Banorët e kantoneve frëngjisht folëse kundërshtojnë rritjen e qirave

Meqenëse normat e hipotekave u rritën në qershor, shumë qiramarrës janë njoftuar për një rritje të qirasë së tyre. Megjithatë, këta të fundit shpesh vendosin ta kundërshtojnë atë, aq sa disa kantone janë të mbingarkuar plotësisht, si Vaud që sapo ka caktuar një prefekt të posaçëm për t’u marrë me të, shkruan RTS.

“Në shtator, u bënë gati 1200 kërkesa të fokusuara vetëm në protestat për rritjen e qirasë,” shpjegoi Serge Terribilini, prefekt i qarkut të Lozanës, të martën.

“Dhe nga kjo masë, vetëm për rrethin e Lozanës ishin 485. Pra, kjo është një rritje mjaft e konsiderueshme, e cila i shtohet rrjedhës së zakonshme të dosjeve me të cilat trajtojmë normalisht komisionet e pajtimit. Ne kemi vërejtur në prefekturën e Lozanës që në gusht ne kishim arritur tashmë numrin e kërkesave që kishim arritur më 31 dhjetor 2022”, sqaroi tutje ai, përcjell albinfo.ch.

Për të përballuar këtë, Shteti i Vaud-it duhej të kërkonte një prefekt në pension. Misioni i tij është të lehtësojë kolegët e tij në prefektura, të cilët në këtë kanton duhet të menaxhojnë mosmarrëveshjet midis qiramarrësve dhe pronarëve dhe që janë mbytur në dosje.

Vëzhgimi është i njëjtë në kantonin e Gjenevës, ku Gjykata është autoriteti i pajtimit, dhe në një masë më të vogël në Valais.

Kjo valë kërkesash mund të shpjegohet me dy ngjarje të fundit që u mundësojnë pronarëve të rrisin qiratë, përkatësisht inflacioni dhe rritja e normave. Ajo që ne e quajmë norma referencë e hipotekës u rrit, për herë të parë, qershorin e kaluar. Dhe autorizon pronarët të shpallin një rritje prej 3% të qirave neto të rënë dakord që nga viti 2020. Vlerësohet se pothuajse gjysma e qiramarrësve zviceranë mund të preken, shkruan RTS.

Disa rajone janë më të ndjeshme se të tjerat, si Gjeneva dhe Lozana, dhe në përgjithësi rajoni i Liqenit të Gjenevës. Në mënyrë të përmbledhur, janë zonat urbane, ku janë përqendruar një numër i madh i qiramarrësve, ato që janë më të prekura. Rajonet ku një pjesë e mirë e stokut të pasurive të paluajtshme është gjithashtu në duart e fondeve të pensioneve, kompanive të sigurimit apo bankave.

Janë këta pronarë “të mëdhenj” që kanë rritur më shpesh qiratë që nga vera. Një vëzhgim i ndarë nga dhomat kantonale të pasurive të paluajtshme dhe shoqatat e mbrojtjes së qiramarrësve, përcjell albinfo.ch.

La Bâloise, për shembull, informoi afërsisht një të tretën e qiramarrësve të saj në Vaud, ose 870 familje, se qiratë e tyre do të rriteshin. Rreth 100 e kundërshtuan atë. Me 60 prej tyre është gjetur një zgjidhje miqësore, ndërsa rreth dyzet janë në procedurë pajtimi.

Qiramarrësit po i kundërshtojnë këto rritje sepse, në shumë raste, ato janë të pajustifikuara. Ky është mendimi i shoqatave të mbrojtjes së qiramarrësve, si Asloca Vaud. “Në shumicën e rasteve në çdo rast, nëse ndërtesa është blerë më pak se tridhjetë vjet më parë, mund të argumentojmë se kjo qira i jep asaj një kthim abuziv,” shpjegon presidentja e saj, avokatja Carole Ëahlen.

Për të mos përmendur që duke pasur parasysh nivelet aktuale të qirasë të cilat janë “të tepruara”, pothuajse në të gjitha rastet, rendimenti është vërtet abuziv, sipas avokatit të Lozanës. Pra, qiradhënësi do të ketë shumë vështirësi për të demonstruar se ai mund të njoftojë realisht një rritje të qirave,” vijon ajo.

“Sistemi aktual ia ngarkon qiramarrësit gjithë barrën e verifikimit të natyrës së drejtë të qirasë. I takon atij që të ndërmarrë hapa mjaft seriozë ligjorë për ta kundërshtuar dhe të kërkojë verifikimin e natyrës së ligjshme të qirasë”, sqaron ajo, përcjell albinfo.ch.

Si rezultat, Asloca ka qenë gjithashtu në kërkesë të lartë që nga qershori nga qiramarrësit. Në rajonin e Lozanës, për shembull, ka shkuar nga 20 në 100 ankesa në javë.

“Qiramarrësi është i mbimbrojtur në ligjin e qirasë. Kur blini diçka, ju paguani çmimin. Ju nuk e blini atë dhe më pas kundërshtoni çmimin. Qiratarët që kundërshtojnë rritjen e qirasë janë një pakicë ekstreme. Dhe nuk ka rritje sistematike të qirave pas rritjes së normave të hipotekës. Më pas, duhet të shikojmë nga rasti në rast, por kriteret për caktimin e qirasë janë të shumëfishta. Dhe jo të gjitha mosmarrëveshjet çojnë në uljen e qirave.”

Mbrojtësit e qiramarrësve ose mbrojtësit e pronarëve kanë dy vizione të kundërta. Dhe që mund të kundërshtohet ende në të ardhmen pasi në fund të vitit pritet një rritje e re e normës së hipotekës. Ndaj priten rritje të reja të mundshme të qirasë, me protestat që shkojnë paralelisht, shkruan RTS.

---