Së fundmi, presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, u bëri thirrje militantëve të Hamasit, grup i shpallur terrorist nga SHBA-ja dhe fuqi të tjera, që të bien dakord me atë që e cilësoi si “propozim përfundimtar” për armëpushim 60-ditor me Izraelin në Gazë, përcjell albinfo.ch.

“Shpresoj, për të mirën e Lindjes së Mesme, që Hamasi ta pranojë këtë marrëveshje, sepse nuk do të bëhet më mirë, vetëm do të përkeqësohet”, shkroi Trump në platformën sociale Truth Social.

Ai shtoi se Izraeli është pajtuar me kushtet për të finalizuar armëpushimin 60-ditor, gjatë të cilit, siç tha, “ne do të punojmë me të gjitha palët për t’i dhënë fund luftës”.

Trump tha se propozimi do t’i dorëzohet Hamasit nga përfaqësues të Katarit dhe Egjiptit.

Sipas tij, propozimi doli pas një takimi “të gjatë dhe produktiv” në lidhje me Gazën, midis përfaqësuesve të tij dhe zyrtarëve izraelitë.

Ai nuk i identifikoi përfaqësuesit e tij, por i dërguari i posaçëm i SHBA-së, Steve Witkoff, sekretari i Shtetit, Marco Rubio, dhe zëvendëspresidenti JD Vance duhej të takoheshin më 1 korrik me Ron Dermerin, këshilltar i lartë i kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu, në Uashington.

Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, tha më 30 qershor se Trump dhe zyrtarët e administratës janë në komunikim të vazhdueshëm me udhëheqjen izraelite dhe se përfundimi i konfliktit në Gazë është përparësi për presidentin.

“Është rrëqethëse t’i shohësh pamjet që kanë dalë nga Izraeli dhe Gaza gjatë kësaj lufte, dhe presidenti dëshiron që ajo të përfundojë. Ai dëshiron të shpëtojë jetë”, tha Leavitt.

Propozimi i SHBA-së kërkon gjithashtu lirimin e gjysmës së pengjeve nga Hamasi, në këmbim të të burgosurve palestinezë dhe mbetjeve mortore të palestinezëve të tjerë.

Trump u tha gazetarëve më herët se shpreson që marrëveshja për pengjet të arrihet javën e ardhshme midis Izraelit dhe militantëve të Hamasit në Gazë.

Ai do të takohet me Netanyahun në Shtëpinë e Bardhë më 7 korrik.

Trump u tha gazetarëve se do të jetë “shumë i prerë” me Netanyahun për nevojën e një armëpushimi të menjëhershëm në Gazë, duke shtuar se edhe vetë Netanyahu dëshiron që lufta të ndalet.

“Shpresojmë që kjo të ndodhë. Mezi presim që kjo të ndodhë javën tjetër. Duam t’i nxjerrim pengjet”, tha Trump.

Vizita e Netanyahut në Shtëpinë e Bardhë do të jetë e treta e tij që kur Trump u rikthye në detyrë në muajin janar.

Kjo vizitë vjen pas vendimit të Trumpit për t’u bashkuar me luftën e Izraelit kundër Iranit, duke sulmuar centralet bërthamore iraniane.

Pasi ndërmjetësoi një armëpushim mes këtyre dy vendeve, Trump sinjalizoi se tani është duke e përqendruar vëmendjen te përpjekjet për t’u dhënë fund luftimeve mes Izraelit dhe Hamasit.

Hamasi tha se është i gatshëm t’i lirojë pengjet e mbetura në Gazë, në kuadër të çdo marrëveshjeje për t’i dhënë fund luftës, ndërsa, sipas Izraelit, lufta mund të përfundojë vetëm nëse Hamasi çarmatoset dhe shpërbëhet.

Europa po përballet me një valë të nxehti rekord, me temperatura që shkojnë deri në 46 gradë Celsius në rajonin Huelva të Spanjës, duke thyer rekorde kombëtare për muajin qershor. Italia, Greqia, Portugalia dhe Ballkani Perëndimor po përjetojnë gjithashtu nxehtësi të lartë, zjarre të mëdha dhe viktima në radhët e civilëve.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka lëshuar një paralajmërim serioz, duke kërkuar veprime urgjente për të shmangur mijëra vdekje të parandalueshme që priten në ditët e ardhshme.

“Nuk është më pyetje nëse do të ketë valë të nxehti, por sa intensive dhe sa të zgjatura do të jenë,” tha Marisol Yglesias Gonzalez, eksperte e OBSH për ndryshimet klimatike dhe shëndetin.

Statistikat tregojnë se vetëm kjo valë e nxehtit mund të shkaktojë më shumë se 4,500 vdekje shtesë në periudhën 30 qershor – 3 korrik, me Italinë, Kroacinë, Slloveninë dhe Luksemburgun në rrezikun më të lartë.

Çdo vit, mbi 175,000 njerëz vdesin nga nxehtësia në rajonin europian të OBSH-së. Një studim i fundit parashikon një rritje të ndjeshme të këtyre numrave nëse nuk merren masa për adaptimin ndaj ndryshimeve klimatike.

OBSH nënvizon se ndryshimet klimatike, të shkaktuara nga djegia e karburanteve, po shtojnë frekuencën dhe intensitetin e valëve të nxehtit, duke sjellë pasoja serioze shëndetësore.

Në Spanjë, pothuajse dy të tretat e qyteteve janë nën paralajmërim për rreziqe shëndetësore, me 804 zona në alarm të lartë. Parashikohet që nxehtësia të vazhdojë deri më 3 korrik. Paralajmërime të ngjashme janë shpallur edhe në Francë, Itali, Portugali dhe Greqi.

Në Greqi, qeveria ka paralajmëruar për ndotje të ajrit për shkak të zjarreve pranë Athinës, ndërsa në Turqi janë evakuuar mbi 50,000 persona për shkak të një zjarri pranë Izmirit.

Edhe Shqipëria dhe Serbia po përjetojnë situata të vështira me shumë vatra zjarri dhe temperatura rekord.

OBSH rekomandon që njerëzit të qëndrojnë të hidratuar, të shmangin daljet gjatë orëve më të nxehta dhe të ruajnë ambientet e brendshme të freskëta, sidomos grupet më të ndjeshme si të moshuarit, fëmijët dhe personat me sëmundje kronike. Gjithashtu paralajmërohet për kujdes të shtuar nga përdoruesit e medikamenteve që mund të ndikojnë në rregullimin e temperaturës trupore.

OBSH thekson se menaxhimi i valëve të nxehtit kërkon jo vetëm reagim të menjëhershëm, por edhe përgatitje afatgjatë. Aktualisht, vetëm 21 nga 57 vendet e rajonit europian kanë një plan kombëtar për valët e nxehtit.

Udhëzime të reja për qeveritë do të publikohen vitin e ardhshëm, duke përfshirë strategji për freskimin urban dhe mbrojtjen e popullsisë nga nxehtësia.

Pushimet e verës sjellin një valë të madhe udhëtarësh, por rregullat për bagazhin e dorës ndryshojnë shumë nga një kompani ajrore në tjetrën dhe mund të kushtojnë shtrenjtë. Disa kompani, si Ryanair dhe EasyJet, lejojnë vetëm një copë bagazh të vogël pa pagesë në biletën më të lirë, ndërsa të tjera, si Lufthansa apo British Airways, mund të pranojnë edhe një artikull shtesë.

Shoqata Evropiane e Mbrojtjes së Konsumatorit (BEUC) ka ngritur ankesë ndaj disa kompanive që marrin tarifa shtesë deri në 75 euro për bagazhin në kabinë. Në Parlamentin Evropian po diskutohet për rregulla më të lehta, që pasagjerët të mund të marrin dy copë bagazh pa pagesë – një çantë dhe një valixhe të vogël, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, kompanitë ajrore kundërshtojnë këto ndryshime, duke argumentuar se shumë pasagjerë zgjedhin bileta pa bagazh dhe nuk duhet të paguajnë për shërbime që nuk u duhen. Sipas tyre, mbingarkesa me bagazhe në kabinë krijon vonesa dhe stres në fluturime.

Për t’u shmangur surprizave, udhëtarët duhet të kontrollojnë me kujdes rregullat e bagazhit të dorës të kompanisë që do të përdorin.

Qeveria britanike po përballet me vështirësi në reduktimin e kalimeve të paligjshme të Kanalit mes tensioneve politike.

Që nga 1 janari, afër 20 mijë migrantë kanë kaluar Kanalin, një rekord për gjysmën e parë të vitit, sipas shifrave të publikuara të martën nga qeveria britanike.

Të hënën, 879 migrantë mbërritën në Mbretërinë e Bashkuar pas kalimit të paligjshëm të Kanalit, duke e çuar numrin total të mbërritjeve në 19,982 në gjashtë muajt e parë. Kjo përbën një rritje prej 48 për qind krahasuar me 2024-n (13,489 kalime në gjashtë muaj), një rritje prej 75 për qind krahasuar me 2023-n (11,433), dhe rekord që nga viti 2018, kur filluan të regjistroheshin kalimet.

Këto shifra rrisin presionin mbi qeverinë e kryeministrit Keir Starmer, që ka premtuar përforcim të luftës kundër emigracionit të paligjshëm dhe përballet me rritjen e partisë anti-emigracion Reform UK. Aktualisht, Parlamenti po shqyrton një ligj për kontrollin e kufirit, që pritet t’u japë autoriteteve më shumë kompetenca kundër rrjeteve të trafikimit të njerëzve.

Parisi gati të rishikojë rregullat e ndërhyrjes

Londra ka nënshkruar gjithashtu marrëveshje bashkëpunimi me vende të nisjes ose tranzitit (Irak, Gjermani, Serbi, Kosovë etj.). Në shkurt, Londra dhe Parisi zgjatën traktatin kundër emigracionit të paligjshëm deri në 2027, sipas të cilit britanikët financojnë pjesërisht kontrollet në anën franceze.

Qeveritë franceze dhe britanike pritet të njoftojnë masa të reja në javët në vazhdim. Nën presionin e Londrës, Parisi po konsideron ndryshimin e politikës së ndërhyrjes së policisë detare dhe xhandarmërisë për të mundësuar ndalimin e “taksive detare” (anije që çojnë migrantët direkt në det, duke shmangur kontrollet në plazh) deri në 300 metra larg bregut.

Sipas ligjit ndërkombëtar detar, në këtë zonë autoritetet kryejnë vetëm operacione shpëtimi. Po diskutohen gjithashtu eksperimentime për shkëmbim migrantësh nën kushte të caktuara.

Statistikat në rritje

Shumica e migrantëve që mbërrijnë me anije të vogla vijnë nga Afganistani, Siria, Eritrea dhe Irani. Shtatëmbëdhjetë persona kanë vdekur duke tentuar të arrijnë Anglinë me anije që nga fillimi i vitit, sipas Ministrisë së Brendshme franceze. Në vitin 2024 u regjistrua një rekord i zymtë prej 78 vdekjeve të tilla.

Në vitin 2022, vit rekord për mbërritjet e migrantëve nëpërmjet Kanalit, 45,774 persona arritën në Mbretërinë e Bashkuar. Pas një rënieje në 2023-n, kalimet e paligjshme u rritën ndjeshëm vitin e kaluar (36,800) dhe tendenca e këtij viti tregon për një rekord të ri.

Në Itali po përjetohet një emergjencë nga temperaturat rekord të larta, që po shkakton pasoja serioze. Në Bagheria, pranë Palermos, një grua 53-vjeçare me probleme zemre rrëzohet dhe vdes papritur në rrugë.

Në Vicenza, dy punëtorë humbën ndjenjat duke punuar brenda një cisterne të nxehtë. Njëri prej tyre është në koma dhe po merr ndihmë intensive.

Në Milano, një turiste 66-vjeçare nga Shanghai humbi ndjenjat për shkak të vapës teksa qëndronte në Terrazën kryesore të Duomos. Ajo u ndihmua nga zjarrfikësit dhe ekipet e emergjencës.

Shërbimet e urgjencës raportojnë një rritje prej 20% të vizitave mjekësore, kryesisht nga të moshuarit dhe njerëzit me sëmundje kronike. Organizata Botërore e Shëndetësisë këshillon të shmanget ekspozimi në diell gjatë orëve më të nxehta dhe të merret kujdes i veçantë për personat e dobët.

Një raport i botuar në revistën mjekësore “The Lancet” paralajmëron se vendimi i presidentit amerikan Donald Trump për të reduktuar ndjeshëm financimet për ndihmën humanitare ndërkombëtare mund të çojë në mbi 14 milionë vdekje të parakohshme deri në vitin 2030. Sipas studimit, një e treta e këtyre viktimave të mundshme janë fëmijë.

Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, ka deklaruar më parë se administrata Trump ka anuluar më shumë se 80 për qind të programeve të Agjencisë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), duke shkaktuar shqetësime të mëdha për ndikimin e këtyre prerjeve.

Davide Rasella, një nga autorët e raportit dhe studiues në Institutin për Shëndetin Global në Barcelonë, tha se pasojat e këtyre shkurtimeve për vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme do të jenë të ngjashme me ato të një pandemie globale apo një konflikti të madh ushtarak.

Raporti thekson se këto prerje në financime mund të ndërpresin dhe madje të përmbysin përparimet dy dekadash në shëndetësi për popullatat më të rrezikuara. Analiza është bërë duke studiuar të dhëna nga 133 vende, duke treguar se mbështetja financiare nga USAID ka ndihmuar në parandalimin e 91 milionë vdekjeve midis viteve 2001 dhe 2021.

Nëse financimet zvogëlohen me 83 për qind, siç është raportuar, pritet që numri i vdekjeve të parandalueshme të rritet ndjeshëm, duke përfshirë mbi 4.5 milionë fëmijë nën pesë vjeç, ose rreth 700,000 vdekje fëmijësh çdo vit.

Administrata Trump, e cila ka synuar edhe reduktimin e stafit federal dhe kritikën ndaj projekteve liberale të mbështetura nga USAID, ka sjellë këto ndryshime në një kohë kur SHBA mbetet ofruesi më i madh i ndihmës humanitare në botë, duke vepruar në mbi 60 vende.

Qeveria britanike ka nisur një ofensivë të re kundër obezitetit, duke detyruar supermarketet të ulin sasinë e kalorive në shportat mesatare të blerjeve.

Sipas planit të ri 10-vjeçar për përmirësimin e shëndetit publik, që pritet të bëhet publik këtë javë, supermarketet duhet të ulin deri në 100 kalori nga shporta mesatare e klientëve, duke reduktuar shitjen e produkteve të ëmbla dhe të kripura dhe duke rritur ato të ushqimeve të shëndetshme.

Zinxhirët e mëdhenj do të duhet të raportojnë rregullisht për llojin e ushqimeve që shesin dhe, nëse nuk i arrijnë objektivat e vendosura, do të përballen me gjoba.

“Ne duam ta bëjmë zgjedhjen e shëndetshme më të lehtë për qytetarët, sepse parandalimi është më i mirë se kurimi,” deklaroi Sekretari i Shëndetësisë, Wes Streeting, transmeton albinfo.ch.

Ai theksoi se shkalla e obezitetit në Britani është dyfishuar që nga vitet 1990, duke i kushtuar sistemit shëndetësor kombëtar (NHS) rreth 11 miliardë paundë në vit, një shifër trefish më e lartë se kostoja vjetore e ambulancave.

Britania ka shkallën e tretë më të lartë të obezitetit në Europë, ku një e treta e popullsisë është obeze dhe një e treta tjetër mbipeshë. Kjo epidemi është një nga shkaqet kryesore të diabetit, kancerit dhe sëmundjeve të zemrës.

Sipas qeverisë britanike, ulja e dietës ditore me vetëm 50 kalori mund të ndihmojë që rreth dy milionë të rritur dhe 340 mijë fëmijë të shpëtojnë nga obeziteti, edhe pse disa ekspertë paralajmërojnë se faktorët si mungesa e aktivitetit fizik kanë gjithashtu ndikim të madh.