Deputetët nga partitë kryesore të Zvicrës, që përfaqësojnë kantonet Ticino dhe Uri, kanë paraqitur një mocion parlamentar për të vendosur taksa mbi automjetet e huaja që kalojnë në tranzit nëpër territorin zviceran pa ndaluar për ndonjë qëllim të rëndësishëm, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Kjo masë synon kryesisht shoferët që përdorin rrugën përmes tunelit 17 kilometërsh të Gotthardit, duke përfshirë turistët gjermanë që udhëtojnë nga Bazeli në Chiasso në rrugën e tyre për në Itali.

Sipas propozimit, taksat do të ndryshojnë në varësi të dendësisë së trafikut, orës së ditës dhe ditës së javës, duke u rritur gjatë periudhave të pikut si para Pashkëve apo në fillim të sezonit të festave.

Deputetët argumentojnë se qëllimi kryesor është të shpërndahet më mirë trafiku dhe të zvogëlohen bllokimet në rrugë, duke menaxhuar në mënyrë më efikase një nga korridoret më të rëndësishëm të transportit në Evropë, transmeton albinfo.ch.

Udhëtarët në një nga linjat më të rëndësishme hekurudhore të Zvicrës pritet të përballen me ndërprerje të mëdha këtë verë. Kompania kombëtare e hekurudhave SBB ka njoftuar se linja Fribourg–Bern do të mbyllet për punime të gjera mirëmbajtjeje nga data 27 qershor në orën 10:30 deri më 25 gusht në orën 04:00 të mëngjesit, shkruan The Local, transmeton albinfo.ch.

Kjo linjë përbën një arterie kyçe për udhëtimin midis pjesëve gjermanisht- dhe frëngjisht-folëse të vendit, duke shërbyer si një nyje e rëndësishme për trenat e distancave të shkurtra dhe të gjata.

SBB ka paralajmëruar ndërprerje të konsiderueshme në trafikun e trenave, por ka siguruar se do të vihet në zbatim një shërbim zëvendësues me autobusë, të cilët do të qarkullojnë çdo 10 minuta për të mbuluar linjën e prekur, veçanërisht për udhëtimet e distancës së gjatë.

Autoritetet u bëjnë thirrje udhëtarëve që të planifikojnë paraprakisht, të kontrollojnë oraret në aplikacionin e SBB dhe të llogarisin kohë shtesë për udhëtimet e tyre gjatë kësaj periudhe, transmeton albinfo.ch.

Një pajisje shpërthyese u zbulua të hënën në mbrëmje në lumin Rhine në kantonin Basel-Stadt, duke shkaktuar mobilizim të menjëhershëm të forcave të sigurisë dhe ndërprerje të përkohshme të lëvizjes në zonë. Objektin e dyshimtë e kishte zbuluar një notar rreth orës 20:00, poshtë pishinës publike Rheinbad Breite në anën e Grossbasel, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Pajisja, e cila kishte përmasa të përafërta me një pjepër, u vendos nga notari në shtegun buzë lumit, ndërsa ai njoftoi menjëherë autoritetet. Policia kantonale e Basel-Stadt mbylli shtegun për këmbësorë, ndaloi notin në atë pjesë të lumit dhe pezulloi përkohësisht lundrimin e anijeve.

Pas dy orësh hetimesh dhe analizash nga ekspertët e materialeve shpërthyese, në orën 22:00 autoritetet dhanë dritën jeshile për rikthimin e lëvizjes. Sipas Departamentit të Drejtësisë dhe Sigurisë, pajisja u klasifikua si jo e rrezikshme në rrethanat aktuale.

Megjithatë, zëdhënësja e Departamentit, Brigitte Vogel Lancashire, konfirmoi se bëhej fjalë për një pajisje shpërthyese të vërtetë, e cila u identifikua më qartë të hënën në mëngjes pasi u dërgua për inspektim të mëtejshëm. Pajisja do të merret dhe neutralizohet nga Ushtria Zvicerane.

Autoritetet theksuan se gjetje të tilla nuk janë të rralla në lumin Rhine, pasi shumë mjete shpërthyese të Luftës së Dytë Botërore përfundojnë ende në këtë rrjedhë ujore, të hedhura nga bombardime ose gjatë evakuimeve të luftës.

Policia u bën thirrje qytetarëve që të mos prekin, lëvizin apo hapin objekte të dyshimta të gjetura në ujë ose në brigje. Çdo rast i tillë duhet të raportohet menjëherë te autoritetet përkatëse, transmeton albinfo.ch.

Një iniciativë e re nga anëtari i Këshillit Kombëtar të SVP-së, Walter Gartmann, ka shkaktuar debat të gjerë në Zvicër, pasi ai ka kërkuar që edhe shoferët që ngasin shumë ngadalë të ndëshkohen me gjoba, njësoj si ata që tejkalojnë kufirin e shpejtësisë, shkruan 20minuten, transmeton albinfo.ch.

Sipas Gartmann, ngasësit që lëvizin “me ritmin e një kërmilli”, ndonjëherë me 40 deri në 60 km/orë në autostrada dhe rrugë kombëtare, po e pengojnë rrjedhën e trafikut dhe po kontribuojnë në bllokime të shumta. Ai argumenton se bllokimet mund të ulen ndjeshëm nëse ndërmerren masa edhe ndaj shoferëve që ecin nënproporcionalisht ngadalë.

“Nëse dikush ngas dhjetë kilometra në orë nën kufirin e shpejtësisë, edhe pas paralajmërimeve, ai duhet të gjobitet”, ka thënë Gartmann për 20 Minuten, duke shtuar se një sistem paralajmërimi nëpërmjet radios apo CarPlay-it mund të përdoret për të njoftuar shoferët që të përshpejtojnë. Ai ka përmendur shembullin e tuneleve në Zvicër, ku shoferët u kërkohet të përshtatin shpejtësinë për të shmangur pengesa, transmeton albinfo.ch.

Për të zbatuar këtë ide, Gartmann ka sugjeruar edhe përdorimin e “kamerave të shpejtësisë minimale” në rrugë të ngarkuara si autostrada A1 ose segmenti Cyrih–St. Gallen.

Megjithatë, propozimi nuk ka hasur në mirëkuptim të gjerë. Martin Candinas, këshilltar kombëtar nga qendra e djathtë dhe njohës i çështjeve të transportit, e ka cilësuar idenë si “të qëllimshme, por të papërshtatshme”. Ai ka theksuar se tashmë ekzistojnë dispozita ligjore që lejojnë gjobitjen e shoferëve që lëvizin shumë ngadalë pa arsye të arsyeshme dhe pengojnë qarkullimin.

“Nuk e kuptoj pse problemi është bërë tani kaq i madh sa të kërkojë edhe më shumë gjoba”, është shprehur Candinas, duke shtuar se rregullat ekzistuese janë të mjaftueshme dhe se implementimi i tyre tashmë është në praktikë, transmeton albinfo.ch.

A është Zvicra me të vërtetë vendi më i pasur në botë dhe pse mungojnë shumë ushqime të qumështit nga Migros – këto janë ndër lajmet që raportoi The Local këtë javë.

Sa të pasur janë banorët e Zvicrës?

Edhe pse Zvicra renditet edhe një herë si vendi më i pasur në botë, me asete për frymë që tejkalojnë ato të çdo kombi tjetër, realiteti nuk e vërteton këtë.

Në fakt, jo të gjithë në Zvicër janë milioner.

Rreth 8 përqind e popullsisë, për shembull, jetojnë nën kufirin zyrtar të varfërisë

Megjithatë, në përgjithësi, pagat, standardi i jetesës dhe fuqia blerëse e Zvicrës janë më të larta se në vendet e tjera evropiane.

Cila është arsyeja për shumë rafte bosh Migros?

Shumë rafte të qumështit në supermarketet Migros në të gjithë Zvicrën janë të zhveshura për momentin.

Për shembull, shumë rafte në seksionet e kosit dhe djathit mbeten bosh për shkak të problemeve të TI-së që shkaktojnë ndërprerje të shpërndarjes.

Konkretisht, Elsa Group, i cili është në pronësi të Migros Group, kohët e fundit migroi në një ofrues tjetër softuerësh dhe gjërat nuk kanë ecur aq mirë sa pritej.

Ndërprerja e dërgesave do të thotë gjithashtu se shumë produkte po prishen para se të arrijnë në dyqane. Këto produkte janë dhuruar për bamirësi, ndërsa çdo produkt i papërfunduar që nuk mund të dorëzohej është shndërruar në ushqim për derrat.

Bllokimi i trafikut në autostradat zvicerane po bëhet gjithnjë e më i keq

Të dhënat e reja të qeverisë konfirmojnë se numri i bllokimeve të trafikut në Zvicër ka shpërthyer vitet e fundit.

Për shembull, vetëm në vitin 2024, shoferët udhëtuan gjithsej 29.8 miliardë kilometra në autostradat zvicerane: shumica dërrmuese  25 miliardë kilometra  u atribuohen makinave të pasagjerëve. Kjo është 0.6 për qind më shumë se një vit më parë, transmeton albinfo.ch.

Në mënyrë tipike, Cyrihu dhe autostrada A1 janë të njohura për trafik të rënduar, siç është rruga e tunelit Gotthard, veçanërisht gjatë fundjavave të gjata dhe festave kombëtare.

Motoristët që lëvizin në autostradën A2, e cila lidh Bazelin me Chiasso, nuk janë gjithashtu të panjohur për pengesat.

Cilat zona të Zvicrës janë më të prirura ndaj rrëshqitjeve të dheut?

Në vazhdën e rrëshqitjes së dheut Blatten, e cila pothuajse rrafshoi fshatin alpin zviceran, ka një fokus të shtuar në zona të tjera potencialisht të rrezikshme.

Vetëm në kantonet e Bernës dhe Graubünden, pothuajse 200 shpate malesh të prirura nga rrëshqitja e dheut janë aktualisht nën vëzhgim,  nganjëherë rreth orës.

Kjo për shkak se temperaturat më të larta po bëjnë që akullnajat të shkrihen dhe ngrirja e përhershme të shkrihet, duke i bërë malet gjithnjë e më të paqëndrueshme.

Ligji për pagën minimale të Gjenevës është nën kërcënim

Kantoni i Gjenevës ka pagën minimale më të lartë në Zvicër, por një votim në parlamentin zviceran mund të hapë rrugën që ajo të anulohet krejtësisht.

Këshilli Kombëtar ka votuar në favor të marrëveshjeve kolektive të punës që kanë përparësi ndaj pagave minimale kantonale që janë miratuar me votim popullor.

Kjo do të thotë se pagat minimale në kantonet e Gjenevës, Neuchâtel dhe Ticino, ndër të tjera, mund të hiqen përfundimisht nëse masa mbështetet nga Këshilli i Shteteve.

A është norma e re e interesit zero për qind e Zvicrës e mirë për konsumatorët?

Banka Qendrore njoftoi se do të ulte normën e saj të interesit nga 0.25 në 0 për qind.

Kjo lëvizje ka efekt negativ dhe pozitiv në familjet e vendit.

Ndër ndikimet negative është se kursimet dhe investimet e tjera nuk do të gjenerojnë asnjë të ardhur.

Në anën pozitive, eurozona dhe vendet e tjera do të bëhen më të lira për turistët zviceranë, pasi kursi i këmbimit do të jetë i favorshëm për frangun.

Sa i përket qirave, ato nuk pritet të bien së shpejti.

Mbledhja e ditëlindjes në një kafene të Cyrihut. Një specialist IT 35-vjeçar thotë se në fakt do të donte një Coca-Cola. “Por kjo nuk është më e mundur.” Kur e pyetën pse, ai mërmëriti, “Trump”. Ai është i zemëruar me të, në SHBA. Presidenti amerikan po trondit njerëzit me sjelljen e tij autoritare, duke çmontuar aparatin shtetëror dhe duke sulmuar Evropën. Burri në Cyrih i kërkon kamerieres një alternativë lokale të Coca-s. Menjëherë pas kësaj, ai është ulur përballë një Vivi Kola  pije freskuese nga ultësira e Cyrihut. Hekurudhat Federale të Zvicrës (SBB) gjithashtu kohët e fundit kanë shërbyer vetëm këtë pije në vend të Coca-Cola në restorantet e saj të trenave.

Kjo përputhet me një prirje shumë specifike që po zhvillohet aktualisht: zviceranët po largohen gjithnjë e më shumë nga produktet dhe shërbimet e SHBA-së dhe drejt atyre vendase. Zvicra është një trend, dhe kjo është e dukshme në kompanitë vendase, transmeton albinfo.ch.

Vicollective AG me bazë në Cyrih, e cila prodhon Vivi Kola, raportoi “kërkesë në rritje” kur u kontaktua. Goba AG deklaroi se Goba Cola dhe Goba Cola Zero janë aktualisht ndër “produktet me rritje më të shpejtë” në gamën e saj. Interesi po rritet veçanërisht tek objektet e kohës së lirë, hotelet dhe restorantet. Dhe një zëdhënës i Twint AG deklaroi se sistemi zviceran i pagesave “u rrit fuqishëm në muajt e parë të vitit”. Twint është përdorur rreth 26 për qind më shpesh në shitjen me pakicë të tullave dhe llaçit  d.m.th., në dyqane  sesa një vit më parë. Zëdhënësi dyshon se kjo ndodh edhe sepse, me metodën e pagesës online nga Zvicra, njerëzit ndihen më të pavarur nga lojtarët globalë të teknologjisë, shkruan Blick.

Situata shpërthyese gjeopolitike, presidenti arbitrar i SHBA-së, teknikët e fuqishëm amerikanë – e gjithë kjo nxit pakënaqësi dhe krijon pasiguri.

Produktet vendase ofrojnë siguri

Marcel Zbinden, një lektor në psikologjinë e biznesit në Universitetin e Shkencave dhe Arteve të Aplikuara të Lucernit, ka studiuar Zvicrën gjatë pandemisë së koronavirusit. Ai beson se ka kuptim që po rishfaqet tani, duke thënë: “Në kohë si këto, vlerat si siguria dhe besimi janë jashtëzakonisht të rëndësishme për njerëzit”.

Psikologjia është e njohur me këtë fenomen. Studiuesit kanë vërejtur se fëmijët e vegjël që nuk ndihen mjaft të sigurt nga prindërit e tyre kanë frikë të eksplorojnë vetë rrethinën e tyre dhe të fitojnë përvoja të reja. Është e ngjashme për të rriturit, thotë Zbinden. “Sa më të pasigurt të jemi, aq më shumë tërhiqemi në predhat tona”. Ne kapemi më shumë pas asaj që është e njohur. Për atë që është lokale.

Ky është një shpjegim. Një tjetër, sipas Zbinden, vlen veçanërisht për bumin e markave zvicerane të kolave. Këtu hyn në lojë morali. Nëse bëjmë diçka që bie ndesh me besimet tona morale, kjo çon në një konflikt të brendshëm psikologjik. Për ta zgjidhur këtë, ne kërkojmë një justifikim për veprimet tona. Nëse blejmë një orë të shtrenjtë ose fluturojmë me pushime, lehtë mund t’i themi vetes: Ky është një përjashtim, nuk është aq keq! Kur bëhet fjalë për gjërat që bëjmë më shpesh, si ngrënia ose pirja, gjërat që mbulojnë sheqerin nuk funksionojnë aq mirë. Ne priremi të sillemi në një mënyrë moralisht më korrekte. Rezultati: Nëse duam të bëjmë një deklaratë kundër administratës Trump, pimë Vivi Kolën.

Por Zvicra, vala aktuale, filloi edhe para inaugurimit të Trump. Të dy prodhuesit vendorë zviceranë të kola-s që intervistuam e theksojnë këtë. Njerëzit i kanë kushtuar më shumë vëmendje origjinës sesa çmimit prej disa kohësh, thotë CEO i Goba, Kurt Widmer. “Të dish se nga vjen produkti dhe të kesh një lidhje me atë vend është bërë më e rëndësishme.” Dhe CEO i Vicollective Ramon Schalch vëren se prirja drejt produkteve lokale, të qëndrueshme dhe natyrore është “gjithnjë e më shumë një lëvizje”.

Coop, Denner dhe Co ishin herët

Ata që na furnizojnë me artikuj të përditshëm çdo ditë e kuptuan këtë herët: shitësit e mëdhenj.

Denner tërhoqi vëmendjen në fund të dimrit me postera dhe slogane si “Müesli në vend të Müesli” ose “Marule e qengjit në vend të marules së qengjit” – dhe u dyfishua me “Swiss Discount Original”. Fushata është një gamë e gjerë kundër konkurrentëve gjermanë të zbritjeve Aldi dhe Lidl, të cilët kanë reklamuar në mënyrë eksplicite produkte zvicerane për disa vite. Që nga muaji maj, Lidl ka pasur edhe një markë të krijuar posaçërisht “Qualité Suisse” për këto produkte. Coop dhe Migros e dallojnë veten më tej nga të tjerët përmes lidhjeve të tyre rajonale – kush nuk e ka dëgjuar sloganin: “Nga rajoni. Për rajonin?” Pedagogu i ekonomisë Zbinden thotë: “Të gjithë shitësit e ushqimeve përqafojnë zvicerane.”

Për arsye të mirë. Ata kanë mësuar nga historia zvicerane. Që nga koha kur Zvicra u bë markë. Periudha mes luftrave.

Tell’s Crossbow

Gjithçka fillon  çuditërisht  me harkun e William Tell-it. Kur Friedrich Schiller shkroi historinë në 1803, ai nuk e kishte idenë se arma do të bëhej diçka vërtet e mrekullueshme njëqind vjet më vonë. Ajo do të përfaqësonte asgjë më pak se Zvicrën.

Harku u shfaq për herë të parë si simbol në vitin 1917. Ai u bë simbol i origjinës zvicerane pas Luftës së Parë Botërore. Shtysa ishte kriza ekonomike ndërkombëtare që përfshiu Zvicrën. Bizneset ishin në vështirësi. Industrialistët ishin të vendosur të detyronin popullsinë të blinte më shumë mallra zvicerane dhe në vitin 1931 themeluan të ashtuquajturën Zyra Qendrore. Ai synonte të promovonte shitjet e brendshme. Është e rëndësishme të kuptohet se edhe në vitin 1900, apeli për të blerë mallra zvicerane do t’i dukej mjaft ekzotike për popullatën – aq e hapur ishte ekonomia zvicerane në atë kohë.

Zyra qendrore, nga ana tjetër, e kthen harkun në një etiketë cilësore për mallrat zvicerane. Çdo sapun dhe çdo qëruese kuzhine që mban simbolin është e lidhur tani e tutje me vlerat tipike zvicerane: këmbëngulje në tokë, afërsi me natyrën, pastërti, besueshmëri, përpikmëri, stabilitet dhe diversitet kulturor.

Edhe pse harku pothuajse është zhdukur sot, e gjithë kjo rezonon kur kafshojmë një mollë nga Thurgau. Ose kur eksportojmë çokollatë dhe djathë jashtë vendit. Marka zvicerane derdhet – sipas Sekretariatit Shtetëror për Çështjet Ekonomike, 1.4 miliardë franga zvicerane në vit. Marka zvicerane është si ari; ne duam ta mbrojmë atë.

Kështu bën legjislacioni i Zvicrës, i cili ka hyrë në fuqi në vitin 2017. Ai përcakton që 80 për qind e lëndëve të para për produktet ushqimore duhet të vijnë nga Zvicra, dhe 100 për qind për produktet e qumështit. Për mallrat e tjera, të paktën 60 për qind e kostove të prodhimit duhet të kryhen në Zvicër. Kushdo që nuk respekton – qoftë i huaj apo vendas – është i ndaluar të reklamojë me Zvicrën. Ka pak mëshirë.

Vitin e kaluar, skuadra kombëtare zvicerane e hokejit në akull pothuajse humbi kryqin zviceran në fanellat e saj. E gjithë kjo për shkak se ata aplikuan shumë vonë për lejen speciale, siç kërkohet nga ligji për stemën e rishikuar për shkak të legjislacionit zviceran. Dhe që nga viti 2023, Matterhorn ikonë i ka munguar Toblerone sepse gjiganti i ushqimeve të lehta Mondelez zhvendosi pjesën më të madhe të prodhimit të tij në Sllovaki. Tani kompania po kthehet prapa. Ajo dëshiron të zgjerojë prodhimin në Bernë. Kjo do të thotë se do të lejohet të reklamojë sërish vendin tonë. Për herë të parë, kryqi zviceran madje do të shfaqet në Toblerone të prodhuar këtu.

Kush e di, ndoshta do të jetë produkti i radhës që do të lulëzojë këtu pas Vivi Kola, Goba Cola dhe Twint.

Vaji i naftës u përhap në të gjithë sipërfaqen e liqenit të Cyrihut pranë komunës Rapperswil-Jona në kantonin St Gallen gjatë fundjavës.

Deri në orët e vona të mëngjesit të së dielës, shkaku ishte ende i paqartë. Brigada e zjarrfikësve është mobilizuar për të frenuar derdhjen, transmeton albinfo.ch.

Sipas policisë kantonale të St Gallen të dielën, kjo i lejoi ekuipazhet e emergjencës të përmbajnë vajin dhe të fillojnë të heqin një pjesë të ndotjes nga sipërfaqja e ujit.

Disa njerëz kontaktuan qendrën e thirrjeve të urgjencës St Gallen pas orës 20:00 të së shtunës për të raportuar vaj në sipërfaqen e ujit, shkruan swissinfo. Një derdhje më e madhe nafte u zbulua aty pranë të dielën, thuhet në deklaratë.

Zvicra të dielën u bëri thirrje të gjitha palëve që të ushtrojnë përmbajtje maksimale dhe të kthehen menjëherë në diplomaci, pasi Shtetet e Bashkuara iu bashkuan luftës së Izraelit me Teheranin duke goditur objektet bërthamore iraniane.

“Zvicra është thellësisht e alarmuar nga përshkallëzimi i rrezikshëm midis Izraelit dhe Iranit që nga 13 qershori, përfshirë sulmet e sotme nga SHBA-ja”, tha ministria e jashtme në faqen e saj të internetit.

“Zvicra thekson rëndësinë e respektimit të plotë të së drejtës ndërkombëtare, duke përfshirë Kartën e OKB-së dhe të drejtën ndërkombëtare humanitare. Zvicra u kërkon të gjitha palëve që të ushtrojnë përmbajtjen maksimale, të mbrojnë civilët dhe infrastrukturën civile dhe të kthehen menjëherë në diplomaci”, thuhet në njoftim, transmeton albinfo.ch.

Bisedimet u zhvilluan në Gjenevë të premten midis ministrit të Jashtëm iranian Abbas Araghchi dhe homologëve të tij nga Britania, Franca, Gjermania dhe Bashkimi Evropian.

Fuqitë evropiane i kishin kërkuar Teheranit të ringjallë përpjekjet diplomatike me Shtetet e Bashkuara për të gjetur një zgjidhje në ngecjen mbi programin e tij bërthamor.

Megjithatë, Irani tha se mund ta konsideronte diplomacinë vetëm pasi Izraeli të ndalonte bombardimet e tij ndaj Republikës Islamike.

“Vazhdimi i armiqësive në rajon dhe përleshjet midis Izraelit dhe Iranit mund të përshkallëzohen me shpejtësi dhe të rrezikojnë sigurinë e të gjithë rajonit”, tha ministria zvicerane.

Zvicra të premten mbylli përkohësisht ambasadën e saj në Teheran, por tha se do të vazhdojë të përmbushë rolin e saj duke përfaqësuar interesat e SHBA-së në Iran.

E njohur për neutralitetin e saj, Zvicra ka përfaqësuar interesat e SHBA-së në Iran që kur Uashingtoni ndërpreu marrëdhëniet me Teheranin pas krizës së pengjeve të vitit 1980, një vit pas revolucionit iranian.