, që i kushtohet “dilemës” nëse BE duhet t`i japë përparësi Ramës (Shqipërisë) apo Vuçiqit (Serbisë), për pranim në gjirin e saj, transmeton albinfo.ch. Me këtë rast, “busolla” e gazetës tregon qartë se shansi duhet t`i jepet Shqipërisë dhe jo Serbisë, presidenti i së cilës, siç theksohet në artikull, ka synime të qarta proruse dhe vetëm nga nevoja tregon afërsi me BE-në.

“Nuk është e thënë të gjunjëzohesh para Giorgia Melonit. Por nëse kjo i shërben të mirës së kombit të tij, Edi Rama e përsërit këtë gjest pa hezitim. Në samitin e Komunitetit Politik Evropian në Tiranë dhjetë ditë më parë, ai e përshëndeti kryeministren italiane në këtë mënyrë teatrale”, skruan më tutje Die Presse. Dikush mund ta konsiderojë këtë si një absurditet protokollar. Por ka një llogaritje të qartë mbi këtij autoinskenimi që bën kreu i shtetit shqiptar. Rama dëshiron t’u kujtojë përfaqësuesve të BE-së në çdo rast se cili është qëllimi i tij  dhe çfarë i kanë premtuar ata: domethënë, pranimin e Shqipërisë në BE.

Prandaj dhe vjen gjunjëzimi para Melonit. Apo logoja e yllit të Komunitetit Politik Evropian, të cilën Rama e mbante në atletet e tij të bardha në samitin në Tiranë. Apo shakatë me dy tehe që ai i përgatit me kujdes dhe i nxjerr “nga mëngët” në pothuajse çdo konferencë ndërkombëtare për shtyp.

Krahas elementëve të tillë të spektaklit, Rama merr edhe vendime strategjike. Gatishmëria për të lejuar Italinë të ndërtonte dhe të operonte kampe të mbyllura deportimi (në Shqipëri) sigurisht që nuk ishte e lehtë për t’u arritur nga një perspektivë politike e brendshme. Por ai ka ndërtuar një kapital të madh politik midis evropianëve, të cilët mezi presin vende të treta të gatshme t’ua japin me nënkontraktim të paktën një pjesë të problemit të tyre të imigracionit të parregullt, transmeton albinfo.ch gazetë austriake. Për më tepër, nuk është rastësi që pas Natolin-it pranë Varshavës, kampusi i dytë i jashtëm i shkollës elitare të Unionit, Collège d’Europe, me seli në Bruges, është hapur tani në Tiranë.

Rama e ka pranuar se mund të bëhet një lojtar kyç politik në BE. Aleksandar Vuçiç pozicionohet krejt ndryshe nga Rama. Presidenti serb e bën të qartë se e sheh marrëdhënien e tij me Bashkimin si thjesht oportuniste. Ish-ministri i propagandës i kriminelit të luftës gjenocidal Slobodan Millosheviq e di se reformat shtetërore që do të kërkonte pranimi i Serbisë në BE do të nënkuptonin fundin e pushtetit të tij (dhe ndoshta edhe të lirisë së tij personale).

Kjo është arsyeja pse ai i pretendon botës së jashtme se dëshiron ta shohë vendin e tij në BE, ndërsa mediat që ai kontrollon angazhohen në propagandën më të ligë anti-BE dhe ai udhëton në Moskë për një lloj tjetër gjunjëzimi. Muajt ​​e demonstratave studentore kundër regjimit të tij janë një shkëndijë shprese për të gjithë ata që kujdesen për një Serbi të begatë. Është për të ardhur keq që udhëheqësve të BE-së u mungon guximi për t’i mbështetur hapur këta të rinj.

Rama apo Vuçiç? Dy politikanët më të fuqishëm në Ballkanin Perëndimor ofrojnë modele qartësisht të dallueshme për të ardhmen e këtij rajoni. Fitorja e të parit mbi të dytin duhet të ndiqet me më shumë vendosmëri nga udhëheqësit në Bruksel dhe kancelaritë kombëtare.

A janë vërtet obsesionet higjienike të Gjermanisë të mbështetura nga shkenca?

Pas vitesh që iu kërkua të hiqte këpucët e tij në shtëpi dhe të mbyllte çdo dritare, shkrimtari Tom Pugh kreu kërkimin e tij për të parë se cilat obsesione higjienike gjermane janë shkencërisht të shëndosha dhe cilat janë pak më shumë se një veçori kulturore.

Të gjitha vendet kanë tiparet dhe veçoritë e tyre. Gjermania nuk ndryshon në këtë aspekt  përveç se këtu vendasit janë të prirur të këmbëngulin se ‘mënyra gjermane’ e të bërit të gjërave është disi e bazuar në prova dhe e justifikueshme në baza shkencore.

Pas vitesh që më kërkuan t’i hiqja këpucët dhe të mbyllja dritaret (dhe duke pasur shkencën pas këtyre kërkesave të shpjeguara në detaje rraskapitëse), më në fund vendosa të bëj kërkimin tim.

Ja çfarë mësova për disa nga standardet e preferuara të higjienës në Gjermani.

A do të vdesin njerëzit nëse i mbaj këpucët në ambiente të mbyllura?

Gjermania nuk është i vetmi vend që këmbëngul se këpucët nuk kanë vend përtej pragut të një shtëpie.

Në Japoni, për shembull, shumica e shtëpive kanë një lloj holli ku këpucët e jashtme zëvendësohen me pantofla. Dhe, duke e çuar ndërrimin e këpucëve në një nivel tjetër, pantoflat e shtëpisë shpesh zëvendësohen edhe me pantofla banjoje në hyrje të tualetit.

Por puna e pafundme e heqjes së këpucëve dhe e veshjes së tyre përsëri duket si më pak punë e përditshme në Azi sesa në Gjermani.

Ndoshta kjo është për shkak se ju keni më pak gjasa të vishni këpucë të rënda me lidhëse në Azi. Ose ndoshta është se në Azi ndihet si një gjest respekti dhe ndjeshmërie kulturore, ndërsa në Gjermani lënia e këpucëve ka të ngjarë të nxisë një leksion mbi shëndetin dhe sigurinë.

Pra, a është vërtet i mbështetur nga shkenca argumenti kundër këpucëve në familje?

Një studim i kryer në Universitetin e Arizonës gjeti më shumë se 421,000 baktere në thembra të një palë këpucësh, duke përfshirë shtame që mund të shkaktojnë diarre, meningjit dhe pneumoni.

Studime të tjera kanë treguar se këpucët gjithashtu mund të gjurmojnë polenin, mykun dhe kimikatet e dëmshme industriale në shtëpinë tuaj.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Është e vështirë të debatosh me shkencën për këtë. Dhe, në të vërtetë, do të bëhesha i konvertuar edhe para se të kaloja një orë duke parë fotot e llojeve të ndryshme të baktereve.

Më pëlqen të jem në gjendje të tund gishtat e këmbëve dhe më pëlqen të di se kush është në shtëpi nga një vështrim i shpejtë në grumbullin e këpucëve pranë derës.

A duhet të ulen burrat për të urinuar?

Asnjë herë në jetën time askush nuk më ka sugjeruar të ulem për të urinuar para se të shkoja në Gjermani.

Mbaj mend që mamaja ime vinte luftanije të vogla plastike në tualet kur isha fëmijë, në një përpjekje shpresëdhënëse (të pashpresë?) për të bindur mua, babain dhe vëllain tim që të paktën të synonim në mes të tasit – por nuk mendoj se i ka shkuar ndonjëherë në mendje të na kërkonte të uleshim.

Nuk duket se ka ndryshuar shumë që atëherë në MB. Një sondazh i vitit 2023 i YouGov i kryer në 13 vende, zbuloi se burrat britanikë (së bashku me burrat polakë) kishin më shumë gjasa të qëndronin në këmbë, ndërsa burrat gjermanë kishin më shumë gjasa të uleshin.

Prandaj, gjuha gjermane ka deri tani fjalën më të mirë për njerëzit që ulen për të kërcyer: Sitzpinklers (fjalë për fjalë, të këputurit ulur).

Pra, a i mbështet shkenca Sitzpinklers?

Eksperimentet e shumta kanë treguar në mënyrë të përsëritur se burrave nuk mund t’u besohet që të gjuajnë drejt, transmeton thelocal. Dhe mes atyre që munden, urina në mënyrë të pashmangshme bie në dysheme në formën e “pikave satelitore” (ose spërkatjes së tualetit) që rrezikojnë të shkojnë drejt lavamanëve dhe furçave të dhëmbëve.

Si një bonus shtesë për Sitzpinklers, një studim i vitit 2014 në Qendrën Mjekësore të Universitetit Leiden tregoi se ulja ndihmon burrat me probleme të traktit urinar të poshtëm ose prostata të zmadhuara, sepse ndihmon në zbrazjen më të plotë të fshikëzës.

Pretendime janë bërë edhe për përfitime të shëndetit mendor, falë sasisë së kohës shtesë të shpenzuar për të shijuar “momentet e reflektimit të pandërprerë”.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Unë jam skeptik në lidhje me pretendimet për një nxitje të shëndetit mendor. Gjithashtu, urina është (përgjithësisht) sterile, kështu që kjo nuk është një çështje jete a vdekjeje, shkruan albinfo.ch.

Thënë kjo, duke pasur parasysh ekzistencën e provuar të qëllimit të dobët dhe “pikat satelitore”, dhe faktin që loos priren të ndahen, duket sikur Sitzpinklers janë në të drejtën për këtë.

Në një shënim të lidhur, rezulton të jetë po aq e rëndësishme që ne të gjithë të fillojmë të mbyllim kapakun në tualet përpara se të skuqemi!

A do të ndezë pandeminë tjetër nëse vesh rroba banje në saunë?

Saunat në Gjermani priren të jenë të zhveshura dhe unisex, gjë që mund të jetë një tronditje për të sapoardhurit.

Rregullat në Gjermani janë të thjeshta: Kein Textil (“pa rroba”) dhe Kein Schweiß aufs Holz (“pa djersë në dru”), që në praktikë do të thotë të ulesh ose të shtrihesh lakuriq në një peshqir.

Gjermanët shpesh përmendin rregullat e higjienës si arsye për këtë, duke sugjeruar që tekstilet e futura në një dhomë sauna me avull krijojnë një terren mbarështues për mikrobet.

Saunat janë të nxehta dhe të djersitura, por në mënyrë të prerë jo seksi, dhe shqetësimi i të qenit lakuriq para të huajve ka tendencë të zhduket shpejt  por a mund të justifikohet rregulli mbi baza shkencore?

Saunat e para (në Skandinavi) ishin gropa të gërmuara në tokë dhe të mbuluara me lëkurë kafshësh, gjë që duket se thyen rregullin Kein Textil.

Ka shumë prova që ekuivalentët e tyre të ditëve moderne janë të mira për shëndetin tuaj; largimin e toksinave nga trupi, përmirësimin e performancës kardiovaskulare dhe madje reduktimin e mundësisë së zhvillimit të demencës.

Përveç kësaj, nëse jeni mjaft të guximshëm për t’u zhytur në pishinën e akullit më pas, ndryshimi i papritur i temperaturës do të ndihmojë në përmirësimin e qarkullimit tuaj.

Por argumenti për ndalimin e rrobave të banjës në sauna janë shumë më të dobëta.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Është e vështirë të shihet se si një kostum i pastër noti përbën më shumë rrezik sesa një peshqir i pastër.

Për më tepër ne të gjithë mbartim shumë mikrobe dhe patogjenë në trupin tonë, qofshin të veshura me rroba banje apo jo.

Në ekuilibër, kjo duket më shumë si një përpjekje për të mbrojtur një traditë të dashur kombëtare sesa një argument legjitim shkencor.

Sa vdekjeprurëse janë draftet, në të vërtetë?

Nëse keni kaluar ndonjë kohë në Gjermani, do të keni parë njerëz që mbyllin furishëm dritaret dhe mërmërisin fjalët: es zieht! (Ka një draft).

Një pjesë e madhe e popullsisë me sa duket janë të bindura se rrymat shkaktojnë ftohje, grip, pneumoni dhe arterie të bllokuara  dhe nuk ka asgjë që do të provokojë një reagim të mprehtë aq të besueshëm sa hapja e një dritareje në një tren në lëvizje.

Ndjenja e përbashkët e çuditshmërisë kulturore?

Ftohjet dhe infeksionet e tjera shkaktohen nga mikroorganizmat, ose mikrobet si bakteret, viruset ose parazitët – dhe në mënyrë të prerë jo nga ajri në lëvizje në një hapësirë ​​të mbyllur.

Ka disa prova që ekspozimi ndaj një rryme të ftohtë mund të ndikojë në sistemin imunitar të një personi dhe t’i bëjë ata pak më shumë gjasa për të kapur një ftohje  por fjala operative këtu është “ftohje”.

Me fjalë të tjera, hapja e dritares së një makine ose treni në lëvizje në një ditë vere, ose ulja pranë një dritareje të hapur kur fryn një erë e lehtë dhe e butë, nuk përbën absolutisht asnjë rrezik për shëndetin tuaj.

Policia e Kosovës nis hetim ndaj zyrtarit të vet, por e mohon se u ushtrua dhunë kundër maturantit serb

Policia e Kosovës e ka mohuar përsëri se ka pasur dhunë në ndërhyjnë e saj ndaj një incidenti verbal që përfshiu maturantë serbë në veriun e vendit të banuar me shumicë serbe të premten, por tha se ka nisur një hetim kundër një zyrtari të vet të përfshirë në incident.

Drejtori i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha, tha në një konferencë për media të dielën se zyrtari policor do të hetohet nga Inspektorati Policor i Kosovës dhe se ai është transferuar në stacionin policor në Mitrovicën e Jugut nga Mitrovica e Veriut pas incidentit.

“Kemi iniciuar një procedurë për hetim në Inspektoratin Policor të Kosovës, i cili është agjencion i veçantë, ne do të punojmë që të mos kemi lëshime dhe gabime që i japin dikujt argument ta konsiderojnë Policinë e Kosovës si forcë që nuk e respekton ligjin dhe i tejkalon kompetencat”, tha Hoxha.

Incidenti në Mitrovicën e Veriut të premten shkaktoi reagime të shumta, kryesisht për shkak të mënyrës se si i ishte përgjigjur atij pjesëtari i Policisë së Kosovës, ndërsa Serbia lëshoi fletarrestim për të.

Në videot e publikuara në rrjetet sociale, oficeri shihet duke vrapuar drejt një parade të maturantëve serbë dhe duke e kapur në qafë njërin prej tyre.

Hoxha tha se Policia e Kosovës ndodhej atje për ta mbështetur parakalimin e paralajmëruar të maturantëve, duke shtuar se “disa pjesëmarrës filluan t’i provokojnë qytetarët që kanë qenë ulur në kateteri me thirrjet ‘Kosova është zemra e Serbisë’ dhe duke bërë simbolin me tre gishtërinj”.

Ai tha se reagimi erdhi për këtë, me “qëllimin e vetëm që situata të mos përshkallëzohej në mes të nxënësve dhe qytetarëve që kanë qenë në kateteri”.

Hoxha i hodhi poshtë pretendimet se ishte ushtruar dhunë ndaj maturantit dhe i quajti “propagandë” raportimet se ai ishte gjakosur nga zyrtari policor gjatë incidentit.

“Në media është shfaqur një person që pretendohet se është përdorur dhunë e tepruar nga zyrtari policor. Edhe vetë maturanti [serb] në prezencë e prindit të tij ka thënë se kanë qenë vizatime me marker dhe ka thënë që është traditë e maturantëve të ngjyrosen ashtu. Maturanti nuk ka shenja dhune në qafë”, ka thënë ai.

Hoxha tha se lëshimi i fletarrestimit nga Serbia për zyrtarin policor është në ” vazhdën e përndjekjeve të policëve të Kosovës”.

“Kemi pasë raste që policë tanë janë arrestuar në Serbi. Ne i përgjigjemi vetëm gjykatave tona por jo autoriteteve serbe”, tha Hoxha.

Serbia nuk ka juridiksion në Kosovë, pasi Kosova shpalli pavarësinë e saj më 2008 dhe njihet nga mbi 100 vende të botës.

Ai tregoi se zyrtari policor në fjalë ka marrë kërcënime me jetë në rrjete sociale pas incidentit.

Të premten, ministri në detyrë i Punëve të Brendshme i Kosovës, Xhelal Sveçla, theksoi se polici kishte vepruar në mënyrë “profesionale” dhe se ndërhyrja kishte për qëllim të ndalte përshkallëzimin pas provokimeve nga disa maturantë.

Sipas tij, maturantët përdorën simbole nacionaliste dhe brohoritje shoviniste si “Kosova është zemra e Serbisë”.

Reagimet ndaj incidentit

Shefi i misionit të BE-së për sundimin e ligjit (EULEX), Giovanni Pietro Barbano, tha se ndihej “thellësisht i tronditur” dhe e dënoi “përdorimin e tepruar të forcës nga polici i Kosovës ndaj të riut në Mitrovicën e Veriut”.

Ministria e Drejtësisë e Serbisë ka kërkuar hetim ndërkombëtar për incidentin e së premtes në Mitrovicën e Veriut.

“Përfshirje e drejtpërdrejtë e përfaqësuesve ndërkombëtarë në mbrojtjen e të drejtave të popullit serb, pezullim i mbështetjes politike dhe logjistike për Policinë e Kosovës derisa të vendoset llogaridhënia dhe respekti për të drejtat themelore të serbëve”, tha Ministria serbe të shtunën.

Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës, e cila e gëzon mbështetjen e Beogradit zyrtar  e quajti incidentin “plotësisht të papranueshëm” dhe se pretendoi se institucionet që duhet të sigurojnë paqe “po përdoren për të përhapur frikë dhe presion me motiv etnik”.

“Ne kërkojmë hetim të menjëhershëm të këtij rasti, përcaktimin e përgjegjësisë dhe ndëshkimin e policëve që kanë keqpërdorur kompetencat e tyre”, thuhet në deklaratë.

Kryetari i partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, Nenad Rashiq, dënoi incidentin, duke thënë se “përdorimi i mundshëm i forcës kundër të rinjve është një goditje serioze ndaj vlerave themelore demokratike”, dhe shtoi se kjo ndikon në përkeqësimin e marrëdhënieve në veri të Kosovës.

Rashiq është ministër për Komunitete dhe Kthim në Qeverinë e Kosovës, dhe partia e tij fitoi gjithashtu një ulëse në zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës në shkurt.

Reaguan edhe organizata të shoqërisë civile serbe në Kosovë, Kisha Ortodokse Serbe dhe Zyra për Kosovën në Qeverinë e Serbisë.

Në një deklaratë të përbashkët, organizatat si Nisma e Re Shoqërore, CASA, Instituti për Zhvillim Ekonomik Territorial, Aktiv dhe Qendra për Avokimin e Kulturës Demokratike shprehën shqetësim për “reagimin selektiv të Policisë, që ishte drejtuar ekskluzivisht ndaj një nxënësi serb”, si dhe për “përdorimin e tepruar të forcës”./REL

Kosova dhe Maqedonia e Veriut me tjetër vendkalim të përbashkët kufitar

Nga dita e mërkurë, më 28 maj, do të lëshohet në përdorim vendkalimi i përbashkët kufitar në Glloboçicë.

Kontrolli i hyrjeve dhe daljeve do të jetë i vendosur në objektin kufitar të Kosovës që ndodhet në Glloboçicë, kanë bërë të ditur për RTK-në zyrtarë të Ministrisë së Brendshme të Maqedonisë së Veriut, transmeton albinfo.ch.

Ky është vendkalimi i dytë i përbashkët kufitar mes Maqedonisë së Veriut dhe Kosovës, pas atij në Bllacë që u përurua muaj më parë.

Dua Lipa kërkon 3.5 milionë dollarë për të performuar në festën e Galatasaray

Pas fitores së 25-të në Superligën turke, Galatasaray planifikoi një festë madhështore për tifozët dhe historinë e klubit. Sipas mediave turke, klubi dëshironte të ftonte yllin botëror të muzikës pop, Dua Lipën, për të kënduar në ceremoninë festive.

Por këngëtarja shqiptare kërkoi 3.5 milionë dollarë për performancën e saj live, një shifër që u duk shumë e lartë për drejtuesit e klubit, të cilët refuzuan ofertën.

Megjithatë, festa për titullin e 25-të të kampionit do të mbahet siç ishte planifikuar. Ky sukses i jep Galatasaray të drejtën të vendosë pesë yje mbi stemën e skuadrës, një simbol që tregon çdo pesë tituj të fituar në futbollin turk.

E themeluar në vitin 1905 nga Aliu Frashëri, djali i shkrimtarit shqiptar Sami Frashëri, Galatasaray mbetet skuadra më e suksesshme në historinë e futbollit turk, duke forcuar kështu edhe më shumë trashëgiminë e saj sportive.

Gjermania po shqyrton rikthimin e shërbimit ushtarak të detyrueshëm

Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius, ka deklaruar se vendi i tij mund të rivendosë shërbimin ushtarak të detyrueshëm që nga viti i ardhshëm, nëse forcat e armatosura nuk arrijnë të rekrutojnë numrin e mjaftueshëm të ushtarëve vullnetarë.

Pas pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022, Gjermania, si anëtare e NATO-s, po kërkon të forcojë ushtrinë e saj. Sipas Bundeswehr-it, nevojiten rreth 100.000 ushtarë shtesë për të përmbushur angazhimet ndaj aleancës, përcjell albinfo.ch.

Qeveria koalicionare, ku partia e Kristiandemokratëve bashkëpunon me socialdemokratët, është e hapur ndaj mundësisë së rikthimit të shërbimit të detyrueshëm, i cili u pezullua në vitin 2011 me qëllim profesionalizimin dhe zvogëlimin e ushtrisë.

Pistorius ka paralajmëruar se një projektligj i ri për shërbimin ushtarak mund të paraqitet deri më 1 janar 2026, nëse situata kërkon këtë masë.

 

Maqedoni: 45 përqind e popullsisë së rritur janë duhanpirës

Maqedonia po përballet me një krizë alarmante shëndetësore dhe sociale që lidhet me varësinë nga nikotina. Sipas të dhënave të fundit të publikuara, deri në 70% e adoleshentëve në RMV kanë provuar cigare të paktën një herë dhe duhanpirësi më i ri i regjistruar ishte vetëm 10 vjeç.

Këto të dhëna e rendisin vendin ndër vendet me shkallën më të lartë të varësisë nga duhani në Evropë.

Deri në 45% të popullsisë së rritur pi duhan në mënyrë aktive, gjë që përbën një kërcënim serioz për shëndetin publik.

Specialisti i pneumologjisë, Dr. Todorovski, paralajmëron se nikotina shkakton varësi të fortë psikologjike dhe fizike. “Kanceri i mushkërive, sëmundjet kronike të frymëmarrjes dhe madje edhe kanceri i sistemit tretës – të gjitha këto janë pasoja të vërteta të ekspozimit afatgjatë ndaj tymit të duhanit,” thekson ai, transmeton Alsat përcjell albinfo.ch.

Si pjesë e përpjekjeve për të adresuar këtë problem, në Qendrën e Shëndetit Publik në Manastir funksionon një Qendër Këshillimore për Ndërprerjen e Duhanit. Ofron programe individuale, mbështetje me ilaçe dhe ndihmë psikologjike për këdo që dëshiron të çlirohet nga varësia nga nikotina.

Ekspertët po bëjnë thirrje për rritje të ndërgjegjësimit, masa kufizuese për shitjen e produkteve të duhanit dhe intensifikim të fushatave në shkolla, sepse siç thonë ata, çdo cigare e ndezur është një hap më afër shëndetit të dëmtuar rëndë.

 

Haaretz: Izraeli ka sulmuar 10 spitale dhe klinika në Gaza brenda një jave

Sipas të përditshmes izraelite Haaretz, Izraeli ka goditur të paktën dhjetë spitale dhe klinika në Rripin e Gazës gjatë javës së kaluar. Sulmet kanë shkaktuar mbyllje të pjesshme ose të plotë të këtyre institucioneve, duke rënduar ndjeshëm mbi sistemin tashmë të rrënuar shëndetësor.

Një nga objektivat ishte Spitali Evropian në Khan Younis, ku filloi operacioni i ri tokësor izraelit, i koduar si “Gideon Chariots”, i miratuar më 4 maj dhe nisur më 18 maj, përcjell albinfo.ch.

Ministria e Shëndetësisë në Gaza njofton se mbi 400.000 qytetarë kanë mbetur pa qasje në shërbime mjekësore. Ndërkohë, Organizata Botërore e Shëndetësisë raportoi 28 sulme ndaj spitaleve vetëm në javën e fundit, që përbëjnë 4% të totalit të sulmeve të tilla që nga fillimi i ofensivës më 7 tetor 2023.

OBSH paralajmëron se 94% e spitaleve në Gaza janë dëmtuar rëndë ose janë jashtë funksionit, dhe vetëm 19 nga 36 spitale mbeten pjesërisht operacionale. Katër spitale kryesore janë mbyllur për shkak të sulmeve, evakuimeve të detyruara dhe përleshjeve intensive.

Ushtria izraelite pretendon se luftëtarët e Hamasit operojnë brenda ambienteve spitalore, një arsyetim që e ka përdorur vazhdimisht për ndërhyrjet ushtarake në infrastrukturën mjekësore.

Përveç sulmeve, Izraeli ka ndaluar hyrjen e ndihmave humanitare që nga 2 marsi, duke zbatuar atë që organizatat ndërkombëtare e përshkruajnë si një politikë të qëllimshme urie, me pasoja tragjike për civilët.

Hekurudhat zvicerane nisin projekt për të parandaluar goditjen me rrymë të shpendëve të mëdhenj

Shtyllat e linjave elektrike të kontaktit të hekurudhave mund të jenë vdekjeprurëse për shpendët e mëdhenj. Hubja e madhe, një specie e rrallë, është veçanërisht e prekur. Operatorët hekurudhorë dhe Ministria e Mjedisit kanë ndërmarrë hapa për të siguruar shtyllat e rrezikshme.

Një e treta e vdekjeve shkaktohen nga goditjet elektrike

Hubja e madhe, një grabitqar që preferon vende me pamje të plotë 360 gradë, shpesh zgjedh struktura të larta si shtyllat e linjave elektrike. Por kur hap krahët e saj me një hapje deri në 1.80 metra dhe prek njëkohësisht dy elementë përçues, goditja elektrike është pothuajse e pashmangshme  dhe në shumicën e rasteve, fatale, transmeton albinfo.ch.

Përveç aksidenteve rrugore dhe hekurudhore, linjat elektrike përbëjnë një rrezik të madh për këta zogj. Rreth një e treta e individëve të ngordhur janë viktima të goditjes elektrike, ndërsa besohet se shifra reale është edhe më e lartë, pasi shumë prej tyre nuk gjenden kurrë.

Kjo ndikon në rritjen e vdekshmërisë, veçanërisht në Alpet Zvicerane, ku popullsia e hubës së madhe ka mbetur në vend prej vitesh, sipas Zyrës Federale për Mjedisin (FOEN).

Projekt pilot për të siguruar shtyllat

Në këtë kuadër, është nisur një projekt pilot për të modifikuar shtyllat e linjave elektrike të Hekurudhave Federale Zvicerane (SBB). Fillimisht, do të kryhet një inventar për të identifikuar vendet më të rrezikshme dhe për të vendosur prioritetet për ndërhyrje.

Ky inventar, që sipas FOEN është ende shumë i paplotë, do të shërbejë si udhëzues planifikimi. Shtyllat dhe instalimet e klasifikuara si të rrezikshme për shpendët do të sigurohen gradualisht.

Ende shumë punë për të bërë

Masa për mbrojtjen e shpendëve janë zbatuar tashmë në disa shtylla gjatë viteve 2023 dhe 2024. Megjithatë, FOEN pranon se ka ende shumë struktura që përbëjnë rrezik për hubën e madhe dhe shpendë të tjerë të mëdhenj.

Sigurimi i këtyre shtyllave sjell përfitime të dyfishta: përveç mbrojtjes së shpendëve, zvogëlon gjithashtu prishjet në linjat elektrike dhe ndërprerjet e trafikut, shton FOEN.

Zvicra eksporton mëlçi donatorësh edhe pse ka dhjetëra pacientë në pritje

Në dy vitet e fundit, Zvicra ka eksportuar 20 mëlçi donatorësh në vende të tjera  edhe pse kishte pacientë të përshtatshëm brenda vendit që prisnin për transplant. Sipas drejtorit të Swisstransplant, spitalet janë bërë më të përmbajtura ndaj përdorimit të organeve nga donatorë “jo optimalë”.

Më shumë kërkesë sesa transplante

Në vitin 2024, 491 persona në Zvicër ishin në pritje për transplant të mëlçisë – por vetëm 133 transplante u realizuan. Ndërkohë, 36 pacientë humbën jetën në pritje. Megjithatë, sipas hulumtimit të gazetës NZZ am Sonntag, të paktën 20 mëlçi u dërguan jashtë vendit, edhe pse kishte persona në listën zvicerane që mund t’i kishin marrë, transmeton albinfo.ch.

Pse ndodh kjo?

Drejtori i Swisstransplant, Franz Immer, shpjegon se shkalla e përdorimit të organeve ka rënë ndjeshëm në Zvicër. “Dikur ishim ndër vendet kryesuese në Evropë, tani jemi nën mesataren,” tha ai. Arsye kryesore për këtë është hezitimi i spitaleve për të përdorur mëlçi nga donatorë më të moshuar apo me histori të arrestimeve kardiake, duke pasur frikë nga rezultate jo të kënaqshme.

Kosto, kohë dhe teknologji

Faktorë të tjerë janë presionet financiare dhe kohore,  procedurat e nxjerrjes dhe analizës së organeve kërkojnë burime të mëdha, dhe sigurimet shëndetësore paguajnë vetëm nëse transplanti realizohet realisht.

Një teknologji e re që mund të përmirësojë procesin është duke u përdorur aktualisht vetëm në Gjenevë, por synohet të zgjerohet në gjithë vendin.

Kritika ndërkombëtare

Kirurgu i njohur britanik Peter Lodge, president i Shoqatës Evropiane të Kirurgjisë, e quan situatën “shqetësuese” dhe “jashtëzakonisht të pazakontë”. Ai thotë se nuk ka kuptim të eksportohen organe sa kohë pacientët vendorë po humbin jetën në radhë për transplant.

Çfarë thonë spitalet?

Në Zvicër, vetëm tre qendra janë të autorizuara për transplante të mëlçisë: Spitalet Universitare të Cyrihut dhe Gjenevës, dhe Inselspital në Bernë.

Spitali i Cyrihut thekson se ata fokusohen te sukseset klinike dhe se mosha e shtuar e donatorëve ka ndikuar ndjeshëm në cilësinë e mëlçive.

Ndërkohë, Gjeneva mbron qasjen e saj konservatore, duke pretenduar se ajo siguron rezultate të shkëlqyera.

Franca fiton të drejtën të marrë pjesë në menaxhimin e ujërave të Liqenit të Gjenevës

Franca është pranë nënshkrimit të një marrëveshjeje me Zvicrën që i jep asaj ndikim në menaxhimin e ujërave të Liqenit të Gjenevës. Kjo marrëveshje, për të cilën është diskutuar prej muajsh, vjen në një kohë kur uji po bëhet një burim gjithnjë e më i çmuar, ndërsa Franca po rrit presionin për shkak të zhvillimit të termocentraleve të saj bërthamore.

Afër termocentralit bërthamor Bugey në Francë, rreth 70 km larg Zvicrës, Franca planifikon të ndërtojë reaktorë të rinj deri në vitin 2040. Uji i lumit Rodan përdoret për të ftohur impiantin përpara se të kthehet sërish në lumë.

Në Gjenevë, kjo praktikë ngjall shqetësim. Antonio Hodgers, këshilltar shtetëror i Gjenevës, thekson se rritja e konsumit të ujit nga Franca, së bashku me ndryshimet klimatike, mund të përbëjnë një “problem serioz”.

“Nëse Franca shton kapacitetin bërthamor dhe kërkon më shumë ujë, ndërkohë që për shkak të ngrohjes globale ne kemi më pak ujë për nevojat tona, të gjithë do të përballemi me një problem,” tha për RTS përfaqësuesi i të Gjelbërve, transmeton albinfo.ch.

Prioritet për energjinë bërthamore

Sot, uji është tashmë një çështje gjeopolitike ndërkufitare, veçanërisht gjatë thatësirave të gjata, siç ndodhi verën e kaluar kur fermerët francezë u detyruan të reduktojnë konsumin. Ekspertët parashikojnë që prurjet e Rodanit të bien me 20% në 30 vitet e ardhshme dhe deri në 75% deri në vitin 2100 për shkak të shkrirjes së akullnajave.

Sipas specialistit të qeverisjes së ujërave, Christian Bréthaut, është e domosdoshme të përcaktohen prioritetet për përdorimin e ujit.

“Do të duhet të vendosim për kompromiset dhe prioritetet që duam t’i japim një përdorimi apo një tjetri.  Në anën franceze, prioriteti kryesor për përdorimin e ujit të Liqenit të Gjenevës është energjia bërthamore.”

Një fitore e vogël për Zvicrën

Megjithatë, sfida e vërtetë për Francën është furnizimi me ujë i katër termocentraleve të saj bërthamore përgjatë Rodanit. Marrëveshja që po finalizohet do t’i lejojë Zvicrës të vazhdojë të menaxhojë nivelet e ujit të liqenit në kushte normale, siç ka ndodhur për më shumë se 100 vjet.

Por në rast emergjence, si një thatësirë e rëndë, Franca mund të ndërhyjë. Sidoqoftë, marrëveshja nuk përmban një kuotë të saktë uji për Francën, çka konsiderohet një sukses për Zvicrën.

Në rast rreziku për termocentralet franceze, Kantoni i Gjenevës do të hapë portat e liqenit. Megjithatë, autoritetet gjenevase e theksojnë se kjo do të ndodhë vetëm në raste të jashtëzakonshme.

“Nuk do të thajmë Liqenin e Gjenevës për të furnizuar një central bërthamor; këtë ia kemi bërë të qartë Francës. Kemi përgjegjësi ndaj popullit të Vaudit dhe Valais për furnizimin me ujë të rajonit,” thekson Antonio Hodgers.

Franca dhe Zyra Federale për Mjedisin nuk kanë komentuar për RTS-në, duke pritur nënshkrimin zyrtar të marrëveshjes.

EDF: Do të kemi ujë të mjaftueshëm

Nga ana tjetër, kompania franceze e energjisë EDF pohon se reaktorët e rinj do të kenë nevoja më të ulëta për ujë dhe se sasia e pranishme në Rodan do të jetë e mjaftueshme.

“Ky projekt do të kërkojë një sasi shumë të vogël uji, rreth dhjetë metra kub për sekondë. Dhe sipas parashikimeve deri në fund të shekullit, Rodani do të ketë mjaftueshëm ujë për të ftohur reaktorët dhe për të përmbushur nevojat e tjera,” deklaron Pierre-Franck Thomé-Jassaud, drejtues i debatit publik për Bugey në EDF.

Tensionet për ujin pritet të rriten me shtimin e kërkesave për ujë të pijshëm, industri, bujqësi dhe energji bërthamore.

Pas Kanës, edhe qyteti i Nicës goditet nga sabotimi elektrik

Qyteti i Nicës, në rivierën franceze, u godit nga një ndërprerje e energjisë elektrike gjatë natës mes së shtunës dhe të dielës. Autoritetet e kanë cilësuar incidentin si një akt i qëllimshëm sabotimi, vetëm një ditë pas një ngjarjeje të ngjashme në qytetin fqinj, Kanë.

Sipas operatorit të rrjetit Enedis dhe bashkisë së Nicës, rreth 45,000 banesa mbetën përkohësisht pa energji elektrike, përfshirë edhe aeroportin e Nicës, një nga më të mëdhenjtë në Francë. Edhe rrjeti i tramvajeve u prek, me vonesa në rifillimin e shërbimit deri në orët e para të mëngjesit, transmeton albinfo.ch.

Sipas prokurorisë publike, një zjarr shpërtheu në një nënstacion elektrik në lagjen Les Moulins, një zonë e njohur për trafikun e drogës në perëndim të qytetit.

Një burim nga policia deklaroi se në vendngjarje u zbuluan ” gjurmë gomash”, ndërsa një burim pranë hetimeve përmendi “një derë të thyer” në dhomën e transformatorit.

Është hapur një hetim për “zjarrvënie të organizuar”, i cili i është besuar policisë gjyqësore. Prokurori i Nicës, Damien Martinelli, tha se janë duke u kryer ekspertiza teknike për të përcaktuar mënyrën se si u realizua akti dhe dëmet e shkaktuara.

Ky zjarr vjen vetëm një ditë pas dëmtimit të qëllimshëm të dy instalimeve elektrike: një nënstacion me tension të lartë në rajonin Var u vu në flakë, ndërsa disa shtylla të tensionit u prenë në rajonin Alpes-Maritimes. Si pasojë, u shkaktua një ndërprerje e energjisë që zgjati disa orë dhe preku 160,000 banesa, veçanërisht në Kanë, në mes të festivalit të famshëm të filmit, i cili shpëtoi falë sistemit të tij të furnizimit të pavarur me energji.

Ende nuk është vendosur ndonjë lidhje mes këtyre incidenteve, të cilat nuk janë marrë përsipër nga asnjë grup.

“Dënoj ashpër këto akte të qëllimshme që po godasin vendin tonë,” shkroi në platformën X (ish-Twitter) kryebashkiaku i Nicës, Christian Estrosi. Ai njoftoi se qyteti ka bërë kallëzim dhe i ka vënë në dispozicion hetuesve pamjet e kamerave të sigurisë.

Gjithashtu, ai paralajmëroi se do të rritet mbikëqyrja e objekteve strategjike të energjisë elektrike në ditët në vijim.

Tragjedi në alpet zvicerane, gjenden trupat e pesë skiatorëve mbi Zermatt

Një helikopter i kompanisë Air Zermatt transportoi ekipin e shpëtimit në vendin e tragjedisë.

Dy skiatorë, të cilët po ngjiteshin në Rimpfischhorn, në rajonin e Zermatt (kantoni Valais), njoftuan shërbimet e emergjencës të shtunën rreth orës 16:30, pasi panë ski të braktisura në këmbët e majës, pa hasur ndonjë person përgjatë itinerarit. Kështu njoftoi policia kantonale, transmeton albinfo.ch.

Pas një fluturimi mbi zonën dhe kontrollit në terren në Akullnajën Adler, në një lartësi prej rreth 4.000 metrash, u zbuluan trupat e pajetë të pesë personave.

Një paramedik, një mjek emergjence dhe dy specialistë të shpëtimit të OCVS hipën menjëherë në një helikopter të Air Zermatt. Trupat u gjetën shumë shpejt.

Identiteti i viktimave është ende në proces konfirmimi, sipas njoftimit për shtyp të Policisë së Valais.

Prokuroria Publike ka hapur një hetim për të zbuluar rrethanat e sakta të këtij aksidenti tragjik.

Flamuri zviceran me histori shekullore, sekretet dhe origjina

Flamuri zviceran është një nga më të dallueshmit në botë, një kryq i bardhë mbi sfond të kuq dhe në formë katrore. Është flamuri i vetëm katror përveç atij të Vatikanit dhe njihet për thjeshtësinë dhe simbolikën e tij të fortë.

Origjina historike
Kryqi i bardhë mbi sfond të kuq u përdor për herë të parë në vitin 1339 gjatë betejës së Laupenit nga trupat e Bernës dhe Konfederatës për t’u dalluar nga armiku. Në shekujt që pasuan, ky simbol u bë i zakonshëm në flamujt e njësive ushtarake zvicerane.

Flamuri modern
Në shekullin XIX, gjeneralët Niklaus von Bachmann dhe Guillaume-Henri Dufour luajtën rol kyç në përcaktimin e formës së flamurit. Ai u bë simbol zyrtar i Konfederatës në vitin 1815 dhe u standardizua në ushtri më 1840. Në vitin 1889, Këshilli Federal përcaktoi përmasat e kryqit, ndërsa vetëm në vitin 2017 u përcaktua ligjërisht që flamuri duhet të jetë katror, transmeton albinfo.ch.

Përjashtime
Pavarësisht formës tradicionale, ekzistojnë dy përjashtime:

Flamuri detar, i përdorur në anije, është drejtkëndësh sipas standardeve ndërkombëtare

Flamuri olimpik zviceran është gjithashtu drejtkëndësh, për të ruajtur njëtrajtshmërinë mes të gjitha delegacioneve në Lojërat Olimpike

Një simbol që qëndron
Përveç përmasave të tij të pazakonta, flamuri zviceran përfaqëson unitetin, historinë dhe neutralitetin e vendit. Minimalist dhe i fuqishëm, ai është bërë një nga simbolet më të njohura globalisht, një ikonë kombëtare që ka qëndruar e pandryshuar për shekuj me radhë.

 

Spitali i Bazelit rikthehet në rrugën e qëndrueshmërisë financiare

Pas vitesh lajmesh negative, ka më në fund një zhvillim inkurajues: Spitali Universitar i Bazelit (USB) ka përmbyllur vitin 2024 me një fitim modest prej rreth 200,000 frangash zvicerane. “Spitali është rikthyer në rrugën e duhur financiarisht,” deklaroi kryetari i bordit drejtues, Robert-Jan Bumbacher. Kjo është një situatë e rrallë për një spital të madh universitar në Zvicër. Edhe pse disa spitale kanë treguar shifra pak më të mira për vitin 2024, shumica ende funksionojnë me humbje, transmeton albinfo.ch.

Gjendja mbetet sfiduese

Gjendja e spitaleve universitare mbetet e tensionuar. Spitali Universitar i Cyrihut raportoi një humbje prej rreth 30 milionë frangash vitin e kaluar  më pak se humbja prej 49 milionësh në vitin paraprak. Spitali i Bernës gjithashtu ka përmirësuar rezultatin e tij, me një humbje prej rreth 24 milionësh,  tre herë më pak se një vit më parë. Madje, sipas drejtuesit të bordit, Bernhard Pulver, në dhjetë muajt e fundit ka kaluar në një bilanc pozitiv.

Në krahasim me spitalet më të vogla rajonale, spitalet universitare kanë më pak mundësi për të ulur shërbime ose mbyllur departamente.

Reformat po japin rezultat

Sipas redaktores së parlamentit federal në SRF, Christine Wanner, “Spitalet nuk kanë qëndruar duarkryq”. Ato kanë riorganizuar modelet e punës, kanë përmirësuar efikasitetin e stafit dhe kanë mbyllur përkohësisht ose përfundimisht disa departamente. Si rezultat, disa bilance financiare janë përmirësuar.

Shembull është Spitali Universitar i Bazelit, i cili ka planifikuar më mirë ngarkesën dhe ka hequr dorë nga përdorimi i stafit të përkohshëm. “Që nga viti i kaluar, nuk kemi më nevojë për infermierë të jashtëm  kjo është një përparësi financiare,” deklaroi drejtori Rakesh Padiyath për SRF.

Është ende herët për të folur për një kthesë

Megjithëse këto zhvillime janë pozitive, “është ende herët për të folur për një kthesë të vërtetë,” thekson Wanner. Një fitim modest nuk mjafton për të përballuar investime në ndërtesa të reja apo teknologji të reja mjekësore. Për këtë, spitaleve u duhet një fitim rreth 10 përqind  një nivel që shumica nuk e arrijnë.

Gjendja e fitimeve në spitale

Edhe me rezultat pozitiv, Spitali Universitar i Bazelit arrin një marzh prej vetëm 6%. “Marzhi prej 10% është një objektiv i lartë. Asnjë spital universitar nuk e ka arritur ende. Por ne kemi motivimin për të financuar investimet tona në të ardhmen vetë,” u shpreh Padiyath.

Që prej më shumë se një dekade, spitaleve u kërkohet të përballojnë vetë investimet. Megjithatë, shumë kantone i ndihmojnë financiarisht, duke përmirësuar përkohësisht bilancin, por kjo nuk është zgjidhje e qëndrueshme, sipas Wanner.

E ardhmja e kujdesit spitalor në Zvicër

Presioni financiar dhe interesi politik për ta përshtatur sistemin shëndetësor me të ardhmen do të çojnë në ndryshime. “Kantonet duhet të planifikojnë më shumë në nivel ndërrajonal,” thekson Wanner. Kur ka tepri kapacitetesh, ato duhet të reduktohen dhe të transformohen për të përmbushur nevojat e një popullsie që po plaket  për shembull, me qendra ambulatore shëndetësore.

Austri: Innsbruck kërkon të sfidojë Vjenën për organizimin e Eurovision 2026

Ndërsa Vjena konsiderohet favorite për të pritur Eurovision 2026, qyteti i Tirolit, Innsbruck, po tenton të gjejë rrugën e tij duke ofruar një alternativë unike: peizazhe malore spektakolare, një ambient unik dhe një koncept me buxhet më modest, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Kryeqyteti i Tirolit e di që nuk ka mundësi financiare të krahasueshme me Vjenën apo Grazin, por kjo nuk e pengon që të provojë të dallojë ofertën e tij me një qasje më kreative dhe tërheqëse. Johannes Anzengruber, kryetari i bashkisë së Innsbruck, tha për APA se “nuk mendoj se gjithçka duhet të zhvillohet në Vjenë”, duke treguar ambicien për të sjellë Eurovisionin në Alpe.

Sipas mediave austriake, Innsbruck mund të investojë vetëm rreth 4 milionë euro në organizim, shumë larg buxhetit prej 60 milionë eurosh të Eurovisionit 2025 në Bazel. Megjithatë, transmetuesi publik ORF do të mbulojë një pjesë të kostove, ndërsa mbështetja financiare nga sektori i turizmit i Tirolit pritet të luajë një rol kyç.

Eurovision do të zhvillohej në periudhën midis sezonit të skive dhe pushimeve verore, një periudhë më të qetë për turizmin lokal, duke sjellë mundësi për rritje të dukshme në numrin e vizitorëve dhe rezervimeve në hotele.

Olympiaworld, arena e zgjedhur

Olympiaworld, me kapacitet 12,000 vende, është arena kryesore e Innsbruck dhe një nga pikat kyçe të ofertës. Kjo arenë, e cila ka mikpritur Lojërat Olimpike Rinore të vitit 2012, do të ofrojë një sfond unik malor që mund të përcaktojë identitetin e Eurovisionit në një mënyrë krejtësisht të veçantë.

Përveç bukurive natyrore, Innsbruck ka edhe infrastrukturën e duhur: aeroport dhe lidhje hekurudhore të mira, si dhe një ekip lokal të përkushtuar që dëshiron të nxjerrë në pah pjesën perëndimore të Austrisë, transmeton albinfo.ch.

A do të mundë Innsbruck të mposhtë Vjenën?

Pavarësisht ambicies, sfida është e madhe. Vjena ka një infrastrukturë më të madhe, përvojë më të gjatë në organizimin e ngjarjeve të mëdha dhe mbështetje më të madhe nga autoritetet. Kryetari i bashkisë së Vjenës, Michael Ludwig, është duke negociuar me ORF dhe qeverinë federale për të siguruar organizimin e Eurovision 2026 në kryeqytet.

Por nëse ORF dhe Unioni Evropian i Transmetimeve janë të hapura ndaj një ideje më të freskët dhe origjinale, Eurovisioni mund të jetë mundësia e përshtatshme për Innsbruckun që të vendoset në skenën ndërkombëtare me një kombinim bukurie natyrore dhe efikasiteti financiar.

Qytetet kandidate presin udhëzime zyrtare nga ORF dhe EBU, me inspektime në terren dhe dorëzimin e propozimeve të detajuara që priten më vonë gjatë vitit. Vendimi përfundimtar pritet të shpallet në vjeshtë të këtij viti, transmeton albinfo.ch.

Shqipëri: Lëvizja “Diaspora për Shqipërinë e Lirë” kërkon sqarime urgjente nga KQZ për parregullsitë në votimin e diasporës

Lëvizja “Diaspora për Shqipërinë e Lirë” (DPSHL) ka depozituar një kërkesë zyrtare pranë Komisionerit Shtetëror të Zgjedhjeve, Ilirjan Celibashi, ku ngre një sërë shqetësimesh serioze lidhur me procesin e votimit të diasporës dhe zbatimin e kontratës me kompaninë DHL, raporton albinfo.ch.

Në dokumentin zyrtar, DPSHL thekson se procesi i votimit jashtë vendit, i zhvilluar për herë të parë pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, ka shënuar pjesëmarrje të lartë me mbi 200.000 shtetas që votuan nga jashtë. Megjithatë, organizata nënvizon se ky zhvillim pozitiv është rrezikuar nga një sërë parregullsish të konstatuara në terren, veçanërisht në Greqi, një nga vendet me numrin më të lartë të votuesve.

DPSHL ngre pyetje konkrete mbi mënyrën e zbatimit të kontratës me DHL, përfshirjen e nënkontraktorëve të paautorizuar, shpërndarjen selektive të zarfeve, mungesën e verifikimeve bazë, si dhe mosrespektimin e procedurave standarde. Sipas lëvizjes, rreth 12.000 qytetarë të regjistruar nuk kanë marrë fare zarfin e votimit, ndërsa janë identifikuar edhe raste ku zarfi i një qarku është përfshirë gabimisht në qarkun e një tjetri.

“Transparenca është themeli i besimit publik ndaj procesit zgjedhor,” thuhet në njoftimin e DPSHL, e cila kërkon nga KQZ publikimin e menjëhershëm të të dhënave zyrtare mbi zbatimin e kontratës me DHL, numrin e zarfeve të dërguara dhe të pakthyera, si dhe raportet e mundshme të auditimit të procesit, raporton albinfo.ch.

Organizata kërkon nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) që të ofrojë shpjegime të dokumentuara dhe transparencë të plotë mbi:

Procedurat e ndjekura nga DHL dhe nënkontraktorët e saj

Monitorimin e shpërndarjes dhe kthimit të zarfeve të votimit

Raste të raportuara me parregullsi, përfshirë zarfe të padërguara ose të gjetura në qarqe të gabuara

Masat e marra për zbatimin korrekt të kontratës dhe auditimin e saj

Letra është dërguar për dijeni edhe përfaqësisë së OSBE-së në Shqipëri dhe SPAK, ndërsa DPSHL thekson se do të vijojë të ndjekë nga afër çdo hap të mëtejshëm në funksion të mbrojtjes së votës së qytetarëve jashtë vendit, raporton albinfo.ch.

Gjeneva zgjeron ofertën e fluturimeve ndërkombëtare për verën 2025

Ndërsa aeroporti i Cyrihut mbetet pika kryesore për fluturimet ndërkombëtare në Zvicër, Aeroporti i Gjenevës po zgjerohet me më shumë destinacione të largëta dhe disa të reja në Evropë për sezonin veror të vitit 2025.

Përveç katër fluturimeve direkte tashmë ekzistuese nga Gjeneva drejt SHBA-së – nga SWISS dhe Delta për në New York JFK, si dhe nga United për në Newark dhe Washington DC – aeroporti po shton destinacione të tjera të largëta në Lindjen e Mesme, Azinë dhe Afrikën, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Destinacionet e largëta

Lindja e Mesme
Flynas, linja ajrore saudite e renditur e katërta në botë si linjë me kosto të ulët nga Skytrax në 2024, do të ofrojë fluturime sezonale drejt Riadit çdo të martë, të enjte dhe të shtunë, nga 24 qershori deri më 6 shtator. Gjithashtu, Gulf Air do të vazhdojë ofrimin e dy fluturimeve javore midis Bahreinit dhe Gjenevës, me ndalesë në Milano Malpensa, çdo të martë dhe të premte nga 3 qershori deri më 12 shtator 2025.

Azia
Air China do të rrisë frekuencën e fluturimeve drejt Pekinit duke shtuar një fluturim shtesë, duke ofruar kështu gjashtë fluturime në javë nga 22 korriku deri më 26 gusht, nga e hëna deri të shtunën. Nga ana tjetër, China Eastern do të nisë fluturimet direkte nga Gjeneva për në Shangai, me nisje nga 16 qershori dhe fluturime çdo të hënë, të mërkurë, të premte dhe të shtunë.

Afrika
Ethiopian Airlines do të vazhdojë fluturimet direkte midis Gjenevës dhe Addis Ababës, duke operuar aktualisht pesë fluturime në javë deri në fund të qershorit, me rritje në gjashtë fluturime javore nga korriku, çdo të martë deri të shtunë.

Fluturimet e shkurtra dhe të mesme

Në lindje të Evropës janë planifikuar linja të reja. Air Serbia do të lidhë Gjenevën me Beogradin me fluturime tri herë në javë (e hënë, e mërkurë dhe e premte), duke nisur më 23 qershor.

Air Albania do të operojë një linjë direkte midis Gjenevës dhe Tiranës nga 2 korriku deri më 24 tetor, gjithashtu tri herë në javë (e hënë, e mërkurë dhe e premte).

EasyJet do të nisë fluturime nga Gjeneva për në Krakow nga 4 shtatori, dy herë në javë (e enjte dhe e diel) deri në mars 2026.

Nga ana tjetër, EasyJet ka inauguruar tashmë fluturimet dy herë në javë nga Gjeneva për në Tbilisi, Gjeorgji, që nga 3 marsi, çdo të hënë dhe të enjte.

Zgjerimi i ofertës së fluturimeve nga Aeroporti i Gjenevës për verën 2025 pritet të sjellë më shumë mundësi udhëtimi dhe lidhje të reja ndërkombëtare për udhëtarët zviceranë dhe jo vetëm, transmeton albinfo.ch.

Zvicra e bllokuar në trafik, dyfishim i orëve të pritjeve për tre vjet

Shoferët zviceranë janë përballur me një rritje dramatike të kohës së kaluar në bllokime trafiku gjatë viteve të fundit. Sipas të dhënave të publikuara nga “Strasse Schweiz”, numri i orëve të regjistruara në bllokime trafiku në rrugët kombëtare është më shumë se dyfishuar nga viti 2020 në vitin 2023, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Vetëm gjatë vitit të kaluar janë regjistruar 48.807 orë bllokime trafiku në rrugët kombëtare të Zvicrës, ekuivalente me mbi 2.000 ditë ose 5.5 vjet kohë të humbur në trafik. Shkaku kryesor i këtyre bllokimeve mbetet mbingarkesa në trafik, ndërsa kantieret e ndërtimit dhe aksidentet kanë kontribuar përkatësisht me 7% dhe 4% të orëve të bllokimeve.

Të dhënat e fundit krahasohen me një raport të Zyrës Federale për Zhvillimin Hapësinor nga viti 2019, i cili tregonte se qytetarët kishin kaluar afërsisht 73 milionë orë në trafik, duke i kushtuar ekonomisë zvicerane rreth tre miliardë franga. Duke pasur parasysh rritjen e ndjeshme të orëve të bllokimeve që nga ajo kohë, kostot pritet të jenë edhe më të larta sot, transmeton albinfo.ch.

Këto shifra shqetësuese kanë ardhur pavarësisht se rrugët kombëtare përbëjnë vetëm një pjesë të vogël të rrjetit rrugor zviceran, gjithsej 5.233 kilometra. Rrjetet komunale dhe kantonale mbulojnë pjesën më të madhe të infrastrukturës rrugore të vendit.

Më 30 shtator 2024, në rrjetin rrugor zviceran ishin regjistruar mbi 6.5 milionë automjete, ku afro 4.8 milionë ishin makina pasagjerësh. Në këtë kategori, automjetet me benzinë dhe naftë vazhdojnë të dominojnë me 4.1 milionë njësi, ndërsa makinat elektrike dhe hibride kanë arritur në mbi 660.000. Automjetet me hidrogjen dhe teknologji të tjera alternative mbeten të pakta, me vetëm 14.000 regjistrime.

Rritja e numrit të automjeteve dhe mbingarkesa në rrugë paraqesin një sfidë të madhe për autoritetet zvicerane, të cilat do të duhet të ndërmarrin masa për të lehtësuar trafikun dhe për të përmirësuar qarkullimin në vitet në vijim, transmeton albinfo.ch.

 

Debat në Zvicër për një model të ri të qendrave të azilit

Zvicra po përballet me një debat të nxehtë për të ardhmen e qendrave federale të azilit. Këshilltarja Kombëtare e Partisë së Gjelbër, Greta Gysin, po kërkon zbatimin e një projekti pilot për një lloj të ri qendre që do të fokusohet më shumë te mikpritja dhe ndërveprimi me shoqërinë civile, duke hequr kufizime të caktuara të lirisë së lëvizjes për azilkërkuesit, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Sipas Gysin, masat aktuale kufizuese, si kontrollet e rrepta, oraret e detyrueshme dhe prania e gardheve me tela, janë të shtrenjta, joefektive dhe ngrejnë shqetësime etike. “Shumica dërrmuese e azilkërkuesve nuk shkaktojnë probleme,” theksoi ajo, duke shtuar se përvoja ka treguar nevojën për një qasje më humane.

Projekt-piloti do të përfshinte staf të kualifikuar social, trajnime ndërkulturore dhe hapësira për takime me komunitetin si kënde lojërash, biblioteka dhe kafene, masa që synojnë të forcojnë integrimin dhe të reduktojnë tensionet.

Këshilli Federal dhe Ministri i Drejtësisë Beat Jans (SP) mbështesin idenë. Edhe organizatat si Këshilli Zviceran për Refugjatët (SFH) dhe ORS e përkrahin iniciativën, duke argumentuar se pjesëmarrja sociale e refugjatëve kontribuon në stabilitet dhe pranueshmëri, transmeton albinfo.ch.

Por propozimi ka hasur në kundërshtime të forta nga e djathta. Këshilltari Kombëtar i SVP-së, Pascal Schmid, e quajti idenë “të shkëputur nga realiteti”. “Qendrat e azilit nuk janë për integrim, por për përpunim të kërkesave,” tha ai. Schmid paralajmëroi se masat e tilla do të tërhiqnin edhe më shumë azilkërkues në vend, duke kërkuar në vend të kësaj masa më të rrepta, si qendra të mbyllura për individët që shkelin rregullat.

Ndërsa qeveria e majtë kërkon një qasje më të butë dhe integruese, opozita kërkon siguri më të lartë dhe disiplinë më të rreptë, një ndarje politike që reflekton qartë sfidat që Zvicra përballet në trajtimin e azilit dhe integrimit. Projekti pilot mbetet për t’u parë nëse do të ndërtojë ura mes këtyre qëndrimeve apo do të thellojë më tej ndarjen, transmeton albinfo.ch.