Kultura

Shkodra, metropoli i fjetur që po zgjohet mbi plagët e të kaluarës

Në këtë emision janë përmbledhur në pak minuta shumë nga thesaret e qytetit të veriut, përfshirë këtu teatrin, arkitekturën, frymën properëndimore dhe liridashëse të shkodranëve dhe sigurisht thesarin e veçantë, fototekën ose muzeun e fotografisë “Marubi

 

Shkodra është një metropol i lashtë tregta e kulturor. Ajo ishte qendër kulturore e Shqipërisë para se Tirana, në vitin 1920, të bëhej kryeqytet. Verën që shkoi, në këtë qytet u hap muzeu i fotografisë, ku ruhen pllaka unike të fotografive të Pjetër Marubit dhe pasardhësve të tij. Fotografi italian kishte ardhur nga mesi i shekullit 19 në Shkodër dhe ka lënë mbrapa portrete të bujqve shqiptarë e të grave myslimane.

Kështu e bën paralajmërimin e emisionit Metropolis që kësaj here flet  mbi Shkodrën, televizioni gjermanofrancez “Arte”.

Në këtë emision janë përmbledhur në pak minuta shumë nga thesaret e qytetit të veriut, përfshirë këtu teatrin, arkitekturën, frymën properëndimore dhe liridashëse të shkodranëve dhe sigurisht thesarin e veçantë, fototekën ose muzeun e fotografisë “Marubi”, shkruan albinfo.ch. Dinastia mbi 100 vjeçare e fotografisë, e krijuar vetëm pak vite pas zhvillimit të fotografive të para në botë, i jep Shkodrës një  argument të madh për të dëshmuar rolin avangard të këtij qyteti në kulturën jo vetëm të Shqipërisë por edhe të Ballkanit. Është një fat i madh që janë ruajtur qindra mijë negativë nga kjo fototekë, që do të mundësojnë një pamje më të thelluar në Shqipërinë  e shekujve 19 dhe 20. Kjo, për drejtuesit e muzeut do të ndihmojë në rikrijimin e lidhjeve që Shkodra ka pasur tradicionalisht me kulturën perëndimore.

Emisioni është konceptuar si një narracion i një shkodrani (aktori Jozef Shiroka) për qytetin e tij të dashur. Ai shoqëron ekipin televiziv të Arte-s në disa nga pikat karakteristike të metropolit kulturor shqiptar. Furtunat nëpër të cilat ka kaluar gjatë 2400 viteve prejse ekziston ky qytet, kanë lënë gjurmët  e tyre duke i dhënë një fytyrë plot kontraste, të shoqëruar me frymën mediterane që i jep një sharm të veçantë, përcjell albinfo.ch. Por Shkodra, ndoshta më shumë se pjesa tjetër e Shqipërisë ka kaluar me shumë dëme nëpër ferrin e komunizmit, vë në pah emisioni. Si dëshmi për këtë, vizitohet burgu nga kjo periudhë, i shndërruar në një monument që u përkujton brezave të rinj dramën që kanë përjetuar rreth 3000 shkodranë të burgosur politikisht. Shumë prej tyre janë ekzekutuar pa asnjë procedurë, thotë drejtoresha e “burgut” të shndërruar në muze.

Ndërkaq emisioni përmbyllet me një hepiend: Këngëtarja Rrezarta Smaja na fton t`i bashkohemi gjatë këndimit të këngës së njohur të Prenk Jakovës “Margjelo”, që ajo me një grup e këndon në një tarracë të improvizuar si skenë, diku në qytetin e bukur të Shkodrës.

Video mund të shikohet në këtë link:

http://sites.arte.tv/metropolis/de/shkoder-metropolis