Lajme

Zvicër: A mund të përdoren pasuritë e oligarkëve rusë për të financuar rindërtimin e Ukrainës?

“Zvicra ka bazën ligjore për të përdorur paratë e ngrira ruse për Ukrainën”. Kështu shkruan avokati dhe eksperti antikorrupsion Mark Pieth, duke iu referuar një neni të kodit penal që synon krimin e organizuar.

Muajin e kaluar, ministri i Jashtëm, Ignazio Cassis, tronditi botën bankare zvicerane, duke deklaruar se Zvicra mund të konfiskonte përgjithmonë asetet e sekuestruara nga oligarkët rusë dhe t’ia dorëzonte Ukrainës për të financuar rindërtimin, transmeton albinfo.ch.

Që atëherë, mediat zvicerane kanë diskutuar opsionet ligjore dhe kanë arritur kryesisht në përfundimin se konfiskimi është i papranueshëm sepse shkel garancinë kushtetuese të së drejtës për të pasur pronë. Kjo anashkalon një instrument shumë radikal të sanksionuar në kodin penal që nga viti 1994.

Sipas nenit 72, “të gjitha pasuritë që i nënshtrohen pushtetit të asgjësimit të një organizate kriminale ose terroriste” mund të konfiskohen përgjithmonë. Interesant është ndryshimi i barrës së provës në fjalinë e dytë: “Në rastin e pasurive që i përkasin një personi që merr pjesë ose mbështet një organizatë të tillë (neni 260), supozohet se pasuritë i nënshtrohen pushtetit të asgjësimin e organizatës derisa të provohet e kundërta”.

Rregulli i konfiskimit, pa diskutim, nuk cenon garancinë e pasurisë. Ky rregull i veçantë u krijua kryesisht për të synuar paratë e mafies. Megjithatë, harrojmë se Gjykata Federale e përdori atë në 2005 për të konfiskuar fondet e vjedhura nga Nigeria nga ish-kreu i saj i shtetit, Sani Abacha. Ai u akuzua për krijimin e një organizate kriminale, së bashku me ndjekësit e tij, për të plaçkitur vendin. Pasardhësit e tij nuk ishin në gjendje të vërtetonin se fondet ishin fituar ligjërisht, kështu që një pjesë e madhe e parave u konfiskuan dhe iu kthyen popullit nigerian, përcjell albinfo.ch.

Sipas ligjit zviceran, është e mundur që të jepen fonde të konfiskuara për njerëzit që janë dëmtuar nga krimi. Nëse kjo nuk është e mundur – ose nuk dëshirohet nga viktimat – asetet e konfiskuara mbeten në arkën e shtetit zviceran. Zvicra është e lirë t’i disponojë ato si të dojë – prandaj mund t’i përdorë paratë për të rindërtuar Ukrainën. Në lidhje me Rusinë, një shtet që fillon një luftë agresioni dhe në këtë mënyrë shkel ligjin ndërkombëtar mund të akuzohet si një “shtet mashtrues”.

Megjithatë, sipas ligjit ndërkombëtar, edhe një shtet që vepron në mënyrë kriminale ka gjasa të gëzojë imunitet sovran, përcjell albinfo.ch. Por thelbi i çështjes Abacha ishte se ai kishte krijuar një regjim kriminal. Është e mundshme që Vladimir Putin dhe rrethi i tij i ngushtë mund të klasifikohen si një organizatë kriminale. Oligarkët që ushqejnë gjoksin e luftës do të ishin bashkëfajtorë, njësoj si pasardhës të mafias.