Lajme

Liqenet në mbarë botën po thahen

Një studim i publikuar së fundmi tregon se më shumë se gjysma e liqeneve në mbarë botën janë tkurrur. Ekipi i hulumtuesve publikoi gjetjet e tyre në revistën Science dhe tregoi se ngrohja globale dhe aktiviteti njerëzor janë shkaktarët kyç, shkruan DW.

Liqenet dhe rezervuarët natyrorë përmbajnë rreth 87% të ujit të ëmbël të Tokës—vetëm rreth 3% e ujit të Tokës është i freskët.

Raporti theksoi nevojën për zgjidhje të menaxhimit të ujit.

Sipas hulumtimit, të udhëhequr nga hidrologu Fangfang Yao i Universitetit të Kolorados, liqenet dhe rezervuarët e mëdhenj në botë ishin tkurrur që nga fillimi i viteve 1990, përcjell albinfo.ch.

Ekipi i ekspertëve tha se disa nga burimet kritike të ujërave të ëmbla në botë kishin humbur ujin me një normë kumulative prej rreth 22 gigatonësh në vit për gati tri dekada.

“Më shumë se gjysma e rënies i atribuohet kryesisht konsumit njerëzor ose sinjaleve indirekte njerëzore përmes ngrohjes së klimës,” tha Yao, shkruan DW.

Studiuesit zbuluan gjithashtu se ndryshimet në reshjet dhe rrjedhjet, sedimentimi dhe rritja e temperaturave kishin shkaktuar ulje globale të niveleve të liqeneve.

Ekipi mati ndryshimin e niveleve të ujit në afro 2000 liqene të botës dhe trupa të tjerë ujorë dhe bazoi raportin në të dhënat satelitore të mbledhura midis 1992 dhe 2020.

Në Shtetet e Bashkuara, Liqeni Mead humbi dy të tretat e ujit të tij gjatë periudhës 28-vjeçare, përcjellë albinfo.ch.

Studimi zbuloi gjithashtu se përdorimi i paqëndrueshëm i njeriut thau liqenet duke përfshirë Detin Aral në Azinë Qendrore dhe Detin e Vdekur në Lindjen e Mesme.

Liqenet në Afganistan, Egjipt dhe Mongoli u goditën nga temperaturat në rritje, gjë që çoi në rritjen e shkallës së avullimit të sipërfaqes, shkruan DW.

Shkencëtarët thanë se është e nevojshme të kufizohet ngrohja globale në 1.5 gradë Celsius (2.7 gradë Fahrenheit) për të shmangur pasojat e ndryshimeve klimatike. Bota aktualisht po ngrohet me një normë prej rreth 1.1C (1.9F), përcjell albinfo.ch.