Mbi 200 kundërshtarë të Kremlinit, përfshirë ish të burgosur politikë, shprehën pakënaqësi për vizitën e një delegacioni të lartë rus në Zvicër, duke e kritikuar Evropën për mikpritjen e atyre që i quajnë “kriminelë të luftës” pavarësisht konfliktit të vazhdueshëm në Ukrainë.

Kritikët e presidentit rus Vladimir Putin kanë shqetësim se, pas më shumë se tre vitesh nga fillimi i pushtimit në Ukrainë, disa vende dhe organizata perëndimore po e lehtësojnë normalizimin e marrëdhënieve me Moskën.

Nëpërmjet një letre të hapur, e nënshkruar nga figura të njohura si Vladimir Kara-Murza, Oleg Orlov dhe Ilya Yashin, Zvicra u akuzua për pranimin e disa aleatëve kryesorë të Putinit, përfshirë edhe kryetaren e Dhomës së Lartë të Parlamentit rus, ndërkohë që lufta në Ukrainë vazhdon pa ndërprerje.

Pas 20 ditësh kaosi dhe devijimesh, qarkullimi rreth Stacionit Kryesor të Zyrihut (HB Zürich) është rikthyer në normalitet. Që nga 1 gushti, të 13 linjat e autobusëve dhe tramvajit do të funksionojnë si zakonisht.

Punimet përfunduan me sukses

Gjatë kësaj kohe, në hyrje të stacionit ndodheshin gropa të mëdha në tokë. Rreth 700 metra hekurudha të vjetra, ndërmjet HB-së dhe Central-it, u hoqën dhe u zëvendësuan me shina të reja. Po ashtu, stacioni i tramvajit “Bahnhofquai/HB” u rindërtua nga operatori i transportit publik të qytetit të Zyrihut (VBZ).

Pavarësisht reshjeve të shumta, punimet përfunduan në afat. “Jemi shumë të kënaqur që gjithçka shkoi sipas planit,” deklaroi Helen Berg, zëdhënëse e Drejtorisë së Ndërtimit të Qytetit të Zyrihut, transmeton albinfo.ch.

Mbështetje për udhëtarët

Për të ndihmuar mijëra udhëtarë të prekur nga devijimet, VBZ angazhoi të ashtuquajturit “transport guides”. Ata u ofruan mbështetje veçanërisht turistëve, të cilët shpesh kishin nevojë për orientim.

“Sidomos në ditët e para, ekipet tona kishin shumë punë për të ndihmuar qytetarët,” tha Judith Setz, zëdhënëse e VBZ-së.

Qytetarët u orientuan drejt biçikletave

Shumë banorë të Zyrihut preferuan të shmangnin transportin publik dhe kaluan në biçikleta. Sipas kompanisë së biçikletave me qira Publibike, në gjysmën e dytë të korrikut, përdorimi i stacioneve pranë HB-së u rrit me 15%. Në të gjithë qytetin, numri i udhëtimeve u rrit me 20%.

Reagime të ndryshme nga publiku

Ndërsa shumica e qytetarëve treguan mirëkuptim, pati edhe pakënaqësi – më së shumti për shkak të detyrimit për të ecur në këmbë deri në Central. Por ky problem tashmë i përket së kaluarës.

Nga 1 gushti, tramvajet dhe autobusët rikthehen në rrugët e zakonshme. Ka përfunduar një nga kantierët më të mëdha në historinë e infrastrukturës urbane të Zyrihut.

Në Zvicër, çdo vit hidhen rreth 500,000 tonë xhama dritareje. Vetëm 18% përpunohen për prodhimin e shisheve, ndërsa pjesa tjetër përfundon në landfille. Një projekt pilot i zhvilluar nga Universiteti i Shkencave të Aplikuara në Cyrih (ZHAW) synon të ndryshojë këtë situatë, duke e kthyer xhamin e përdorur në dritare të reja që plotësojnë standardet moderne.

Projekti, i quajtur “Windows of Opportunities” (Dritaret e Mundësive), drejtohet nga Michelle Schneider, hulumtuese pranë Departamentit të Arkitekturës në ZHAW. Qëllimi është të reduktohet mbetja duke rikuperuar dritaret në gjendje të mirë dhe t’i shndërrojnë ato në produkte të reja me cilësi të lartë.

Marrëveshja për lëvizjen e lirë të personave është më e diskutueshmja nga të gjitha marrëveshjet dypalëshe. Imigracioni është gjithashtu një temë diskutimi në lidhje me traktatet e reja midis Zvicrës dhe BE-së. Megjithatë, marrëveshjet e reja do të kenë pak ndikim në imigracionin. Ja arsyet.

1. Parimi mbetet: Kushdo që punon mund të vijë

Qytetarët e BE-së me një kontratë pune ose asete të mjaftueshme lejohen të vijnë në Zvicër me familjet e tyre. Kjo vlen edhe për qytetarët zviceranë që duan të shpërngulen në BE. Shumica e emigrantëve vijnë sepse ekonomia ka nevojë për ta, sipas Sekretariatit Shtetëror për Çështjet Ekonomike (Seco). Nuk ka rregullime në parimin që kushdo nga BE që ka një punë mund të vijë.

2. Pak çifte marrin të drejta shtesë

Këshilli Federal shkruan se mund të “supozohet se numri i personave shtesë që do të emigronin në Zvicër për shkak të të drejtave të reja […] është i papërfillshëm”. Në mënyrë specifike, kjo ka të bëjë me çiftet e të njëjtit seks. Në të ardhmen, partneri i një punëtori do të kishte të drejtë për një leje qëndrimi. Sekretariati Shtetëror për Migracionin shpjegon: “Në praktikë, shumë prej këtyre njerëzve janë tashmë të pranuar sot.”

Qeveria federale nuk ka dhënë ndonjë shifër konkrete. Ka të ngjarë që disa qindra njerëz shtesë të emigrojnë krahasuar me sot. Ndikimi i drejtpërdrejtë i marrëveshjeve të reja mbi imigracionin do të jetë i vogël.

3. Zvicra do të ketë të drejtë vetoje mbi rregullat e reja të imigracionit

Zvicra tani është zotuar të miratojë dinamikisht zhvillime të mëtejshme në ligjin e BE-së në lidhje me lëvizjen e lirë të personave. Kjo i bën të mundshme përshtatjet e ardhshme të rregullave, të cilat mund të çojnë në më shumë imigracionin. Matthias Oesch, Profesor i së Drejtës Evropiane dhe Ndërkombëtare në Universitetin e Cyrihut, prandaj e quan këtë një “hap të rëndësishëm drejt integrimit”.

Në raste individuale, Zvicra mund të vendosë nëse do të miratojë në të vërtetë përshtatjet. Nëse nuk do ta bënte, BE-ja do të kishte të drejtën të merrte masa kompensuese. Zvicra kështu ka një veto mbi çdo lehtësim të rregullave të imigracionit, por kjo do të vinte me një çmim politik.

4. Lehtësimi nga Gjykata Evropiane e Drejtësisë “jo realist”

Po sikur pala e BE-së të lehtësojë rregullat jo politikisht, por ligjërisht, përmes Gjykatës Evropiane të Drejtësisë? Eksperti i ligjit evropian Oesch thotë se Zvicra pranon që vendimet e ardhshme të Gjykatës do të kenë gjithashtu një ndikim në marrëdhëniet dypalëshe, transmeton albinfo.ch.

Megjithatë, Gjykata e Drejtësisë nuk mund t’i zgjerojë thjesht rregullat e imigracionit: “BE-ja dhe Zvicra kanë bashkëngjitur posaçërisht një deklaratë në traktate.” Zhvillimet e mëtejshme në lëvizjen e lirë të personave bazuar në shtetësinë e BE-së nuk janë, pra, të detyrueshme për Zvicrën. Sekretariati Shtetëror për Migracionin shpjegon se rritja e imigracionit si rezultat i vendimeve të reja të GJED-së “nuk është vërtet realiste”.

5. Nuk ka rënie të imigracionit në horizont

Imigracioni gjithashtu nuk ka gjasa të bjerë si rezultat i marrëveshjeve të reja. Klauzola mbrojtëse e negociuar rishtazi, e cila synon të veprojë si një frenim emergjence për imigracionin, do të jetë e vështirë të aktivizohet në praktikë, shkruan SRF. Nuk është një instrument për kontrollin e imigracionit, por më tepër një lloj mekanizmi emergjence. Prandaj, ndikimi i saj në imigracionin ka të ngjarë të jetë i vogël në praktikë.

Kombet e Bashkuara po bëjnë thirrje për një reformë të tarifave doganore për plastikën, të cilat janë më të ulëta se ato të vendosura për alternativat. Nëse kjo ka sukses në Gjenevë në javët e ardhshme, një traktat ndërkombëtar duhet ta adresojë këtë çështje, tha OKB të enjten.

Në një raport të botuar në Gjenevë, Konferenca e OKB-së për Tregti dhe Zhvillim (UNCTAD) shpjegon se tarifat doganore për plastikën dhe produktet e gomës kanë rënë nga një mesatare prej 34% në pak mbi 7% gjatë 30 viteve të fundit. Megjithatë, tarifat për zëvendësuesit, siç janë fibrat natyrale ose algat e detit, janë rritur në pothuajse 15%.

Sipas shifrave për vitin 2023 të publikuara të enjten nga agjencia e OKB-së, tregtia globale e plastikës ka tejkaluar 1.1 trilion dollarë (900 miliardë CHF). Ky vëllim përfaqëson 5% të vlerës së tregtisë së mallrave, transmeton albinfo.ch.

Kjo është më e ulët se një vit më parë, por ndoshta është një nënvlerësim, pasi jo të gjitha vendet kanë dhënë shifra, shkruan swissinfo. Tregtia e plastikës është më shumë se dyfishuar në pothuajse 20 vjet.

Nga ana e saj, tregtia e zëvendësuesve të plastikës arriti në 485 miliardë dollarë në vitin 2023, një rritje prej 5.6% në vendet në zhvillim. Por qasja në treg është e kufizuar nga barrierat tarifore dhe stimujt rregullatorë janë të pamjaftueshëm, sipas UNCTAD.

Rreth 170 vende shkurtohen në Gjenevë

Disa vende kanë futur ndalime ose kushte për plastikën. Por qasjet divergjente po paraqesin probleme për aksesin e bizneseve të vogla dhe të mesme dhe eksportuesve të vegjël në vendet në zhvillim në një treg për zëvendësues të qëndrueshëm, tha agjencia e OKB-së.

Tre të katërtat e plastikës përfundojnë në oqeane ose në ekosisteme, duke ndikuar në sistemin ushqimor dhe shëndetin e njeriut. Shtetet e vogla ishullore dhe vendet në zhvillim në brigjet e oqeaneve dhe deteve janë më të prekurat, tha UNCTAD.

Më shumë se 170 vende priten në Gjenevë të martën e ardhshme për negociata të fundit mbi një marrëveshje detyruese për të kufizuar ndotjen nga plastika. Shumica e tyre, përfshirë Zvicrën, shpresojnë të bindin vendet prodhuese të naftës që bllokuan çdo përparim në Korenë e Jugut në fund të vitit 2024 që të heqin qafe kundërshtimet e tyre ndaj përpjekjeve në aspektin e prodhimit.

UNCTAD po bën thirrje për reforma tarifore dhe jo-tarifore për të lehtësuar tregtinë e zëvendësuesve. Gjithashtu, ajo bën thirrje për investime në menaxhimin e mbeturinave, mjete digjitale për gjurmueshmërinë e plastikës dhe përputhshmërinë doganore, si dhe për koherencë të politikave me marrëveshjet e arritura tashmë përmes mekanizmave të tjerë ndërkombëtarë.

Një flamur gjigant zviceran, i cili zakonisht shpaloset në faqen veriore të Säntis çdo 1 gusht për festimet e Ditës Kombëtare, u gris ndërsa po shpalosej në një shpat me bar në rrëzë të malit. Këtë vit, vendi ishte zgjedhur për shkak të kushteve të pafavorshme të motit.

Të enjten në mëngjes, një numër i madh vullnetarësh morën pjesë në shpalosjen e flamurit, i cili mat 80 metra me 80 metra dhe peshon 700 kg, në një livadh në Schwägalp, Zvicër verilindore. Personat përgjegjës për teleferikun Säntis kishin vendosur të mos e shpalosnin flamurin në faqen veriore të malit këtë vit për shkak të parashikimit të motit, transmeton albinfo.ch.

Sapo u shpalos, flamuri u gris nga një erë e fortë, tha një gazetar i Keystone-SDA në vendngjarje. Zyrtarët më pas u përpoqën të riparonin çarjen vertikale, e cila pothuajse ia shkëputi një pjesë të flamurit.

Herën e parë që flamuri gjigant u shpalos në Säntis ishte më 31 korrik 2009. Ky veprim është përsëritur deri më tani, në varësi të motit. Flamuri është grisur në disa vende në të kaluarën për shkak të erërave të forta.

Një herë në vit, zviceranët festojnë atdheun e tyre, Zvicrën. 1 gushti është ditëlindja e Zvicrës – ose të paktën kështu thonë ata. Por a është vërtet e vërtetë?

Çfarë festojnë saktësisht zviceranët?

Në Ditën Federale të Zvicrës, vendi feston themelimin e Zvicrës. Megjithatë, 1 gushti, si një festë kombëtare tradicionale, është shumë më e re se vetë Konfederata Zvicerane. Data u vendos fillimisht nga Këshilli Federal. Në vitin 1891, qeveria krijoi idenë e festimit të 600-vjetorit të Helvetia-s me një festë federale. Në shekullin e 19-të, Zvicra ishte një nga vendet e fundit pa një festë kombëtare. Këshilli Federal e caktoi 1 gushtin si datën për një “festim të denjë kombëtar të 600-vjetorit”, shkruan Blick. Megjithatë, festa federale nuk u prezantua zyrtarisht deri në vitin 1899, pas festimit të saj të parë, dhe është festuar çdo vit që atëherë, përcjell albinfo.ch.

Si e krijon shteti 1 gushtin?

Karta Federale e vitit 1291, që përgjithësisht konsiderohet dokumenti më i vjetër kushtetues në Zvicër, është konsideruar zyrtarisht si një kartë themeluese e Konfederatës Zvicerane që nga shekulli i 19-të. Karta Federale datohet “fillimi i gushtit 1291”. Traktati, i cili përmend luginat e Urit, Schwyz dhe Unterwalden, është gjithçka tjetër përveç një kushtetute moderne. Është një mozaik tekstesh. Ai përmban elementë nga e drejta publike, e drejta penale dhe civile, si dhe e drejta ndërkombëtare, nga ndjekja penale e mashtrimit dhe ndihma e ndërsjellë ligjore. Ai thekson autonominë e gjyqësorit: familja Waldstätter nuk donte gjyqtarë të huaj.

A është festa e padiskutueshme?

Ideja e Këshillit Federal për të festuar 600-vjetorin e Helvetia-s në vitin 1891 fillimisht shkaktoi konfuzion dhe polemika. Në atë kohë, data popullore e themelimit të Konfederatës Zvicerane nuk ishte 1 gushti 1291, por 8 nëntori 1307. Kjo datë – sipas traditës, “e mërkura para Ditës së Shën Martinit” – u përdor në shekullin e 16-të nga studiuesi humanist Aegidius Tschudi për të betuar Betimin e Rütlit. Banorët e Urit u treguan kokëfortë në këtë çështje: katër vjet pas festimit të parë federal në 1891, ata gdhendën “1307” si datë themelimi në Monumentin Tell në Altdorf dhe festuan një 600-vjetor të dytë në 1907.

Çfarë është Betimi i Rütlit?

Betimi i Rütlit konsiderohet legjenda e themelimit të Zvicrës. Burra nga kantonet e Urit, Schwyz dhe Unterwalden vulosën një aleancë të përjetshme, duke u zotuar për ndihmë dhe mbështetje të ndërsjellë. Vendi i takimit sekret të komplotistëve ishte Rütli, një livadh mbi Liqenin e Lucernës. Aleanca drejtohej kryesisht kundër Habsburgëve, të cilët në atë kohë kërkonin të forconin ndikimin e tyre në zonat pranë hyrjes së Grykës së Gotthardit. Betimi i shokëve – betimi – për ndihmë të ndërsjellë konsiderohet themeli i Konfederatës së Vjetër Zvicerane.

Çfarë thonë hulumtimet?

Sot, studiuesit nuk supozojnë më një datë specifike themelimi, por më tepër një zhvillim gradual të strukturës shtetërore zvicerane. Karta Federale e vitit 1291 konsiderohet vula e një aleance, një nga shumë të ngjashme në atë kohë. Sipas historianit Urs Altermatt, fakti që 1 gushti u bë i spikatur si një “ditëlindje” e re në vitet 1880 kishte arsye politike: Gjysmë shekulli pas themelimit të shtetit federal, Zvicra kishte nevojë për një ideologji që do të pajtonte Zvicrën konservatore dhe liberale. Historiani Georg Kreis argumentoi se lindja e Konfederatës shihej më mirë si një themel shtetëror i miratuar ligjërisht sesa një komplot revolucionar.

Si festohet festa kombëtare?

1 gushti festohet tradicionalisht në të gjithë Zvicrën me festime, fjalime festive, muzikë, zjarre të mëdha dhe fishekzjarre. Këshilltarët Federalë mbajnë fjalime, ashtu si edhe figura të shquara nga politika, biznesi dhe kultura. Zjarret e mëdha përkujtojnë dëbimin e sundimtarëve të huaj në shekullin e 14-të, i cili thuhet se është sinjalizuar në këtë mënyrë. Ndërtesat publike dhe private janë të dekoruara me flamuj zviceranë, kantonalë dhe komunalë. Duke filluar nga viti 1899, Këshilli Federal u bëri thirrje kantoneve të binin kambanat e tyre në mbrëmjen e 1 gushtit.

Si u bë 1 gushti ditë pushimi nga puna?

Fillimisht, 1 gushti ishte një ditë normale pune. Vetëm në vitin 1994 festa federale u konsiderua festë publike. Një vit më parë, 83.8 përqind e votuesve mbështetën një iniciativë nga Demokratët Zviceranë (SD) në një referendum. Më 26 shtator 1993, pak më shumë se 1.5 milion qytetarë votuan për iniciativën e 1 gushtit, ndërsa vetëm pak më shumë se 300,000 votues preferuan ta mbanin festën federale si një ditë normale pune. (SDA)

Një konvoj makinash luksoze, me flamurin shqiptar me shqiponjën dykrenare në kapotat e tyre, bën rrugën e tij nëpër qytetin e vogël kosovar të Lipjanit. Kalimtarët ndalojnë, nxjerrin celularët, filmojnë ose fillojnë të kërcejnë. Skena si diçka nga një videoklip muzikor. Për shtetasin zviceran Heset A.* (25) dhe gruan e tij Arta* (25), kjo është dita më e rëndësishme e jetës së tyre deri më tani.

“I gjithë qyteti e di që jemi të martuar”, bën shaka Heset A. një javë të plotë pas dasmës. Videot e autokolonës së tyre me fuqi të lartë janë bërë virale në mediat sociale. “Jemi plotësisht të mbingarkuar nga reagimet e shumta”, thotë dhëndri për Blick.

Heset A. u rrit në Zvicër, gruaja e tij Arta në Gjermaninë veriore. Ata u takuan përmes miqve të përbashkët. Të dy kanë rrënjë kosovare. “Verat e fëmijërisë i kaluam në Kosovë”, thotë ai.

“Shumë adhurues të makinave në rrethin tim të miqve”

Ai i propozoi Artës në Gjermaninë veriore. Para miqve të tij më të ngushtë, pas pune, thjesht. Ajo tha po – dhe u transferua në Zvicër me të, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Në ndryshim nga fejesa, dasma nuk do të ishte aspak e thjeshtë. Një festë e madhe në Kosovë, 250 të ftuar, shumë nga Zvicra dhe Gjermania. “Ka shumë adhurues të makinave në rrethin tonë të miqve”, shpjegon Heset A., i cili vetë drejton një Mercedes GT R të gjelbër me 585 kuaj fuqi. Kështu që të ftuarit mbërritën me Ferrari, Lamborghini dhe BMW me targa zvicerane.

Marrja e nuses është një pjesë qendrore e shumë dasmave shqiptare: Dhëndri dhe familja e tij e transportojnë nusen nga shtëpia e saj e vjetër në shtëpinë e tyre të re të përbashkët. Në të kaluarën, rituali kryhej me karrocë të tërhequr nga kuaj. Sot, bëhet me makinë – ose, në rastin e çiftit A., me sajë luksoze.

Dakord me policinë

“Ne e koordinuam posaçërisht autokolonën me policinë”, shpjegon dhëndri. Kjo do të thoshte se ata duhej të ndiqnin ligjet e trafikut dhe lejoheshin të binin boritë vetëm në një seksion të caktuar. “Ky ritual ishte i rëndësishëm për ne sepse është thellësisht i rrënjosur në kulturën tonë”, shpjegon çifti.

Ja kështu lindi skena në video, konvoji i makinave luksoze. Nusja dhe dhëndri vetë janë ulur në Mercedesin e tyre të gjelbër të dekoruar, me Heset A. në timon. “Gëzimi i njerëzve në rrugë ishte i prekshëm. Njerëzit brohorisnin, kërcenin dhe festonin kudo”, kujton 25-vjeçarja. “Ishte një moment krenarie dhe emocional që nuk do ta harrojmë kurrë”.

Të ftuarit festuan deri vonë natën. “Shumë na thanë se dasma jonë ishte dasma e vitit”, thotë Heset A. “Jemi thjesht mirënjohës për gjithë dashurinë që patëm mundësi të përjetonim në këtë ditë”.

SWISS Airlines pa një rënie të fitimit të saj operativ të rregulluar me më shumë se një të katërtën në gjashtë muajt e parë të vitit, në 195.1 milionë CHF (240 milionë dollarë). Dega e Lufthansa tha të enjten se duhet të tregohet kujdes në gjysmën e dytë të vitit financiar.

Në gjysmën e parë të vitit, të ardhurat operative mbetën praktikisht të qëndrueshme në 2.69 miliardë CHF, ashtu si edhe numri i pasagjerëve, në 8.5 milionë. U operuan mbi 70,000 fluturime, 1.8% më shumë se në vitin e kaluar. Faktori mesatar i ngarkesës ra me 1.8 pikë përqindjeje në 80%.

Vetëm në tremujorin e dytë, të ardhurat totale operative arritën në 1.47 miliardë CHF, duke shënuar një rënie prej 1.2% nga viti në vit.

Mjedisi doli i vështirë, i shënuar nga tensione gjeopolitike dhe tregtare. “Rritja e kostove, veçanërisht për personelin dhe tarifat, ndikoi gjithashtu ndjeshëm në fitimprurësinë tonë, transmeton albinfo.ch. Kufizimet strukturore, të tilla si mungesat e vazhdueshme të avionëve, motorëve dhe pilotëve, gjithashtu ndikuan në rezultatet tona”, citohet të ketë thënë Drejtori Financiar Dennis Weber në një njoftim për shtyp.

Kërkesa nga klasat jo-premium në rrugët transatlantike është dobësuar, me një ndikim të menjëhershëm në të ardhurat mesatare.

Nga ana pozitive, trendi i çmimeve të karburantit ka qenë i favorshëm. Përveç kësaj, linja ajrore arriti të përmirësojë saktësinë e saj, me 72.4% të fluturimeve që u nisën në kohë, një rritje prej 3.9 pikësh përqindjeje krahasuar me gjysmën e parë të vitit 2024. Në segmentin e ngarkesave, dorëzimet e hershme të mallrave për shkak të mosmarrëveshjeve doganore mbështetën performancën, shkruan swissinfo.

Kërkohet kujdes, si për pjesën tjetër të vitit ashtu edhe për vitin 2026, pasi presionet e kostove vazhdojnë dhe mjedisi mbetet i paqëndrueshëm. “Ne po vazhdojmë të përqendrohemi në kontrollin e kostove dhe investimet e synuara në stabilitet, cilësinë e produktit dhe inovacionin”, tha CEO Jens Fehlinger.

Presidentja e Konfederatës Zvicerane, Karin Keller-Sutter mbështet një Zvicër të qëndrueshme në një botë në krizë. Në një intervistë me RTS, gjatë përgatitjes së festës së 1 gushtit, Ministrja e Financave diskutoi konfliktin izraelito-palestinez, pranoi shkurtimet e subvencioneve dhe e vendosi AHV-në dhe ushtrinë në qendër të prioriteteve federale.

Për intervistën tradicionale të 1 gushtit, Presidentja Zvicerane Karin Keller-Sutter priti RTS në shtëpinë e saj në Wil (SG). Një imazh me fotografi, që pasqyron një Zvicër paqësore ku moti duket shqetësimi i vetëm, një ishull stabiliteti në zemër të një bote në krizë.

Pavarësisht tensioneve aktuale – Lindja e Mesme, Ukraina dhe detyrimet doganore – ky imazh vazhdon, thotë ajo, të ketë ndikim. “Zvicra ende po ecën mirë, më mirë se vendet e tjera, përfshirë disa vende evropiane. Ne kemi pika të forta: federalizmin, lirinë, demokracinë e drejtpërdrejtë dhe financa pak a shumë të shëndetshme. Ne kemi asete që është e rëndësishme të mos i rrezikojmë.”

Për zgjidhjen me dy shtete

Lidhur me luftën në Gaza, Zvicra është zotuar me fjalë, por jo ende me vepra. A mund të presim së shpejti njohjen e Palestinës apo sanksione kundër Izraelit? Presidentja e Konfederatës Zvicerane përsërit qëndrimin e Zvicrës: duke bërë thirrje për respektimin e ligjit ndërkombëtar, lirimin e pengjeve, rikthimin e ndihmës humanitare dhe mbështetjen për zgjidhjen me dy shtete. Sipas saj, është shumë herët për njohjen e Palestinës, e cila do të vijë në një fazë të mëvonshme, në “fund të procesit”.

Në të njëjtën kohë, ajo këmbëngul se Departamenti Federal i Punëve të Jashtme po vazhdon përpjekjet e tij diplomatike prapa skenave. Diskrecioni zviceran, ndonjëherë i keqkuptuar nga popullsia, thuhet se është një kusht për efektivitetin diplomatik: “Altoparlanti nuk funksionon në politikën e jashtme”, pohon Këshilltarja Federale, e cila përmend edhe përpjekje të tjera prapa skenave në favor të Ukrainës, veçanërisht për negociatat e mundshme të paqes në Gjenevë, transmeton albinfo.ch.

Në luftë kundër subvencioneve

Në frontin e brendshëm, Karin Keller-Sutter thotë se dëshiron të pastrojë një buxhet federal që ajo e përshkruan si një “makinë subvencionesh”. “Pothuajse 80% e buxhetit janë pagesa transferimi: kjo do të thotë që taksapaguesi po financon subvencione kudo”, ankohet ajo. Sipas saj, nuk bëhet fjalë për shkurtime me çdo kusht, por për ngadalësimin e rritjes së shpenzimeve, e cila është “më e shpejtë se rritja e të ardhurave”. Për ta arritur këtë, disa subvencione do të duhet të rishikohen.

Këto shkurtime, veçanërisht në Rini + Sport dhe disa programe parandaluese të FOPH, kanë tërhequr kritika. “Konfederata nuk mund të financojë gjithçka. Në fushën e parandalimit, për shembull, detyra u takon kantoneve”, përgjigjet ajo.

Prioritete të reja: AVS dhe ushtria

Prioritetet duhet të ripërcaktohen: “Sot, këto prioritete janë, nga njëra anë, financimi i AHV, në veçanti pensioni i 13-të, dhe, nga ana tjetër, shpenzimet ushtarake”. Por në fund të fundit, thekson ajo, i takon Parlamentit, sovranit të vetëm në çështjet buxhetore, të vendosë.

Shpesh e quajtur “grua e fortë”, ajo buzëqesh: “Kur një burrë është i fortë, mendojmë se është mirë. Për një grua, është e frikshme. Por këto janë klishe me të cilat duhet të jetojmë.” Megjithatë, ajo pranon se roli i saj si Ministre e Financave është shumë i rëndësishëm për të. “Financat e shëndetshme janë baza e suksesit të Zvicrës. Ne gjithashtu duhet të përgatitemi për krizat dhe të mos bëjmë siç bëjnë shtetet e tjera me borxhe të mëdha. Përndryshe, janë të rinjtë ata që do të duhet të paguajnë.”