Lajme
Dita Kombëtare e Zvicrës dhe historia e saj
Më 1 gusht (e hënë) bëhen 731 vjet që kur Zvicra është bërë shtet
1 gushti është festa e Pavarësisë së Zvicrës. Nesër (e hënë) e feston 731 vjetorin e themelimit, shkruan albinfo.ch.
Një vend ku ka qindra mijëra shqiptarë, që gjithashtu janë integruar dhe kanë suksese në historinë zvicerane. Një vend me bukuri përrallore, jetesë për lakmi dhe standard të dëshiruar nga shumë superfuqi evropiane e botërore.
Vendi është një republikë federale e përbërë nga 26 kantone, me autoritetet federale të bazuara në Bernë. Ka një sipërfaqe totale prej 41,285 km2 dhe sipërfaqe tokësore prej 39,997 km2. Edhe pse Alpet zënë pjesën më të madhe të territorit, popullsia zvicerane prej rreth 8.7 milion është e përqendruar kryesisht në rrafshë, ku janë qytetet dhe qendrat më të mëdha ekonomike, mes tyre Cyrihu, Gjeneva dhe Bazel. Këto tre qytete janë shtëpia e disa zyrave të organizatave ndërkombëtare si OBT, OBSH, ILO, selia e FIFA-s, zyra e dytë më e madhe e OKB-së, si dhe zyra kryesore e Bankës për Zgjidhjet Ndërkombëtare. Në këto qytete ndodhen edhe aeroportet kryesore ndërkombëtare të Zvicrës, përcjell tutje albinfo.ch.
Zvicra ka ekzistuar si shtet në formën e saj aktuale që nga miratimi i Kushtetutës Federale të Zvicrës në 1848. Pararendësit e Zvicrës krijuan një aleancë mbrojtëse në fund të shekullit të 13-të (1291), duke formuar një konfederatë të lirshme shtetesh e cila vazhdoi me shekuj.
Zvicra ka katër gjuhë kombëtare: kryesisht gjermanisht (e folur nga 62.8% e popullsisë); frëngjisht (22.9%) në perëndim; dhe italishtja (8,2%) në jug. Gjuha e katërt kombëtare, romanishtja (0,5%), është një gjuhë romance e folur në nivel lokal në kantonin tregjuhësh juglindor të Grisons, dhe është përcaktuar nga neni 4 i Kushtetutës Federale si gjuhë kombëtare së bashku me gjermanishten, frëngjishten dhe italishten, dhe te Neni 70 si gjuhë zyrtare nëse autoritetet komunikojnë me persona që flasin romanisht. Sidoqoftë, ligjet federale dhe aktet e tjera zyrtare nuk kanë nevojë të dekretohen në gjuhën romake.
Në vitin 2016, gjuhët më të folura në shtëpi mes banorëve të përhershëm të moshës 15 vjeç e lart ishin gjermanishtja zvicerane (59.4%), frëngjishtja (23.5%), gjermanishtja standarde (10.6%) dhe italishtja (8.5%). Gjuhët e tjera të folura në shtëpi përfshinin anglisht (5.0%), portugalisht (3.8%), shqip (3.0%), spanjisht (2.6%) dhe serbisht dhe kroatisht (2.5%). 6.9% raportuan se flisnin një gjuhë tjetër në shtëpi. Në vitin 2014 pothuajse dy të tretat (64.4%) e popullsisë me banim të përhershëm tregoi se fliste rregullisht më shumë se një gjuhë, përcjell tutje albinfo.ch.
E-Diaspora
-
Edi Rama e konfirmon: Më 12 maj jam në Athinë, nisim rrugëtimin e pranverës në diasporë Kryeministri Edi Rama ka kujtuar sërish bashkatdhetarët në Greqi se me 12 maj do të jetë...
-
Kalabri - Itali
Gennaro Gattuso flet për rrënjët e tij në Kalabri
-
Gjermani
Iu dha lamtumira e fundit dje mërgimtarit nga Gjermania që humbi jetën në vendin e punës
-
Paris
Paris: Sukses i madh i filmit “Tashko & Koço”
-
Gjermani
Mynih: Një recital i shkëlqyeshëm piano nga Kosti Deti
Jeta në Austri
-
Një përmbledhje e lajmeve më të fundit në Austri Austria sheh rritje të papunësisë ndërsa ekonomia dobësohet, foshnja e vogël lëndohet pas rënies nga dritarja...
-
A mund të paguani taksat tuaja austriake duke përdorur një llogari bankare të huaj?
-
Pse Austria renditet kaq keq në indeksin për lirinë e shtypit?
-
Nomadët digjitalë: Kush mund të punojë në distancë në Austri?
-
Lajmet kryesore të Austrisë për këtë të enjte