Zvicra dhe BE arrijnë marrëveshje për marrëdhëniet e ardhshme dypalëshe

Pas 197 takimeve, negociatat midis Zvicrës dhe Bashkimit Evropian për të përditësuar marrëdhëniet e tyre tregtare kanë përfunduar. Objektivat janë arritur në të gjitha fushat, njoftoi të premten qeveria zvicerane. Nënshkrimi zyrtar i marrëveshjes është planifikuar për në pranverën e vitit 2025. Parlamenti zviceran do të thotë gjithashtu fjalën e tij në 2026.

Pas dështimit në vitin 2021 për të finalizuar një “marrëveshje kornizë” institucionale që synon thjeshtimin e lidhjeve midis dy palëve, Këshilli Federal qeverisës i Zvicrës ka zgjedhur një qasje sektoriale për të siguruar akses në tregun e brendshëm të BE-së. Rezultatet e negociatave janë në përputhje me interesat e Zvicrës në të dymbëdhjetë fushat, thanë autoritetet të premten, transmeton albinfo.ch.

Në fushën e lëvizjes së lirë të personave, Zvicra do të jetë në gjendje të mbajë emigracionin e përshtatur me nevojat e ekonomisë. Marrëveshja përfshin një klauzolë mbrojtëse dhe pagat do të mbrohen. Zvicra gjithashtu do të jetë në gjendje të mbrojë interesat e saj në fushën e transportit tokësor, bujqësisë dhe energjisë elektrike.

Nga 1 janari 2025, zviceranët do të kenë akses në pothuajse të gjitha thirrjet për tender në kuadër të programeve të BE-së Horizon Europe, Euratom dhe Digital Europe. Kjo është bërë e mundur nga një marrëveshje për një periudhë kalimtare nga fundi i vitit 2024 deri në hyrjen në fuqi të paketës së negociuar, shkruan swissinfo.

130 milionë CHF në vit për kohezionin

Në këmbim, Zvicra ka premtuar një kontribut në fondin e kohezionit të BE-së për vitet 2025-2029. Kjo do të arrijë në 130 milionë CHF në vit.

Shuma do të ndahet drejtpërdrejt për programet dhe projektet në vendet partnere të Zvicrës brenda BE-së. Ai do të bëhet sapo të hyjë në fuqi paketa e negociuar e marrëveshjeve.

Për periudhën 2030-2036, pagesa vjetore e kohezionit do të rritet në 350 milionë CHF. Këto para do të ndihmojnë në financimin e programeve dhe projekteve të përbashkëta, veçanërisht në fushën e migracionit.

Puna vazhdon

Midis 20 dhjetorit dhe hyrjes në fuqi të paketës, Zvicra dhe Komisioni Evropian gjithashtu do të punojnë së bashku për të garantuar sigurinë dhe funksionimin e qetë të rrjeteve elektrike. Dhe do të merren masa të përbashkëta për të mbrojtur qytetarët në rast të kërcënimeve serioze ndërkufitare shëndetësore.

Diskutimet për zbatimin e Marrëveshjes së Njohjes Reciproke të Vlerësimit të Konformitetit dhe për rregullimin e tregut financiar do të vazhdojnë gjithashtu. Zvicra dhe BE po vazhdojnë gjithashtu punën e tyre për aspektet ligjore dhe përkthimet, me synimin për të finalizuar marrëveshjet pranverën e ardhshme.

Ministria e Jashtme, së bashku me departamentet e tjera, është përgjegjëse për përgatitjen e mesazhit për paketën e përgjithshme Zvicër-BE. Kjo do të përfshijë paketën e marrëveshjeve, legjislacionin e përshtatur zviceran dhe masat shoqëruese.

Këshilli Federal do të dëshironte të gruponte së bashku marrëveshjet që synojnë stabilizimin e rrugës dypalëshe në një dekret federal “stabilizimi”. Kjo do të përfshijë përditësimin e marrëveshjeve ekzistuese, rregullat për ndihmën shtetërore, pjesëmarrjen në programet e BE-së dhe kontributin e Zvicrës për kohezionin. Tre marrëveshjet e reja – energjia elektrike, shëndeti dhe siguria ushqimore – do të paraqiten veçmas në dekretet federale “zhvilluese”.

Një proces konsultimi kombëtar mbi marrëveshjen do të hapet në Zvicër përpara verës së vitit 2025. Këshilli Federal më pas do të vendosë për strukturën e paketës dhe natyrën e votimit në referendum. Vendimi përfundimtar i takon parlamentit zviceran, i cili do të thotë fjalën e tij në vitin 2026.

---